Þjóðviljinn - 23.12.1963, Blaðsíða 2

2 6ÍBA
HðsvnnNN
MILLJÓNAMORÐINGJAR
Framhald af 1. sidu.
um yfir nazistaböðlana en aðrir
laganna þjónar í Vestur-Þýzka-
landi.
Broddborgarar
— Þetta eru allt sannkallað-
ír broddborgarar, sem gafst
taekifseri til að svala illum hvöt-
um sinum, segir Vogel saksókn-
ari. Öllum tókst þeim að koma
ár sinni fyrir borð í Vestur-
Þýzkalandi eftir stríðið, ýmist
undir fölskum nöfnum eða sín-
um eigin.
Robert Mulka, sem nú er 68
ára, var nánasti samstarfsmað-
ur fyrsta fangabúðastjórans í
Ausehwitz, Rudolfs Höss, sem
liflátinn var í Póllandi nokkru
eftir stríðið. Mulka kom sér
vel fyrir að stríði loknu og var
umsvifamikill kaupsýslumaður
í Hamborg þegar hann var
handtekinn.
Klaus Dylewski, 47 ára, sem
stjórnaði fjöldamorðum i Auseh-
witz, var mikilsvirtur verk-
fræðingur í Rínarlandi eftir
strið.
Wilhelm Boger, 57 ára, sem
ákærður er fyrir að hafa myrt
ótalinn íjölda pólskra og sov-
ézkra fanga með hnakkaskotum,
var vel látinn kaupmaður í
Baden-Wúrttemberg.
Gerhard Neufoert, 54 ára, sem
i Auschwitz valdi fómarlömb í
gasklefana, var i þjónustu vest-
urþýzka hersins þegar hann var
handtekinn.
Kona eins sakborninganna
segist sannfærð um að maður
hennar hafi ekki getað verið
morðingi. Hann hafi aldrei mátt
neitt aumt sjá. Hann hafi t.d.
verið miður sín dögum saman
á stríðsárunum eftir að kett-
lingur sem þau áttu varð und-
ir bíL
Einkaframtakið
Þetta kemur heim við það
sem böðullinin Hösa segír S
minningum sínum sem haim
skrifaði í fangelsi að hann hafi
þolað að horfa á misþyrm-
ingar. Hann gaf fyrirmæli um
að fjöldamorðin skyldu fram-
kvæmd með sem minnstum
blóðsúthellingum.
En sakborningamir í Frank-
furt hlýddu ekki þeim fyrir-
mælum; þeir völdu sjálfir fóm-
arlömb sín, misþyrmdu þeim
og drápu, og það einstaklings-
framtak var látið gott heita.
Eirm þeirra nefnist Oswald
Kaduk og var hjúkrunarmaður
að þjálfun. Það var helzta
skemmtun hans í Auschwitz að
krækja staf sinum um hálsa
þeirra fanga sem hann vildi
senda í gasklefana. Hending ein
réði hverjir urðu fyrir staf
hans. Hann ber nú íram sér til
afsökunar að rýma hafi orðið
til á sjúkrahúsinu þegar þar
var orðið yfirfullt. Hann minn-
ist þess ekki að hann hafi kyrkt
fjölda fanga með staf sínum,
en að Því em mörg vitni.
„Bragg-atærmng“
Boger kaupmaður, Dylewski
verkfræðingur og íélagi þeirra,
Broad að nafni, höfðu þann
sérstaka starfa í Ausehwitz að
„tæma fangelsisbraggann** í
fjórðu braggalengju, svo að hægt
væri að koma þar fyrir nýjum
föngum. Þeir leiddu út þá fanga
sem voru gamlir og lasburða
og drápu þá með skotum i
hnakkann.
Ósjaldan er þeirri kenn-
ingu flíkað í málgögnum at-
vinnurekenda, að þeir hafi
hinn mesta hug á aukinni
'hagkvæmni í rekstri, og í því
sambandi er hampað fínum
orðum, svo sem framleiðni,
hagsýslu og stjórnun, en und-
irstaða þvllíkra athafna er
sögð vera ákvæðisvinna hjá
verkafólki. Þess verður þó
lítið vart að fínu orðin
samsvari nokkrum skynsam-
legum athöfnum, og reynsl-
an er alltaf að staðfesta að
atvinnurekendur hatast alveg
sérstaklega við ákvæðisvinnu.
Jafnt í tilboðum ríkisstjórn-
ar sem atvinnurekenda fyrir
verkföllin var það tekið fram
að þótt allt annað kaup
hækkaði mætti ekki greiða
meira verð fyrir ákvæðis-
vinnu, og þessu sjónarmiði
var haldið svo harkalega til
streitu í samningunum sjálf-
um, að enn er ósamið við
málara og trésmiði og þeir
siðarneíndu enn í verkfalli.
Þessi kynlega afstaða er
rökstudd með því að fyrir-
komulag ákvæðisvinnu sé
slíkt, að þeir sem hana vinna
fái sjálfkrafa í sinn hlut
ábatann af auknum afköstum
og þurfi þvi ekki að semja
um það sérstaklega. Þessi
röksemd gaeti að nokkru
leyti staðizt ef stöðugt verð-
lag væri í landinu. En þeir
kjarasamningar sem nú voru
gerðir eru fyrst og fremst
uppbót fyrir óðaverðbólgu,
nokkrar bætur fyrir sírým-
andi verðgildi krónunnar.
Slík verðbólguþróun bitnar
á því fólki sem vinnur á-
kvæðisvinnu ekki síður en
öðru, Qg fyrirkomulag vinn-
unnar breytir þar engu um.
Sú stefna stjórnarvalda og at-
vinnurekenda að ákvæðis-
vinnufólk eigi að bera verð-
bólguna bótalaust getur ekki
haft neinn tilgang annan en
þann að kveða niður alla á-
kvæðisvinnu í þjóðfélaginu,
þrátt fyrir öll þessi fínu
lærdómsorð sem hampað er í
blöðum.
Ástæðan er sú að þorrinn
af atvinnurekendum á ís-
landi hefur ekki nokkum á-
huga á hagkvæmum rekstri
fyrirtækja sinna. Þeir vita af
langri reynslu að efnahags-
aðgerðir ríkisstjómarinnar
eru ævinlega við það miðað-
ar að bjarga verstu skuss-
unum í þeirra hópi með nýrri
dýrtíðarskriðu eða gengis-
lækkun. Verðbólgugróðinn er
fljóttekinn, en hitt er óbæri-
legt erfiði fyrir íslenzka at-
vinnurekendur að þurfa að
beita skynsamlegu viti við
framleiðslu sina. — Austri.
HINAR VINSÆLU
Omnibus
bækur. Mikið úrval
nýkomið,
meðal annars:
Sporthistorier
Jazzhistorier
Hundehistorier
Katfehistorier fra
Grönland
Humor fra hele
verden.
Verð frá kr. 100,00
;til kr. 200,00.
BÖKABÚÐ
MÁLS OG
MENNINGAR
Laugavegi 18.
Sími 18106.
Hækkunin
FramihaJd af 1. síðu.
ur manna fyrir slikan vinutíma
að árstekjur fyrimar þennan
vinnutíma yrðu kr. 112.056.
Hækkunin frá tilboði ríkisstjóm-
arinnar er næstum því tíu þús-
und krónur á ári, og verkamenn
munar um það þótt aðstandend-
um Vfeis vaxi upphæðin eflaust
ekki í augum.
★ Vísir ræðir um það að hinu
upphaflega tilboði ríkisstjómar-
innar hafi fylgt vilyrði um lækk-
un útsvara. Það tilboð var þó
mjög loðið og átti m.a. að hækka
útsvör einhleypinga. En hafi
þetta tilboð verið til marks um
góðan vilja ríkisstjómarinnar til
þess að bæta kjör láglaunafólks,
hvers vegna þá ekki að halda
fast við það? Er hinn „gódi
vilji“ ríkisstjórnarinnar allt i
einu þrotinn?
Sáttahorfur
Framhald af 1. síðu.
verði sérstakur skattur á smjör-
líki í þvi skyni að auka smjör-
neyzlu á kostnað þess. Hollenzku
ráðherramir voru alls ófúsir að
fallast á þetta og er talið að
þeir muni af alefli beita sér
gegn þessu ákvæði. Luns utan-
ríkisráðherra fór rakleiðis til
Haag að fundinum loknum í
morgun, enda þótt hann væri
jafn örmagna af þreytu og hin-
ir ráðherramir.
Ástæðan til þessarar hörðu
andstöðu hollenzku stjómarinn-
ar er talin sú að þama eru hags-
munir hins mi'kila ensk-hollenzka
auðhrings Unilevers í hættu, en
hringur þessi ræður yfir mestum
hluta af smjörlíkisframleiðsl-
unni f löndum Efnahagsbanda-
lagsins.
ísland fullgildi
Moskvusáttmála
Ríkisstjórnin hefur leitað heimildar Alþingis til að full-
gilda fyrir íslands hönd samning um bann gegn tilraunum
með kjamorkuvopn í gufuhvolfinu, himingeimnum og
neðansjávar, sem gerður var í Moskvu 25. júlí 1963.
f athugasemdum við þingsá-
lyktunartillöguna segir: Samn-
ingurinn um takmarkað bann
gegn tilraunum með kjamorku-
vopn var undirritaður fyrir fs-
lands hönd í London, Moskvu
og Washington hinn 12. ágúst
1963. Samningurinn hefur nú
verið fuligiltur af frumaðilum
hans og gekk hann í gildi hinn
10. október 1963. Flest lönd
heims hafa auk þess undirritað
samninginn.
Gildistaka samningsins fyrir
fsland er háð fullgildingu og er
hér með farið fram á heimild
Alþingis til þess að fullgilda
samninginn.
60 þúsund til að
læra grænlenzku
Ein af þeim þremur þingmannatillögum til breytinga á
fjárlögum 1964 er náði fram að ganga — en þær voru
mjög margar — var tillaga Einars Olgeirssonar um 60
þúsund króna styrk til íslendings er leggja vill stund á
að læra tungu Grænlendinga.
Einar hefur áður fengið sam-
þykkta tillögu um námstyrk til
Grænlendings og bar nú fram
tillögu um styrk til fslendings til
að læra grænlenzku.
Hinar þingmannatillögumar
til breytinga á fjárlögunum sem
Ólafssyni minnismerki í Skor á
Barðaströnd.
Fækka her-
stöðvum
WASHINGTON 13/12. McNam-
ara tilkyuntl í gær, að Banda-
ríkjamenn hyggist leggja niður
33 herstöðvar, 26 innanlands og
7 erlendis. Herstöðvarnar vcrða
lagðar niður á þrcmur og hálfu
ári, og er þetta liður í um-
fangsmikilli sparnaðaráætlun
ríkisins.
McNamara vamarmálaráð-
herra segir, að þcgar búið verði
að leggja niður þessar her-
stöðvar að þremur og hálfu ári
liðnu, muni þær spara ríkinu
106 milljónir dollara árlega.
8500 óbreyttir borgarar og
78000 hermenn starfa við þess-
ar herstöðvar. Öllum óbreytt-
um borgurum verður boðin önn-
ur staða hjá ríkinu.
Herstöðvarnar, sem lagðar
verða niður i sjálfum Banda-
ríkjunum eru í 14 ríkjum.
náðu fram að ganga, var tillaga
um orðalagsbreytingu frá Pétri
Sigurðssyni og tillaga Sigurvins
Einarssonar um 15 þúsund kr.
fjárveitíngu til að reisa Eggerti
Mánudagur 23. desember 1963
straumkastinti
Framhald af ð. síðu.
og hélt til aðalstöðva ITF í
Amsterdam — og Sjómanna-
félagið var komið í ITF þegar
Jón Bach kom heim — þrátt
fyrir skeyti útgerðai-manna.
Viðtöl þessi eru vitanlega
mjög misjöfn að gildi, en
minna má á það sem höfund-
ur segir í upphafi bókarinnar:
„Þeim sem fylgja verka-
lýðshreyfingunni að málum,
er fátt nauðsynlegra en að
þekkja þróun hennar,
bernskuár hennar og baráttu
forustumanna hennar á fyrstu
árunum. . . Sú saga hefur að
geyma dæmi um þrautseiga
baráttu snauðrar og lítilsmeg-
andi stéttar fyrir því að a.fla
sér mannréttinda og lífskjara,
sem boðleg væru siðuðum
mönnum, en hún sýnir líka
hvemig eignamenn og yfír-
drottnarar fara að við vinn-
andi stéttir, þegar þeir óttast
þær ekki. Við það að kynna
sér þessa sögn getur unga
kynslóðin í landinu séð hví-
líkt risastarf hefur verið af
hendi leyst, ekki aðeins af
íorustumönnunum, sem oft
mæddi þó þyngst á, heldur og
af óbreyttum liðsmönnum,
þúsundum verkamanna og
sjómanna og verkakvenna
um land allt.“
Einmitt þess vegna er góður
fengur að þessari bók. J.B.
14 ára drengur
Framhald af 12. siðu.
iðahvammi og er það eina hús-
næðið, sem nefndin hefur að
gripa til i slíkum tílfellum. Var
lýsing forráðatrmnns á þessu
húsi heldur ömurleg.
Svívirða
Það hlýtur að vera hverjum
manni ljóst hve hér er um al-
varlegt mál að ræða. Það skipt-
ir engu máli hvað fjórtán ára
dreng heíur orðið á; að kasta
honum i tugthús innan uin
spillta og forstokkaða afbrota-
menn hlýtur að haía ófyrirsjá-
anlegar afleiðingar á óhamaðan
ungling. Þjóðviljinn hefur það
eftir öðrum heimildum, að á
þeim tíma sem pilturinn var
þarna í haldi var þar m.a. í
gæzlu erlendur morðingi, sem
beið ferðar ulan, en auk þess
fjölmargir hinna kræfari smá-
glæpamanna okkar.
A hvers reikning?
Ekki er víð Barnaverndar-
nefnd fyrst og fremst, að sak-
ast í þessu máli, þó að draga
megi í efa að ekki heföi mátt
finna betri stað ef fastara
hefð: verið leitað eftir því og
vissulega verður að vara nefnd-
ina alvarlega við slíkum vinnu-
brögðum. En málið er í eðli
sínu miklu víðtækara. Þjóðfé-
lagið og hinir gjörspilltu „mátt-
arstólpar" þess eru svo kaeru-
lausir, fjárveiting til uppeldis
vandræðabarna svo naumt skor-
in og aðbúnaður að þeim mönn-
um sem vilja starfa að lausn
þessa vanda þannig, að á hverju
ári glatar þjóðfélagið ágætúm
mannsefnum í hina ömurlegu
pislargöngu íslenzkra afbrota-
manna.
jlitið á húsbunaðinn hjá okkurl
samband
húsgagna
framleiðenda
laugavegi 26
lekkert heimili án húshúnaðarH simi 20 9 70
GLÆSILEG JÓLAGJÖF
0RDAB0K MENNINGARSJÓÐS
BÓKABÚÐ MENNINGARSJÓÐS HVERFISGÖTU 21 - SlMI 13-6-52
VARANLEG EIGN:
Seljum GJAFAKORT, ávísun
á orðabókina, bæði í forlags-
bandi og handunnu skinnbandi.
k