Þjóðviljinn - 20.10.1963, Blaðsíða 4

4 SfÐA
ÞIÖÐVILIINN
Sunnudagur 20. oktober 1963
tJtgefandi: Sanaeiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokk-
urinn. —
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson, Magnús Kjartansson (áb.),
Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjórar: Jón Bjamason, Sigurður V. Friðþjófsson.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðust 19.
Simi 17-500 (5 línur). Áskriftarverð kr. 80 á mánuði.
Nám og kjör iðnnema
T öllum nútímaþjóðfélögum er það brýnt vanda-
mál hvernig tryggja megi í hverri kynslóð
nægilegan fjölda vel menntaðra iðnaðarmanna.
Með sívaxandi iðnvæðingu nægir ekki annað
en iðnaðarmönnum fjölgi ár frá ári, og menn'tun
þeirra og hæfni aukist. Þau vandamál sem því er
sam'fara verður hvert þjóðfélag, sem ekki vill drag-
ast aftur úr í 'tækniþróun 20. aldar að leysa.
J^að mim vera orðið almenningsálit á íslandi að
iðnlöggjöfin og þó ekki sízt fyrirkomulag
iðnfræðslu og launakjör iðnnema sé með þeim
hætti að hvorugt svari að nokkru leyti 'til þar'fa
þjóðarinnar. Gamla iðnfræðslukerfið með meist-
ara og nema er orðið algerlega úrelt fyrirkomu-
lag, en hefur hangið sem leifar löngu horfinna
þjóðfélagshátta og atvinnuhátta. Þar verður ger-
breyting að verða á, áður en of langt um líður, ef
tryggja á að hin hraða iðnþróun íslenzkra atvinnu-
hátta geti haldið áfram ótrufluð.
IT’lestir munu sammála um að núverandi iðn-
fræðslukerfi sé orðið heilbrigðri þróun ís-
lenzks iðnaðar og iðnaðarmannastéttar fjötur um
fót. Þó nemi sé skyldaður til að víhria fjögúr ár
hjá meistara við tiltekin hluta af kaupi útlærðs
iðnaðarmanns, er víða engin trygging eða lítil
fyrir því að hann hljóti þá menntun í iðn sinni
sem hann þarf að fá og sé ekki mestan hluta
námstímans notaður sem ódýr vinnukraffur. Iðn-
skóli bóklegra greina, aðskilinn frá verklega nám-
inu, er lítið meira en til málamynda, þannig get-
ur það t.d. gerzt, að vélvirkjar hér á landi njóta
engrar fræðilegrar kennslu í vélfræði! Kra’fan
um verknámsskóla, þar sem sameinuð sé bókleg
og verkleg fræðsla hinna ungu iðnaðarmanna, er
tvímælalaust krafa sem ekki veður lengur streitz't
á móti, og ekki heldur að launakjör iðnnema verði
stórlega bætt frá því sem nú er.
Iðnnemasamtökin, sem halda þing sitf nú um
helgina, hafa unnið gott verk í baráttu sinni
fyrir heilbrigðri skipan þessara mála, og einnig
einstök sveinafélög, eins og t.d. Félag járniðnaðar-
manna sem átt hefur frumkvæði að framkvæmd-
um varðandi verknámsskóla í járniðnaðarfræðum.
Einnig má minna á, að Alþingi samþykkti í fyrra
þingsályktunartillögu Eðvarðs Sigurðssonar og
Hannibals Valdimarssonar um verknámsskóla í
járniðnaði, sem allt leggst á sömu sveif, að færa
meginhluta námsins 1 verknámsskóla og stytfa
þann tíma sem nemendur verða að vinna við lág
laun og litla fræðslu.
Iðnnemafélögin og Iðnnemasamband íslands hafa
allan sinn starfstíma háð þrautseiga baráttu
til að koma þessum málum í eðlilegt horf. í því
felst að sjálfsögðu megintilgangur samtaka iðn-
nema sem hagsmunasamtaka, en jafnframt eru
hinir ungu iðnaðarmenn að vinna verk, sem varðar
alla þróun iðnaðarins í landinu og möguleika ís-
lendinga til að skapa nútímaþjóðfélag, sem með
heilbrigðu skipulagi og réttlátari þjóðfélagshátt-
um getur búið öllum íslendingum velmegun. — s.
Kveijuorð
Undirritaöur vill þegar í
byrjun leiðrétta þann hugsan-
lega misskilning, að skákþátt-
ur Þjóðviljans sé að yfirgefa
þennan heim. Vonandi á hann
enn iangt líf fyrir höndum, is-
lenzkum skákáhugamönnum til
fróðleiks og nokkurs gamans.
Hins vegar saekir annrflci svo
mjög á mig sem undanfarin 6
ár hef annazt þáttinn að ég
er neyddur til að létta af
mér þeirri aukarvinnu, sem
starfið við þáttinm hefur í för
með sér.
Er það þó ekki án saknaðar.
að ég gríp til þess ráðs, því
oft hafa mér borizt hlýjar
kveðjur bæði munnlegar og
skriflegar frá lesendum þáttar-
ins, auk þess sem ritstjórar
og annað starfsfóJk Þjóðviljans
hefur ávallt sýnt þættinum
vinsemd og tiihliðrunarsemi
þótt mér sé ljóst, að hann hef-
ur tíðum verið af vanefnum
gjör.
Skákþaettir dagblaðanna
munu yfirieitt mikið lesnir og
vinsælir séu þeir saemilega
gerðir, því véldur hinn mikii
skákáhugi hériendis. Fátt mun
skáklistinni meir til framdrátt-
ar en vandaðir skákþættir í
víðiesnum dagblöðum.
Skiptir þá að sjálfeögðu ekki
meginmáli, hvað mennirnir
heita sem þáttunum stýra, held-
ur fyrst og fremst gæði þátt-
anna, samviskusemi, andagift
og eldmóður viðkomandi
manna.
Er ég ekki í vafa um, að
skákþáttur Þjóðviljans muni
finna sér hæfan stýrimann úr
þeim mikla fjölda ungra
manna, sem leggur stund á
hina göfugu ,,konunglegu list’’
skákina.
Eg flyt þakkar- og kveðju-
orð lesendum þáttarins fjær
og nær.
SVEINN KRISTINSSON.
MINNING
Sigurdór Sigurðsson
Akranesi
í gær var til moldar borinn
á A'kranesi kunnur Akumes-
ingur, Sigurdór Sigurðsson.
Leiðir okkar Sigurdórs lágu
fyrst saman árið 1933, er ég
fluttist til Akraness og var öll-
um þar ókunnugur, en varð
fyrir því happi að fá fæði um
tíma á heimili hans og konu
hans, Indíönu. Á ég margar
ánægjulegar minningar frá
þeim dögum, sem ég vil þakka
honum, því að hann leiðbeindi
mér ungum og óreyndum á
mörgum sviðum. Hann kenndi
mér að meta þá baráttu sem
heyja þarf, svo að alþýðan
skilji að hún verður að leysa
sig sjálf undan oki sínu.
Sigurdór var sjáIfmenntað-4
ur alþýðumaður, greindur vel'
og snjall hagyrðingur, enda
sumar vísur hans landskunnar.
Hann var glæsimenni á velli,
hrókur alls fagnaðar í vina
hópi. Sigurdór hafði víkings-
og hetjulund, en var þó fé-
lagshyggjumaður og kunni vel
að vinna með öðrum að mál-
um. Hestamaður var hann á-
gætur og átti löngram góða
hesta sem hann notaði oft til
útreiða í glöðum hópi, og fuku
þá oft kviðlingar.
Sigurdór Sigurðsson var tví-
kvæntur, en varð fyrir þeirri
miklu reynslu að missa báðar
konur sínar frá bömum í ó-
megð. En hann æðraðist aldrei
og þoldi mótlætið af sönnum
hetjuskap. Nú þegar hann er
horfinn frá okkur finnst mér
að ég verði að þakka honum
óg láta aðra vita um baráttu
hans fyrir góðum málum, og
áhrif þau sem hann og aðrir
slíkir menn hafa haft til
bættra lífskjara annarra
manna og undirstrika að slíku
má alþýðan aldrei gleyma.
Einnig vil ég þakka honum
margar skemmtilegar stundir
í fjörugum samræðum. Líka
þakka ég honum samstarfið i
Sósíalistafélaginu og hans
snjöllu hvatningarræður til
okkar félaganna.
Á. I.
Mistök i prcntmyndagerð ollu
því að þessi mynd af Sigur-
dóri Sigurðssyni birtist ekki
með minningargreinum um
hann í blaðinu í gær. Eru hlut-
aðeigendur beðnir velvirðingar
á mistökum þesstun.
Hamborgar-
ferðum Loft-
leiða hætt
Sumaráætlun Loftleiða h.f.
lýkur um næstu mánaðamót, og
gildir næsta vetraráætlun frá 1.
nóv. 1963 til mari 1964.
Sú breyting verður þó á, að
í stað hinna föstu 11 ferða sum-
aráætlunarinnar fram og aft-
ur milli Evrópu og Ameríku
koma nú 8 vikulegar ferðir fram
og aftur milli Reykjavíkur og
New York en 11 ferðir fram og
aftur miili Reykjavíkur og stór-
borga í Norður-Evrópu. Milii
Reykjavíkur og Luxemborgar
verða flognar 6 ferðir á viku
fram og aftur, þrjár til og frá
Kaupmannahöfn og Osló, tvær
til og frá Gfasgow og Gautaborg,
en ein fram og aftur á mifli
Reykjavíkur, Helsingfors, Amst-
erdam og London.
Sumarið hefur verið LoftJeið-
um hagstætt, flugvéiarnar þétt-
setnar og tafir litlar. Farbeiðnir
eru nú sízt minni en í fyrra og
er því ástæða til að ætla að þeir
vetrarmánuðir sem nú fara í
hönd verði félaginu happadrjúg-
ir.
Frá og með 1. næsta mánaðar
verður sú breyting á áætlun
Loftleiða, að hætt verður að
fljúga til Hamborgar, en farþeg-
um frá Þýzka'landi hins vegar
gefinn kostur á ferðum Loft-
leiða til og frá Amsterdam,
Kaupmannahöfn og Lúxemborg.
Bretar og Þjóð-
verjar vinna að
flugvélargerð
Að undanfömu hafa staðið
yfir viðræður fulltrúa vestur-
þýzka vamarmálaráðuneytisins
og brezka flugmálaráðuneytis-
ins um samvinnu sérfræðinga
beggja rikja við smíði flutn-
ingaflugvélar, sem á að geta
hafið sig til flugs lóðrétt.
SUNNUDA GSKROSSGÁ TA
MUSICA NOVA
Sigurdór Sigurðsson var
einn af frumherjunum í bar-
áttu verkalýðsins hér á Akra-
nesi. Hann barðist fremstur í
flokki fyrir þvi að alþýðan
bæri höfuðið hátt og legði
niður undirlægjuhátt við at-
vinnurekendur, sem mjög al-
gengt var hér á fyrstu árum
verkalýðsfélagsins. Sigurdór
fylgdi Alþýðuflokknum að
málum meðan sá flokkur vann
óbilaður að málum alþýðunn-
ar. Þegar Sósíalistaflokkurinn
var stofnaður, var hann einn
af þeim sem fylgdu Héðni
Valdimarssyni, og vann með
þeim flokki alla tíð síðan.
Hann vann mörg trúnaðarstörf
fyrir Akraneskauptún og síð-
ar kaupstað, var í hreppsnefnd
og gegndi störfum í mörgum
nefndum, og var einn af helztu
hvatamönnum þess að Akra-
nes keypti ræktunarlandið
Gerðaland, sem nú er ómetan-
legt fyrir bæinn. Sigurdór
vann ýmis störf um ævina,
var sjómaður, verkamaður og
bóndi. Hafnarvörður var hann
hér í mörg ár.
Fyrstu tónleikar félagsins á
þessu starfsári verða í dag
kl. 3 s.d. í Þjóðleikhúskjall-
aranum.
Ársskírteini og aðgöngumiðar
verða við innganginn frá
kl. 1,30 e.h.
LÁRÉTT:
l hald, 4 hindrun, 8 gladdist, 9 stjaman,
10 steypt, 11 veitingahúsið, 13 dýr 15
fugl, 17 spjót, 19 prik, 21 lagaþekking,
23 líffærið, 26 snagi, 27 hærð sem ær.
28 vegagerð.
LÓÐRÉTT:
1 hvílumst, 2 hryggð, 3 tregar, 4 mála,
5 helltu, 6 nokkoð mikill, 7 hitt, 12 orga
’ 1 sögn, 16 ilmur 18 álitleg, 20 litur,
-vell, 24 lína, 25 lítillát, 26 kalla.