Þjóðviljinn - 25.10.1963, Blaðsíða 7

Föstudagur 25. október 1353
ÞIÖÐVILIINN
SIÐA 2
HAUKUR f HORNI
TJm býftingru fyrir örciga,
öryrkja og alþýftufólk að
eiga sér baráttumálgagn þarf
hér ekki aft f jölyrfta. — Allra
sízt við þá, scm hafa orft-
ift að kenna á svoncfndri við-
reisn núverandi stjórnar-
valda. — Þó væri, nú ástand-
ift hálfu vcrra ef málgagn
alþýðunnar, Þjóðviljinn, heffti
ekki verið haukur I homi.
Nú, þegar aliir hugsandi
menn hljóta að sjá að við-
reisnarstarf auðvaldsins er í
þann veginn aft rifta öliu hcil-
brigftu þjóftlífi á slig, ættu
angu f jöldans aö hafa opnazt
betur en áftur fyrir þvL hve
fjarstætt það er öllu skyn-
samlegu viti, að kasta pen-
ingum í auðvaldsblöð, sein
alls er vant, nema peninga.
á meðan hagsmunavopn al-
þýftunnar Þjóftviljinn berst í
bökkum f járhagslega.
Það má segja með sanni,
aft svo tröllriðin sé nú ís-
lenzk alþýða af viftreisnar-
óvættinni að ekki sé mikils
fjárstyrks að vænta lengur
af hverjum einstakling.
En þá 'vil ég benda á þau
algildu sannindi allra tima,
að sterkum samtökum er
ekkert um megn og að margt
smátt gerir eitt stórt.
I fjórung aldar hefur Sósí-
aliistaflokkurinn barizt i
fylkingarbrjósti íslenzkrar al-
þýðu með Þjóðviljann aft
vopni og án hans mundi al-
þýðan standa vopnlaus and-
spænis næstu auðvaldsárás,
sem nú vofir yfir.
Þess vegna skora ég á alla
hugsandi alþýftumenn að
Icggjast á eitt um þaft aft út-
koma Þjóðviljans verði fjár-
hagslega tryggð
Góðir hálsar!
Munið afmælissöfnun Þjóð-
viljans þessa daga.
STEINN DOFRI.
Brýtur
dóms í
Þjóðviljanum hefur borizt svo-
hljóðandi „yfirlýsing frá Bún-
aðarsambandi Suftur-Þingey-
inga varðandi úrskurð yfirdóms
á verðlagningu landbúnaftar-
afurða vcrðlagsárið 1963-1964“:
Stjórn Búnaðarsambands
Suður-Þingeyinga lýsir óá-
nægju sinni yfir nýföllnum
úrskurði yfirdóms á verðlagn-
mgu landbúnaðarvara, fyrir
verðlagsárið 1963—1964, sem
getur enganveginn tryggt
Ályktun Akureyrardeildar Menningar- og friðarsamtaka íslenzkra kvenna:
Aldrei of mikið gert í bar-
áttunni fyrír alheimsfríði
Á fundi Akureyrardeildar
Menningar- og friðarsamtaka
íslenzkra kvenna 10. þ.m. flutii
frú Soffía Guðmundsdóttir ýt-
ariegt og fróðlegt erindi um
5. heimsþing kvenna, er hald-
ið var í Moskvu í júni sl.
Að því loknu fóru fram al-
mennar umræður um friðar-
og menningannál.
I fundarlok var eftiriarandi
ályktun einróma samþykkt:
,.Við konur í Akureyrardeild
M.F.I.K. ítrekum og Ieggjum
áhcrzlu á, aft baráttan fyrir al-
heimsfriði og afvopnun allra
þjóða er höfuðverkefni og á-
hugamál samtaka okkar. Við
erum sannfærðar um, aft á
framgangi þessa máls veltur
velferð og framtíft alls mann-
kyns.
Við tcljum því sérstaka á-
stæðu til að fagna Moskvu-
samningnum svonefnda, er
gerður var í sumar, um tak-
markaft bann vdð tilraunum
með kjarnorkuvopn og yfir 100
þjóðir hafa nú gerzt aftilar
að. Enda þótt hér sé aðcins
um lítinn áfanga að ræða, ber
aft gleðjast yfir þessu skrefi
og vona, að fieiri og stærri
fylgi á eftir.
Við viljum jafnframt lýsa
yfiir ánægju okkar yfir fram-
komnum tiilögum um kjarn-
orkuvopnalaust svæði í Evrópu,
sem m.a. taki yfir Norðurlönd-
in öll. Nái sú tillaga fram að
ganga, væri stórt skref stigið
í friðarátt er marka myndi
tímamót í mannkynssögunni.
Vift skorum á hvem þann,
er orð okkar heyrir eða Ies,
aft minnast þcss, aft aldrci
verður of mikið til þess gert
að bægja ógn vopna og ófriðar
frá mannkyninu. Þaft er ekki
síður okkar þjóð en aðrar, sem
er í hættu meðan vopnaskak
stórþjóða er staftreynd.
Liggjum því ekki á liði okk-
ar, íslenzku konur. Þótt okkar
lóð vegi kannski ekki þungt í
friðarbaráttunni, þá munar
samt um það“.
>----------------------------
Macmillan verður
aftur forleggjari
LONDON 22/10 — Harold Mac-
millan sem nú hefur látið af
embætti forsætisráðherra hefur
ekki i hyggju aft setjast í helgan
stein, heldur mun hann nú taka
við stjórn hins mikla bókafor-
lags ættar sinnar.
úrskurður yfir-
bága við lög?
bændum fullt framleiðslukostn-
aðarverð búvara, svo sem lög
ákveða, þrátt fyrir þá viður-
kenningu, sem nú hefur feng-
'zt á því, að laun basnda hafi
verið skert á undanfömum ár-
um með rangri verðskráningu.
Sérstaklega telur stjómin úr-
skurð yfimefndar um takmörk-
un á verðtilfærslu kjöts og
mjólkur, gegn einróma tillög-
um bænda. algjörlega óviðun-
andi.
Hinsvegar lýsir stjóm B.S.S.Þ.
stuðningi við stefnu stjómar
Stéttarsambandsins í verðlags-
málum landbúnaðarins, en vill
leggja áherzlu á hvort ekki sé
fært að krefjast opinberrar
réttarrannsóknar á því hvort
úrskurður yfirdóms brjóti ekki
í bág við þau ákvæðd Fram-
leiðsluráðslaganna, er tryggja
átti bændum sambærileg laun
við aðrar stéttir í landinu, þar
Kornuppskera
brást á ðthéraði
EIÐUM 22/10. — Á Úthéraði
hefur verið köld og þurrviðra-
söm verðátta í haust áður en
rigningin mikla-riipphófst á dög-
unum. Nýting heyja varð góð
eftir sumarið. Hinsvegar brást
komuppskera að mestu leyti.
Tvíraðabygg var yfirleitt slegið
í grænfóður. Sexraðabygg náði
þó nokkrum þroska. Kartöflu-
vöxtur varð misjafn. Fór það
eftir legu garðanna og jarðvegi
í þeim. Spratt bezt í moldargörð-
um áveðurs, en næturfrost eyði-
lagði snemma grös í sandgörðum
og dældum. Smalamennska gekk
vel á Úthéraði og urðu heimtur
góðar hjá bændum. — Á. H.
sem augljóst er að nokkrir
kostnaðarliðir, við búrekstur-
inn, hafa verið áætlaðir óeðli-
lega lágir. Fari sú rannsókn
fram og í ljós komi að kjör
bænda hafi verið skert með
gerðardómi, verði þess krafizt
af ríkinu að það bæti bænda-
stéttinni að fullu sannanlegt
tjón.
Ámesi 15. október 1963.
Stjórn Búnaðarsambands
Suftur-Þingeyinga".
Fyrsti fræðslu-
fundur Náttúru-
fræðifélagsins
Fræftslustarfsemi Hins íslenzka
náttúrufræftifélags veturinn 1963
— 1964 er ráðgerð með sama
hætti og undanfama vetur:
Samkoma verður í 1. kennslu-
stofu Háskólans síðasta mánu-
dag hvers mánaðar — nema
desember — og hefjast kl. 20.30.
Á hverri samkomu verður yf-
irleitt flutt aðeins eitt erindi
náttúrufræðilegs efnis, venju-
lega með skuggamyndum, en
frjálsar umræður um efni þess
á eftir.
Á fyrstu samkomu vetrarins,
mánud. 28. október mun dr.
Sigurður Þórarinsson flytja er-
indi með litskuggamyndum: Sitt
af hverju úr Ameríkuferft.
Meðal merkisstaða, sem dr.
Sigurður skoðaði í ferð sinni
víða um Norður-Ameríku sl. vet-
ur og bera mun á góma í er-
indi hans, má t.d. nefna: Meteor
Crater í Arizona, strandlínur ís-
aldarvatnsins mikia í Lake í
Utha og eldfjailið Katmai í Al-
aska, liHnstt
Þessi mynd var tekin á Moskvuflugvelli fyrra sunnudag, 13. október sl. þegar kúbanskir stúdentar lögðu leið sína þangað, tóku
verkfæni sér í hönd og unnu að framkvæmdum til ágóða fyrir f jársöfnunina miklr
ljósmyndum — öllu, sem sýn-
ingarvert er.
Tónlistariðkendurnir í hópn-
um æfa kúbanska músik og
semja við skemmtistaðina um
að koma þar fram gegn ríf-
legri borgun.
Allar þær kvikmyndir, sem
finnast í kúbanska sendiráðinu
verða teknar til sýningar.
Þeir, sem kunna eitthvað
fyrir sér í tungumálum, taka
að sér þýðingar. Slíkt er vel
borgað í Sovét.
Og síðast en ekki sizt lætur
hver stúdent af hendi 30 rúbl-
ur af þeim 100, sem hann fær
mánaðarlega.
Herferð þessi er þegar haf-
in. S.l. sunnudag vöknuðum
við árla morguns við það, að
Kúbanarnir sungu þjóðsönginn
sinn við raust. Svo þrömmuðu
bau af stað, hlæjandi og syngj-
andi. Allan daginn stóðu þau
og mokuðu mold. Þeim hefur
verið lofað áframhaldandi
vinnu. Innan skamms verður
sýningin opnuð. Sjóðurinn
stækkar óðfluga.
f Sovétríkjunum eru um
4000 kúbanskir stúdentar við
nám. Hver einasti þeirra legg-
ur sinn skerf af mörkum.
Samhugur þeirra hefur stjak-
að við okkur hinum. Fjöl-
margir stúdentar frá öðrum
löndum hafa boðið fram hjálp
sína. Það er ýmislegt, sem við
getum gert. Einhvern veginn
finnst okkur við vera að vinna
Eyrir okkur sjálf.
Byltingin á Kúbu er bylt-
ing æskulýðsins. |F ramgang-
ur hennar hlýtur að vera mik-
ið kappsmál sósíallstískri
æsku um allan heim. Nú hafa
veðurguðirnir sýnt bylting-
unni fjandskap, eyðilagt það,
sem hún var búin að byggja
upp og valdið miklum hörm-
ungum. Það er skylda æskunn-
ar að taka upp vopnin og
berjast fyrir byltinguna, berj-
ast fyrir framtið heimsins,
Eriði og sósíaösma.
Félagi, hvar er þitt framlagt
Sig. Jóhannesd.,
I. Haraldsd.,
Ásgeir Árnason.
Æskulýðssíðan
Félagi! — Hvar er
þitt framlag?
Þrír stúdentar. sem nám
stunda vlð Moskvu-há-
skóla, hafa sent æskulýðs-
síðu Þjóðviljans frásögn
þá sem hér fer á cftir.
Moskvu, 16/10 1963.
Við erum stödd á stúdenta-
garði í Moskvu. Glöggt má
heyra úr talsverðri fjarlægð,
að hér býr lífsglatt fólk. Söng-
ur, hljóðfærasláttur og hlátur
mæta eyrum gestsins. Þetta er
engin tilviljun: hér búa nefni-
lega 100 stúdentar frá Kúbu.
Það eru þeir, sem halda gleði
hátt á loft. Á öllum 5 hæðum
hússins fara fram háværar
samræður á spænsku. Einhver
grípur til gítarsins og fer að
spila og syngja. Innan skamms
hefur myndazt umhverfis hann
hópur af syngjandi fólki. Það
er einsog þetta fólk hafi aldrei
haft áhyggjur af neinu.
Okkur íslendingunum leizt
ekkert á þetta fyrst í stað.
Við fengum hellur fyrir eyr-
un og þráðum ekkert heitar
en ofurlitla þögn. Smátt og
smátt kynntumst við fleiri
hliðum á lundarfari þessara
skólafélaga okkar. Við kynnt-
umst góðmennsku þeirra, fé-
lagsljrodi og ósérhlífni. Eftir
nokkra daga voru þeir allir
vinir okkar. Þeir sögðu okkur
frá landinu sínu og bylting-
unni. Margir þeirra sátu í
fangelsi af pólitízkum ástæð-
um, meðan stjórn Batista var
ennþá við völd. Einn vinur
okkar var settur inn 16 sinn-
um. f síðasta skiptið reyndu
þeir að pynda hann til sagna.
Hann var bundinn upp á hönd-
unum og látinn hanga lengi.
Svo spörkuðu þelr í hann.
„Hverjir voru „þeir“?“ spurði
ég.
„Yankees“ var svarið.
Við fengum að heyra marg-
ar slikar sögur.
Einn daginn bárust hingað
uggvænleg tíðindi frá Kúbu.
Það hafði geisað fellibylur og
lagt nokkur héruð í rústir.
Eyðileggingin er ógurleg. Kúba
þarfnast hjálpar.
Um stund hljóðnuðu söng-
urinn og hláturinn í stúdenta-
garðinum. Það var boðað til
fundar. Hvað eigum við að
gera til að hjálpa Kúbu? Kúb-
anarnir taka til máls, hver á
fætur öðrum, stundum allir í
einu Ótal tillögur koma fram.
Eittervíst: Þeir ætla að stofna
sjóð og kaupa matvæli að
senda heim. Þegar fundinum
Iýkur, liggur áætlunin fyrir.
Á hverjum sunnudegi skal
vaknað kl. 6 og haldið til
vinnu. Þeir ætla að taka
hvaða tilboði sem býðst.
Haldin skal sýning á ýmsum
munum frá Kúbu — lista-
verkum, bókum, frímerkjum,