Þjóðviljinn - 04.10.1963, Blaðsíða 8

g SÍÐA
ÞIÓÐVILIINN
Föstudagur 4. október 1963
illiltt
Blaðakonum borið góðgœli
Finnsk flugfreyja býður gestum um borð í ,,Norðanvindi“ góð-
gæti. Það eru blaðamenn Tímans og Morgunblaðsins, sem i sætun-
um sitja, þær Kristín Halldórsdóttir og Elín Pálmadóttir, og
kimnu bersýnilega að meta það sem fram er reitt. (Ljósm. I.M.).
Á undan áætlun
í fyrstu áætlunar
feri þotunnar
Buddaveður var j Reykjavík
pegar hópur gesta, sem Pan
American World Airways flug-
íélagið bandaríska hafði boð-
ið í fyrstu áætlunarferð þotu
um fsland, lagði upp í lang-
ferðabifreið frá Reykjavík á-
leiðis til Keflavíkurflugvallar
eldsnemma í fyrramorgun. Og
enn átti veðrið eftir að versna,
svo að við brottför þotunnar
kl. hálf níu var hávaða rok og
mikil rigning. Hafði Harry
Girdler, forstjóri PANAM á
íslandi, áhyggjur af því að
fresta yrði áætlunarferð þot-
unnar vegna illviðrisins, en
skyggni var þó rétt nægilegt til
umferðar um völlinn og á-
byggjur forstjórans fóru veg
allrar veraldar, þegar „Norð-
anvindurinn" hinn rennilegi
farkostur, þaut eftir flugbraut-
inni á móti sunnanstorminum
og rigningunni, lyftist frá
jörðu og kleif bratt upp í há-
loftin.
Gert hafði verið ráð fyrir
að flogið yrði í 29 þúsund feta
hæð til Skotlands, en flugið
var enn hækkað upp í 32 þús.
fet og loks 35 þúsund fet til
þess að komast upp fyrir
veðravítið í kyrrara loft. Síð-
an var flogið o;far veðrum á
hinn þægilega hátt og við
ríkulegan viðurgjörning til
Prestvíkur á Skotlandi, ann-
ars af flugvöllunum við Glasg-
ow, og lent þar eftir 1 klst. og
45 mín flug. Þama var höfð
þriggja stundarfjórðunga við-
dvöl en haldið síðan áfram til
London og lent á Lundúna-
flugvelli eftir 45 mínútur
Pan American bauð gestum
í þessarl íerð og fleirum til
hádegisverðar í Skyway-hótel-
inu nýja við flugvöllinn. Þang-
að kom m.a. Hendrik Sv.
Bjömsson, amba-ssador fslands
í London, og flutti stutt ávarp
yfir borðum. Einnig talaði
Ken Leach, sölustjóri Pan
American í London og Brynj-
ólfur Ingólfsson ráðuneytis-
stjóri í samgöngumálaráðu-
neytinu, sem var í hópi gest-
anna sem flugu með þotunni,
en meðal annarra boðsgesta
voru Penfield ambassador
Bandaríkjanna á íslandi,
Haukur Classen skrifstofu-
stjóri flugmálastjómarinnar,
fulltrúi íslenziku flugfélaganna,
ferðaskrifstofumenn og blaða-
menn.
Það má segja að um kappát
hafi verið að ræða á Skyway-
hóteli, því að tíminn til stefnu
var naumur: „Norðanvindur-
inn“ beið ferðbúinn á Lund-
únaflugvelli og hóf sig þaðan
á loft kl. 4 eftir staðartíma,
lenti eftir 50 mín. flug í Prest-
vík og hélt síðan áfram ferð-
inni til íslands. lænti þotan á
Keflavíkurflugvelli á áttunda
tímanum á miðvikudagskvöld-
ið og var þá nokkuð á undan
áætlun. Það hafði byrjað vel
á heimleiðinni.
Svo sem fyrr segir var vel
séð fyrir boðsgestum á leið-
unum og til þess að gera þessa
för en ánægjulegri fslending-
unum, hafði eina íslenzka flug-
freyjan sem starfar nú hjá
Pan American World Airways
verið fengin til fararinnar.
Hún heitir Alda Guðmunds-
dóttir og hóf störf hjá PAN-
AM fyrir liðlega 3 árum ásamt
annarri íslenzkri stúlku, Val-
gerði Jónsdóttur, sem hætti
störfum þar eftir fáa mán-
uði er hún gekk í það heil-
aga. Alda hefur kunnað vel
við sig í flugfreyjustarfinu
vestra og einkum unnið í þot-
um, sem fljúga frá vestur-
strönd Bandaríkjanna til
Honululu, Ástralíu, Viet-Nam
og Filippseyja.
Júgóslavar borga
skatt til S.Þ.
Stjórnarvöldin í Júgóslavíu
hafa skýrt frá því að ríkið
muni nú hefja greiðslur á sín-
um hlut útgjaldanna vegna að-
gerða Sameinuðu þjóðanna í
Kongó og muni landið taka
bátt í kostnaðinum vegna að-
gerða þessara þar til 30 júní
næsta ár.
Aðalfulltrúi Júgóslavíu hjá
Sameinuðu þjóðunum skýrði
frá því að Júgóslavar muni
greiða gjöld þau sem komið
hafa í þeirra hlut fyrir að-
gerðirnar á tímabilinu 1. nóv-
ember 1961 til 31. desember
1963. Benti sendiherran sér-
staklega á þetta tímabil sé
einmitt ráðningartími Ú Þants
framk væmdastj óra.
Ein af DC-þotum Pan American World Airways á flugl.
UM 20 DC-8 ÞOTUR í
EIGUPANAMERICAN
„Norðanvindurinn" þotan sem
fór fyrstu áætlunarferðina
milli Ameríku og Englands
um ísland í fyrradag, er af
gerðinni DC-8, ein af tuttugu
slíkum flugvélum sem eru í
eigu Pan American viðsvegar
um heim. Félagið á nú yfir
60 fanþegaþotur, sem notaðar
eru á lengri flugleiðunum; að-
eins tiltölulega fáar skrúfuvél-
ar eru enn í notkun hjá félag-
inu og þá aðeins á stytztu
flugleiðunum.
farrými og almnening eins og
er t.d. í „Norðanvindi". Þetta
eru að sjálfsögðu geysidýr tæki.
Einhver um borð í þotunni á
miðvikudaginn nefndi 6 miUj.
dollara eða 260 þús. ísl. kr. sem
kostnaðarverð DC-8 og því var
bætt við að nú þyrfti að gefa
álíka mikið fyrir einn af P&W
þrýstilcftshreyflunum í þot-
unni og notaðri fjögurra hreyfla
skymastervél!
Truman vill aS Bandaríkin
gefi Kínverjum kornvörur
DC-8 þoturnar eru knúnar
fjórum þrýstiloftshreyflum af
gerðinni Prat and Witney og
er meðalflughraðinn um 920
kílómetrar á klukkustund. Þot-
urnar hafa það mikinn elds-
neytisforða að þær geta hæg-
lega flogið án viðkomu yfir
heimshöfin, frá Vesturströnd
Bandaríkjanna til Tokíó í
Japan og milli Chicago-borgar
og allra meiriháttar borga Evr-
ópu.
Þotur þessar geta borið allt
að 168 farþega, færri ef far-
þegarými er skipt niður í 1.
Harry Truman, fyrrverandi
forseti Bandaríkjanna. ritaði
nýlega grein í New York Journ-
al American og lætur hann þar
í Ijós þá skoðun sína að Banda-
ríkin eigi að bjóða Kínvcrjum
að veita þeim ákvcðið magn af
korni í efnahagsaðstoð.
Truman segir að mál sé til
þess komið að eitthvað verði
gert til þess að reyna að draga
úr fjandskap Kínverja í garð
vesturveldanna. Bendir hann
meðal annars á þá vankanta
sem það hefur í för með sér
að Kínverjar eru útilokaðir
frá Sameinuðu þjóðunum.
Truman

ERU BAUGAR O JUPI-
TER LÍKT 0G SATÚRNUS?
Þetta er ekki Júpiter, hcldur Satúrnus með baugana umhverfis. Til þessa hafa menn
talið að baugar þessir væru ekki um neina aðra plánetu.
Sovézki stjörnu-
fræðingurinn Sergei
Vesksvjatskíj hefur
komið fram með þá
tilgátu, að stærsta
plánetan í sólkerfi
voru, Júpíter, hafi
einnig um sig hala-
stjörnubaug líkt og
Satúrnus.
Stjörnufræðingur þessi seg-
ir, að orsök þess að baugur
þessi hefur ekki verið sýni-
legur þær þrjár aldir, sem
gerðar hafa verið stjörnu-
fræðilegar athuganir með
öflugum sjónaukum, megi ef
til vill rekja til þess að þétt-
leiki hans sé lítill.
Rák um Júpíter
þveran
Til þess að finna tilgátu
sinni stoð í veruleikanum,
tók Sergei sér sérstaklega
fyrir hendur að leita auð-
kenna sem bentu til að um
baug sem þennan væri að
ræða. Fyrst og fremst var
það nauðsynlegt að koma
auga á skugga, sem slíkur
stjambaugur myndaði á
plánetunni, en skugginn frá
hringnum umhverfis Satúrn-
us er jafnan vel sýnilegur
í góðu sjóntæki. Vísindamað-
urinn athugaði gaumgæfilega
fjöldann allan af myndum,
teikningum og uppdráttum af
Júpíter, sem hinir reyndustu
stjörnufræðingar höfðu gert
á ýmsum tímum. Og þá kom
Nýstárleg kenning
sovézks st/ornufræðings
i ljós, að þvert á miðbaugs-
línu Júpíters var eins og
dregið þunnt strik, eða rák.
Veittu menn þessari rák
athygli um miðja nítjándu
öld.
1/100 þver-
málsins
Á teikningum, sem gerðar
eru með hjálp hinna stærstu
sjónauka, er hægt að sjá
þessa fínlega dregnu rák,
sem að gildleika er um
hundraðasti hluti þvermáls
olánetunnar, við miðbaugs-
!ínu.
Rák þessi gæti verið eitt-
hvað á yfirborði plánetunn-
ar og til þess að reyna að
ganga úr skugga um hvort
svo væri, bar Vseksvjatskíj
prófessor saraan ýmsar
myndir er dregnar voru upp
í mismunandi stöðu sólar og
jarðar. Komst hann að þeim
athugunum loknum að niður-
stöðu sem hann telur að
styðji kenningu sina enn
frekar.
!

JSKC' -tj.