Þjóðviljinn - 30.10.1963, Blaðsíða 6

0 SlÐA
ÞJðÐVILJINN
Miðvikudagur 30. október 1063
Óhugnaniegur vitnisburður fyrir bandarískri þingnefnd
Fæða eskimóanna í Aláska er
eitruð af völdum geislavirkni
Var Shakespeare
Arabi ai uppruna?
Margar og furðulegar tilgátur hafa verið uppi um
William Shakespeare, uppruna hans og æviferil. En fram
að þessu höfum við þó ekki haft hugboð um að þess
hafi verið getið til að hann hafi verið af arabískum upp-
runa — og jafnvel að réttu lagi heitið Sheikh al-
Heilbrigðisstjómin í Alaska hefur þungar áhyggjur af
þeirri miklu geislavirkni sem komið hefur í ljós í fæðu
eskimóanna í landinu og þá einkum þeirra sem búa inni
í landi. Ástæðan til þess að geislavirkninnar gætir svo
mjög í fæðu eskimóanna er sú að hið geislavirka cesium-
137 safnast sérstaklega fyrir í fjallagrösum þeim sem
hreindýr og önnur dýr nærast á, en kjöt þessara dýra
er aðalfæða eskimóanna.
Ýmsir vísindamenn telja að
nú þegar hafi eskimóamir feng-
ið i sig mun meira magn af
þessu geislavirka efni en skað-
laust má telja. Vísindamenn frá
einni kunnustu stofnun sem
rannsaikar geislavirkni og á-
hrif hennar. „The Intemati-
onal Committee for Radiation
Protection”, telja, að magn
cesiums-137 í mannslíkamanum
megi ekki fara yfir 300 nanoc-
urie, en rétt er að geta þess
að aðrir sérfræðingar telja að
magnið geti að skaðlausu verið
meira.
Langí yfir hámark
Atíhuganir hafa hins vegar
leitt í Ijós að magn cesiums-137
í líkömum margra eskimóa i
Alaska er nú komið upp í 700
nanocurie og áastlað er að það
muni fara yfir 1200 nanocurie
áður en árið er liðið. ef ekkert
er að gert.
------------------------^
Mikojan og
Súsloff veikir
Tveir helztu ráðamenn Sov-
étríkjanna, þeir Anastas Mik-
ojan varaforsætisráðherra og
Mihail Súsloff, ritari kommún-
istaflokksins, sem báðir eru í
forsæti flokksins, liggja nú á
sjúkrahúsi.
Mikojan sem er 68 ára gam-
all er sagður hafa gengið und-
ir minni háttar uppskurð, en
Súsloff, sem er 61 árs, er sagð-
ur hafa nýmasjúkdóm. Mikojan
hefur tvívegis áður á þessu ári
veríð á spítala.
Eisenhower
landráðamaður,
Foster Dulles
kommúnisti
Stofnandi íhaldssamtakanna
bandarísku ,,John Birch Soc-
iety”, Robert Welch, sagði í
sjónvarpsviðtali fyrir helgina,
að Dwight D. Eisenhower,
fyrrverandi forseti, væri land-
ráðamaður og Foster heitinn
Dulles, sem var utanríkisráð-
herra í forsetatíð hans, hefði
verið kommúnisti. Hægt væri
að einkenna stefnumið og öll
stjómarstörf Eisenhcvwers með
einu orði, landráð, sagði Welch.
Tvær skýrslur
Skóverksmiðja f Belgrad
sendi nýlega að sögn blaðsins
,,Ekonomska Poiitika” tvo sölu-
menn til Afríku að athuga
möguleika á skóútflutningi
þangað. Verksmiðjan fékk svo-
hljóðandi skýrslur frá þeim:
„I>að eru engir möguleikar á
útflutningi á skóm til Afríku.
Fólk gengur þar berfætt”.
Hin skýrslan hljóðaði:
„Það eru miklir möguleikar
6 útflutningi á skóm til Afrík''
Fóik gengur þar berfætt”.
Fylkisstjórinn í Alaska, Will-
iam A. Egan hefur farið þess
á leit við Kjannorkumálanefnd
Bandaríkjanna. að hún taki
málið til athugunar. Hin sam-
eiginlega kjamorkumálanefnd
bandarísku þingdeildanna hefur
þess vegna kallað fyTir sig <
undanfama daga marga kunna
sérfræðinga á þessu sviði og
hefur vitnisburður þeirra vakið
mikla athygli.
Einskonar
„þerripappír“
Það er einkum vitnisburður
dr. H. H. Parkers sem vakið
hefur athygli, enda er hann
viðurkenndur sérfræðingur f
geislavirkni, forstöðumaður
Hanford Laboratories, sem sér-
staklega hefur rannsakað geisla-
virknina í Alaska. Margir
starfsmenn hans hafa ferðazt
um byggðalög eskimóanna þar
og skoðað þá með fullkomnustu
tækjum.
Að sögn Parkers verka skóf-
imar í Alaska eins og eins
konar ,,þerripappír’! á cesium-
137 og geta sogið í sig mjög
mikið magn af hinu geislavirka
efni og þó lifað. Aðrar plönt-
ur þola miklu minna magn af
því. Margir eskimóar neyta að-
állega kjöts af dýrum sem nær-
ast á þessum skófum og dr.
Parker lagði aðaláherzlu á að
í Ijós hefðd komið að þeir hefðu
fengið meira geislamagn í sig
en eðlilegt eða óhætt mætti
telja.
Vísindamenn
ósammála
Hann sagði að meðal eski-
móanna f þeim samfélögum þar
sem athuganir hafa verið gerð-
ar hefði magn geislavirkni
reynzt vera 450 nanocurie að [
meðaltali. Eins og áður segii
er það álit sumra að 300 nan-
ocurie sé hámarkið, sem menn j
geta tekið í sig að skaðlausu.
en aðrir eru þeirrar skoðunar
að jafnvel 450 nanocurie séu
ekki hættuleg heilsu manna.
En Parker benti á, að í sum-
um þeim eskimóum sem skoð-
aðir hefðu verið hefði magn
geislavirkninnar reynzt nema
800 nanocurie og ætla mætti að
magnið færi upp í 1200 nan-
ocurie í sumum þeirra áður
en árið væri liðið. Geislavirkni
á þessum slóðum færi vaxandi
með hverri viku.
Ekki í bráðri
hættu
Dr. Parker viðurkenndi, að
ekki væri ás.tæða til að ætla, að
heilsa þessa fólks væri í bráðri
hættu, enda þótt geislavirknin
væri orðin þetta mikil. En á
hinn bóginn mætti búast við
að það myndi bíða tjón á heilsa
sinni síðar meir. Hin skað-
legu áhrif geislavirkninnar
kæmu stundum ekki fram fyrr
en eftir alllangan tíma. Þá
væri þess að gæta að enn
mundi í mörg ár cesium-137
sem myndazt hefur við kjam-
orkusprengingar falla til jarð-
ar og þannig halda áfram að
eitra jarðargróður.
Vilja flytjast
burt
Enda þótt eskimóamir í Al-
aska séu að mörgu leyti frum-
stætt fólk. gera þeir sér ljósa
hættuna sem þeim stafar af
geislavirkninni, enda hefur
mikið veríð gert til þess að
fræða þá um hana. Þeir hafa
því farið fram á að þeir hópar
sem búa á mestu hættusvæð-
unum verði fluttir burt þaðan
í byggðarlög þar sem minni
hætta er á ferðum og hefur
Egan fylkisstjóri mælt með því
að orðið verði við þeim til-
mælum.
Sérfræðingar þeir sem starf-
að hafa að rannsóknum á
geislavirkninni í Alaska halda
því fram að bandarísk stjórn-
arvöld hafi fram að þessu gert
of lítið úr þeirri hættu, sem
er á ferðum, og það ekki að-
eins í Alaska, heldur og í öðr-
um héruðum Bandaríkjanna. Á
það er m. a. bent að Kjarn-
orkumálanefndin hafi til
skamms tíma fullyrt að engin
hætta stafaði af geislavirku úr-
felli í Utahfylki, en hafi í sum-
ar orðið að viðurkenna að rann-
sóknir hefðu leitt í ljós að úr-
felli hefði á mörgum stöðum
þar verið hættulegt.
Allir hnefaieikarar
skaddast á heiianum
Brezkir læknar hafa nýlokið
umfangsmikilli skoðun á heil-
um í hnefaleikurum og hafa
niðurstöður hennar verið birt-
ar í læknaritinu „Lancet”. Níu
af hverjum tíu hnefaleikurum
reyndust hafa skaddazt illa á
heila.
1 skýrslu um rannsóknina
segir heilasérfræðingurinn dr.
Clifford Mav/dsley m. a.:
— Á því getur ekki lengur
leikið minnsti vafi að hnefa-
leikar valda geðsjúkdómum og
það má fullyrða að enginn
hnefaleikari getur hjá því kom-
izt að heili hans verði fyrir á-
föllmn.
Nærri því hver einasti maður
sem lagt hefur stund á hnefa-
leika hefur í æsku hlotið slíkt
höfuðhögg að hann bíður þess
aldrei bætur, heldur segja
meiðslin æ meira til sín eftir
því sem árin færast yfir hann.
Svo virðist sem mest beri á
díkum meiðslum í hinum svo-
nefndu léttþyngdarflokkum.
Það er því niðurstaða lækn-
anna að banna beri hnefaleika.
Síðasta fórnalamb hncfalcika-
„íþróttarinnar” var Ernis Kov-
acs sem í fyrri viku var rotað-
ur í hringnum í Baltemore, en
þá var myndin tekin, Kovacs
til hægri.
Island mun vera eina landið
þar sem hnefaleikar eru bann-
aðir með lögum.
Zubeir.
En frá þessum tálgátum er
sagt í fréttapistli sem kunnur
ísraelskur blaðamaður, Herb-
ert Pundik, hefur sent frá Jerú-
salem. Hann segir, að alltaf
öðru hverju magnist skrif f
arabískum blöðum um hinn
meinta arabíska uppruna
Shakespcares.
Doktorsritgerð við Lund-
únaháskóla.
Fyrstur til að halda þessu
fram hafi verið dr. Safa'a al-
Khalousi, prófessor í bókmennt-
asögu við Bagdadháskóla. Hann
hafi gert það í ritgerð sem
Lundúnaháskóli tók gilda til
doktorsvamar. Hélztu rök-
semdir prófessorsins fyrir ara-
bískum uppruna Shakespeares
voru þessar „staðreyndir”:
Atburðarásin í mörgum verk-
um Shakespeares er sótt 1 ara-
bíska ævintýrasafnið „Þúsund
og eina nótt”. Þannig er ,,Ot-
elló” snið,inn eftir ævintýrinu
„Maðurinn frá Kemerosa, og
ástmær hans”, en akburðarás-
in í „Kaupmanninum frá Fen-
eyjum” er tekin úr ævintýrinu
„Kaupmaðurinn Mansour og
Zinat al-Mawasif”.
Shakespeare hlýtur að hafa
þekkt hin arabísku ævintýri á
frummálinu. Hann lézt nefni-
lega árið 1616, nærri öld áður
en þau vora þýdd á aðrar
tungur.
Viðhorf Shakespeare til
kvenna, örlaganna og myrkra-
aflanna benda eindregið til arab-
ískra áhrifa.
Margir íbúanna í Comwall í
Englandi eru af arabískum upp-
runa. Þeir eru komnir af sjó-
mönnum sem bárust til Eng-
lands í lok 16. aldar með
spænska flotanum mikla.
Sheikh al-Zubcir?
Blaðamaðurinn segir að próf-
essor al-Khalousi hafi þó ekki
borið fram enn eina röksemd
fyrir arabískum uppruna Shak-
espeares sem oft heyrist í lönd-
um Araba, að nafn skáldsins
sé arabískt; hann hafi að
réttu lagi heitið Sheikh al-Zu-
------------------------------$>
Valentína og Gagarín í Bandaríkjunum
Geimlararnir frægu Valcntína Téreskova og Júrí Gagarin voru nýlega á íerð um Ameríku og
heimsóttu þá m. a. Nerw York. Myndin er tekiu af þeim í hinni kunnu stjiirnuskoðunarstöð Hayd-
en Planetarium og hefur þótt við eiga að hafa yfirborð tunglsins að baktjaldi.
beir, en sdnnihluti þess nafns
er tekinn eftir bæjarheiti f
Irak.
Ekki úr köldu landi
Nú hefúr egypzk vísindakona
frú Khadija Fuad Izzat við há-
skólann í Kaíro, komizt að
sömu niðurstöðu og prófessor
al-Khalousd, en eftir öðrum
leiðum.
Hún er sögð hafa safnað
gögnum að ritgerð sinni í tiu
ár og eru þetta helztu niður-
stöður hennar:
Ekki kemur til mála að
Shakespeare hafi lifað í landi
með jafn köldu loftslagi og
England.
Lýsingar Shakspeares, á Gyð-
ingum, eins og t.d. í „Kaup-
manninum frá Feneyjum”, bera
með sór að hann hefur þekkt
gyðingahverfið í Marrakesh í
Marokkó.
Shakespaere hafði miikið dá-
læti á hesfrum, en það er ó-
svikið einkenni Araba.
Og frú Izzat hefur einnig sína
skýringu á nafni Shakespeares.
Hún telur, að það dgi að réttu
lagi að vera Sheik Beer, en
það er algengt nafn i Norður-
Afríku.
Vekur kátínu
Þessar bollaleggingar arab-
ískra „vísindamanna“ hafa
vakið allmikla athygli í lönd-
um Araba, segir Pundik, en
einnig gagnrýni — og kátínu.
Blaðið ,,A1 Jihad” í Jórdan
birtir þannig bréf frá einum
lesanda sínum sem bdtti svip-
aðri röksemdafærslu til að sýna
fram á að Bemard Shaw hefði
verið Arabi.
Röksemdir hans voru þessar:
Shaw segir að heilög Jó-
hanna hafi heyrt dularfullar
raddir, sem sögðu henni að
bjarga Frakklandi. Þetta kem-
ur heim við lýsinguna í Kór-
aninum af því þegar spámað-
urinn Múhameð heyrði slíkar
raddir.
Shaw lýsti nákvæmlega hesti
Jóhönnu og hvemig hún sat
hann. Þetta er dnkennandi fyr-
ir Araba, því að allir eru þeir
einstakir hestamenn.
I einu leikrita sinna kemst
Shaw svo að orði að í lok tutt-
ugustu aldar muni öll Evrópa
verða múhameðstrúar.
Shaw barðist gegn lénsskipu-
lagi og harðstjóm. Þetta sýnir
glögglega frelsisást hans og all-
ir vita hve mjög Arabar unna
frelsinu.
Af þessu leiðir segir bréf-
ritarinn, að Shaw var Arabi en
ekki Iri. I rauninni hét hann
Beer Nad Shah. Beer er al-
gengt arabískt nafn, Nad er
nafn á arabísku kryddi, og
Shah býðir höfðingi eða kon-
ungur.