Þjóðviljinn - 16.10.1963, Blaðsíða 6

g SÍÐA
Frægt hjónarúm ti! sö/u—
Þetta fræga hjónarúm verður til sölu innan skamms á upp-
boði hjá }»eim fræga fomsala Satheby í Lundúnum. Sæng
þessa átti Napólcon Bonaparte og önnur kona hans, Marie
Louise. Islenzkar húsmæður hafa víst ekki efni á að bregða
sér til Lundúna til þess að bjóða í gripinn.
Blaðaskrif í Þýzalandi
Um veitingu frið-
arverðlauna 1963
1 „Die Welt”, blaði, sem kem-
ur út í Hamborg og á að heita
hlutlaust birtist fyrir stuttu
leiðari um veitingu friðarverð-
launa Nóbéls fyrir 1962. Segir
þar, að nefndin hafi enn einu
sinni vakið aimenna undrun
og gefur blaðið í skjm að hér
eftir verði borin minni virðing
fyrir þessum verðlaunum.
,,Die Welt” heldur áfram, eft-
ir að hafa látið i ijós ánægju
sína með valið fyrir 1963, en
fyrir það ár fékk Rauði Kross-
inn verðlaunin:
Ekki munu allir eins sam-
mála um veitingu verðlaun-
anna fyrir 1962 eins og fyrir
1963. Linus Pauling, sem 1954
fékk N óbelsverölaun í efna-
fræði, hefur vafalaust gert
meira en flestir aðrir til þess
að vara menn við eitrun and-
Framhald á 9. síðu.
ÞJÖÐVILIINN
Miðvikudagur 16. október 1963
VINSÆLDIR DEGAULLE
FARA ORT MINNKANDI
■ Franskir kommúnistar hafa skorað á aðra
flokka að hefja sameiginlega baráttu gegn á-
formum de Gaulle, forseta, um sjálfstæðan,
franskan atómher. Talið er, að álit og vinsæld-
ir de Gaulle hafi mjög rýmað eftir að hann neit-
aði að undirrita Moskvusáttmálann.
Áskorun franska kommún-
istaflokksins var send til Sósí-
alistaflokksins, Róttæka
flokksins og verklýðshreyfing-
arinnar, og eru þar allir and-
stæðingar de Gaulle ihvattir til
að sameinast í andspymunni
gegn kjamorkuáætlun forset-
ans.
1 áskoruninni er því haldið
fram, að á'hrif Gatdlista í
frönskum stjómmálum fari
ört minnkandi, og áætlun rik-
isstjómarinnar um verðjöfn-
un, sem nýlega var lögð fyrir
þingið, sé aðeins bragð til að
leiða athygli almennings frá
þeirri staðreynd, að það era
100.000 fylgdu
Piaf til grafar
PARÍS 14710 — Franska söng-
konan Edith Piaf var jarðsett
í dag og fylgdu um 100.000
Parísarbúar henni til grafar.
15.000 komust fyrir i kirkjugarð-
inum, en tugþúsundir stóðu fyr-
ir utan hann.
!
I
I
I
!
vinnustéttirnar sem verða að
borga milljónirnar, sem de
Gaulle eys í framleiðslu
kjamorkuvopna.
Niðurstaða
skoðanakönnunar
Það ihefur komið í ljós nú
seinustu vikumar við skoð-x
anakannanir meðal almenn-
ings í Frakklandi, að persónu-
legar vinsældir de Gaulle hjá
kjósendum eru miklu minni en
oft áður. SérstaQdega rýmaði
álit forsetans, eftir að ljóst
varð, að Frakkar mundu ekki
undirrita samning þann um
bann við tilraunum með
kjamavopn, sem 104 þjóðir
heims hafa nú samþykkt.
Andstæðingar de Gaulle
vonast til, að þessi afstaða
forsetans muni verða. til að
Meypa af stað magnaðri bar-
áttuherferð gegn honum, og
jafnvel þó sósíalistar og rót-
tækir hafi fram að þessu ver-
ið mjög varkárir í samstarfi
við kommúnista og litt viljað
starfa með þeim, er þess nú
vænzt, að tilboð kommúnista-
flokksins muni nú fá jákvæð-
ari viðtökur en áður.
80% gegn
de Gaulle?
Fyrrvei-andi forsætisráð-
herra Frakka og foringi sósí-
aldemókrata, Guy Mollet, full-
yrti fyrir nokkrum dögum í
viðtali við bandaríska vikurit-
ið U. S. News and World
Report, að de Gaulle, forseti,
mundi híða mikinn ósigur, ef
þjóðaratkvæði yrði látið fara
fram um afstöðu Frakklands
til Moskvusáttmálans. Sagði
Mollett, að 80% af frönsku
þjóðinni væri ósammála de
Gaulle í þessu máli og myndu
kjósa, að Frakkar undirrituðu
eamninginn um tilraunabann.
Hin neikvæða afstaða de
Gaulle til þessa samnings, hef-
ur leitt til þess, að Frakkar
em nú einangraðri í heimin-
um en nokkm sinni fyrr,
sagði Mollet og bætti því við,
að ríkisstjóra de Gaulle stydd-
ist eingöngu við persónulegt
vald forsetans og gæti á eng-
an hátt talizt lýðræðlsleg.
Hann sakaði de Gaulle um að
hafa veikt Atlanzhafsbanda-
lagið með hvatvísum ummæl-
um sínum um ýmis viðkvæm
mál.
Suður-A fríkumaður
flettír ofan af
sænskum vopnasala
Svíar hcldu til skamms
tíma, að skeytin frá Suður-
Ameríku um að fyrirtæki í
Jóhannesarborg hafi verið
boðin mikil vopnasending frá
nafnlausu fyrirtæki í Gauta-
borg, væri stjómmálabragð.
EFTIRMALI AD
KLAUFASKAP
★ Leroy Gordon Cooper lenti geimfari ofan í mitt Kyrrahaf í lok maí og
var tekið með siguröskri og heilu eldgosi af þjóðarstolti. Þar með lauk einum
lið á geimfaradagskrá Merkúrí í Bandaríkjunum. Fyrir skömmu kom í ljós,
að aðeins einskær hundaheppni bjargaði Merkúrífluginu frá sorglegum enda-
lokum.
★ Yfirstjórn loft- og geimsiglinga, NASA, gaf 444 síðna skýrslu um Merk-
úríflugið. Þessi skýrsla kemur hárinu til að rísa á höfði manns, svo óhugnan-
leg eru mistökin, klaufaskapurinn og kæruleysið hjá fyrirtækjunum, sem
byggðu hylkin og bjuggu þau tæk'jum.
1 skýrslunni frá NASA
segir, að fyrirtækin hafi lát-
ið frá sér fara hylki með
meira en 500 göllum og
varahluti, sem vom meira en
50% gallaðir. f þessum 6
flugferðum Merkúrís með
menn innan borðs voru að
meðaltali 10 tæki í ólagi, og
hefði hver bilun um sig get-
að valdið stórslysi. Aðeins
fyrirtaks björgunarútbúnað-
ur og kunnátta flugmann-
anna forðaði slysi.
NASA ásakaði einnig
einkaframleiðendur fyrir
vítaverða seinkun á Merkúrí-
dagskránni, sem kostaði 384
milljónir dollara. Fyrst var
ráðgert að senda fyrsta
bandaríska geimfarið á loft
í apríl 1960, eða næstum ári
áður en Sovétríkin fyrst
skutu mönnuðu geimfari. 1
þess stað var flugi John
Glenns frestað um 22 mán.
Allan þennan tíma var eytt
tíma og peningum til þess að
gera við galla og skipta um
efni, af því að einhver hafði
ekki farið eftir gefnum fyr-
irskipunum. NASA bendir
ekki á neinn sérstakan sem
sekan. Aðalfyrirtækin vom
12, undirfyrirtækin 75, og
7.200 fyrirtæki er komu lítill.
við sögu. Meðal þeirra fyrir-
tækja, sem aðallega stóðu að
byggingu geimfaranna vom
Aerospace Corp., Chrysler
Corp., General Dynamics/
Astronautics, General Elec-
tric Co., Burroughs Corp., B.
F. Goodrich Co., McDonnelI
Aircraft Corp., North Amer-
ican Aviation, Inc., Pan
American World Ainvays,
Inc., Philco Corp., Thiokol
Ohemical Corp- °S Western
Electric Co.
Fara hér á eftir nokkur
atriði úr skýrslu NASA:
Áður en skotið var mönn-
uðum geimförum sást á
kvikmynd, að skifur, virhút-
ar, boltar og skrúfur skröltu
þyngdarlaus í hylkinu.
— Þegar farið var yfir út-
búnað Glenns áður en hann
flaug kom í ljós, að raftengl-
ar voru skakkt lóðaðir sam-
an í björgunartumunum,
hæði í hylki Glenns og
björgunarhylkinu, og vom
því björgunartækin óvirk.
— Þegar verið var að imd-
irbúa flug Walters Sohirra,
varð að skila 14 rafgeymum,
þar sem þeir láku.
— Ameðan á flugi Schirra
stóð fóm kælitæki hylkisins
úr lagi, svo að geimfarinn
átti erfitt með að stilla hit-
ann.
— Vegna þess að tækni-
fræðingar gerðu sér venju-
lega ekki ljóst hversu mfkils
hreinlætis er krafizt af þeim,
var vatni og súrefni spillt.
— Þegar Cooper flaug
slitnuðu þræðirnir ekki, sem
tengja starfsflaugina við
hylkið, af því að tækin, sem
áttu að aðskilja þau voru
ekki hiaðin réttu magni af
sprengiefni.
— I sömu ferð bilaði út-
búnaður, sem á að eyða raka
í hylkinu.
— 1 björgunarhylki Coop-
ers fundust 720 gallar og
stöfuðu 526 þeirra beinlínis
af óvönduðum vinnubrögð-
um.
!
i
!

En iþannig er því auðsjáan-
lega ekki varið. Fyrirtækið í
Gautaiborg hefur nefnilega
fengið nafn.
Vopnakaupmaður nokkur í
Jóhannesarborg hefur skýrt
frá, að sænska fyrirtækið
heiti Abadk og fyrirtæki með
þessu nafni er einmitt til I
Gautaborg.
Eigandinn er Grikki Zdenek
Krenek að nafni, og er hann
nú sænskur ríkisborgari.
Vopnakaupmaðurinn frá
Suður-Afríku segir, að þegar
hann skrifaði Krenek til þess
að panta nokkrar veiðibyssur
hafi Krenek svarað um hæl,
og bætt því við, að vopna-
kaupmaðurinn geti fengið
skammbyssur, vélbyssur,
skriðdreka og flugvélar. I
stuttu máli sagt, ekki vom til
þau vopn, sem fyrirtækið gat
ekki útvegað.
— Eg var næstum búinn að
fá taugaáfall, þegar ég fékk
bréfið frá Gautaborg og vissi
ekki hverju ég átti að svara.
En eftir að hafa hugsað mál-
ið, held ég að ég panti nokkr-
ar veiðibyssur.
Eins og allir vita, hefur Sví-
þjóð staðið í broddi fylkingar
þeirra, sem neita að verzla
við Suður-Ameríku. Svíar
héldu því, að skeytin væru
send í áróðursskjmi fyrir þvi,
að opinber afstaða Svia nyti
ökki stuðnings þjóðarinnar.
Sviar hugga sig þó við, að
Krenek er Grikki, þótt hann
hafi sænskan ríkisborgararétt.
Blaðamenn hafa árangurs-
laust reynt að nú sambandi
við Krenek.
Hveitisamnsnga-
menn á förum
MOSKVU 1470 Sovézk samninga-
nefnd undir forystu aðstoðar-
ráðherra fyrir utanríkisverzlun,
Sergei Borissoff, leggur af stað
á morgun, þriðjudag til Wash-
ington að semja um hveitikaup
í Bandaríkjunum.
I Buenos Aires er haft eftir
embættismanni að Sovétríkin
hafi lýst sig fús að kaupa hálfa
milljón lesta af argentísku hveiti.
ef uppskeran verður svo góð að
Argentína sé aflögufær.
i
I