Þjóðviljinn - 20.11.1963, Blaðsíða 6
g SIÐA
HÖÐVILIINN
Miðvikudagur 20. nóvember 1963
Mál sem vekur mikla athygli í V-Þýzkalandi
Glæpur að gera gifta konu
ófrjóa, að hennar beiðni?
í gær hófust í Hannover í Vestur-Þýzkalandi réttar-
höld í máli sem vakið hefur geysilega athygli þar í
landi. Það er höfðað gegn kunnum skurðlækni, dr. med.
Axel Dohm, sem er yfirlæknir við héraðssjúkrahúsið
í Grossburgwedel. Honum er géfið að sök að hafa gert
gifta konu og þriggja bama móður ófrjóa að beiðni
hennar sjálfrar og er ákæran að nokkru leyti byggð á
lögum frá dögum nazista.
Rannsókn málsins hefur stað-
ið yfir árum saman, en máls-
höfdunin er byggð á ákvæðum
í vesturþýzku refsilöggjöfinni
um líkamsmeiðingar, sem
kveða á um að þær geti ver-
ið reÆsiverðar enda þótt þær
séu gerðar með samþykki þess
sem fyrir þeám verður, ef þær
gangi í berhögg við almennt
valsæmi og sáðvenjur og einnig
það ákvæði í lögum nazista
frá 1939 um ..verndun kyn-
stofnsins“, þar sem re&ing er
lögð við vönunaraðgerðum á
heilbrigðu fólki. Verði dr.
Dohm sekur fundinn, má
daeima hann í allt að tveggja
ára refsivinnu.
Hvað er „almennt
velsæmi?“
Kynstofnslög nazista hafa
verið numin úr gildi í flest-
um vesturþýzku fylkjunum, en
ekkl í Neðra Saxlandi. Það
er þó búizt við að saksóknar-
inn muni ekki leggja áherzlu
á brot dr. Dohms gegn þeim
lögum, en muni einbeita sér
að þvf að færa sönnur á að
hann hafi gerzt broflegur við
i.almennt velsæmi og sdðvenj-
ur“ samkvæmt re&ilöggjöf-
inni. Það verður réttarins að
skera úr því hvað sé „al-
mennt velsæmi" í þessu sam-
band'
149 konur
Samkvæmt ákæruskjaHnu
gerði dr. Dohrn 149 konur ó-
frjóar á tímabilinu frá því í
júní 1952 fram í október 1960
og var aldrei um það að ræða
að heilsu þeirra væri stefnt
í nokkum voða. Hann bað kon-
umar að jafnaði um heimild
tú aðgerðarinnar, utan f fimm
tilfellum sem ákæruvaldið segir
að hann hafi láttð undir höf-
uð leggjast að fá slíkt leyfi
fyrirfram.
Sjáilfur segir læknirinn að
Orðrómur í brezkum blöðum
Krupphríngurínn á
barmi gjaldþroís
Brezk blöð, einkum hin út-
breiddu vikublöð „Sunday
Tímes" og „Sunday Telegrapli"
hafa að undanfömu birt frá-
saprnir frá fréttari turum sínum
í Vestur-Þýzkalandi þess efn-
is að hinn voldugi Krupp-
hringur rambi nú á barmi
gjaldþrots. Þótt þessar fréttir
hafi jafnharðan verið bomar
tíl baka, hafa blöðin ekki lát-
ið sér segjast við það.
TaJsmaður vestunþýzku
stjómarinnar, von Hase, bar
eindregið á móti þessum sög-
um, þegar hann ræddi við
blaðamenn í Bonn fyrir helg-
ina og gaf í skyn að brezkir
keppinautar Krupphringsins
hefðu kcmið þeim á kreik
tíl að skaða álit hans.
„Sunday Telegraph" telur sig
hafa traustar heimiíídir fyrir
þvi að Krupphringinn skorti
mjög reiðufé og hafi átt í
vandræðum með að útvega 50
rriiilljónir marka sem hann
þurfti á að halda tti að standa
við skuldbindingar sinar. |
Bankar hringsins, Deutsche “
Bank og Dresdner Bank. hafa g
neitað því að nokkuð hafi
dregið úr lánstrausti hringsins, H
og vesturþýzka blaðið „Frank- J
furter Allgemeine" segir það ■
fáránlega röksemdafærsllu að k
50 milljónir marka geti ráöið ^
örlögum fyrirtækis sem velti k
5 miUjörðum marka á ári.
Astæða þykir þó tti að ætla
að einhver fótur sé fyrir frá-
sögnum hinna brezku blaða,
Alfried Krupp — Bretar segja
hann vara að fara á hausinn.
en-ættarinnar, Henschelverk-
smiðjumar og hringur Schlie-
kers.
hann hafi aðeins gert ófrjóar
giftar konur sem þegar höfðu
eignazt þrjú böm eða fXeiri og
vildu ekki fæða fleiri böm.
Aðgerðin var svoköllluð ,.liga-
tur“ eða fyrirbinding eggja-
stokkanna.
Ekki í ábataskyni
Dr. Dohm er ekki kærður
fyrir að hafa gert þessar að-
gerðir í ábataskjmi. Og það
var héldur ekki nein kvenn-
anna sem ákærði hann, héld-
ur einn starfsbróðir hans.
Saksóknarinn í Hannover
sem fékk ákæruna. taldi ekki
ástæðu til málshöfðunar, en
yfirsaksóknarinn í Neðra Sax-
landi, Rudolf Biermann í Célle,
var annarar skoðunar. Hann
segir að hann hafi talið það
skyldu sína að standa vörð
um vélsæmi og s'ðgæði þýzku
þjóðarinnar.
Sjúkraskýrslur
afhentar
Dr. Déhm neitaði að af-
henda Biermann saksóknara
spjaldskrána yf'r sjúMinga
sína og bar fyrir sig þagnar-
skyldu sína sem læknis, en
stjóm sjúkrahússins lét undan
kröfu saksóknarans og af-
henti allar sj úkraskrámar.
Einn sjúklinga Dohms höfð-
aði þá mál gegn Biermann
fyrir að hafa ,,staðið fyrir
brotí á þagnarskyldu læfcna“
Dómstóll í Celle kvað upp
þann úrskurð að málið skyldi
tékið fyrir rétt. Laéknirlnn
væri grunaður um afbrot sem
vörðuðu refsivist og mikilvæg-
ara væri að fá málið upplýst
en að halda leyndum einka-
máJum sjúklinganna.
„Skefjalaus
nautnasýki“
En dómaramir þrír í Celle
gengu lengra. 1 forsendum
dómsins komust þeir svo að
orði, að það væri vottur um
..skefjaílausa nautnasýki“, ef
hjón sænguðu saman án þess
ásetnings að eignast böm.
Þessi niðurstaða dómstéls-
ins vaktí almenna athygli og
óprúttinn blaðamaður í Frank-
furt hringdi í einn dómarann
til að spyrja hann hvemig á
því stæði að hann hefði ekki
eignazt fleiri böm. Dómaran-
um varð að vonum svarafátt.
Sagt upp
Verjandi dr. Dohms er hinn
kunni lögmaður Josef Aug-
stehi, bróðir útgefanda ,,Der
Spiegel". Hann hefur ráðizt
Fram'hald á 8. síðu.
Fimmtán flugvélar — þrettán mannslíf
Bandaríkjamenn hafa lagt ofurkapp á smíði flugvélar sem þeír kalla X og hofur borið tegund-
amúmerin frá 1—15. Flugvél þessari er ætlað að fljúga í háloftunum og þaðan til jairðar og hún
befur verið smíðuð fyrst og fremst í þeim tílgangi að afla vitneskju sem nota mættí við sm'ði
geimfara sem ætlað er að lenda hetiu og höldnu á jörðu eftir að hafa farfð út fyrir gufuhvolfið.
Hún er þannig undirbúningur að hinni svonefndu „Dynasoar“-geimflaug sexn á að geta látið að
stjóm að vild. „Dynasoari'-flaugin á enn langt í land og með Poljot-fari sínu sem er stjómbært
tókst sovézkum visindainönnum enn að verða fyrstir f geimflugi. Nú hafa verfð reyndar fimmtán
gerðir af X-flugvélinni og í þcim ttiraunum bafa þrettán flugmenn beðið bana, svo að það er
dýrkeypt reynsla sem Bandaríkjamenn hafa öðlazt, Fyrir þá reynslu geta þeir á hlnn bóginn
státað af ýmsum metum. Þannig flaug X15 undir stjóm Roberte White majórs nýlega í 314.750
fet (hátt I 100 km) og er myndin tekin þegar flugvél hans sagði skilið við B-52 þotuna sem bar
hana upp i háloftín.
Sjónvarpsstjórinn sem dæmdur var í Moskvu
Sekur fundinn þrátt fyrir
læknisvottorð um getuleysi
Sovézki sjónvarpsstjórinn Bor-
is Júdkln sem í síðustu viku
var dæmdur í Moskvu í þriggja
ára fangelsi fyrir ósæmilegt
framferði gagnvart 41 ungri
stúlku, sumum undir lögaldri,
var sekur fundinn, þótt verj-
andi hans legði fram læknis-
vottorð í réttínum um að skjól-
stæðingur hans gæti ekki
gagnað konum.
Bomar voru brigður á lækn-
isvottorðið og á það bent að
ekki sé liðið nema ár síðan
Júdkin eignaðist erfingja. i
forsendum dómsins var tekið
fram að sakbomingurinn hefði
fengið mildari refsingu ef
hann hefði látið í ljós minnstu
iðrun fyrir framferði sitt. Frá
dómnum dragast þrír mánuðir
sem forstjórinn hefur setið
í varðhaldi.
Júdkin var tækniforstjóri i
sovézka sjónvarpinu og sá
þannig um byggingu nýs sjón-
varpsmasturs í Moskvu. Sam-
starismenn hans gáfu honum
góðan vitnisburð fyrir dugnað
og samvizkusemi.
En það kom fyrir ekki. Rétt-
urinn taldi sannað að hann
hefði notað sér aðstöðu sína til
að tæla ungar stúlkur heim í
íbúð sína. þar sem hann taldi
þær á að tína af sér spjarim-
ar og tók slðan af þeim mynd-
ir í „viðbjóðslegum stelling-
um“.
Engin stúlknanna var mætt
í réttinum þegar málið var
tekið til dóms. Mæður tveggja
þeirra voru þó mættar þar og
héldu fram að ekkert ósiðsam-
legt hefði átt sér stað í ibúð
Júdkins og hann hefði ekki átt
nein kynmök við stúlkumar.
Það er rétt að hann tók mynd
af dóttur minni. sagði önnur
þeirra, en sú mynd braut á
engan hátt í bága við almennt
velsæmi.
Verjandi hans hélt því ekki
aðeins fram að hann væri ó-
nýtur, heldur einnig að þær
stúlkur sem hann hefðu heim-
sótt. hefðu ekki verið bam-
anna beztar. Júdkin notaði
tækifærið til að ljósmynda þær
af því að getuleysi hans bann-
aði honum nánari mök við þær,
sagði verjandinn.
(j Óvænt álit brezka læknaritsins ,The Lancet':
] Leyfa ættí sölu og neyzlu
maríhuana eins og áfengis
\
\
Brezka læknavikuritið
„The Lancet“ hefur oft
vakið á sér athygli fyrir
nýstárlegar kenningar og
það brá ekki út af venju
enda þótt jafn víst sé að fyrr JS nú fyrir skömmu, þegar
undir bagga með Krupp en J Það helt fram að loghetm-
láta hann verða gjaldþrota. i
svo móklu máli sem hringur J
hans sklptir í vesturþýzku i
efnahagslífi. Á það er bent að ».
ýms. af stóriyrirtækjum Vest- B
ur-Þýzkalands hafi komizt í ^
greiðsluþrot á undanfömum *
ínisserum, t.d. fyrirtæki Thyss- T.
ila ætti bæði sölu og
neyzlu deyfilyfsins mari-
huana á þeirri forsendu
að neyzla þess væri ekki
hættulegri — og öllu held-
ur skaðlausari — en á-
fengisdrykkja.
1 Bretlandi og reyndar í
langflestum öðrum löndum
er litið á marihuana sem
hættulegt eiturlyf og lög
heimila þungar refsingar
handa þeim sem selja lyfið
eða neyta þess sjálfir. En á
síðari árum hafa verið uppi
víða um helm raddir sem
fordæmdu þessi afskipti
stjómarvalda af notkun lyfs-
ins.
„The Lancet" sem nýtur
miikils áll& meðal lækna
um allan heim hefur nú lagzt
á eitt með þeim læknum og
öðrum vísindamönnum 6em
á seinni árum hafa haldið
því fram að áhrif af mari-
huana séu ekki verri, og
sennilega óskaðlegri. en verk-
anir áfengis, Marihuana hef-
ur auk þess þann kost fram
yfir áfengi, segir í forustu-
grein ritsins, að það skemm-
ir ekki lifrina i mönnum.
„Það má télja nær víst, að
verkanimar eru ekki vana-
myndandi samkvæmt þeim
skilningi sem af opinberri
hálfu er lagður í það orð“
segir ritið.
Það bendir á að áfengi sé
til þess fallið að æsa menn
upp, gera þá ofstopafulla og
hávaðasama, en hins vegar
hafi það róandi áhrif að
reykja marihuana. Víman af
■marihuana sé létt borið sam-
an við áhrif annarra lýfja,
sem flokkuð eru með eitur-
lyfjum.
Þá bendir „The Lancet“ á
að það kosti óhemjufé til
tollþjónustu. lögreglu, dóm-
stóla og fangelsa að halda
uppi baráttunni gegn neyziu
marihuana og mætti verja þvi
fé miklu betur á annan hátt
Og það gleymir ekki að
minna stjómarvöldin á að
skattur á lögheimilaða neyzlu
lyfsins myndi nema miklum
fúlgum.