Þjóðviljinn - 19.10.1963, Blaðsíða 2

2 SÍÐA ------------------
Tfmarif Máls
og menningar
Framhald af 12. síðu.
tók saman, Þorsteinn frá Hamri,
um Skriftamál uppgjafaprests
eftir Gunnar Benediktsson og
Hermann Pálsson, um Gráskinnu
hina meiri.
Þá er enn ótalið af efni rits-
ins inngangsgrein heftisins eftir
Sigfús Daðason er hann nefnir
Viðreisnarlaerdómar svo og
greinarkom um útgáfu Máls og
menningar í ár.
JdBjarni ÚÚhkgfe
ÞlðSVZLIINN
Laugardagur 19- október 1963
Vísindi
Framhald af 6. síðu.
líkama þeirra, þó það sé af
föður þeirra eða móður.
Við megum ekki afneita
andlegum persónuleika
hvers einstaklings. Maðurinn
á ekki að játa trú ef hann
hefur ekki köllun. Hann verð-
ur að vera frjáls: það er
ekki til það bóluefni, sem
getur gert hann ónæman fyr-
ir frelsisþörfinni. Þessi börf
getur sprottið upp skyndilega
án þess að til hennar hafi
verið fundið; jafnvel þá meg-
um við ekki afneita henni.
Ef við viljum byggja sam-
einaðan heim verðum við að
afneita ofurmenninu, hann
skildi sjálfan sig en ekki aðra.
þetta er algjörlega í sam-
ræmi við líffræði.
Framtfðarsigrar læknisfræð-
innar verða á sviði sjúkdóma-
vama, jafnvel þótt þær gangi
af lyflækningum dauðum,
Vöm er betri en lækning.
Framtíðarslgrar skurðlælm-
anna stefna að því að endur-
lífga starfskrafta líffæranna
og búa til ný í stað þeirra,
sem úr sér ganga.
Og þá mun mannkynið líta
betri daga.
VE RKAMAN N ASAMBANDIÐ
BRÝNT NAUÐSYNJAMÁL
Margir eiga annríkt þessa
dagana og ekki sízt formenn
þeirra þriggja verkamannafé-
laga sem samþykkt hafa að
gangast fyrir stofnun verka-
mannasambands og vinna að
myndun landsnefndar verka-
mannafélaganna í kjarabarátt-
unni.
Þjóðviljinn frétti til þeirra
þriggja á fundi eftir hádegið í
gær, Hermanns Guðmundsson-
ar, formanns Verkamannafélags-
ins Hlífar í Hafnarfirði, Eðvarðs
Siffurðssonar formanns Verka-
mannafélagsins Dagsbrúnar og
Björns Jónssonar formanns
Verkalýðsfélagsins Einingar, Ak-
ureyri, og tókst að fá örstutt
viðtal um verkamannasambands-
málið og fleira. Voru þeir allir
þrír á elnu máli um það sem
hér fer á eftir:
★ Verkamannasamband
brýn nauðsyn
Brýna nauðsyn ber til þess að
verkamenn hafi sitt eigið sam-
band til að ræða sérmál sín.
Alþýðusambandsþingln eru orð-
in of fjölmenn (og tími þeirra
auk þess oft illa notaður) til
þess að þar sé vettvangur að
ræða vandamál einstakra starfs-
greina. Á þingi Alþýðusam-
bandsins er í hæsta lagi hægt
að ætlast til að ræddir séu
stærstu meginþættir verkalýðs-
mála almennt en ekki sérmál
starfsgreinanna.
★ Stæðu betur f kjara-
málum
Það háir orðið starfi hinna
almennu verkamannafélaga að
hafa ekki slíkan vettvang sem
verkamannasambandið. Það er
ekki sízt nauðsynlegt vegna þró-
unarinnar í launamálum sem að
mörgu leyti hefur verið óhag-
stæð verkamönnum. Mörg þau
úrlausnarefni sem nú eru mjög
á dagskrá, vinnuhagræðing, á-
kvæðísvinna og fleira slíkt, ger-
ir nánara samstarf verkamanna-
félaganna óhjákvæmilegt. Þann-
ig hefðu verkamannafélögin nú
staðið betur að vígi í kjaramál-
unum ef verkamannasamband-
ið hefði þegar verið kojnið á og
tekið til starfa.
★ Klofningsásakanir
þvættingur.
Það er tilhæfulaus þvætting-
ur sem fram hefur komið í
blöðum, að með stofnun hins
fyrirhugaða verkamannasam-
bands sé verið að efna til klofn-
ings á Alþýðusambandinu. —
Verkamannafélögin verða eftir
sem áður beinir aðilar að Al-
þýðusambandinu meðan ekki
hefur verið gerð á því almenn
skipulagsbreyting. Sambands-
stofnunin er gerð á grundvelli
núverandi laga Alþýðusambands
íslands, sem heimilar stofnun
slíkra sambanda. Og þó slík
sambönd kjósi ekki sjálf full-
trúa á Alþýðusambandsþing,
kemur engum til hugar að þau
séu ekki jafnt fyrir þvi innan
Alþýðusambandsins, eins og t.d.
fjórðungssamböndin eða fulltrúa-
ráðin, sem enginn mun bera
brigður á að séu stofnanir inn-
an Alþýðusambandsins eins og
verkamannasambandinu er ætl-
að að vera.
Samningsrétturinn yrði líka
áfram í höndum hinna einstöku
verkamannafélaga enda þótt til-
vera verkamannasamb. myndi
Á-
stæðan
Ekki þarf það lengur að
dyljast nokkrum manni að
sjónvarpsstöð bandaríska her-
námsliðsins á Keflavíkurflug-
velli er fyrst og fremst starf-
rækt til að hafa áhrif á ís-
lendinga. Stöðin var endur-
nýjuð frá grunni og stækkuð
á síðasta ári í þeim einum
tilgangi að sem bezt sæist til
hennar í Reykjavík og á Suð-
urnesjum. í fyrradag greindi
Alþýðublaðið frá því að dag-
skráin yrði „stórbætt", þar
sem hún myndi nú fá efni
sitt nýtt frá Bandaríkjunum
áður en það yrði sent til
sjónvarpsstöðvanna í Græn-
landi og Kanada; jafnframt
yrði dagskrárliðum fjölgað til
muna Ekki er þessi breyting
gerð af umhyggju fyrir dát-
unum á Keflavíkurflugvelli
sem eru nú mun færri en
þeir voru fyrir nokkrum ár-
um. heldur einvörðungu til
þess að geta smeygt áróðrin-
um inn á æ fleiri islenzk
heimili Og ekki láta íslenzk-
ir innflytjendur sitt eftir
liggja, þeir keppast um að
bjóða fram sjónvarpstæki og
eru nú búnir að selja um
5.000 að sögn Tímans í gær;
híngað hafa meira að segja
verið flutt hræódýr sovézk
sjónvarpstæki til þess að
enginn þyrfti að missa af
dýrð hinnar vesturheimsku
menningar fyrir fátæktar
sakir Heildsalablaðíð Vísir
birtir daglega dagskrá dáta-
sjónvarpsins, og nú er meira
að segia farið að hafa ís-
lenzka dagskrárliði stöku
sinnum, allt frá fegurðar-
samkeppni til vígsiu Skál-
holtskirkju.
Ekki er mér kunnugt um
nokkra aðra þjóð sem á að
heita sjálfstæð, en lætur það
viðgangast að erlent ríki ann-
ist fyrir sig jafn mikilvæga
stofnun og sjónvarpið, en það
er talið áhrifamesta áróðurs-
tæki nútímans til góðs og
ills, menningar og ómenning-
ar. Þjóð sem afsalar sér for-
ræði á því sviði hefur gef-
izt upp á menningarlegu
sjálfstæði sínu. Við gætum
á nákvæmlega sama hátt lát-
ið hernámsliðinu það eftir
að starfrækja skólana á ís-
landi, leikhúsin eða bókaút-
gáfuna eða gefið þeim einka-
rétt á að gefa út dagblöð í
landinu. Þegar bandarískt
sjónvarp er nú þegar orðinn
fastur gestur og einkavinur
bamanna á fimm þúsundum
heimila og tala þeirra kann
að margfaldast á næstunni,
er lítið orðið eftir af hinni
„sjálfstæðu íslenzku menn-
ingu“ sem menn eru enn að
miklast af í skálaræðum.
Ekki fer mikið fyrir því
að hernámsblöðin hafi á-
hyggjur af þessari þróun. Þó
bregður svo við i gær að
bæði Tíminn og Alþýðublað-
ið telja sjónvarpið stórskað-
legt Ékki er þó ástæðan um-
hyggja fyrir tungu eða menn-
ingu eða andlegu sjálfstæði
landsmanna, heldur sú ein að
aðsókn að kvikmyndahúsum
hefur minnkað um 20—25%
síðan sjónvarpstækjum fjölg-
aði svo mjög, og Háskólabíó
er sagt rekið með tapi. Við
lifum sem kunnugt er á við-
reisnartímum og í brjóstinu
slær lífæð buddunnar.
— Austri.
væntanlega leiða til miklu nán-
ara samstarfs þeirra í kjara-
málum. Og stofnun verka-
mannasambands er ekki nýtt
mál á þessu hausti. Það hefur
verið rætt árum saman, en nauð-
synin á stofnun þess hefur
aldrei verið eins aðkallandi og
nú.
★ Kjarabaráttan undirbúin
Félögin þrjú sem í upphafi
samþykktu að mynda landsnefnd
til samræmingar á kjarabaráttu
verkamannafélaganna eru þeg-
ar tekin til við undirbúnings-
starfið og hafa tjáð sig fús til
viðræðna við atvinnurekendur.
Verkalýðs- og sjómannafélag
Akraness hefur nú einnig sam-
þykkt aðild að landsnefndinni.
Þessi félög og fjöldi annarra
verkamannafélaga eru að taka
málin fyrir og mun frá þeim
heyrast næstu daga. Almennu
verkamannafélögin mega heita
öll með lausa samninga síðan
15. október, nema hvað Vest-
fjarðafélögin hafa einungis laus
kaupgjaldsákvæði samninga
sinna miðað við 15. október en
eru nú með almenna uppsögn í
undirbúningi, og rynnu þeir þá
út 1. desember.
Pionsim
LAUGAVEGI 18 SIMI19113
TIL SGLU:
Glæsileg hæð við Hjálm-
holt 130 ferm., allt sér,
selst fokheld, bílskúr.
170 ferm. glæsileg hæð við
Safamýri, fokhead, allt
sér. bílskú.
3 herb. góð kjaHaraíbúð á
Teigunum, sér hitaveita,
sér inngangur.
6 hcrb. glæsileg endaíbúð
130 ferm. við Fellsmúla,
fullbúin undir tréverk 1
marz — aprfl. Sér þvotta-
hús á hæð, stórar svallr,
bflskúrsréttur. Allt sam-
eiginlegt frágengið. Verð
aðeins kr. 540 þús-
IBÚE«R I SKIPTUM:
3 herb. góð íbúð við Miklu-
braut með 2 herb. f kjall-
ara. — 4 herb. íbúð ósk-
ast í staðinn.
5 herb. endaíbúð við Laug-
arnesveg. — 3 herb. ný-
leg íbúð óskast í stað-
inn.
3 hcrb. góð íbúð í stein-
húsi við Njálsgötu. — 5
herb. íbúð óskast í stað-
inn.
Höfum kaupendur með
miklar útborganiir að öll-
um tcgundum íbúða.
Úr útibúi Útvcgsbankans í Kcflavík.
Útvegsbankaútibú
opnai í Keflavík
I dag opnar Útvegsbanki ís-
lands útibú í KeEIavík. Verður
það til húsa að Tjamargötu 3.
Árið 1954 ákvað bankaráð Út-
vegsbanka Islands að heimila
framkvæmdastjóm bankans að
festa kaup á lóð í Keflavík und-
ir væntanlega byggingu banka-
útihús þar á staðnram.
Næsta ár, 1955, keypti Út-
vegsbankinn mjög góða lóð, á
homi Hafnargötu og Vatnsnes-
vegar. Frekari aðgerðir voru þá
ekki hafnar að sinni af ýms-
um ástæðum.
Snemma á þessu ári samþykkti
bankaráð Útvegsbankans að
hefja rekstur útibús í Keflavík.
Bankastjómin leitaði strax fyr-
ir sér um hentugt leiguhúsnæði
og gerði samning til fimm ára
um hluta af fyrstu hæð og kjall-
ara í húseigninni við Tjamar-
götu 8. Var þegar í stað haf-
izt handa um breytingar og all-
an búnað til bankareksturs í
húsnæðinu. Er því nú lokið og
hefst starfsemi bankans í dag,
sem fyrr segir.
Verður afgreiðslutími útibús-
ins fyrst um sinn kl. 10—12.30
og ki. 2—4 alla virka daga nema
á laugardögum kl. 10—12.30.
Útibúið mun kappkosta að
veita góða þjónustu á öUum
sviðum og hafa með höndum
alla almenna bankastarfsemi,
þar á meðal gjaldeyrisviðskipti,
og mun leigja út geymsluhólf
og hefur næturhólf til afnota
fyrir viðskiptamenn sína.
Útibússtjóri er ráðinn Jón Is-
leifsson, gjaldkeri HaHdór E.
Halldórsson, bókari Júlíus Ein-
arsson og ritari Alda Jensdóttir.
1 tilefni af opnun útibús Út-
vegsbankans í Keflavík hefur
stjóm bankans ákveðið að gefa
slysavamadeHdunum á suður-
nesjum kr. 100 þúsund til kaupa
á tækjum til slysavarna. Hefur
formanni kvennadeildar Slysa-
vamafélags íslands í Keflavík,
Jónínu Guðjónsdóttur, verið af-
hent þessi gjöf, sparisjóðsbók nr.
1 í útibúinu með 100 þús. króna
innstæðu.
Trésmiðir og verkamenn
óskast til vinnu við Kópavogshæli, löng vinna. Akvæð-
isvinna. — Upplýsingar á vinnustað eða í sfma 51497.
INGIBJARTUR ARNÓRSSON.
Inniiegar þakkir til aHra þeirra, sem auðsýnt hafa okk-
ur samúð og vinarhug við andlát og jarðarför
SNORRA ASKELSSONAR
prentara
og heiðrað hafa minningu hans.
Foreldrar, systkin og aðrir vandamenn.
Kaupfélagsst/órastarf
Kaupfélagsstjórastarfið við Samvinnufélag Fljótamanna
er laust til umsóknar nú þegar.
Starfinu fylgir húsnæði í góðu einbýlishúsi.
Umsóknir ásamt meðmælum, upplýsingum um fyrri störf
og kaupkröfum, ser.dist til formanns félagsins, Her-
manns Jónssonar, Yzta-Mói, Fljótum, eða starfsmanna-
stjóra Sambands ísl. samvinnufélaga, Jóns Arnþórssonar.
STJÓRN SAMVINNUFÉLAGS FLJÓTAMANNA.
O. J. Olsen
flytur crindi, sem hann
nefnir
HVAÐ TÁKNA
VIÐBURÐIR
NÚTÍMANS?
Erindið verður flutt í
VÍK (efri sal) í Keflavík
laugardaginn 19. okt. kl.
20,30 og i Aðventkirkjunni, Reykiavík, sunnudaeinn 20
okt., kl. 20,30. — Söng annast JÓN II. .TÓNSSON.
ALLIR VELKOMNIR