Þjóðviljinn - 28.12.1963, Blaðsíða 5

T
!
7
Flugeldar — Flugeldar
í ár höfumvið fjölbreyttara úrval en áður af
Skrautflugeldum og
skipaflugeldum
Marglít blys (12 teg:.) — Sólir (4 teg.) — Gloría 5
lita blys — Bengal blys — Jóker blys — Eldfjöll (16 *
teg.) — Rómversk blys (3 teg.) — Stjörnuregn —
Stjörnuljós — Jack Pots — Snjákar o.m.fl.
Við bjóðum viðskiptavinum okkar upp á fjölbreytt-
asta úrval af skrautflugeldum og skipaflugeldum í
öllum stærðum.
Gerið innkaupin meðan úrvalið er mest.
FLUGELDASALAN
estafct&stty \
Garðastræti 2. — Sími 16770.
FLUGELDASALAN
Raftækjaverzlunin h.f.
Tryggvagötu 23.
Sími 18279.
Laugardagur 28. desember 1963
MÖÐVILIINN
SÍÐA
Áætlun UNESCO: 330 milj.
læri að lesa á 10 árum
Palestínuflóttamenn
þjálfaSir / Svíþjóð
40 ungir arabískir flóttamenn
sneru á Iiðnu hausti aftur
heitn til landanna við austan-
vert Miðjarðarhaf eftir mennt-
un og þjálfun. í sænskum iðn-
greinum. f „TJNRWA Newslett-
er“, sem er málgagn fyrir
starfsemi Sameinuðu þjóðanna
meðal Palestínu-flóttamanna
(UNRWA), segja nokkrir
þeirra frá dvölinni í Svíþjóð
og áhrifum, sem þeir urðu fyr-
ir. Vinsamlegir og gestrisnir
Svíar, kaldur vetur, næg at-
vinna, sætur matur og mikil
pcrsónuleg og fagleg reynsla
eru meðal þeirra atriða sem
oftast eru nefnd í frásögnum
flóttamannanna.
Þeir fóru til Svíþjóðar vegua
800.000 dollara fjárveitingar
frá sænsku tæknihjálpar-
nefndinni: „Namden för inter-
nationellt bistand, NIB“, til
UNRWA. Ætlunin er að senda
árlega svipaðan hóp til Sví-
þjóðar, sem fái þar eins árs
þjálfun. Eftir heimkomuna eiga
flóttamennirnir að halda áfram
námi við stofnun sem UNRWA
hefur sett á stofn í Siblin í
Libanon með hjálp Svía. Var
hún opnuð á liðnu hausti. Hóp-
urinn sem hér um ræðir verð-
ur svo með tímanum kenn-
arar í ýmsum iðngreinum og
verkalýðsleiðtogar, og mennt-
un þeirra og reynsla eru mik-
ilvægur skerfur til þróunar
landánna fyrir botni Miðjarð-
arhafs.
Niman Issifan segir frá því
í „UNRWA Newsletter". að
hann hafi verið settur í útvarps-
og sjónvarpsverksmiðju í Nörr-
köping. Þar vann hann eink-
um að því að leita að göllum
Qg gera við móttökutæki. Hann
lærði sænsku — eins og flestir
af félögum hans — og varð
einnig talsvert ágengt í þeirri
viðleitni að læra að standa á
skíðum. Hann hafði einungis
séð snjó einu sinni fyrr á
ævinni, og í Svíþjóð komst
hann í kynnj við snjólög sem
voru meira en metri á þykkt
Honum fannst Svíar vera
vingiarnlegir og gestrisnir.
Hann l.itur á betta eina ár í
Svíþióð sem mikla persónu-
!ega reynslu og telur sig hafa
öðlazt verðmæta faglega
reynslu. Nú er ætlun hans að
verða kennari í sinni grein.
Annar úr hópnum, Ahmad &
Mohammed Rabah, lýsir Sví-
þjóð sem „mjög grænu landi“.
Áhrifin sem honum eru efst í
huga eru vinsemd landsmanna,
atvinnumöguleikarnir og
sænski maturinn.
— Mér fannst maturinn
mjög sætur í fyrstu og alls
ekki líkur arabískum mat, og
ég verð að játa að ég hlakka
til að fá aftur arabískan mat,
segir- hann.
Ahmad vann í verkfæra-
verksmiðju í Linköbing og bjó
'hjá sænskri fjölskyldu.
*— Þau fóru með mig eins
og sinn eigin son, segir Ahm-
ad. Ég hugsa til þeirra eins og
annarrar fjölskyldu minnar.
(Frá S.Þ.)
KLYFJ AHESTURINN — Borg-
arráð hefur heimilað að sam-
ið verði við Lauritz Rasmus-
sen í Kaupmannahöfn um að
gera afsteypu af „Klyfjahestin-
um“ eftir Sigurjón Ólafsson
myndhöggvara.
Alþjóðlegur skóli SÞ
einstakur í sinni röð
Skóla með nemendum frá 63
Iöndum, þar sem kcnnsla fcr
fram á cnsku, frönsku,
spænsku, arabísku, kínversku
og hindísku, finnur maður
tæplega annars staðar en í
sambandi við Sameinuðu þjóð-
irnar. Það er hinn alþjóðlegi
skóli samtakanna í New York
sem hefur ofannefnd sérkenni.
Annað mikilvægt sérkenni á
skólanum er, að þar er leit-
azt við að kcnna sögu, landa-
fræði og þjóðfélagsvísindi án
nokkurra þjóðernislegra sjón-
armiða,
Það var árið 1947 sem hóp-
ur af starfsmönnum Samein-
uðu þjóðanna tók höndum
saman um að stofna skólann.
Þeir vildu veita börnum sín-
um menntun, sem bæði byggi
þau undir skólagöngu í heima-
landinu eða á öðrum stöðum
þar sem þeir kynnu að starfa
og aðhæfði þau bandarísku
þióðfélagi, þar sem þau áttu
að búa í nokkur ár.
Fyrsta árið voru nemend-
urnir 20. Nú eru þeir 549 á
aldrinum 5—17 ára frá 63
löndum Rúmlega 200 nemend-
ur eru þó bandarískir. Talið
var að einangrunjn frá banda-
risku þ.ióðfélagi yrði bezt rof-
in með þvi að bafa bandaríska
nemendur í skólanum. En þar
sem börn starfsmanna Samein-
uðti þ.ióðanna hafa forgangs-
rétt og áhugi á skólanum hef-
ur stóraukizt — reiknað er
með að 4—500 „S.Þ.-börn“
myndu ganga í þennan skóla, ef
það væri fjárhagslega kleift
— verður hlutfallstala banda-
risku barnanna í skólanum
lækkuð úr ca. 40 af hundraði
niður í 20—25 af hundraði.
Af nemendunum eru m.a. 5
frá Danmörku, i frá Finnlandi,
4 frá Noregi og 3 frá Svíþjóð.
Stærstu hóparnir eru kín-
verski og franski hópurinn,
hvor með 31 barn, og indvers'ki
hópurinn með 29 börn.
Skólinn leitast við að kenna
í anda Sameinuðu þjóðanna.
Enginn greinarmunur er gerð-
ur á kynþætti, trú og þjóðleg-
um uppruna. Reynt er að gera
kennsluna eins óhlutdræga og
kostur er. Tungumálakennslan
skipar mikilvægan sess. Kenn-
ararnir, 54 talsins, koma frá
18 löndum með mismunandi
kennslukerfi. Þeir geta kennt
á mörgum málum, auk ensku
og frönsku, sem eru hin reglu-
Iegu mál skólans. Segja má að
skólinn sé þýðingarmikil til-
raun til að rjúfa hinar þ.ióð-
legu og menningarlegu tálm-
anir kennslunnar. Þá geta
börnin byrjað og hætt skóla-
göngu á hvaða tirna árs sem
þau vilja, og stafar það m.a.
af því að starfsmenn Samein-
uðu þjóðanna eru oft fluttir
frá einum stað til annars.
(Frá S.Þ.)
Menningar- og vísindastofn.
un Sameinuðu þjóðanna, UNE
SCO. hefur komizt að þeirri
niðurstöðu, að 700 milljónir
fullorðinna manna (yfir 15 ára
aldur), þ.e. tveir fimmtu hlut-
ar af ibúum heimsins, séu
hvorki læsir né skrifandi.
Flestir cru þeir i vanþróuðu
löndunum og meirihlutinn er
konur. Síðustu vikurnar hefur
Allsherjarþing Sameinuðu
þjóðanna lýst yfir fullum
stuðningi við nýgerða tiu ára
áætlun UNESCO, sem miðar
að þvi að gera 330 milljónir
Iæsar og skrifandi.
Að því er snertir ólæsi
barna, var áætlað árið 1960, að
af 206 milljón börnum á skóla-
aldri í Afríku, Asíu og Suður-
Ameríku, nytu 110 milljónir
skólagöngu, þ.e. 55 af hundr-
aði. Verði ekki breytingar 'á
þessu ástandi mun tala full-
orðinna, sem hvórki eru læsir
né skrifandi aukast um 20
til 25 milljónir.
☆ Áætlun Maheu
Áætlunin, sem forstjöri
UNESCO, René Maheu, lagði
fyrir Allsherjarþingið fynr
skömmu, og sem nú hefur
hlotið nær einróma stuðning,
miðar fyrst og fremst við þær
500 milljónir fullorðinna
manna í aðildarríkjunum í
Asíu, Afríku og Suður-Ame-
ríku, sem eru ólæsar.
Verkefnin, sem hér er nm
að ræða, verða einstök riki
fyrst og fremst að leysa hvert
fyrir sig. Aðeins þau hafa yf-
ir að ráða því fjármagni og
þeim mannafla sem nauðsyn-
legur er í þessari víðtæku bar-
áttu fyrir lestrarkunnáttu. En
þróunarlöndin geta samt ekki
háð þessa miklu baráttu upp
á eigin spýtur. Þau verða að
fá verulegan stuðning utan að,
ýmist með samningum við ein-
stök ríki, og er sú hjálp mest
að vöxtum og mikilvægust, eða
með alþjóðlegri hjálp til að
levsa tiltekin verkefni og þó
fyrst og fremst til að koma
baráttunni í heild af stað, örva
hana og skipuleggja.
Talið er nú að áætlun UN
ESCO muni samtals kosta 1911
milljónir dollara á tíu árum.
Einstök ríki greiða 75 af
hundraði þessarar upphæðar
eða um 1481 milljón dollara.
Áætlað er að það sem á vant-
ar komi með þeim hætti, að
330 milljónir dollara fáist með
samningum við einstök riki,
þ.e. 33 milljónir á ári, en 100
milljónir komi frá sérstoínun- '
um Sameinuðu þjóðanna. þ.e... '
a.s. 10 milljón dollarar á ári
hverju.
(Frá S. Þ,)- ,
Fólksf jölgunin
nemur 81 millj-
ón á einu árí
Fólksfjölgunin á jörðinni verður æ örari með hverju
ári sem líður. Frá miðju ári 1960 til jafnlengdar 1961
nam fólksfjölgunin 61 mill'jón, og samkvæmt nýútkom-
inni bráðabirgðaskýrslu frá Sameinuðu þjóðunum hafði
enn bætzt við 81 milljón manns ári seinna, þ.e. á miðju
ári 1962.
Áætlaður fjöldi jarðarbúa árið 1962 var 3.150.000.000,
en árið á undan var hann 3.069.000.000, og árið 1960 var
hann 3.008.000.000. Sé fjölguninni skipt niður á ákveð-
in svæði lítur það svona út:
1961 1962
Afríka — 261 millj. 269 millj
N orður-Ameríka 273 — 276 —
Suður-Ameríka 149 — 153 —
Asía 1721 — 1780 —
Evrópa 430 — 434 —
Kyrrahafssvæðið „...„ 16,8 — 17 —
Sovétríkin 218 — 221 —
(Frá S.Þ.)
HÆSTA BRÚ í E VRÓPU
Fyrir nokkrum vikum opn-
aði forsætisráðherra Austur-
ríkis dr. Gorbach, hæstu brú
j í Evrópu til umferðar. Brú
i þessi hefur hlotið nafni’ð „Ev-
rópu-brúin”, staðsett rétt ut-
an við Innsbruck í Tirola-
héraði í Alpafjöllum, þar sem
landslag er mjög fagurt.
Brúin mun greiða mjög fyr-
ir hinni gifurlegu umferð um
Brenner-skarð, þar sem millj-
ón farartæki fara árlega um.
Mun brúin ckki hvað sizt
koma í góðar þarfir nú í vet-
ur. þegar ferðamannastraum-
urinn til Innsbruck verður
hvað mestur í sambandi við
Vetrar-OIympíuIeikana þar.
„Evrópubrúin” er um 190 m
há, þar sem hún er hæst, og
lengdin 815 metrar. Breidd
milli handriða er 22,2 metrar.
Gangstéttir eru yzt, en ak-
brautirnar fimm. Hæsti stólpi
brjíarinnar er 160 metrar, og
er sagður hæsti steinsteypti
brúarstólpi í heimi.
Um brúarsmíðina sáu tvö
af helztu stálfirmum Austur-
ríkismanna, Vereinigte öst-
erreichische Eisen. und Stahl-
werke A. G. og Waagner-
Biro A. G.
Myndin var tekin í vor,
þegar brúin var í smíðum.