Þjóðviljinn - 04.10.1963, Blaðsíða 2

2 SlDA................................................MÓÐVILIINN --------------------------------------Föstudagur 4. október 1963
ÚRGANGSKOLI SEM FER í BRÆÐSLU
I gær var verið að aka úrgangskola frá frystihúsunum inn að Klctti til bræðslu. Er þar um aö
ræða koia sem ekki dæmist hæfur til frystingar. Er myndin af kolahaugnum á planinu hjá verk-
smiðjunni. Enn eru ekki hafnar síldveiðar við Suðurland en það verður væntanlega um eða upp
úr miiðjum þessum mánuði og tekur verksmiðjan þá til við síldarbræðslu af fullum kraftL —
(Ljósm. Þjóðv. A. K.).
VéSskólinn settur í 48. sinn
Engar framkvæmdir
Véiskólinn í Keykjavík var
settur 1. þ.m. í 48. sinn og flutti
skólastjórinn, Gunnar Bjarnason
ianga og ítarlega ræðu við það
tækifæri og gerði grein fyrir
þeim breytingum sem orðið hafa
I siglingamálum þjóðarinnar frá
því skólinn var stofnaður og
breytingum sem orðið hafa á
kennslunni í skólanum í sam-
ræmi við það.
Þá ræddi skólastjórinn um
kennsluna á vetri komandi.
Sagði hann að sex bekkjardeild-
ir yrðu starfræktar f skólanum,
þar af þrjár fyrir vélstjóra og
eru nemendur í þeim samtals
67. Þá verður starfrækt við
skólann undirbúningsdeild fyrir
tækninám erlendis og verður
Fram-
farabylting
„Það má ekki koma fyrir,
að hinn ágæti árangur við-
reisnarinnar verði eyðilagð-
ur með nýrri dýrtíðaröldu
á borð við þá sem vinstri-
stjómin arfleiddi þjóðina að
fyrir jólin 1958“, segir Vísir
í forustugrein í fyrradag. I
hvaða veröld lifa þeir menn
sem þannig skrifa? f tíð
vinstristjórnarinnar — á
næstum því hálfu þriðja ári
— hækkaði vísitalan úr 186
st. eða í 202 st. eða rúm 16 st.
samkvæmt gamla grundvell-
inum, en það jafngildir átta
stigum samkvæmt þeirri
vísitölu sem nú er í gildi. Á
fyrstu tveimur árum vinstri-
stjórnarinnar hækkaði vísi-
talan um sex stig aðeins
samkvæmt gamla grundvell-
inum, eða þrjú stig sam-
kvæmt þeim sem nú hefur
verið lögfestur. Aðalhækkun-
in kom haustið 1958, en hún
jafngilti 5 visitölustigum
samkvæmt núgildandi grund-
velli. Mönnum þótti þetta
háskaleg verðhækkun, og
Hermann 3onasson hotaði
hana sem átyllu þegar Fram-
sóknarflokkurinn guggnaði
fyrir Shaldinú undir árslok
1958 og sleit stjórnarisam-
virinunni. f hinni frægu af-
sagnarræðu sinni talaði hann
hún tvískipt og nemendur sam-
tals um 50 að tölu. Gilda próf
upp úr deildinni sem inntöku-
próf í tæknifræðiskóla í Dan-
mörku og Noregi. Loks verður
við skólann tæknideild fyrir raf-
virkja og verða í henni átta
nemendur. Alls munu því um
125 nemendur verða í skólanum
í vetur.
Þær breytligar verða á kenn-
araliði skólans að Bemharður
Hannesson tæknifræðingur kem-
ur að skólanum á ný. Kennir
hann rekstrartæknifræði við
tæknideild rafvirkja auk mæli-
tækrii. Er þessi kennsla algert
nymæli við skólann. Einnig tek-
ur Jón Sólmundsson upp fyrri
störf _við skólann en hafði £rí
um „háskalega verðbólguþró-
un“ og „nýja verðbólguöldu"
sem væri „skollið yfir“.
En nú má sú verðhækkun
sem öllum óx í augum haust-
ið 1958 teljast hégóminn ein-
ber í samanburði við við-
reisnina og í rauninni tákn
um stöðugt verðlag. Dýrtíð-
in hefur vaxið næstum því
fimmfalt örar i tíð viðreisn-
arstjórnarinnar en meðan
vinstristjómin fór með völd,
þótt nú taki steininn úr. Síð-
ari hluta septembermánaðar
skýrði hagstofan frá þvi að
framfærsluvísitalan hefði
hækkað um fimm stig í
mánaðarbyrjuri. Nokkrum
dögum síðar kom til fram-
kvæmda stórfelldasta verð-
hækkun sem orðið hefur á
landbúnaðarvörum á fslandi
síðan í heimsstyrjöldinni
fyrri, og a.m.k. fimm vísi-
tölustig bættust enn við.
Þannig hafði vísitalari hækk-
að um 10 stig á einum mán-
uði, en það jafngildir 20
stigum samkvæmt gamla
grundvellinum. Á einum ein-
asta mánuði hafði verðbólg-
an semsé magnazt örar en
alla þá 28 mánuði sem
vinstristjómin var við völd!
Megum við biðja um „nýja
dýrtíðaröldu á borð við þá
sem vinstristjómin arfleiddi
þjóðiriá að fyrir jólin 1958“.
Það yrift sanriköfluð fram-
farabyltin'g í efnahagsmál-
um. — AnstriL
frá áramótum í fyrra vegna
veikinda.
Að lokum ávarpaði skólastjór-
inn nemendur og fórust honum
m.a. orð á þessa leið:
„Þið, sem hefjið nú nám hér
í skólanum munið fljótt kom-
ast að því að Það er allt stremb-
ið. Látið ykkur ekki detta í hug
að árarigur náist án vinnu og
fyrirhafnar. Ég ræð ykkur ein-
dregið frá því að slá á nokkurn
hátt slöku við námið með það
í huga að ná þvi upp siðar.
Það er ekki hægt. Takið námið
föstum tökum frá upphafi og
verið athafnasamir og virkir í
því. Það er löngu úreltur hugs-
unarháttur að líta á nám, sem
einhvers konar hvildartíma eða
föndur. Námið krefst jákvæðs
framlags hvers einasta nem-
anda, ef viðhlýtandi árangur á
að fást. Ég get fullvissað ykkur
um að það er einlæg ósk okk-
ar allra kennaranna að verða
ykkur að sem mestu liði í við-
leitni ykkar, en aðalvinnuna við
að tileinka ykkur námsefnið
verðið þið sjálfir að legglja
fram. Ef svo er ekki verður
framlag okkar gagnslítið. Eins
get ég fullvissað ykkur um, að
þegar þið farið að ná tökum á
efninu mun ykkur þykja þetta
skemmtileg vinna.“
Minningargjöf
til Hallveigar-
staða
Gísli Magnússon, Miklubraut
52 í Reykjavík færði fram-
kvæmdanefnd Hallvejgarstaða
fyrir skömmu gjöf að upphæð
kr. 1.000,00 — eitt þúsund — til
minningar um konu sína ICat-
rínu Runólfsdóttur. Katrín var
fædd 8. september 1889, en
lézt árið 1952 hér í bæ. en
lengst af bjuggu þau hjón í
Borgamesi, og var heimili þeirra
rómað fyrir gestrisni og mynd-
arskap. Framkvæmdanefndin er
þakklát fyrir þessa góðu gjöf.
Kviknaði í hlöðu
Kolviðarnesi í Eyjahreppi 3/10
— Eina nóttina kviknaði í hlöð-
unni héma á bænum og var um
sjálfsíkviiknun í heyinu að ræða.
Þegar fólkið kom á fætur um
morguninn varð það vart við
mikinn reyk og hófst þegar
handa að komast fyrir brunann.
Fólk af næstu bæjum dreif á
vettvang og var mokað í snar-
hasti öllu heyinu úr hlöðunni.
Fjósið er áfast við hlöðuna og
þótti tryggara að reka kýmar
út meðan komist var fyrir eld-
inn. Heyið var vátryggt
Framhald af 1. síðu.
byggingarmálum borgarinnar, en
þó fagnað mjög og talið miklis-
virði þá samþykkt sem borgar-
stjómin gerði 21. maí, einkum
vegna þess að með henni hefði
borgarstjómarmeirihlutinn við-
urkennt þörfina á byggingu
leiguhúsnæðis og talið rétt að
stefna að því að borgarsjóður
léti fullgera íbúðimar sem hann
reisti en léti þær ekki frá sér
hálfgerðar. Sarrnþ. borgarstjóm-
arinnar hefði verið gerð ein-
róma í trausti þess að um sýnd-
artillögur væri ekki að ræða hjá
meirihlutanum.
Engar framkvæmdir
hafnar ennþá
Guðmundur Vigfússon gerði
síðan rækilega grein fyrir því,
að enn væri ekkert farið að
framkvæma í byggingarmálum
þessum. Sú frammistaða væri ó-
afsakanleg og yrði fyrst og
fremst að skrifast á reikning
borgarstjórans sem ætti að siá
um að farið væri eftir sam-
þykktum borgarráðs og borgar-
stjómar. Vinnubrögð þessi sýndu
tvennt: 1) Virðingarleysi gagn-
vart samþykktum borgarstjóm-
Tenórsöngvarinn Gestur Guð-
mundsson efndi til annarrar
söngskemmtunar sinnar hér í
borg síðastliðið þriðjudagskvöld,
hinn 1. október.
Efnisskrá Gests var sett sam-
an áþekkt þeirri, sem hann hafði
valið sér fjrrir fyrstu tónleika
sína í janúar síðastliðinum. Nú
eins og þá hóf hann söng sinn
á erfiðasta og kröfuharðasta
viðfangsefninu. Þá var það
,,Vegfarinn“ eftir Schubert, nú
,,Adelaide“ eftir Beethoven. Þó
að þetta heimti yfirleitt mikið
öryggi af söngvaranum, þarf
ekkert að vera við það að at-
huga út af fyrir sig, ef allt er
annars með feUdu. En hér voru
aðstæður söngvaranum ekki að
öllu hliðhollar: áheyrendabekkir
ekki hálfskipaðir og tónleikagest-
ir að ryðjast í sæti sín, meðan
stóð á flutningi upphafslagsins.
Ef Gestur hefði þekkt betur á
reykvíska hlustendur, þá hefði
hann leyft sér þann munað að
koma fáeinum mínútum of
seint inn á söngsviðið, er kyrrð
'hefði verið komin á í salnum.
Þrátt fyrir þetta bar flutning-
urinn á þessu mikla sönglagi
Beethovens vitni um vandlegan
undirbúning og skilningsríka af-
stöðu til viðfangsefnisins. Sama
máli gegnir um hin lögin þrjú
eftir sama höfund.
arinnar og 2) tillitsleysi gagn-
vart þeim fjölskyldum sem e-nn
verða að hírast í lélegu húsnæði.
Anægður með frammi-
stöðu sína
Geir Hallgrímsson borgar-
stjóri svaraði fyrir hönd íhalds-
meirihlutans og virtist hinn á-
nægðasti með frammistöðu sína.
Sagði hann að „sett hefðu verið
í gang öll þau atriði sem sam-
þykktin fjallaði um“, meiningin
væri að ganga bráðlega til samn-
inga um kaupin á Kaplaskjó's-
vegaríbúðunum o.s.frv. Bar hann
fram tillögu til frávísunar, sem
fhaldsfulltrúamir greiddu sem
vænta mátti allir atkvæði: Auð-
ur Auðuns, Geir Hallgrímsson,
Þórir Kr. Þórðarson, Baldvin
Tryggvason. Úlfar Þórðarson,
Gróa Pétursdóttir, Guðjón Sig-
urðsson, Gísli Halldórsson, Þór
Sandholt og Óskar Hallgrímsson
krati. Á móti frávísunartillög-
unni greiddu atkvæði þrír fuU-
trúar Alþýðubandalagsins í
borgarstjórn: Guðmundur Vig-
fússon, Alfreð Gíslason og Ás-
geir Höskuldsson og Framsókn-
armennimir Bjöm Guðmunds-
son og Kristján Benediktsson.
Næst á efnisskrá komu fimm
íslenzk lög: „1 rökkurró" eftir
Björgvin Guðmundsson, ,,Fjól-
an“ eftir Þórarin Jónsson,
„Mamma“ eftir Sigurð Þórðar-
son og Kaldalóns-lögin „Lofið
þreyttum að sofa“ og „Vorvind-
ar“, — að hinu síðasta undan-
teknu undarlegt sambland af dá-
lítið væminni tilfinningasemi
ýmislegrar tegundar, bæði að
því er varðar sönglög og texta
(og er þó ekki þar með verið
að segja, að þessi lög séu að
öðru leyti léleg). 1 þessum þætti
efnisskrárinnar bætti söngvarinn
litlu við það, sem hann hafði
áður unnið.
Bezt fannst undirrituðum
söngvaranum takast í fjómm ó-
perulögum, er hann flutti að
lokum. Virðist af því mega ætla,
að framtíðarvettvangur hans
muni aðallega vera óperusviðið.
Margt í þessum flutningi bendir
til þess, að honum muni góðir
dramatískir hæfileikar gefnir.
Það kom einnig aUvel fram í
,,Bikarnum“ eftir Eyþór Stefáns-
son, sem hann flutti utan efn-
isskrár.
Kristinn Gestsson frá Akureyri
aðstoðaði söngvarann. Tókst hon-
um það að mörgu leyti vel, þó
að hann eigi eftir að afla sér
melrl þjálfunar á því sviði.
Fantasía um fólk
og lítil sinfónía
Framhald af 12. síðu.
hans þar var Gunther Schul-
ler, er stjórna mun flutninrí
Sinfóníunnar á þessu nýj-
verki Leifs.
Meðan Leifur dvaldi í New
York voru verk eftir hann
flutt opinberlega bæði þar og
í San Francisco og 1961 voru
haldnir sjálfstæðir tónleikar
með verkum eftir hann í New
Composers Forum í New
York. Þá hafa verk eftir hann
oftar en cinu sinni verið flutt
á norrænu tónlistarhátíðinni
og tvisvar á IECM1 hátíðinni
þar sem hljómsvcitarvcrkið
Flökt eftir Þorkel Sigur-
björnsson var tekið til flutn-
ings í vor, eins og menn rek-
ur minni til. Allmörg verk
Leifs hafa vcrið flutt hér
heima á undanfömum árum.
bæði af Sinfóníunni, í útvarp
og á kammertónleikum.
Jafnframt námi sinu f New
York, hefur Lcifur verið
fréttaritari Ríkisútvarpsins
hjá SÞ og hér heima hefur
hann skrifað tónlistargagn-
rýni í Vísi. Hann er giftur
Ingu Huld Hákonardóttur og
eiga þau tvö börn.
í símtali við Þjóðviljann,
sagði Leifur, að Sinfónía væri
skrifuð fyrir þau hljóðfæri
sem tiltæk væru hér og að
flutningur hennar mundi taka
tuttugu til þrjátiu minútur.
íþróttir
Framhald af 5. síðu.
myndu fljótlega tryggja að
sKkir staðir myndu verða eft-
irsóknarverðir fyrir hina
yngri.
Iþróttasambandið er nú fjol-
mennasta æsikulýðshreyfing
landsins. 1 sambandinu eru
230 félðg, 27 héraðssamibðnd,
7 sérsambönd með samtals
um 25000 meðlimum, þar af
eru 15000 virkir félagar. Eu
þrátt fyrir þennan fjölda, sem
æfir og leggur stund á íþrótt-
ir í tómstundum símnn, er það
staðreynd, að áherzlu þarf að
leggja á að ná til enn fleiri,
og gera að virkum félögum.
Til þess að það sé hægt, vesrð-
ur að auka alla útbreíðslu-
starfsemi ISl. Það þarf að
styrkja héraðssamböndin sér-
staklega, svo og auka allt
starf Iþróttasamibandsins, svo
að það verði þess umikomið að
valda því þýðingarmikla hlut-
verki, er það hefur að gegna
í þjóðfélaginu, fyrir allan
æskulýð landsins.
Gleymið ekki að
mynda bamið.
Fleygið ekki
bókum
Kaupum óskemmdar ís-
lenzkar og erlendar bæk-
ur og skemmtirit.
Fornbókaverzlun
Kr. Kristjánsson
Hverfisgötu 26, sími 1
14179.
B. F.

KHAKI
Söngskemmtun
Gests Guimundss.
Kristinn Gestsson og Gestur Guðmundsson.