Þjóðviljinn - 03.10.1963, Blaðsíða 3

ÞlðÐVILIINN
Franska stjórnin mótmælir
þjóðnýtingunni harðlega
— En Ben Bella fer sínu fram
ALGEIRSBORG 2/10 — Yfirvöldin í Alsír hófu
þegar fyrri hluta dags að framkvæma þá þjóðnýt-
ingu franskra eigna, sem Ben Bella, forseti lands-
ins, tilkynnti á fjöldafundi kvöldið áður. Sam-
tímis mótmælir franska stjórnin þjóðnýtingunni
harðlega, og kveðst áskilja sér rétt til þess að
gera allar nauðsynlegar varúðarráðstafanir. Þjóð-
nytingin hefur þó enn sem komið er 'far’ið frið-
samlega fram. Þannig voru t.d. fjögur stærstu
gistihús Algeirsborgar þjóðnýtt í dag, en þau voru
áður í eign franskra manna.
I ræðu sem hann hélt í Al-
geirsborg á miðvikudag, lét Ben
Bella, forseti, svo um mæit, að
franskir jarðeigendur í landinu
þyrftu ekki að hafa áhyggjur af
haustönnum, þær búsáhyggjur
yrðu þeim sparðar. Hinsvegar
myndu þeir fá bætur fyrir upp-
skeruna á árinu, og jafnframt
fengju þeir að taka með sér til
■Frakklands al'la persónulega
muni.
Þessar aðgerðir Ben Bella hafa
mælzt vel fyrir í Alsír. Þannig
héldu um eitt þúsund starfs-
menn og trúnaðarmenn frelsis-
hersins fund í dag og sam-
þykktu þar einróma ályktun,
þar sem lýst var stuðningi við
þjóðnýtinguna og stefnu Ben
Bella.
Á meðan þessu fer fram æs-
ist leikurinn milli ríkisstjóm-
arinnar og uppreisnarmanna í
Kabylíu. Ríkisstjómin hefur sett
hervörð um alia vegi og leitar
vopna í hverjum bí'l. Þá hefur
heil bílalest af vopnum og her-
iiði verið send til Tizi Ouzou,
höfuðborgar Kabylíu. Ait Ah-
med, sem er einn hélzti for-
ystumaður hinna kabylsku upp-
reisnarmanna, hefur hvatt til
þess, að hafinn verði skæru-
hemaður gegn stjóminni.
Seint á miðvikudagsk\'öld var
það samþykkt á fundi þjóð-
frelsishreyfingarinnar, FLN, að
strax skyidi skipuleggja vopn-
aðar sveitir til vamar bylting-
unni gegn hinum kabylsku upp-
reisnarmönnum. Ben Bella var
sjálfur í forsæti á fundi þess-
um.
VíStækt símavændi
i Kaupmannahöfn
KAUPMANNAHOFN 2/10 —
Um þessar mundir er verið
að rannsaka símavændishring
nokkurn. sem komizt hefur upp
um í Kaupmannahöfn. Hafa
tveir hóteldyraverðir verið fang-
elsaðir af þessum sökum. Starfs-
maður við sendiráð eitt í borg-
inni er og flæktur í málið.
Hið kvenlega „starfslið“
hringsins er um 20 talsins. —
Hóteldyraveröirnir, sem báðir
störfuðu við glæsihótelið Hótel
Royal, hafa játað það að hafa
komið gestum í samband við
hringinn. Einnig hefur lausa-
maður nokkur verið handtekinn,
sakaður um að hafa átt hlut að
þessari starfsemi. en ekki er enn
kunnugt um það, hve mikill
hans hlutur hefur verið.
Sendiráðsmaðurinn sem um
getur, er Charge d’Affaires við
eitt sendiráðið í borginni, og er
tekið fram í lögreglufréttum,
að það sé ekki evrópeiskt sendi-
ráð. Ekki er enn að fullu 'jós
hlutur hans í málinu, en tæpast
hefur hann skaðazt á starfsem-
inni. Er honum borið á brýn að
hafa tekið 20% ágóðans. en
vanaleg borgun fyrir greiðann
mun hafa verið 350 krónur
FleygiB ekki
bókum
Kaupum óskemmdar ís-
lenzkar og erlendar bæk-
ur og skemmtirit.
Fornbókaverzlun
Kr. Kristjánsson
Hverfisgötu 26, sími
14179.
danskar, eða 2100 íslenzkar kr.
Búizt er við, að sendiráðs-
manni þessum verði hið fljót-
asta vísað úr landi.
Frakkar
vígbúast
PARlS 2/10 — Tímarit franska
vamarmálaráðuneytisins 'hélt því
fram í gær, að Frakkland fengi
fyrstu vetnissprengju sína og
fyrsta kjamorkukafbát eftir þrjú
ár eða fjögur.
Þá segir ennfremur í tíma-
ritsgrein þessari, að sprengj j-
flugvélum verði mjög fjölgað,
svo og orustuflugvélum. og á
árunum 1966—1967 fái herinn
langfleygar rakettur. Komið
verði upp flota af kjamorkukaf-
bátum sem hver verði 7000 smá-
lestir. Segir í greininni, að ætl-
unin sé að fyrsti kjamorkukaf-
báturinn verði tilbúinn 1966 eða
1967.
Fellibylur
MIAMI 2/10 — Að minnsta kosti
sautján manns misstu lífið á
þriðjudag, er féllibylurinn Flora
herjaði eyna Tobago, sem er í
Karabíska hafinu. Fellibylurinn
orsakaði allmikið tjón á mann-
virkjum og fleiri þúsund manna
misstu heimili sín. Allt síma-
samband rofnaði milli megin-
lands og eyjar.
Fellibylurinn herjaði einnig
Port of Spain, höfuðborg ná-
grannaeyjarinnar Trinidad, en
olli hér ekki neinu viðlíka tjóni
og á Tobago.
Geimfarinn Valentína Teresjkova var fyrir ekki alllöngu á ferð
í Tékkóslóvakíu, og var þar vel tekið einsog við var að búast.
Hér á myndinni sjáum við Novodny, forseta, á gönguferð með
Valentínu um gamlan og fallegan hallargarð í Prag. Ekki er
þess getið, hverjir eru fleiri með á myndinni.
Viðurkenna ekki
Malasíusam-
bandið
MANILA 2/10 — Eftir ríkis-
ráðsfund var það tilkynnt í Man-
ila í dag, að stjóm Filipseyja
gæti ekki viðunkennt stjórn
Malasíu nema uppfyl'lt væru
viss skilyrði. Eru hin helztu
þeirra, að Malasíu-stjóm tjái
sig fúsa til að halda það sam-
komulag, sem náðist á fundi
æðstu manna Malaya, Indónesíu
og Filipseyja í Manila sl. á-
gúst, svo og að stjóm hins nýja
sambands samþykki að taka þátt
í nýjum fundi með það fyrir
augum að bæta samkomulag
landanna.
Utanríkisráðherra Filipseyja
undirstrikaði það þó á fundi
með fréttamönnum, að þó að
Malasía gengi að þessum skil-
yrðum hefði það ekki umsvifa-
laust í för með sér, að stjóm-
málasamband yrði upp tekið.
Þá hefur hin opinbera frétta-
stofa Indónesíu, Antara, til-
kynnt það, að indónesískt lið
hafi byrjað skothríð á bát frá
Malasíu. Þetta hafi skeð í Ceie-
toes-eyjaklasanum, og hafi bát-
urinn verið í indónesískri land-
'hélgi. Einn maður af áhöfninni
hafi fallið, tveir særst en hinir
verið teknir til fanga.
Flokksþingið í Scarborough:
Verkalýðshreyfingin styður
Verkam.flokkinn einhuga
Komnir heim frá
Suður-Víetnam
WASHINGTON 2/10 — Varnar-
málaráðherra Bandaríkjanna,
Robert McNamara, kom í dag
heim aftur frá Suður-Víetnam,
en þar hefur hann dvalizt und-
anfarna viku ásamt Maxwell
Taylor, hershöfðingja. Þeir
kumpánar hafa kynnt sér bar-
áttuna gegn skæruliðum Víet-
kong, og sagði McNamara við
heimkomuna, að ferðin hefði
verið einkar lærdómsrík.
Þeir McNamara og Taylor
gengu þegar á fund Kennedys
forseta, og fluttu honum skýrslu
um ástand og horfur í Suður-
Víetnam. Stóð sá fundur í eina
klukkustund.
Á miðvikudag kallaði Kenn-
edy forseti Öryggisráð þjóðar-
innar saman til aukafundar. í
ráði þessu sitja nánustu sam-
RKÍ gaf tuttugu
þúsund krónur
Fyrsta stórgjöfin til hinna
bágstöddu barst mér þegar á
fyrsta degi söfnunarinnar, en
það voru 20 þúsund krónur. sem
formaður Rauða kross Islands
dr. Jón Sigurðsson, borgarlækn-
ir, afhenti mér frá félaginu.
Fleiri ágætar gjafir eri* komn-
ar, þótt ekki séu taldar að
þessu sinni.
Gunnar Árnason.
starfsmenn Kennedys og ráð-
gjafar hans í hermálum og ör-
yggismálum. Á fundi þessum
fluttu þeir McNamara og Taylor
eirínig skýrslu um ástandið í
Suður-Víetnam. — Ekki hefur
frétzt neitt af því, hverjum
augum þeir félagar líta ástandið.
SCARBOROUGH 2/10 -— Á þingi brezka Verka-
mannaflokksins, sem haldið er um þessar mundir
í Scarborough, lýstu ýmsir helztu og valdames'tu
verkalýðsleiðtogar Englands því yfir, að þeir
muni standa 'trúlega og dyggilega með Verka-
mannaflokknum, ef hann vinnur kosningar þær
er fram eiga að fara í Englandi fyrir október-
byrjun næsta ár. Um leið tóku verkalíðsleiðtog-
arnir það skýrt 'fram, að þeir myndu ekki þola
neinar kjaraskerðingar, ekki einu sinni undir
Verkamanna'f lokksst j órn.
BifreiSaleigan HJÓL
Hvcrfisgötu 82
Síml 16-370
Lögregla Spánar
misþyrmir fólki
MADRID 2/10 — Meira en eitt
hundrað spánskir menntamenn
og listamenn hafa farið þess á
leit við upplýsingamálaráðherra
landsins, að hann rannsaki sann-
leiksgildi frétta þess efnis, að
lögreglan i Asturias-héraðinu
hafi misþyrmt fólki. Er hér um
að ræða fólk, sem fangelsað var
eftir námumannaverkfall í hér-
aðinu fyrir skömmu.
Menntamennimir sendu skjal
um málið til ráðherrans, svo og
erlendra fréttamanna í Madrid.
Segir þar, að fréttir hafi bor-
izt af misþyrmingum, og að
maður nokkur hafi beðið bana
af meðferð lögreglunnar. Tals-
maður ráðuneytisins lét svo um
mælt í gærkvöld, að skjalið
hefði enn ekki borizt, en yrði
svarað strax og það bærist ráðu-
neytinu í hendur.
Upplýsingamálaráðherra hefur
skýrt svoi frá, að lögreglan í
héraðinu hafi tekið 25 kommún-
ista höndum. Hafi þeir ekki
verið handteknir fyrir að gera
verkfall, heldur fyrir það að
reka áróður.
Fréttamenn á þingi Verka-
mannaflokksins leggja á það á-
herzlu, hve góður andi og ein-
drægni ríki á þinginu. Kjara-
málin hafa verið mikið rædd á
þinginu, svo sem að undanfömu.
Fyrir skemmstu samþykkti enska
Alþýðusambandið á ársþingi sínu
ályktun, þar sem harðlega var
fordæmd sérhver launastöðvun-
arstefna meðan íhaldsflokkur-
inn fer enn með völd. Kjara-
málin hafa verið nokkurt deilu-
mál og það viðlcvæmt sökum
hinnar sterku aðstöðu er verka-
Ulbricht og
Gomulka
gegn
Kínverjum
VARSJÁ 2/10 — Pólland og
Austur-Þýzkaland gáfu á þriðju-
dagskvöld út sameiginlega yfir-
lýsingu, þar sem sagt er að
Kínverska alþýðulýðvddið spilli
einingu hinna sósíalistísku her-
búða. Látin er í ljós sú von,
að hinir kínversku leiðtogar snúi
frá villu síns vegar og inn á
braut einingarinnar.
Tilkynningin var gefin út að
lokinni fimm daga langri opin-
berri heimsókn Ulbrichts og
annarra austur-þýzkra leiðtoga
til Póllands.
lýðshreyfingin hefur innan
flokksins. Ekki ullu þau þó
neinum ágreiningi á þessu þingi.
1 ályktun, sem samþykkt var
með yfirgnæfandi meirihluta at-
kvæða á þinginu, er væntanleg
ríkisstjóm Verkamannaflokks-
ins hvött til þess að leggja fram
stefnu í launmálum, sem taki
tillit til launa, arðs, gróða og
trygginga. Ályktun þessi var
samþykkt með atkvæðum full-
trúa, er hafa á bak við sig-
meir en 6 millj. atkvæði, en 4
þús. greiddu atkvæði gegn til-
lögunni. Er það rótttækasti arm-
ur Verkamannaflokksins, sem
leggst gegn ályktuninni.
Þá hefur þing Verkamanna-
flokksins samþykkt tillögu þess
efnis, að eina varanlega lausn
heimsmálanna sé sú, að komið
verði á stofn heimsríki á vegum
Sameinuðu þjóðanna. Var það
Richard Crossman. einn af
hélzbu foringjum flokksins, er
framsögu hafði fyrir þessari til-
lögu.
Mótin
gleymdust
Slökkviliðið var þrívegis fcall-
að út í gær en í ekkert skipti
var um alvarlegan bruna að
ræða. Fyrsta útkallið var á
sjötta tímanum í gærmorgun,
vegna óvenjumikils neitaflugs úr
reykháfi hússins Ægissíðu 54.
Slökkviliðsmenn fóru upp á þak-
ið en ekki reyndist vera um
meira að ræða en eld í sóti
niður í reykháfnum.
Á ellefta tímanum í gærmorg-
un kom kvaðning frá Urðarbraut
9. Þar var eldur í reykháfi og
kom í ljós að mótatimbrið hafði
á sínum tíma aldrei verið rifið
innan úr honum. Ekki varð þó
skaði af.
Rétt eftir hádegi í gær varð
loks eldur laus í olíu á gólfi
í kyndiklefa á Digranesvegi 79.
Ekki var hann magnaður og
réðu slökkviliðsmenn niðurlög-
um hans á skömmum tíma.
Vel borgað
STOKKHÓLMI 2/10 — Þvotta
kona nokkur í Stokkhólmi, Car-
in Rosen að nafni, hefur hlotið
verðug laun trúmennsku sinn-
ar. Það var að miklu leyti henni
að þakka, að upp komst um
njósnarann Wennerström.
Sænska stjómin hefur nú veitt
henni að launum sem svarar
rúmum 200 þús. ísl. krónum.
Dauft atvinnu-
líf á Skagaströnd
Skagaströnd 30/9 — Engin sild
hefur komið hingað í sumar.
Af þeim sökum hefur verið
dauft yfir atvinnulífinu. Fiskiri
hefur einnig svo að segja brugð-
izt vor og sumar. Eitthvað munu
þó veiðarnar vera að glæðast,
en bátar hafa ekki almennt haf-
ið veiðar ennþá. — F.G.
Féll af
vinnupalli
Laust upp úr kl. 7 í gærkvöld
varð það slys að Efstasundi 27,
að Sigurður Guðmundsson þar
til heimilis féll af vinnupalli
á þaki hússins og var hann
fluttur í Slysavarðstofuna Seint
í gærkveldi voru meiðsli hans
ekki að fullu rannsökuð en ekki
taldar líkur á að þau séu mikil.
Sigurður er liðlega fimmtugur.