Þjóðviljinn - 13.10.1963, Blaðsíða 4

4 SlÐA
ÞJðÐVIUINN
Sunnudagur 13. október 1963
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sóslalistaflokk-
urinn. —
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson, Magnús Kjartansson (áb.),
Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjórar: Jón Bjamason, Sigurður V. Friðþjófsson.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðust. 19.
Sími 17-500 (5 Iínurj. Askriftarverð kr. 80 á mánuði.
Fjöregg samtakanna
f^ining verkamanna um hagsmunamálin er fjör-
egg samtaka þeirra. Með því að sameinast í
verkamannafélögum án tillits til þess sem kann
að aðskilja þá i stjórnmálum eru þeir að gera ráð-
stafanir til að standa saman í baráttu um mál sem
allir verkamenn eiga sameiginlegt, um kaup sín
og kjör, um afkomu heimila sinna. Sú barátta
hefur síaðið á íslandi um meir en sjötíu ára skeið.
Stærstu sigrarnir hafa unnizt þegar verkamenn
stóðu fastast saman, með þeim hætti sigruðus’t
þeir á atvinnurekendavaldinu sem tekið ha’fði
löggjafarvald Alþingis og ríkisstjóm í sína þjón-
ustu 1942, og reynt að lama verkalýðshrey'fing-
una með þrælalögum. Samtök verkamannanna
sjálfra úr öllum stjórnmálamflokkum, urðu þá svo
öflug að verkamenn tryggðu sér gerbreytingu á
kjörum sínum og gerðu þrælalög afturhaldsins að
skrípi og pappírsgagni, svo upphafsmaður þeirra,
Ólafur Thors, varð að koma fram fyrir Alþingi
og biðja það að afnema slifrin af gerðardómslög-
unum, lögum sem enginn virti lengur neins, sum-
arið 1942.
ll/f’eð einh’ug sínum og baráttuþreki hefur verka-
lýðshreyfingin unnið margan stóran sigur í
vamarbaráttu sinni undanfarin ár, enda þótt valdi
’Álþingis og ríkisstjómar hafi’ löngum'Verið skef já-
laust beitt til að rýra árangurinn af fórnfrekri
baráttu verkamanna. En það hefur ekki eingöngu
verið vamarbarátta. Verkalýðshreyfingin hefur t.
’d. hvað eftir anhað beinlínis sett lög í landinu
með verkföllum og samningum í lok verkfallsbar-
átfu og brotið þannig á bak aftur blinda og of-
stækisfulla andstöðu meirihluta afturhaldsins á
Alþingi. Og það er svo sem ekki nýtt að hags-
munabarátta verkalýðsfélaganna sé kölluð póli-
tískt stríð! Sá áróður hefur dunið á verkálýðs-
hreyfingunni hvenær sem hún hefur lagt til bar-
áttu fyrir brýnifstu hagsmunuim fólksins, eða
skyldu menn ekki minnast þess, að hafa lesið áð-
ur í Morgunblaðinu og Vísi að verkalýðshreyfing-
in sé að leggja út í pólitískt stríð, þó baráttan
hafi snúizt um brýnustu hagsmunakröfur alþýðu-
heimilanna?
Alþýða landsins veit af reynslu hvað eining’in
þýðir í baráttu. Og margur mun nú sá í al-
þýðusamtökunum sem þykir verkalýðsforingjar
Alþýðuflokksins komnir furðu langt yfir í herbúð-
ir andstæðinga hreyfingarinnar er þeir láta íhald-
ið brúka sig til klofningstilraunar á samtökunum
þegar svo stendur á að verkamannafélögin hljóta
að leita réttar síns og krefjast stórhækkaðs kaups,
styttingar hins óhæfilega langa vin.nudags og
verðtryggingar kaupsins. Enda eru ákvarðanir
birtar í íhaldsblöðunum og klofningi hótað í
verkalýðshreyfingunni án þess að kvaddur sé sam-
an fundur 1 nokkru því verkalýðsfélagi, sem talið
er standa fyrir þessum aðgerðum. Því skal ekki
að óreyndu trúað að verkamenn eða aðrir laun-
þegar láti blekkjast til að sundra röðum alþýðu-
samtakanna á slíkri örlagastundu og nú er. Aldrei
var brýnni þörf að þeir fylki sér einhuga um ó-
tvíræðan rétt sinn. — s.
ÍlillÍlllM^
FRÁ UTLÖNDUM
Ungverjihn Portisch hefur
verið sigursðell á éká'kmótum
í sumar. Eins og mönhum
mun í fersku miirni, þá vann
hann svæðamótið í Halle og
nokkru síðar varð hánn éfstur
á skákmóti í Amsterdam,
hlaut 6 vinninga af 9 mögu-
legum, en næstir voru Hol-
lendingurinn Donner og Czer-
niack frá Israel, með 5% vinn-
ing hvor.
Teflt var í tveimur flokk-
um, og vann þýzki meistarinn
Lehmann neðri flokkinn með
yfirburðum.
Á skákþingi í B'uenos Aires
varð argentínski meistarinn
Sariguinette sigursælastur.
Hlaut hann 9 viriningá áf 11.
Parino var í öðrú sæti með 8
vinninga.
Kaupmannahöfn sigraði
Berlín á dögunum með I2V2
vinningi gegn 7%. Larsen og
Enevoldsen tefldu á éfstu
borðunum fyrir Kaupniánna-
höfn. Gerði Larsen jafnt við
Teschner, en Enevoldsen tap-
aði báðum fyrir Bíalas. Á
neðri borðutirim voru Danii
hinsvegar mun sterkari.
Og svo er það ságari áf
honum Botvinnik, sem sló í
gegn í sveitakeppni Sovétrí'kj-
anna í sumar. Hlaut hann 8
vinninga af 9 mögulegum
Náði hann beztum árangri
allra rússneskra meistara, að
heimsmeistara kvenna, Nonu
Gaprindaschwili, einni undan
skilinni, en hún hlaut 8V2
vinning af 9 mögulégum !
Hún kann vel að hald?
fram jrétti kvenna, kerlingin
sú. "
Heimsmeistaritiú, Petrosjan,
tapaðí bæði fyrir Kobshnoj,^
og 'íKTléí '1' keppfii þesiári.
SVo er hér skák frá Haust-
móti Taflfélags Reykjavikur,
en það stendur nú sem hæst,
og er teflt í MlR-salnum í
Þingholtsstræti.
(6. e3 er hér öllu algengari
leikur og talinn sterkari af
skákfræðingum. Hvítur hótar
nú að leika e4 og er svartur
að vísu hálfneyddur til að
leika 6. — — d5, sem gefur
hvdtum kost á að losna við
tvípeðið á c4, en vegna þess
tímataps, sem hvítur tekur á
sig, á svartur að geta náð
liðlegu tafli, ef hann fer rétt
að).
(Þetta er óheppilegur leik-
ur, og á hvítur hér eftir við
litla byrjunarörðugleika að
stráða. Svartur leikur bezt 6.
— — d5 eiris og getið var
áðan.
Framha.ldið gæti þá orðið:
7. e3, 0—0 8. cxd5, Rxd5 9.
Bd2, Rc6 10. Bd3, cxd4 11.
cxd4, e5! og fær svartur þá
liðlega stöðu).
7. cxd4, d5 8. e3, 0—0 9.
cxd5, exd5
(Nú væri 9. — — Rxd5
greinilega ekki eins gott fyrir
svartan og í afbrigðinu, sem
Ekki nóiru kvensterkrir
10. Bd3, He8 11. Re2, Bd7
12. 0—0, Bc6 13. Bg3, Re7
14. Ha2
(Við getum sagt, að hvítur
hafi nú þegar, í það minnsta,
þægilegri stöðu. Veldur þvi
einkum hið öfluga miðborð
hans. Hvítur ætlar drottning-
arhrók sínum að vera viðbún-
um að grípa inn í rás atburð-
anna eftir annarri reitalín-
unni).
14.-------h5 15. Haf2, h4
16. Re2, Hf8 17 e4, Da5 18.
e5, Ba4 19. Bc2, Bxc2 20.
Dxc2, Ha—c8 21. Db3, Rh5
(Svartur á í erfiðléikum, og
riddarinn á fárra góðrá reita
völ. Eftir 21. — — Rd7, gæti
komið 22. f4, Rf5 23. Dh3, g6
24. g4 o. s. frv.).
22.g4, hxg3 23. hxg3, Hxcl
(Örvænting grípur nú Jónas
og freistar hann því skyndiá-
hlaups, ef áhlaup skyldi kalla,
því það er ekki byggt á nein-
um stöðrilegum grunni. Ann-
að mál er það, að leiki svartur
23------g6 (til að forða ridd-
aranum) leikur hvítur 24. f4
síðan g4 og nær þar næst
tóngssókn með Dh3 og Hh2,
»m ósennilegt er, að svartur
■i nokkra rönd við reist).
24. Hxcl, Dd2 25. f4, g6 26.
Idl, Da5 27. g4
(Það er líkt og jarðýta skriði
'iam, þar sem miðborðs og
fóngsarmspeð hvíts streyma
:il vigstöðvanna).
27.-------Rg7 28. Dh3, f5
19. exf6, Hxf6 30. Hh2, Hf8
11. Hfl, Dd2 32. Khl, Kf7 33.
5, gxf5 34. gxfð, Ke8
(Jónas hefur trúlega verið
í UmaKralti, en hann á enga
viðhlýtandi vörn).
Sigraði á svörtum markaði
35. f6.
Jónas gafst upp.
Af svarta-
markaðinum
Nýjustu fréttir, sem þáttur-
inn hefur fengið af þeim vett-
vangi er mót sem haldið var
4. október s.l. Tefldar voru
tvær skákir á 10 miinútum (á
mann), einföld umferð. Þátt-
takendur voru 12, og voru
mögulegir vinningar þannig
22.
Urslit urðu þessi: Vlnn.
1. Friðrik Ólafsson 19
2. Ingi R. Jóhanns. 18
3— 4. Arinbj. Guðm.s. 13%
3— 4. Guðm. Ágústss. 13Vá
5— 7. Gunn. Gunnars. 10%
5— 7. Guðm. Pálmas. 10%
5— 7. Þórir Ólafsson 10%
8. Jón Þorsteinss. 9%
9. Guðm. S. Guðm. 9
10—11. Bragi Kristjánss. 7
10—11. Jóh. Sigurjónss. 7
12. Árni Snævarr 4
Friðrik hefur þannig tekið
sig á frá síðasta móti, enda
þótt hann tapaði nú báðum
skákunum gegn Inga.
Gaman er, að Guðmundur
5. og Ámi Snævarr skuli
komnir í hópinn, þótt þeir fái
skiljanlega ekki mikið af virin-
ingum í byrjun, því þeir eru
úr allri æfingu.
Meira af slíku!
SUNNUDA CSKR055GÁ TA
Hvítt: Bragi Bjömsson.
Svart: Jónas Þorvaldsson.
NIEMZO-INDVERSK VÖRN
l.d4, Rf6, 2. c4, e6 3. Rc3,
Bb4 4. a3
(Þetta er hið svonefnda
Sámiseh-afbrigði. Svártur
verður að láta biskupinn, því
ella misstl vamafkérfið allt
sinn tilgáng).
4. -----BxcSf 5. bxc3
(Við skulum átta okkur
svoíítið á stöðurini. I 40 ár
hafa menn ekkí komizt að
hreinni niðurstöðu með það,
hvort hún sé hagfelldari hvít-
um eða svörtum. Hvítur hefur
tvípeð á c-línrinrii, og er það
að nokkru leyti veiking á
stöðu hans, en að öðm leyti
styrkir það miðborð hans.
Svartur er heldur á undan
með herútboð. Hinsvegar hef-
ur hvítur biskupaparið og get-
ur það ásamt öflugu miðborði
gefið hvítum góð kóngssókn-
arfæri, er fram í sækir.
Vafalaust er það í þessu
falli eins og svo oft endranær,
þegar glöggt stendur með mat
á stöðu: Sá, sem nær fmm-
kvæðinu, nýtir kosti stöðu
sinnar, en sleppur við óheppi-
legar afleiðingar galla, sem á
hénni kunna að vera.
1 þessari byrjrin stefnir
hvítur yfirleitt að kóngssókn
í skjóli sterks miðborðs, en
svartur reynir gjaman að
þrýsta á peðið á c4, sem er
dálítið berskjaldað, Oft ræð-
ur það hér úrslitum, hver er
á undan með sóknaráform
sin).
5. ----c5 6, f3,
LÁRÉTT: 1 ílát 6 hundur 8 fór afturábak
9 týna 10 spark 12 sötraði 14 siðað 16 vold-
ugri 18 krankur 21 hæðir 23 innlend 25 hinir
28 nagdýr 29 lygileg 30 líknarfél. 31 skoðanir.
LÓÐRÉTT: 1 kýrnafn 2 einstæðingur 3
dökkar 4 fugl 5 hrelli 6 hindrun 7 helsið 11
rölt 13 dýr 15 kássa 16 verkfæri 17 leyfi 19
fjöldi 20 komist 22 hestnafn 24 líffærum 26
kyrrlát 27 blauður.