Þjóðviljinn - 05.10.1963, Page 8

3 SÍÐA
ÞJ6ÐVILJINN
Laugardagur 5. október 1963
TUNDIN
Ritstjóri: UNNUR EIRÍKSDÓTTIR
GALDRAGLERIÐ
Ég veit um lítinn strák,
sem rótar oft og leitar gaum-
gæfilega í ruslakörfunni. —
Vegna þess, segir hann —
að það er ómögulegt að
gizka á hvaða verðmætum
fullorðnu fólki dettur í hug
að fleygja I ruslið.
Einn daginn fann hann
svolítið gfer, sennilega af
einhverju raímagnsáhaldi.
— Úr þessu get ég búið
mér til ágætis stækkunar-
gler, og það var einmitt það,
sem mig vantaði, sagði hann
og stakk glerinu í vasa sinn.
Um nóttina vaknaði hann
og þar sem hann fann að
hann gat ómögulega sofnað
aftur, datt honum í hug að
skoða nokkra hluti í gegn-
um stækkunarglerið. Það sem
hann skoðaði fyrst var kan-
ína úr tré, sem lá til fóta
ofan á rúminu hans. Þá gerð-
ist nokkuð skrítið. Það sem
hann sá var ekki tréleikfang,
heldur lifandi kanína, sem
reis upp á afturfæturna og
gretti sig framan í hann.
Þegar hann tók glerið frá
augunum varð gamla tré-
kanínan aftur eins og hún
var vön.
— Þetta er sannarlega
merkilegt gler, sagði litli
drengurinn við sjálfan sig.
Næst horfði hann á postu-
línsönd, sem stóð á arin-
hillunni. Og það fór á sömu
leið, öndin varð strax bráð-
lifandi og hefði áreiðanlega
hoppað niður á gólf ef hann
hefði ekki tekið glerið frá
augunum. Nú var drengur-
inn orðinn svo forvitinn að
sjá hvaða galdra glerið gæti
gert, að hann gat ekki stillt
sig um að læðast inn í
svefnherbergi foreldra sinna
og horfa á þau gegnum gler-
ið. Þvi fyrst það gat gert
dauða hluti lifandi, var þá
ekki alveg eins trúlegt að
það gæti breytt lifandi fólki
í leikföng? Hann lét glerið
fyrir augun og horfði á
pabba sinn og mömmu stein-
sofandi. Það skipti engutn
togum, þau breyttust í Nóa
gamla í örkinni og konuna
hans. Og voru bersýnilega
smíðuð úr tré. Hann kitlaði
mömmu sína til þess að sjá
hvort hún rumskaði ekki, en
hún varð einskis vör, því
hún var úr spýtu! Svo tók
hann glerið frá augunum og
þau urðu aftur venjulegt sof-
andi fólk. Til þess að vera
samt alveg viss kitlaði hann
mömmu sína aftur. Og nú
vaknaði hún og hrópaði upp
yfir sig: — Óþekktarormur-
inn þinn, hvað ert þú að
gera á fótum um hánótt, og
hvers vegna ertu að kitla
mig?
— Mér þykir þetta afskap-
lega leiðinlegt, mamma min,
en ég hélt að þú værir kon-
an hans Nóa gamla í örk-
inni, sagði drengurinn.
— Konan hans Nóa, því-
líkt bull og vitleysa, þig hef-
ur verið að dreyma. Hypj-
aðu þig undir eins í rúmið
og farðu að sofa.
Drengurinn hlýddi strax og
sofnaði vært. Næsta morg-
un stakk hann glerinu í vasa
sinn og hafði það með sér
Skotasaga
Skota nokkurn og konu
hans, sem hét Anna, langaði
ákaflega mikið til þess að
fljúga. en vildu vitanlega
ekki þurfa að borga allt of
mikið fyrir það. Þau fóru að
semja við flugmann einn,
sem sagðist taka 200 kr. fyr-
ir 10 mínútna flug. „Það er
allt of mikið“, sagði Skot-
inn, „ég skal borga þér 100
kr. fyrir 15 mínútur, en alls
ekki meira“. Þeir þrefuðu nú
lengi um verðið. Að lokum
tók flugmanninum að leiðast
þetta og sagði: ,.Jæja, ef þið
steinþegið Qg látið ekkert í
ykkur heyrast, hvað sem á
gengur, meðan við erum
uppi, þá skal ég fljúga með
ykkur fyrir ekkert, en ann-
ars verðið þið að borga 200
í skólann. Á leiðinni mætti
hann hundi, sem honum var
satt að segja ekkert vel við.
Hann mætti þessurn hundi
hvern einasta dag, þegar
hann var á leiðinni í skól-
ann, og þetta var mesti leið-
inda hundur. Hann gelti og
urraði að drengnum Qg
krafsaði með löppunum í
moldina, og það var eins og
hann væri alltaf tilbúinn að
bíta, þó hann hefði ekki lát-
ið verða af því enniþá. Þama
var gott tækifæri til þess að
sjá hvað galdraglerið gæti
gert. Drengurinn tók glerið
upp úr vasa sínum og horfði
á hundinn gegnum það, og
í sama bili var hundurinn
sem alltaf var svo óvingjarn-
legur á bak og burt, en í
staðinn var kominn allra
snotrasti postulínshundur.
Drengurinn brá þá skjótt við
og braut postulínshundinn
mjölinu smærra. Nú var eft-
ir að vita hvernig færi ef
hann tæki glerið frá augun-
um. Jú, þarna lá Ijómandi
fallegur skinnfeldur á jörð-
inni. Drengurinn tók skinn-
ið upp og faldi það á bak við
runna. — Ég tek það á heim-
leiðinni og gef mömmu það,
til þess að bæta fyrir hvað
ég var óþekkur í nótt, sagði
hann við sjálfan sig. Svo
hélt hann áfram í skólann
og mundi ekkert eftir gler-
inu fyrr en kennslustundin
var meira en hálfnuð. Þá tók
hann það upp úr vasa sínum
til þess að horfa á kennslu-
konuna gegnum það.
Framlhald.
Ljónshjartað
Felix heitir lítill strákur.
Hann á heima í litlu þo.rpi í
Ástraliu. Þar býr hann hjá
afa sínum, sem á dálítið
gistihús, er nefnist Ljóns-
hjartað. Felix á sér uppá-
halds felustað, hátt uppi í
gömlum kastalavegg. Þaðan
getur hann horft yfir allt
þorpið, og fylgzt með ferðum
allra sem ganga út og inn
um dyrnar á gistihúsinu hans
afa.
Einmitt núna ekur stór og
fallegur bíll í hlaðið. Felix
heyrir afa sinn kalla: Felix,
Felix, komdu strax. Þvi Fel-
ix hafði það embætti að vera
snúningadrengur á gistihús-
inu.
Það koma margir ferða-
menn til þorpsins, því þar
er mjög fallegt. Margir
þeirra búa í Ljónshjartanu.
Afi er af ensku bergi brot-
inn. og hann skírði gisthús-
ið eftir uppáhalds söguhetj-
unni sinni, Ríkharði Ljóns-
hjarta, sem var svo hugrakk-
ur að menn sögðu að hann
hlyti að hafa Ijónshjarta, og
festist það nafn við hann.
Það hékk stór mynd af Rík-
harði Ljónshjarta í anddyri
gistihússins, og það þurfti
ekki nema rétt að líta á
myndina til þess að sjá að
þetta var mikil hetja. Felix
gleymdi aldrei að líta á
myndina og dást að henni,
þegar hann gekk um and-
dyrið. Og hann átti enga heit-
ari ósk en að verða sjálfur
svona hugrakkur.
En núna mátti hann varla
vera að því að líta á mynd-
ina. Hann varð að flýta sér
að taka á móti herramannin-
um í stóra nýja bílnum, sem
var kominn alla leið frá
Ameriku. Hann horfði með
aðdáun á bílinn, þessa teg-
und hafði hann aldrei séð
áður. Allt í einu kom hann
samt auga á annað, ennþá
athyglisverðara. Það voru
stígvélin ferðamannsins.
Framhald.
'&ÆtÍKV* 7 JAÍíf.
SlMSKEYTIÐ

krónumar refjalaust".
Skotinn gekk að þessu.
Svo settust þau öll upp í
flugvélina og flugið hófst.
Flugmaðurinn lék nú allar
þær listir, sem hægt er að
leika með flugvél í loftinu
og hlifðist ekki við.
Þegar 15 mínúturnar voru
liðnar, lenti hann aftur og
sagði við Skotann:
„Það heyrðist aldrei svo
mikið sem uml til þín, þú
skuldar mér þess vegna ekk-
ert“.
„Það er rétt“, sagði Skot-
Inn, ,,en það lá nú samt við,
að mér fataðist einu sinni“.
„Hvenær var það?“, spurði
flugmaðurinn.
„Það var þegar Anna féll
útbyrðis".
Tómas var blaðadrengur á
jámforautarlínu í Norður-
Ameríku. Eitt sinn þegar
hann gekk gegnum stöðvar-
bygginguna í bænum Port
Huron, kom maður nokikur
þjótandi út úr símstöðinni
ásamt járnbrautarstjóranum.
„Þetta er hræðilegt", sagði
maðurinn. „Ég þarf nauðsyn-
lega að ná símasamfoandi við
bæinn Sarnía, og svo segið
þér að símasambandið sé
rofið“.
„Já, því er nú ver“, sagði
stöðvarstjórinn. „íshrönglið
frá Huronvatninu hefur slit-
ið jarðþráðinn. Þó að fljót-
ið sé ekki nema fjórði hluti
úr mílu, er öllu sambandi
við bæinn Sarnía slitið, þar
sem hann liggur hinum meg-
in við fljótið".
„En ég verð að senda sím-
skeyti“, sagði maðurinn, og
nú sá Tómas að þetta var
lyfsalinn. „Annars verður
slys. Áður en fljótið ruddi
sig, sendi ég meðalaböggul
til Samía, og nú hef ég orð-
ið þess var, að vegna mis-
gripa, hefur lent eitur í
hann. Ef þessi meðöl verða
affoent, þá deyr sjúklingur-
inn. Það er alveg voðalegt“.
„Það er nú svo“, sagði
stöðvarstjórinn. ,,En við
þessu er ekkert að gera. Rit-
simasambandið er slitið“.
Hinn ógæfusami lyfsali
neri saman höndunum. „Það
er þá ómögulegt að senda
símskeyti?" andvarpaði hann
mjög sorgmæddur.
Þetta var eftir harða vet-
urinn 1862, löngu áður en
talsími eða útvarp var fund-
ið upp.
Stöðvarstjórinn yppti öxl-
um, en leit svo allt í einu
til Tómasar.
„Ég sé enga leið“, endurtók
hann. „Nema þá að Tómas
gæti fundið eittlhvert ráð.
Drengurinn er nefnilega
snillingur í símritun. Þú hef-
ur heyrt alla málavexti,
Tómas. Getur þú náð sam-
bandi við Sarnía?“
Blaðadrengurinn kinkaði
kolli.
„Það hugsa ég“, sagði hann
hæglátlega. „En þá verð ég
að fá lánaðan jámbrautar-
vagn niður á fljótsbakkann".
,,Jámforautarvagn!“ sagði
stöðvarstjórinn undrandi.
„Látið hann fá vagninn",
sagði lyfsalinn. „Einskis má
láta ófreistað".
„Jæja þá“, svaraði stöðv-
arstjórinn. Og skömmu síð-
ar þaut járnbrautarvagninn
eins nærri fljótsbakkanum
og unnt var. Fimmtán ára
blaðadrengur stóð þar við
hliðina á vagnstjóranum. Og
þegar vagninn nam staðar
rétt við íshrönglið úr fljót-
inu, sagði Tómas: „Nú reyn-
um við“.
Síðan sendi hann röð af
hljóðum úr hljóðpípu eim-
vagnsins, stutt og löng á
víxl í vissri röð, sem hann
endurtók hvað eftir annað.
fbúar bæjarins, sem höfðu
fylgzt með, hristu höfuðið yfir
þessu. Nú var Tómas, þessi
einkennilegi drengur sem
alltaf var að gera tilraunir
í eðlisfræði og ef.nafræði,
líklega alveg að missa vitið.
En Tómas var með fullu viti.
Þetta „lag“, sem hann lék
á hljóðpípuna, var tilkynn-
ing með Morsestafrófi, stuttu
hljóðin táknuðu punkt, en
þau löngu strik, og á þenn-
an hátt spurði hann stöðugt:
„Halló, Sarnía, heyrir þú
til mín?“
Klukkustund eftir klukku-
stund hélt hann áfram þess-
um hljóðsendingum. Loks
skildu nokkrir símritarar á
Sarnía skeytið. Þeir komu
líka með járnbrautarvagn og
svöruðu. Samband var kom-
ið á milli bæjanna. Það var
ekki aðeins sent símskeyti
lyfsalans, — sem betur fór
hafði meðalið ekki enn ver-
ið notað — heldur einnig
mörg önnur áríðandi sím-
skeyti voru send með hljóð-
pípunnni, og Tómas var dáð-
ur fyrir uppfinningu sina.
En þetta var ekki síðasta
uppfinning blaðadrengsins,
því að hann var enginn ann-
ar en Tómas Alva Edison,
sem síðar fann upp glóðar-
lampann '(rafmagnsperuna),
hljóðritann og mígrófóninn
og fjölda annarra uppfinn-
inga.
Skrýtla
Einkunnaspjald Georgs var
nýkomið heim, og því miður
var útkoman af prófinu
mjög léleg, svq að foreldrar
hans voru allt annað en á-
nægjulegir á svipin.n,
„Ég er alveg að missa þol-
inmæðina yfir háttalagi
þínu“, sagði faðir hans.
„Hvernig stendur á því, að
Hans litli, sem er miklu yngri
en þú, er alltaf efstur, en þú
neðstur?"
Geor.g litli leit á föður
sinn, því næst á móður sína
og svo á föður sinn aftur
og sagði svo:
,,Þú verður að taka það
með í reikninginn, pabbi, að
Hans litli á líka alveg sér-
staklega vel greinda for-
eldra!"
KAPPAKSTUR
Þama sjáiö þiö kappakstur, sem fer fram í einni af
stórborgum Evrópu. Raöiö stöfunum á myndinni
rétt saman, og þá fáið þið aö vita, hvað borgin heítír.