Þjóðviljinn - 06.05.1964, Blaðsíða 4

4 SÍÐA
ÞJðÐVILIINN
Miðvikudagur 6. maí 1964
Otgefandi:
Ritstjórar:
Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflobk-
urinn. —
Ivar H. Jónsson. Magnús Kjartansson (áb.),
Sigurður Guðmundsson.
Ritstjóri Sunnudagsins: Jón Bjamason.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Ritstjóm. afgreiðsla. auglýsingar. nrentsmiðja. Skólavörðust. 19.
Sími 17-500 (5 línur) Áskriftarverð kr. 90 á mánuði.
Kauphækkun er ekki böl
J^auphækkanir eru ekki böl fyrir atvinnulífið í
landinu, ekkert áfall fyrir atvinnurekendur, sem
iðka vel skipulagðan atvinnurekstur og fylgjast með
tímanum í tækni og vinnubrögðum. Einar Olgeirs-
son minnti á það á Alþingi nýlega, að í auðvalds-
þjóðfélagi væru kauphækkanir verkamanna ekki
svo lítið hreyfiafl atvinnulífsins, afl sem knýr
atvinnurekendur til þess að ástunda síbætta skipu-
lagningu fyrirtækja sinna, fylgjast með tíman-
um í tækni og vinnuhagræðingu, sem á það nafn
skilið. Það væri ekki einungis vegna hagsmuna
launþega heldur einnig atvinnulífsins í heild, að
eitt af því sem íslenzkt atvinnulíf þarfnaðist sér-
staklega væri veruleg kauphækkun. sem afvinnu-
rekendur fengju ekki að velta yfir í verðlagið.
Áratugum saman hafi það viðgengizt á íslandi
að miklum fjölda atvinnurekenda hefur verið
leyft að velta af sér kauphækkunum út í verðlag-
ið, með þeim árangri að atvinnufyrirtækin hafi
staðnað. Einar benti á hve stórkostlegar fram-
farir hefðu orðið í veiðitækni og skipabúnaði ís-
lendinga, ekki sízt vegna þess, að þar fara hags-
munir útgerðarmanna og. sjómanna að nokkru
leyti saman vegna hlutaskiptafyrirkomulagsins.
í landi hafi hins vegar verið látið viðgangast ó-
hemju sleifarlag á atvinnurekstri, stórkostleg of-
hleðsla verzlunarinnar að fjárfestingu og manna-
haldi og margs konar iðnaður verið framúrskar-
andi illa skipulagður, einnig fiskiðnaðurinn. Víða
hefði orðið áberandi stöðnun í tækni og skipulagn-
ingu atvinnufyrirtækja, viðhaldið ástandi sem orð-
ið væri gersamlega úrelt og ætti engan tilveru-
rétt í nútímaþjóðfélagi. ,,í iðnaði okkar og verzl-
un hefur þessi siðvenja, að velta yfir í verðlagið
öllum kauphækkunum reynzt röng og skaðleg
ekki aðeins gagnvart verkalýð og öðrum launþeg-
um, heldur hefur hún orðið til stórtjóns fyrir at-
vinnulífið og atvinnureksturinn sjálfan, vegna
þess að hún veldur stöðnun“.
J^inar faldi sérstaka ástæðu til þess að þetta sjón-
armið kæmi fram nú, þegar framundan eru nýir
samningar milli launþega og atvinnurekenda.
Kaupmáttur launa hinna lægst launuðu verka-
manna væri nú 20% lægri en fyrir tuttugu ár-
um. Það sé því fáránleg vitleysa að tala um að
kauphækkanir verkamanna hafi valdið erfiðleik-
um íslenzkra atvinnuvega. ísland sé nú margfalt
ríkara en fyrir tuttugu árum. Það sé því ekki
einungis sjálfsögð krafa og brýn nauðsyn, að
kaupmáttur tímakaups verkamanna hækki íEil
muna, heldur eigi að verða kauphækkun sem
ekki sé leyft að hleypa út í verðlagið, og ge'ti
orðið að nauðsynlegum spora á atvinnurekendur
svo þeir hristi af sér slenið og bæti skipulagningu
og tækni atvinnurekstrar síns. Og það var einmitt
núverandi ríkisst'jórn, sem lýs'ti y'fir að þannig
skyldi að málum sfaðið, atvinnurekendur yrðu
sjálfir að bera kauphækkanir þær sem um semd-
ist! Séu þeir ekki um það færir, geíur það verið
prófsteinn á hvort þeir séu y'firleitf færir um að
vera a* '^"^last í atvinnurekstri, eða væri ráð-
legra að leggja annað fyrir sig.
Skýrsla fjármálaráðherra:
GREIDSLUR VEGNA RÍKIS-
ÁBYRGÐARLÁNA '62 og '63

ÞINCSIÁ Þ|ÓÐVIL|ANS
■ í fyrirspurnartíma á Alþingi fvrir nokkru eaf
fjármálaráðherra skýrslu um greiðslur ríkis-
sjóðs vegna ábyrgðarlána fyrir árin 1962 og 1963.
Er henni skipt í átta kafla: Hafnarlán, Vatns-
veitulán, Rafveitulán og Raforkusjóður, Fiskiðn-
aður (þar með síldarverksmiðjur), Togaralán,
Iðnaður, Samgöngur og Annað.
Greiðslur vegna hafnarlána
1962 eru samtals rúmlega 4
miljónir og 300 þúsund krónur
og ber þar mest á Þorlákshöfn
með rúm 900 þúsund.
Greiðslur vegna raforkulána
nema rúmum 400 þúsundum,
en greiðslur vegna fiskiðnaðar
14 miljónum. Eru þar st.ærstu
aðilar Bæjarútgerð Hafnar-
fiarðar (rúmar 4 miljónir),
Fiskiðjuver Seyðisfjarðar
(rúmar 2 miljónir) og vegna
Fiskivers Sauðárkróks hafa
verið greiddar 430 þúsund
krónur.
Greiðslur vegna togaralána
nema 36.6 miljónum og ber þar'®'
mest á eigendum nýjustu
togaranna en fyrir þá var
greitt: Bæjarútgerð Hafnar-
fjarðar 5,7 miljónir, Guðmund
Jörundsson 5.7 miljónir, Síld-
ar- og fiskimjölsverksmiðju
Akraness 6.5 miljónir, ísbjörn-
inn (Ingvar Vilhjálmsson) 5.9
miljónir og ísfell (Einar Sig-
urðsson) 7.7 miljónir króna.
Samtals nema greiðslur 1962
129.3 miljónum.
Greiðslur vegna vanskila á endurlánum ríkissjóðs 1962
Greitt 1962 Innb. 1962 Gr. nettó 1962
I. I.C.A.-lán 1959 og 1960 8.734.399.75
II. Búnaðarb. v/ Alþjóða-
bankaláns 3.663.234.40
III Marshalllán v/ síldar- og
fiskimjölsverksmiðju 5.136.205.60
IV. Lán v/austurþýzkra
skipa 10.907.281.45
V. Hambroslán v/10 togara
Bæjarútgerð Reykjavikur 5.160.358.50
Bæjarútg Hafnarf jarðar 1.290 089.62
Otfferðarfél. Akureyringa 1.790.089.62
Sólborg 1.290.089.63
Vörður h.f. Patreksfirði
v/Gylfa 1.290.089.63
Ólafur Jóhannesson 1.290.089.63
Sildar- og fiskimjölsverk-
smiðjan 1.290.089.63
988.753.00
502.757.0C
8.734.399.75
3.663.234.40
5.136.205.60
10.907.281.45
4.171.605.50
1.290.089.62
787.332.62
1.290.089.63
1.290.089.63
1.290.089.63
1.290.089.63
VI. Raforkusj. v/erl. lána 12.900.396.26 33.065.472.80 1.491.519.00 11.409.386.26 33.065.472.80
+ Ábyrgðagreiðslur 74.407.490.26 66.133.129.11 1.491.510.00 9.663.202.30 72.915.980.26 56.469.926.81
Kr. 140.540.619.37 11.154.712.30 129.385.907.07
Árið 1963
nema greiðslur vegna hafnar-
lána 7.5 miljónum en þar af
vegna Þorlákshafnar 6.7 milj-
ónum króna en mismunurinn
skiptist milli 30 hafnarsjóða.
Greiðslur vegna rafveitulána
nema vegna Raforkusjóðs 13.3
miljónum. Greiðslur vegna
fiskiðnaðarins nema rúmum tíu
miljónum og eru stærstu
skuldunautar þessir: Bæjarút-
gerð Hafnarfjarðar (2.3 milj-
ónir). Fiskiðjuver Seyðisfjarð-
ar (1.7 miljónir), Fiskiðjuver
Sauðárkróks (4.2 miljónir), ís-
firðingur h/f ísafirði (1.5 milj-
Greiðslur vegna vanskila á endurlánum ríkissjóðs 1963
I. ICA lán v/ hafna Greitt 1963. Innb. 1963 Gr. nettó 1963
ónir, og SR (1,2 miljónir).
Greiðslur vegna togaralána
1963 nema samtals 27.6 milj-
ónum þar af vegna Ásfjalls
h/f (Axel i Rafha) 1.7 miljón-
ir, Bæjarútgerð Hafnarfjarðar
4.9 miljónir, Guðmundar Jör-
undssonar 4.8 miljónir, ísbjarn-
arins (Guðmundar Vilhjálms-
sonar) 4.5 miljónir, fsfells h/f
Flateyri 5.7 miljónir og vegna
Síldar- og fiskimjölsverksmiðju
Akraness 5.5 miljónir króna.
Alls nema greiðslurnar 1963
65.2 miljónum króna. (65.236
818.12).
Hólshr., Bolungavík 224.702.60 224.702.60
Hólmavíkurhreppur 57.136.80 57.136.80
Landshöfn að Rifi 224.702.60 224.702.60
Miðneshreppur 168.527.35 84.744.40 83.782.95
Neskaupstaður 197.567.80 109.956.30 87.611.50
Ólafsfjarðarkaupstaður 112.350.60 112.350.60
Reyðarfjarðarhreppur 113.632.75 57.136.80 56.495.95
Sauðárkrókskaupstaður 112.350.60 56.495.95 55.854.65
Su ðu reyrarhreppur 168.527.35 168.527.35
Þórshafnarhreppur 112.350.60 56.495.95 55.854.65
1.491.849.05 364.829.40 1.127.019.65
II. Búnaðarb. v/erl. lána 6.465.642.65 6.465.642.65
III. Bæjarútg. Hafnarfj. 1.307.950.00 1.307.950.00
IV. Marshalllán v/síldarv og
fiskimjölsverksmiðju 5.245.495.55 5.245.495.55
V. Lán v7austurþýzkra
skipa 10.659.510.30 1.650.912.90 9.008.597.40
VI. Hambroslán v/10 togara.
Bæjarútg. Hafnarfjarðar 1.290.280.03 456.558.01 833.722.02
Bæjarútg. Reykjavíkur 5.161.120.12 1.511.460.00 3.649.660.12
Gylfi h.f. Patreksfirði, v/Ólafs
Jóhannessonar 1.290.280.03 1.290.280.03
ísfirðingur h.f. v/Sól-
borgar 1.290.280.03
Síldar- og fiskimjölsverksmiðja,
Reykjavík 1.290.280.03
Útgerðarfélag Akureyr-
inga h.f. 1.299.280.03
Vörður h.f. Patreksfirði 1.290.280.03
432.900.00
161.900.00
1.290.280.03
1.290.280.03
857.380.03
1.129.280.03
12.902.800.30 2.561.918.01 10.340.882.29
VII. Raforkusjóður v/erl.
lána 8-969.751.95
8.969.751.95
47.042.999.80 4.577.669.31 42.465.339.49
+ Ábyrgðargreiðslur 88.135.051.53 22.898.233.41 65.236.818.12
Kr.
. 135.178.051.33. 27.475.893.72 107.702.157.61
Radarspeglar við
suðurströndina
Tillaga Geirs Gunnarssonar um byggingu radarspegla við suður-
ströndina miðar að því að gera þennan hluta af strandlengju Is-
Iands hættuminni sjófarcndum, en á þcssum slóðum hafa fleiri
skip farizt og fleiri menn týnt lífinu en á nokkrum öðrum stað
við strendur landsins. Myndin: b/v Jón Baidvinsso.n strandaður
við Reykjanes sunnanvert. (Ljósm.: Þjóðv. — Sig. Guðmundsson)
Geir Gunnarsson flytur á
Alþingi svohljóðandi þingsá-
Iyktunartillögu:
Alþingi ályktar að skora á
ríkisstjórnina að láta nú þegar
fara fram athugun á því, hvort
unnt sé að auka öryggi sjó-
farenda við suðurströnd lands-
ins með því að merkja hana
með radarspeglum, þar sem
hún er lægst. Reynist sú at-
hugun jákvæð, verði slík rad-
armerki sett upp hið allra
fyrsta.
1 greinargerð segir:
Um langan aldur hefur ver-
ið reynt að auka öryggi sjó-
farenda með því að staðsetja
ljósvita og önnur leiðarmerki
á sjávarströndum. A þann hátt
hefur mörgu sjóslysi verið
forðað. Nútímatækni hefur
aukið mjög öryggi þeirra, sem
sigla með ströndum fram, og
koma þar einkum til afnot
radartækja. sem sýna stjórn-
endum skipa strandlinuna og
önnur kennileiti ofar í land-
inu. Þó koma þessi tæki ekki
að fullu haldi, þar sem svo
hagar til. að ströndin er mjög
lág. Þar sem strönd Islands er
lægst og aðgrynni mikið, hafa
hlotizt miklir skipsskaðar og
manntjón, en á þeim slóðum
koma radartækin ekki að sama
gagni og annars staðar. Líklegt
er, að stórlega mætti auka not
stjómenda skipa af radartækj-
um sínum með því að mérkja
þessa hættulegu strönd stöng-
um með sérstökum radarspegl-
um, sem koma fram á sjón-
skífum radara, þótt ströndin
geri það ekki. Með þingsálykt-
unartillögu þessari er lagt til,
að hið fyrsta verði rannsakað.
hvort slíkir radarspeglar kæmu
að haldi til slysavarna og þeir
settir upp, ef athugun reynist
jákvæð.
Verkamenn - Verkamenn
óskast í vegavinnu, malbikun og skyld storf.
UpplýsÍBg31- í Áhaldahúsi vegagerðanna, Borj
túni 5, sími 1 28 08 og hjá verkstjóranum, s
S 4fi 44.
HERBERGI
með baði og aðgangi að eldhúsi, eða lítil
íbúð óskast sem fyrs’t.
Upplýsingar í síma 17 500.
«
r