Þjóðviljinn - 26.10.1963, Blaðsíða 8

OSKASTUNDIN
Ilitstjóri: UNNUR EIRÍKSDÓTTIR

3 SlÐA
!
| Skrítlur
1
!
HÖÐVILIINM
Laugardagur 26. október 1963
® J
mætir
kettir
Gömlu Rómverjarnir sögðu:
Mikið vill alltaf meira, og
líklega er sá málsháttur enn
í fullu gildi.
Þessi saga segir frá tveim-
ur kaupmönnum, sem _ áttu
heima í sömu borg á Ítalíu.
Báðir bjuggu þeir í ríkmann-
legum stórfhýsum, og áttu
mörg Skip, sem þeir notuðu
til vöruflutninga. Og báðir
áttu elskuleg böm, sem léku
sér saman og voru beztu vin-
ir. En þessir kaupmenn voru
ólíkir, eins og nótt og dagur.
Annar var harður í skapi og
ágjarn úr hófi fram. Hann
vildi alla hluti eignast, hvort
sem hann hafði not fyrir þá
eða ekki. Hinn var mesta
ljúfmenni, og vildi hverjum
manni gera greiða. Auðvitað
þefcktust kaupmennirnir vel
og töluðu oft saman. En ef
um viðSkipti var að ræða
var Don Cesaro kaupmaður
tortrygginn og treysti engum
manni, tæplega sjálfum sér.
— í>ó þú ætlir þér að
verða dýralæknir, finnst mér
óþarfi af þér að taka ofan
fyrir hverjum einasta tilvon-
andi sjúkling, sem þú mætir.
— Hefurðu tekið eftir því
hvað göturnar eru orðnar
mi'klu þrengri en þær voru
forðum daga, þegar við vor-
um hér á brúðkaupsferð,
Sfgríður mín?
m
' ■ f ••
Tkninn leið og kaupmenn-
irnír keyptu og seldu vörur
alla daga, svo sem atvinna
þeirra er.
Eitt sinn lagði Giovanni
kasupmaður af stað í langa
ferð til þess að kaupa alls-
koraar krydd, sem var mjög
eftinsótt. Hann hlóð skip sitt
vmsnm vörum, silki, kryst-
alsmanum og fleiru, sem
hann ætlaði að láta í skipt-
um fyrir vanillu, pipar karry
og fledra krydd, sem óx á
eyjum nokkrum, langt í
burtu.
Hann sigldi i marga daga
og vifcur, þangað til hann
kom til Austurlanda. >ar
ferðaðist hann milli eyjanna
og hafði vöruskipti við íbú-
ana, sjálfum sér og þeim í
hag.
Eitt sinn árla morguns
sigldi hann í höfn á einni
eyjunni, en honum til mikill-
ar undrunar virtist allt vera
þar autt og tómt. Skipin lágu
bundin við bryggjuna, og
enginn maður sást á ferli
þegar á land var komið.
Stræti og torg voru auð
og mannlaus. Kaupmaðurinn
og skipshöfn hans undruð-
ust þetta mjög. Hvar voru
hinir glöðu, skrautbúnu borg-
arbúar, og hversvegna angaði
borgin efcki af kryddi eins
og óður?
Loksins hittu þeir þó tvo
menn, sem fylgdu þeim beina
leið á fund konungs. Konung-
ur sat i hásæti sínu, dapur á
svip, með beygt höfuð. Nokfcr-
ir hirðmenn voru þarna líka
og voru efcki síður sorg-
bitnir að sjá en kóngurinn.
— Megum við verzla við
þegna þína? spurði kaupmað-
urinn. — Við höfum góðar
vörur á boðstólum, sem við
vildum gjaman láta í skipt-
um fyrir ýmiskonar krydd.
— Herra kaupmaður, sagði
konungurinn. — Við getum
engin viðskipti átt við yður,
vegna þess að við eigum
engar vörur til þess að selja.
Allt kryddið, öll uppskeran,
er eyðilagt. Jafnvel fötin
ofckar eru ónýt.
— Hvaða plága hefur geng-
ið yfir land ykkar og leifcið
yfckur svo grátt, yðar há-
tign? spurði kaupmaður.
— Rottur og mýs ganga
hér um í stórum flokkum,
og þær naga allt og eyði-
leggja sem tönn á festir.
Heimilin okkar, fatnaðinn,
akrana og vegina. Við höf-
um reynt að eitra fyrir þær
og setja upp gildrur, en það
hefur ekki komið að neinu
gagni. Það virðast engin ráð
vera til þess að losna vfð
þessa hræðilegu plágu, mælti
konungur.
— Hafið þið enga ketti?
spurði kaupmaðurinn.
— Ketti. Hvað er nú það?
spurði konungur.
— Kettir eru lítil, loðin
dýr, sem lifa á músum og
rottum.
— Hvar get ég fengið þessa
ketti? hrópaði konungur.
— Ég vildi allt til vinna að
fá þá hingað.
— Yðar hátign, sagði kaup-
maður. — Pér þurfið ebki að
kaupa ketti, ég á marga um
borð í skipinu mínu og ég
skal með mestu ánægju gefa
yður nofckra. Og þér skuluð
sanna til að þeir verða íljót-
ir að létta þessari plágu af
landi yðar.
Konungur þakfcaði hrærð-
ur fyrir þessa vinsemd, og
eftir skamma stund kom
kaupmaður með tvo ljómandi
fallega ketti, annan svartan
en hinn gulan. Þetta voru
beztu veiðikettimir sem
hann átti, konungur og hirð-
menn hans horfðu forvitnis-
lega á þessi nýstárlegu dýr,
sem þeir höfðu aldrei séð áð-
ur, og þegar þeir sáu kettina
taka til óspilltra málanna að
útrýma rottunum og músun-
um langaði þá mest að dansa
af ánægju. Konungur var
þafeklátur af öllu hjarta, og
tók að leita að einhverju, sem
hann gæti gefið kaupmann-
inum til endurgjalds. Hann
gaf kaupmanni verðmæta
steina og skartgripi, dýrar
viðartegundir og fílabein.
Kaupmaðurian sigldi svo
heimleiðis, og gekk allt í vil
á ferðalaginu. Veður og vind-
ar voru honum hliðholl, svo
hann var mun fljótari heim
en hann hafði búizt við.
Fjölskylda kaupmannsins
gladdist hjartanlega yfir hin-
um dýru munum, sem hann
hafði þegið af konungi. En
kaui>maðurinn nágranni hans
horfði á þetta allt saman öf-
undaraugum Á sunnudegi,
skömmu seinna hittust
kaupmennirnir fyrir utan
kirkjuna, þegar guðsþjónust-
unni var lokið. Þeir töluðu
lengi saman. Don Giovanni
sagði frá ferð sinni, og þar
með frá þvi að hann hefði
gefið konungi nokferum tvo
ketti og hlotið ríkuleg laun
fyrir. Don Cesaro gat engu
orði upp komið, svo hissa
var hann. Eftir þetta hugs-
aði hann um það nætur og
daga, hve nágranni hans
hefði borið mikið úr býtum
fyrir tvo ómenkilega ketti.
Hann hafði engan frið í sál
sinni fyrir öfund Og ágirnd.
(Framhald)
LJÓNSHJARTAÐ
(FranthaltÐ
Hvað átti aumingja Felix
að segja manninum. Honum
datt í hug að skrökva upp
einhverri sögu, t.d. að ljónið
hefði sloppið úr búrinu sínu
í dýragarðinum, komizt inn
í gistiíhúsið og tætt í sundur
stigvélin. Já, það var bezt
að reyna það.
Þá fannst honum allt i
einu einhver standa við rúm-
ið og horfa á sig fast og á-
kveðið. Hann þurfti etoki að
opna augun til þess að vita
hver það var. Það var enginn
annar en Rikharður ljóns-
hjarta. Hann varð aldrei
hræddur. Og skrökvaði ekki
til þess að komast hjá óþæg-
indum. Honum vildi Felix
líkjast.
Uppi í svefnherberginu var
eigandi stígvélanna að búa
sig til brottferðar. Hann leit-
aði allstaðar að stígvélunum
en fann þau hvergi.
Afi heyrði hann draga til
borð og stóla, og fór upp
til hans að gá hvað um væri
að vera. Ferðamaðurinn var
reiður og skammaðist yfir
hirðuleysinu, sem ríkti á
gistihúsinu. Það hafði aldrei
komið fyrir áður að nofckur
Skrítlur
Kennarinn: — Þú heldur
víst, að þú sért í leikfimi,
Eirikur.
Eiríkur; — Hvers vegna
segið þér það?
Kennárinn: — Af þvi að
þú hleypur alltaf yfir setn-
ingamar.
Skólastjóri: — Rósmundur,
af hverju mættuð þér ekki
í fyrsta tíma?
Rósm.: — Mig dreymdi,
ja, mig dreymdi, að ég væri
að fara í ferðalag með skipi
og þegar klukkan hringdi
fannst mér það vera skips-
klukkan.
Skólastjóri: — Nú, já, en
Ragnar, þér mættuð ekki
heldur.
Ragnar: — Nei, ég var að
fylgja Rósmundi til skips.
gestur kvartaði undan slíku
í gistihúsinu Ljónshjartað.
Þá tók Felix í sig kjark,
fór inn og sagði eins og var
um hvarf stígvélanna. Þá
rann gestinum reiðin og hann
hló meira að segja að þessu.
Hann kvaddi Felix vin-
gjarnlega, og Felix var feg-
inn að hafa sýnt það hug-
rekki að segja sannleikann.
Ekki löngu seinna kom
pósturinn með stóran kassa,
merktan Felix, gistihúsinu
Ljónshjartað. Afi hjálpaði
Felix að opna kassann, og
bað kom í ljós að hann var
fullur af stígvélum, alveg
eins og þeim, sem Felix
missti í ána. Það voru stíg-
vél handa hverjum einasta
krakka, sem gengu í sama
skóla og Felix. Svo skrifaði
Felix langt þakkarbréf til ó-
kunna ferðamannsins, og
allir krakkamir í skólanum
skrifuðu nöfnin sín undír
bréfið.
Blái sleðinn
Palli var í leiðu skapi og
háttaði snemma. Lofcsins þeg-
ar hann sofnaði, dreymdi
hann að hann var á ferða-
lagi um Álfalandið. En nú
var blái sleðinn orðinn svart-
ur og ljótur, það var efckert
tuglskin og engar hlæjandi
stjörnur. Nofckrar álfameyjar
voru þarna, en þær voru
daprar i bragði, með tárvot
augu. Hann sá líka nokkra
svarta púka, sem voru að
hrekkja álfameyjarnar og
kasta í þær grjóti. Að síð-
ustu datt Palli af sleðanum
og hentist eitthvað út í geim-
inn.
Þegar hann vaknaði, lá
hann á gólfinu með sæng-
urfötin ofan á sér. Og sólin
var komin hátt á loft. Palli
klæddi sig í mesta flýti, greip
skólabækurnar sínar og
flýtti sér í skólann. Þegar
bangað kom fór hann beina
leið til kennarans og sagði
honum allt eins og var: að
hann hefði tekið kvæðið upp
úr bók, og ætti
verðlaun að fá.
þvi engin
Myndir frá lesendum
Myndirnar eru eftir bræðurna
Tryggvasyni.
Það var Nonni sem fékk
sleðann í verðlaun fyrir beztu
söguna, og Palli klappaði
meira en nokkur annar.
— Vel af sér vikið, Nonni,
sagði hann.
Þegar Palli fór að sofa um
kvöldið hugsaði hann með
sér: Nú eru álfamir áreiðan-
lega sáttir við mig, og bíða
eftir mér í Álfalandinu.
Karlinn í tunglinu horfði
á Palla, þar sem hann lá
sofandi á koddanum, með
bros á vör. Það var auðséð
að hann var að dreyma eitt-
hvað skemmtilegt.
Endir.
Þraut

1. Hver er sá sonur, sem
dansar á húsþekjunni áður en
faðir hans lifnar?
2. Hver er það, sem ekki er
bróðir minn, ekki systir mín,
en þó barn móður minnar?
3. Hver eru fjögur manna-
nöfn, sem þú sérð út um
gluggann?
r Æ
I
\
Kennarinn hlustaði á hann, k
mjög alvarlegur á svipinn, en
mildaðist heldur þegar hann
sá hvað Palli var skömm-
ustulegur.
— Farðu, og segðu hinum
börnunum frá þessu sjálfur,
sagði hann. Palli gerði eins
og fcennarinn sagði honum,
þó það væri erfitt. Auðvitað
urðu bömin steinihissa, en
þau voru fljót að fyrirgefa
honum, þegar þau sáu að
hann hafði kjark til að við-
urkenna yfirsjón sjna. Að
bessu loknu hljóp Palli heim
og sótti bláa sleðann. Og það
var eins og lyft væri af hon-
um þungu fargi þegar hann W
var búinn að skila sleðan- ^
um. k
!