Þjóðviljinn - 12.11.1963, Blaðsíða 3

Þriðjudagur 12. nóvember 1963
HÖÐVIUINN
SlÐA 3
Verið að bora göng niður til binna ínnilokuðu námumanna.
15 daga martröð á enda
Námumennirnir 11
heilir á húfi
Eftir hádegið þann 8.
nóvember var bjðrgunar-
starfinu við Mathilde-nám-
una hjá Hannover lokið.
11 menn höfðu þá orðið að
þola hungur, kulda og
dauðans angist síðan 24.
október, er námugöngin
fylltust af vatni. Þeir hafa
setið í holu, sem er á 62 m
dýpi og allt í kring um þá
lágu lík félaga þeirra 10,
sem fórust.
þegar vatnsflaumurinn
sprengdi námuvegginn
Rétt fyrir kl. 8 að kvöldi
hins 24. október ætluðu 129
námumenn í litla saxneska bæn-
um Lengede-Broistedt að halda
heimleiðis úr námunni, þegar
einn þeirra hrópaði upp í skelf-
ingu. Hann hafði komið auga
á örmjóa vatnssprænu, sem
brauzt gegnum klettinn og óx
óðum. Eftir nokkrar sekúndur
hafði vatnsflaumurinn sprengt
klettavegginn og fyllt göngin.
79 mönnum tókst að forða sér,
40 urðu eftir niðri I námunni.
7 þeirra var hægt að bjarga
eftir 2 sólarhringa og öðrum
3 var bjargað eftir 184 tíma. Um
sama leyti og gefa átti björgun
hinna upp á bátinn fundust 11
menn í viðbót lifandi niðri í
námunni.
f 5 sólanhringa hefur verið
sleitulaust unnið að björgun
mannanna 11, eða síðan fyrst
heyrðist til þeirra. Snemma
morguns, 8. nóvember, komst
borinn á Ipiðarenda. Og fyrsta
lífsmarkið að ofan fyrir námu-
mennina var grjótregnið frá
bornum, og brátt heyrðu björg-
unarmennimir bergmál af hósta
og stunum niðri í göngunum. Á
55 mínútum skilaði lyftan, sem
komið var fyrir í bornum, öll-
um mönnunum upp á yfirborð
jarðar. Þá fyrst brutust fagn-
| aðarlætin út, annars höfflu
menn staðið þegjandi og fylgzt
->eð björgunarstarfinu.
Einn gekk af vitinn —
annars furðn hressir
Farið var með mennina strax
sjúkrahús þar sem þeir voru
koðaðir nákvæmlega. Þeir
'iöfðu auðvitað létzt mikið og
'umir ruglazt lítið eitt, sérstak-
'ega einn, sem ekki var námu-
’uður og var staddur af tilvilj-
n niðri í námunni, þegar slys-
skeði. Hann hafði aldrei kom-
niður í námu fyrr, og fylltist
■'ílíkri skelfingu, að hann hef-
r enn ekki fengið málið. Ekki
vildu þeir heyra minnzt á að
1 áta stía sér í sundur og liggja
nú allir saman á einni stofu,
• roðfullri af blómum.
Fjárgræðgi átti sök á
slysinu
Málmurinn, sem verið er að
/inna í Mathilde-námunni er fá-
tækur, og talið er sennilegt, að
henni verði lokað eftir nokkur
ár. Eigendur námunnar, Ilseder
Hiítte A/G, hafa því ékki „haft
efni á“ að gera nauðsynlegar
■^ryggisráðstafanir við námuna.
’-'tjarmikil vatnsþró stendur
'tt hjá námuopiriu, og vatns-
’numurinn gat brotizt niður í
námugöngin á hverri stundu,
vegna þess, hve þróin stóð ná-
lægt námunni og var illa ein-
angruð. Það var einmitt þetta
sem skeði, og þótt námustjóm-
in hafi hvað eftir annað verið
vöruð við hættunni, sem stafaði
af þrónni, lét húri sem orsök
slyssins væri sér algjör ráðgáta.
Svívirðileg hcgðan
námustjórnarinnar.
Stein forstjóri námunriar hef-
ur verið gagnrýndur mjög af al-
menningi fyrir viðbrögð sín eft-
ir slysið. Hann kvartaði sáran
á blaðamannafundi undan kostn-
aðinum við að bjarga mönnuri-
um þremur, sem fyrst var bor-
að eftir, og síðan var ekki farið
að leita að fleiri mönnum, fyrr
en kröfur félaga þeirra urðu of
háværar til þess að verða bæld-
ar niður. Einn námumarinanna,
Solinger að nafni, hafði haft orð
á því, að enn kynnu að vera
merin á lífi í einum hluta nám-
unnar, en þó voru 10 dagar látn-
ir fara til spillis. Námustjómin
hefur þegar skipað mönnum að
að hefja vinnu þó hvergi nærri
sé búið að gera fullnægjandi ör-
yggisráðstafanir. Enn eru 200.000
teningsmetrar áf vatni í þrónni
og kirkjuklukkumar hringdu í
sífellu yfir látnum félögum
marinanna, og ómurinn berst
niður í námuna til þeirra.
Per HwkkeriR í
KHÖFN 11711 — Per Hække-
rup, utanríkisráðherra Dana, og
kona hans héldu í dag til Moskvu
í boði Gromikos utanríkisráð-
herra. Þau munu dveljast í Sov-
étríkjunum til 21. nóvember.
Ætlunin er að Hækkerup undir-
riti í Moskvu nýjan verzlunar-
samning milli Danmerkur og
Sovétríkjanna, eri þar er nú
stödd dönsk samninganefnd.
Hækkerup rrrun rœða við
Krústjoff.
Erlendum bönnuð
olíuvinnsla í
flrgentínu
BUENOS AIRES 11/11 — Ein-
hvern næstu daga er búizt við
að stjórn hins nýkjöma forseta
Argentínu, Illia, muni svipta öll
erlend félög leyfi til olíuvinnslu
í Iandinu.
Kenriedy forseti sendi Averell
Harriman varautanrikisráðherra
til Buenos Aires til að reyna
að telja Argentmustjóm hug-
hvarf, en það hefur honum ekki
tekizt. Hann er sagður hafa neit-
að boði hennar um að undirrita
sameiginlega yfirlýsingu um að
Bandaríkin féllust á þessa fyr-
irætlun gegn því skilyrði að hin-
um erleridu auðhringum yrðu
greiddar skaðabætur. Fjárfest-
ing þeirra í olíuvinnslustöðvum
í Argentínu er talin nema 200
til 400 milljómim dollara.
Palli
og
Pési
. KSftl TRV00VAS.0N
i Eíii ogP' •
. ■ ■
I' ^ f • . í v v % 'íJ
Ný bók eftir hinn vinsæla bamabókahöf-
und KÁRA TRYGGVASON
Með myndum eftir
RAGNHILDI ÓLAFSDÓTTUR
Bókin er 74 blaðsíður. Verð kr. 50,00
(+ söluskattur).
FÆST HJÁ BÓKSÖLUM.
BÓKAÚTGÁFAN
FRÓÐI
•tyófcN
SOVÉZK TÍMARIT:
á ensku og þýzku
Kaupið áskrift nú, og fáið tímaritin send beint heim til yðar, frá
næstu áramótum.
Þér getið valið um eftirfarandi tímarit:
SOVIET UNION, fjölskrúðugit mánaðarrit, mikið skreytt með litmyndum og efni mjög fjöl-
breytt, allt frá nútíma visindum, til áhugamála frím.safnara. Áskriftarverð Kr. 75,00
SOVIET LJTERATURE, mánaðarrit er flytur heilar skáldsögur Ijóð og eftirprentanir
málverka. Askriftarverð ..................................... Kr. 75,00
SOVIET WOMAN, myndskreytt mánaðarrit um líf, áhugamál og störi sovézkra kvenna,
þátt þeirra í þróun hinna víðlendu Ráðstjómarríkja. Askriftarverð . Kr. 66,00
SOVIET FILM, glæsilega myndskreytt mánaðarrit um sovézka kvikmyndagerð, og það fólk
er að henni starfar. Áskriftarverð ......................... Kr. 75,00
SPORT in the USSR, mánaðarrit um íþróttir og íþróttamenn Sovétríkjanna. Ritið er. 1-
þróttafréttir í myndum. Áskriftarverð ......................... Kr. 30,00
INTERNATIONAL AFFAIRS, mánaöarrit um alþjóðamál, náma af efni sem Ktið er ritað
um annarstaðar. Áskriftarverð ...... Kr. 75.00
NEW TIMES, vikurit um stjómmál, heimsviðburði, ferðasögur a m. fl. Sent út til áskrif-
enda í fikigpósti. Áskriftarverð ..... ......................Kr. 75.00
MOSCOW NEWS, vifcublað er flytur alhliða fréttir frá Sovétþjóðunum. lífi þeirra og starö,
heimsviðburðum og öllu því er gagna má málstað vináttu þjóða á miilli og friðar á
jörðu vorri. Sent í flugpósti til áskrifenda. Áskráftarverð .... . .. . . Kr. 90.00
Askriftum er veftt móttaka hjá:
I S T O R G H. F. Pósthólf 444, Hallvedgarstíg 10, Reykjavík.
og Bókabúð K R O N, Bankastræti 2, Rvík.
Vjo „Mezhdunarodnaja Kniga"
Sprenging í kolanámu, árekstur járnbrautarlesta
Hundruð manna létu lífið í
slysum í Japan um helgina
TOKIO 11/11 — Hörmuleg slys urðu í Japan um helgina,
sprenging í kolanámu og ánekstur þriggja 'jámbrautar-
lesta, og létu hundruð manna lífið í þeim. Enn er ekki
fullvíst hve margir biðu bana, þar sem ekki er vitað
með vissu hve margir menn voru í námunni þegar spreng-
ingin varð, en samkvæmt síðustu fréttum fórust að
minnsta kosti 612.
Sprengingin í kolanámunní,
Mikawanámunni við Omuta á
eynni Kjúsjú, einni stærstu
námu Japans. varð á laugardag-
inn. Hún var svo öflug að éld-
strókur stóð upp úr jörðinni og
meiddust margir menn sem voru
við námuopið, en hús í grennd-
inni skemmdist.
Eitrað gas
Sprengingin varð í aðalnámu-
göngunum og er talið að um 170
námumenn hafi þá þegar beðið
bana. Eldurinn myndaði ban-
eitrað gas sem fór um námu-
göngin og varð hundruðum
annarra að bana. Vitað er með
vissu að 448 námumenn létu líf-
ið, en liklegt þykir að þeir hafi
verið enn fleiri. Námustjómin
veit ekki með vissu hve margir
menn voru niðri í námugöngun-
um þegar sprengingin varð.
Fyrst var talið að þeir hefðu
verið um 1400, en síðan var
þeirri tölu breytt i 1221 og enn
Friðsamlegra í
Saharaeyðimörk
ALGEIRSBORG 11/11 — Sam-
komulag það sem tókst um
vopnahlé á landamærum Alsírs
og Marokkó í Saharaeyðimörk
virðist ætla að duga, sagði Ben
Bella forseti í dag þegar al-
sirska þingið kom aftur saman
eftir hlé það sem gert var 16.
oktðber á þinghaldi vegna bar-
daganna á landamærunum.
í 1388. Ástasðan til þessarar ó-
vissu er að sögn námustjómar-
innar sú að vaktaskipti hafi far-
ið fram um það leyti þegar
sprengingin varð.
Önógur öryggisútbúnaður
Námumenn kenna stjóm
námunnar sem er eign hins
volduga Mitsui-hrings um slysið
og segja að mjög hafi skort á
allan öryggisútbúnað í nám-
unni. Félag námumanna boðaði
RÖM 11/11 — Segni forseti fól
i dag framkvæmdastjóra Kristi-
lega dcmókrataflokksins ítalska,
Aldo Moro, aö mynda nýja ríkis-
stjóm, en bráðabirgðastjórn Le-
one sagði af sér 5. nóvember,
eins og ráð hafði verið fyrir
gert.
Moro mun reyna að mynda
meirihlutastjóm flokks síns,
sósíaldemókrata. Lýðveldissinna
og sósfalista, en talið er víst að
honum muni reynast erfitt að
koma saman slíkri stjóm.
Italski Sósfalistaflokkurinn
hélt þing um mánaðamótin og
fékk formaður flokiksins, Pietro
Nenni, þar heimilld til að hefja
í dag sólarhrings verkfall til að
mótmæla skeytingarleysi námu-
stjómarinnar.
Japanska stjómn hefur skip-
að nefnd sérfræðinga sem á að
reyna að komast fyrir um orsök
sprengingarinnar. en hún heldur
fund um' málið á morgun.
Jámbrautarslys
Jámbrautarslysið varð við
bæinn Tsurumi, 20 km fyrir
suðvestan Tokio. Það vDdi tíl
með þeim hætti að vöruflutn-
ingalest fór út af sporinu, en
farþegalest rakst á hana. Þriðja
lestin, einnig með farþega. rakst
síðan á brakið úr hinum tveim-
ur.
Þegar síðast fréttist höfðu
fundizt 164 lík, en margir aðrir
slösuðust svo illa að þeim er
vart hugað líf.
viðræður um þátttöku í sam-
steypustjóm, en með ákveðnum
skilyrðum.
Undansláttaretefna Nennis
beið ósigur á þinginu og hann
stendur hölium fæti i hinni
nýjrj miðstjóm. Hún er nú þann-
ig skipuð að vinstriarmur Vecc-
hiettis og Basso hefur 40 full-
trúa. Nenni getur reitt sig á
stuðning 43, en 16 fylgja að mál-
um varaformanni flokksins,
Lombardi, sem löngum fylgdi
Nenni að málum, en er andvíg-
ur samvinnu við Kristilega
nema með ströngum skilyrðum.
Tveir fulltrúar teljast ekki til
þessara megmfylkinga.
Moro falið að mynda
nýjastjórn áítalíu
4

k