Þjóðviljinn - 22.12.1963, Blaðsíða 16
| | Aðfaranótt föstudags-
ins 20. desember, þegar víð-
tsekustu verkföll á íslandi
höfðu staðið nær 2 vikur
og á sama tíma og fulltrúar
verkalýðssamtakanna og
vinnuveitenda sátu við
samningaborð og þjörkuðu
um fárra prósenta lagfær-
ingu á kjörum hinna lægst
launuðu, ákváðu meirihluta-
fulltrúar íhaldsins í borgar-
stjórn Reykjavíkur að minn-
ast jólahátíðarinnar á sinn
sérstæða hátt og senda borg-
arbúum „glaðning“: Þeir
samþykktu í sambandi við
afgreiðslu fjárhagsáætlunar
borgarsjóðs fyrir árið 1964
að hækka fargjöld með
strætisvögnum um allt að
43%, aðgangseyri að sund-
stöðum borgarinnar að með-
altali um rúm 30% og gatna-
gerðargjald af fasteignum
um 24%, að ógleymdri fjórð-
ungshækkun á útsvörum
borgarbúa, 12% meðalhækk-
un á hitaveitugjöldum og
um 10% hækkun rafmagns-
gjalda.
Frá hækkun útsvara, hitaveitu-
og rafmagnsgjalda hefur áður
verið skýrt frá hér í blaðinu, en
nú skal getið þeirra hækkana
sem fjallað var um á borgar-
stjómarfundinum sl. fimmtu-
dagskvöld og þá um nóttina.
Fargjöld SVR
Einstök fargjöld fullorðinna
hækka úr 3 kr. f 4 kr. eða um
33,3%. Farmiðakort fullorðinna
með 22 miðum kostuðu áður 50
kr. en nú kosta kort með 34 mið-
um 100 kr., þ. e. 29,5% hækkun.
Farmiðaspjöld með 4 miðum
hafa kostað 10 krónur, en nú
kosta spjöld með 7 miðum 25
krónur og er það 42,8% hækk-
un.
Einstök fargjöld bama hækka
úr 1,25 kr. í kr. 1,75 eða um
40%. Farmiðaspjöld bama með
10 miðum kostuðu 10 kr. fyrir
hækkunina, nú kosta spjöld með
20 miðum 25 kr. og er hækkun-
in því 25%.
Tillögur G. V. felldar
Guðmundur Vigfússon flutti t
borgarráði og borgarstióm breyt-
íngartillögur. Aðaltillaga hans
var svohljóðandi:
„Þar sem borgarstjóm telur
ekki fært að mæta fyrirsjáanleg-
um greiðsluhalla Strætisvagna
Reykjavíkur á árinu 1964 með
þyí að hækka fargjöld frá bví
sem nú er, þá samþykkir borgar-
6tjómin að hækka framlag borg-
arsjóðs til SVR svo sem áætl-
uðum greiðsluhalla þeirra 1963 og
1964 nemur”.
Guðmundur gerði það að vara-
' tillögu sinni, að fargjöid full-
orðinna yrðu ákveðin sem hér
segir: Einstök fargjöld kr. 3,50,
spjöld með 39 miðum á 100 kr.
og spjöld með 10 miðum á 30
kr. Fargjöld bama: Einstök far-
gjöld kr. 1,50 og farmiðaspjöld
með 22 miðum 25 kr. Jafnframt
Framhald á 2. síðu.
Jólabazar ÆFR
Jólabazar Æskulýðs-
fylkingarinnar verður
haldinn í Tjarnargötu
20 í dag og hefst hann
kl. 2 e.h. Margt eigu-
legra muna verður þar
á boðstólum.
Myndir frá verkfallinu
Oft var rennt upp á kaffi-
könnuna í Lindarbæ verk-
fallsdagana. Myndin er af
annarri „kaffivaktinni" í að-
alstöðvum verkfallsmanna,
Jór. Brynjólfsson til vinstri
og Sigurgeir Sigfússon til
hægri. Þeir félagar helltu 47
sinnum upp á í fyrrdag. frá
kl. 6 að morgni til 6,30 að
kvöldi. -Ljósm. Þjóðv. A.K.).
★ ★ ★
★ ★ ★ ★ ★ ★
0
Á veginum frá Korpúlfsstöð-
um hefur langfcrðabifreið
verið stöðvuð af verkfalls-
vörðum. Þeir gæta að farm-
inum. (Ljósm. Þjóðv. A.K.).
Framsókn kaus
mei stjórnarliðinu
í nefndakosningum, sem fram fóru á Alþingi 11. des-
ember s.l. (sjá bls. 4) hafnaði þingflokkur Framsóknar
allri samvinnu við þingflokk A’4'1ýðubandalagsins. Varð
þetta að sjálfsögðu til þess að stjórnarflokkarnir komu
fleiri mönnum í nefndir og ráð en ástæða var til. Vitn-
aðist þar enn að stjórnarandstaða Framsóknar er ekki
alltaf eins öflug á borði sem í orði.
Skiljanlegt
Látum vera þó að Framsókn
stæðist ekki freistinguna og
notfærði sér aðstöðu sina til að
setja eína menn í stað ágætra
og þaulreyndra manna svo sem
varð í Útvarpsráði, Mennta-
málaráði og fleiri fimm manna
nefndum. Slík vinnubrögð eru
því miður hefðbundin og vana-
leg í íslenzkum stjómmálum
og allt í góðu samræmi við sið-
gæðishugmyndir „lýðræðis-
flokkanna“.
Um þverbak
En hitt verður ekki látið óá-
talið, hvorki af fylgjendum
Alþýðubandalagsins né öðrum
vinstrimönnum, að Framsókn
skyldi einnig hafna samstöðu
við Alþýðubandalagið við kosn-
ingu fjögra manna nefnda og
afhenda stjórnarliðinu að þarf-
lausu aukasæti í þeim. Þann-
ig var t.d. um stjórn atvinnu-
leysistryggingasjóðs. Ef sam-
vinna hefði verið með stjórnar-
andstöðuflokkunum við þá
'kosningu hefðu stjórnarflokk-
arnir fengið tvo menn í þessa
stjórn, Framsókn einn og Al-
þýðubandalagið haldið sínum
manni. En Framsókn kaus
fremur að veita stjórnarliðinu
þrjú sæti og hafa aðeins eitt
sjálf eftir sem áður. Þess ber
Framhald á 13. síðu.
Yfir 5000 rituðu í
minningarbækur
| | Fimmtándi hver Reykvíkingur til jafnaðar vottaði
minningu Kennedys Bandaríkjaforseta virðingu sína með
því að leggja leið sína í bandaríska sendiráðshúsið við
Laufásveg og rita nöfn sín í minningabók, sem þar lá
frammi dagana eftir fráfall forsetans.
OSVIFIÐ VERKFALLS-
BR0T STÁLVlKUR H.F
□ Alvarlegustu tilraun til verkfallsbrots sem
gerð var í nýloknu verkfalli framdi stálskipa-
smiðjan Stálvík h.f. í Garðahreppi s.l. mánudag
er fyrirtækið lét nokkra menn hefja þar vinnu
að nýju eftir að hún hafði legið niðri í viku, en
menn þessir voru félagsbundnir í þrem félögum
sem þá áttu í verkfalli. Er hér því um óvéfengj-
anlegt verkfallsbrot að ræða samkvæmt vinnu-
löggjöfinni.
Morgunblaðið í gær reynir
að slá því upp að verkfallsverð-
ir frá Félagi járniðnaðarmanna
í Reykjavík hafi stöðvað vinn-
una hjá Stálvík með ofbeldi.
Þar sem staðreyndum er þarna
algerlega snúið við snéri, Þjóð-
viljinn sér í gær til Guðjóns
Jónssonar starfsmans Félags
járniðnaðarmanna og fékk hjá
honum upplýsingar um hið
sanna í málinu. Fara aðalatriði
úr frásögn hans hér á eftir.
Stálskipasmiðjan Stálvik er
eins og áður segir í Garða-
hreppi, en Garðahreupur hefur
s.l. tvö ár verið á félagssvæði
Félags járniðnaðai-manna í
Reykjavik samkvæmt lögum fé-
lagsins sem eru staðfest af Al-
f<?)ands Vir
lagssvæðið þegar vélsmiðjufyr-
irtæki héðan úr Reykjavík
(Sig. Sveinbjörnsson) flutti
þangað hlutn af rekstri sínum,
þar eð ekkert félag járniðnað-
armanna var starfandi á þessu
svæði, Litlu siðar var stál-
skipasmiðjan Stálvík reist í
Garðahreppi. Hefur aldrei áður
verið neinn ágreiningur um að
verkfall hjá Félagi járniðnað-
armanna i Reykjavik nái til
Stálskipasmiðjunnar, t.d. stöðv-
aðist öll vinna hjá fyrirtækinu
í verkfalli félagsins í fyrra.
Þegar verkföllin hófust 10.
desember s.l. féllust forsvars-
menn Stálvíkur h.f. á vinnu-
stöðvun hjá fyrirtækinu nm-
vðnlaust os lá öll vin’na þar
í viJjp eða fil s.l. mánu-
vinnu nokkrum mönnum kl. 8
um morguninn. Hófu mennirnir
vinnu þrátt fyrir mótmæli verk-
fallsvarða og þrátt fyrir það
að vinnustöðvun hefði staðið
yfir hjá fyrirtsekinu í viku.
Er vinna hófst hjá Stálvík
á mánudagsmorguninn hafði fé-
lagi í Félagi járniðnaðarmanna
Framhald á 13. síðu.
Penfield, ambassador Banda-
ríkjanna á Islandi, skýrði
fréttamönnum frá þessu í gær
og því til viðbótar. að auk þess-
ara 5000 sem nöfn sín skráðu
á bók í sendiráðinu, hafi yfir
300 manns eða nær helmingur
íbúanna í Höfn i Homafirði
skrifað nöfn sín á minningar-
bók sem þar hafði legið
frammi, svo og allmargt manna
í Keflaví'k.
Um leið og ambassadorinn
sýndi fréttamönnum bækurnar
bað hann þá enn fyrir alúðar
þakkir til Islendinga fyrir auð-
sýnda mikla og almenna samúð
við fráfall forsetans. Sagði
hann að minningarbækur þær,
sem áður var getið, yrðu send-
ar í vikunni vestur um haf
og þeim komið fyrir í safni því,
sem komið verður upp til minn-
ingar um Kennedy forseta.
Minningarbók þeirri, sem
frammi lá í bandaríska sendi-
ráðinu, fylgir héðan ensk þýð-
ing á ræðu þeirri sem biskup
Tslands, Sigurbjörn Einarsson,
flutti við minningarguðsþjón-
ustuna i Dómkirkjunni, ræða
forseta sameinaðs Alþingis,
Birgis Finnssonar, og ummæli
þau sem höfð voru eftir ráð-
herrum og forystumönnum
stjórnmálaflokkanna um fráfall
Bandaríkjaforseta.
BOKIN UM AFLAMENN
sem treysti sambandið milli pennans og kraftblakkarinnar
1 byrjun mánaðarins gaf
Heimskringla út bók sem strax
vakti töluverða athygli; Afla-
menn. þætti af fimm þekktum
aflamönnum. skráðum af fimm
þekktum höfundum, þeim Ása í
Bæ, Indriða G. Þorsteinssyni,
Birni Bjarman. Jökli Jakobssyni
og Stefáni Jónssyni fréttamanni.
Það af upplaginu sem komið var
úr bókbandi fyrir verkfall rann
út eins og heitar lummur og er
uppselt.
Þegar svo verkfalli lauk var
strax tekið til óspilltra málanna
við að binda inn bókina og
verður hún til sölu á Þorláks-
messu að minnsta kosti hér f
Garðahreppm tekinn inn á fé- dags að þeii hóuðu saman til Reykjavík. en hæpið er að tími
vinnist til að koma henni út á
land.
Þannig eiga bækur einnig sín
örlög í stéttastríðum.
Við hringdum til Jónasar
Árnasonar sem hefur ritstýrt
þessari bók og spurðum hann
tíðinda.
Hann gaf þær upplýsingar
sem ofan greinir. Og bætti því
við að það væri máske ekki
kurteislegt af sér að hæla þess-
ari bók. en svo mikið væri víst
að í henni segði frá merkilegum
hlutum. merkilegum mönnum.
p>að er ekki lítil list. ekki lítil
pákvæmni að kunna á hringnót
og kraftblökk — ekki minni en
að leika á orgel eða fremja
aðra lofaða kúltúrstarfsemi. Og
það fólk sem segir frá í Afla-
mannabók er þar að auki með
afbrigðum skemmtilegt. og þar
að auki hógvært og af hjarta
lítillátt.
Það er mjög ánægjulegt. sagði
Jónas ennfremur, að íslenzkir
höfundar skuli ekki vera svo
hátt. uppi í fílabeinsturninum, að
þeir þykjast ekki upp yfir það
hafnir að skrifa um þetta fólk.
Og halda þannig sambandinu
milli pennans og kraftblakkar-
innar. Það finnst mér bera vott
um að við séum þó ekki með
öllu skyni skroppnir........-