Þjóðviljinn - 24.05.1964, Blaðsíða 4
4 SIÐa
Otgeíandi; Samelningarflokkur alþýðu — Sósialistaflokk-
urinn. —
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson. Magnús Kjartansson (áb.),
Sigurður Guðmundsson.
Ritstjóri Sunnudagsins: Jón Bjamason.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Ritstjóm. afgreiðsla. auglýsingar. Drentsmiðja. Skólavörðust. 19.
Sími 17-500 (5 línur) Áskriftarverð kr. 90 á mánuði.
Reynir á heilindin
r\ I
¥ hvert skipti sem launþegasamtökin hafa leitað
leiðréttinga á kjörum meðlima sinna vegna ört
vaxandi verðbólguflóðs viðreisnarinnar á síðustu
árum, hefur það verið viðkvæðið í málgögnum
atvinnurekenda og ríkisstjórnarinnar, að kjara-
bætur yrðu að vera í hlutfalli við aukningu þjóð-
artekna á hverjum tíma. Og ekki er annað að sjá,
en þessir aðilar líti svo á, að sá skarði hlutur, sem
launþegum var skammtaður með viðreisnarlög-
gjöfinni, sé hinn alfullkomni mælikvarði á rétt-
láta skiptingu þjóðarteknanna. Leiðarahöfundi
Morgunblaðsins ratast þó þau sönnu orð á munn í
gær, að „verk löggjafans eru ekki alfullkomin
fremur en önnur mannanna verk“, og mætti blað-
ið oftar minnast þess, þegar það ræðir kaup og
kjör almennings.
l^n það er mjög fróðlegt að bera saman annars
vegar aukningu þjóðarteknanna frá því við-
reisnin hófst og hækkun kaupgjalds hins vegar á
sama tíma. Hannibal Valdimarsson, forseti Alþýðu-
sambands íslands, sýndi fram á það í útvarpsuni-
ræðum frá Alþingi í fyrri viku, að í árslok 1963
höfðu þjóðartekjur okkar vaxið um 107% frá því
1959, en almennt kaup verkamanna hefur einung-
is hækkað um 55% á sama tíma, og málsvarar rík-
isstjórnarinnar hafa ekki séð sér fært að véfengja
þessar tölur. Þjóðarframleiðslan hefur því vissu-
lega staðið undir hækkuðu kaupi á þessum árum;
hún hefur vaxið tvöfalt á við hækkun kaupgjalds-
ins, og sést mjög ljóslega á þessu dæmi, að það
er ekki hækkun kaupgjaldsins sem hefur verið
verðbólguvaldur undanfarinna ára.
¥Tækkun kaupgjaldsins út af fyrir sig er hins veg-
■*■■*• ar ekki mælikvarði á það, hvort launþegar
hafa í raun og veru fengið eitthvað í sinn hlut af
vaxandi þjóðartekjum. Þar er kaupmáttur tíma-
kaupsins raunhæfasti mælikvarðinn. Þegar litið
er á þróun kaupmáttarins, sést að hann hefur
lækkað stórlega á þessu tímabili vegna stöðugrar
og ört vaxandi verðbólgu. Verðbólgan hefur bein-
línis verið notuð af valdhöfunum til þess að breyta
fekjuskiptingunni í þjóðfélaginu, svipta launþega
réttmætum hluta af aukningu þjóðarteknanna og
færa gróðann á hendur milliliðum og alls kyns
bröskurum. Allar ráðstafanir gegn verðbólgunni
eru innantómt hjal, nema sú óheillaþróun verði
stöðvuð og tekin upp verðtrygging kaupgjalds
jafnframt því sem gerðar séu ráðstafanir til þess
að auka kaupmátt tímakaupsins, annaðhvort með
beinni kauphækkun eða lækkun tolla, afnámi
söluskatts á algengustu nauðsynjavörum og al-
mennri vaxtalækkun. Nú reynir því á, hver heil-
indi búa að baki orða ríkisstjórnarinnar og mál-
gagna hennar um nauðsyn þess að stöðva verð-
bólguna oe a* quknar þjóðartekjur eigi að færa
launþegum '-^nnverulegar kjarabætur Þess vegna
munu launh 'Tor fylgjast vel með samningaum-
leitunum þeim sem nú fara fram milli ríkis-
stjómarinnar og verkalýðssamtakanna. — b.
MÖDVIUINN
Sunnudagur 24. maí 1964
SKÁKÞÁTTURINN
★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★
RITSTJÓRI: ÓLAFUR BJÖRNSSON
Keppni hafin í Amsterdam
Á svæðamóti því sem hald-
ið var í Kecskemet kom það
mjög á óvart að Tringov frá
Búlg’ariu skyldi vinna, en með
honum komust þeir áfram
Pachman Tékkóslóvakíu og
Bilek Ungverjalandi, en hurð-
in að millisvaeðamótinu skall
a.ftur við nefið á þeim Szabo
og Matianovic.
Við birtum hér eina vinn-
ingsskák sigurvegarans og
skák þeirra Bileks og Pach-
mans er urðu í 2. og 3. sæti.
13. — d4, 14. Rh4 — Rxh4,
15. Dxh4 — h5.
(Sv-artur vill koma í veg
fyrir skákina á h5).
16. Bc4f — Be6, 17. BxBf
— KxB, 18. g4 — Be7, 19.
gxh5 — f5, 20. Dh3 — De8.
(Nái svartur nú að drepa á
h5 er næsta lítið eftir af sókn-
inni. Hann grípur því til rót-
tækra aðgerða).
21. Bxd4 —
(Vafasamt er hvort þessi
leikur stenzt gegn beztu
vörn, en svartur var í miklu
timahraki og því sjálfsagt
að reyna).
21. — Rxd4, 22. Hhel —
Rc6
(Skáki svartur 22. — Bg5
þá 23. Kbl — Rc6. 24. Re4!
Með hinni óverjandi hótun
Db3!).
23. Dd3 — Bg5t?, 24. Kbl
— Hd8, 25. Dc4t — Kf6, 26.
h4! — Bd2.
(Gallar 23. leiksin-s koma
nú skýrt í Ijós, biskupinn á
engan góðan reit, ef hann fer
á h6 skiptir hvítur upp á
hrókum og leikur síð-an Hgl).
27. Hgl — Bxc3?
(Afleikur í tímahmki, eina
leiðin var 27. — Dxh5, 28.
Rd5j). I
28. Hxd8 — Rxd8, 29.
Hg6t — Dxg6
(Um annað er ekki að ræða,
ef t.d. 29. — Ke7 þá 30.
Dc7t ásamt Hg7t).
30. hxg — Bd4
(Eitthvað lengur hefði mátt
verjast með 30. — Ba5).
31. f4! — Hxh4
(Skárra var Kxg6).
32. fxe5t — Kx.e5, 33. c3
— Re6, 34. cxd4t — Rxd4, i
35. Dc7t — Ke4. 36. De7t-
Gefið.
Hvítt: Pachman.
Svart: Bilek.
KÓNGSINDVERSK VÖRN
1. d4 — Rf6, 2. c4 — d6,
3. Rc3 — g6, 4. e4 — Bg7,
5. f3 — 0^-0, 6. Be3 — b6,
7. Bd3 — Bb7, 8. Rg—e2 —
cð, 9. d5 — e6, 10. g4 —
exd5, 11. cxd5 — He8, 12.
Dd2 — Rb—d7, 13. Kf2 —
Dagana 13. og 14. maí s.l.
var aðalfundur Kaupfélags
Skagfirðinga haldinn á Sauö-
árkróki. Fundinn sátu 68
menn með fulltrúaréttindum.
Formaður félagsins. Tobías
Sigurjónsson, bóndi í Geldinga-
holti, flutti skýrslu stjórnar-
innar og taldi hann síðastlið-
ið ár í flestum greinum með
hagstæðustu rekstrarárum fé-
lagsins. Tobías minntist
þriggja atburða, er fundar-
menn fögnuðu sérstaklega:
1. Hinn 8. apríl var upp-
kveðinn i Hæstrétti dómur í
útsvarsmáli félagsins með full-
um sigri þess.
2. Hinn 23. apríl voru 75 ár
lið n frá stofnun félagsins.
3. Hinn 12. maí var stofnað
hér á Sauðárkróki útibú frá
Samvinnubankanum.
Sveinn Guðmundsson, kaup-
félagsstjóri skýrði ítarlega
reikninga félagsins og ræddi
rekstur þess og afkomu. Fé-
lagmenn voru 1368 í árslok
1963 og hafði fjölgað um 38
á árinu. Vörusala hafði auk-
izt um 19% frá fyrra ári og
nam rúmlega 63 miljónum kr
Er þá sala verkstæða talin
með. Sala landbúnaðarvara
nam um 62 miljónum króna
og sala sjávarafurða hjá Fisk-
iðju Sauðárkróks h.f. nam um
12 miljónum svo að heildarsal-
an á vegum félagsins nam um
137 milj. kr. á árinu. Greiðsla
t!l framleiðenda landbúnaðar-
afurða var tæpar 50 miljónir
— Ke5, 37. Hxf7 — Hxa2, 38.
Hxh7 — a4, 39. Bd3 — Ha3,
40. Ke2 — g5, 41. Hg7 —
Ivd4, 42. Bf5 — He3f, 43.
Kd2 og gefið.
Fréttir hafa nú borizt af
tveim fyrstu umferðum milli-
svæðamótsins og birtum við
hér töfluröð keppenda og úr-
slitin úr umferðunum tveim-
ur.
1. Bilök, Ungverjalandi.
2. Lengyel, Ungverjal.
Fischer.
17. Pachman, Tékk.
18. Foguelman, Argentínu.
19. Gligoric, Júgóslavíu.
20. Porath, ísrael.
21. Perez, Kúbu.
22. Benkö, Bandaríkjunum.
23. Berger, Ástralíu.
24. Portiseh, Ungverjalandi.
1. umferð:
Reshevsky — Benkö 1/2 ri/2
Bronstein — Tal % ri/2
Bilek — Portis V2 • V2
Evans — Perez V2 ■ V2
Ivkov — Gligoric V2 : V2
Rossetto — Foguelman V2: V2
Quinones — Smysloff 0 : 1
Tringov — Stein 0 : 1
4 Skákir fóru í bið.
Hvítt: Tringov.
Svart: Clark.
FRÖNSK VÖRN
1 e4 — e6, 2. d4 — d5, 3.
Bc3 — Bb4, 4. e5 — c5, 5.
Dg4 —
(Þessi leikur er í miklu
uppáhaldi hjá Spaskí).
5. — Re7, 6. dxc5 — Rbc6.
(Margir skáktfræðingar
mæla með 6. — Bxc3, 7. pxc3
— Rbd7. Tilraun til að vinna
mann með 6. — d4, leiðir hins-
vegar til erfiðleika, sbr. skák-
ina Sjamkowitsj — Sjaposjni-
kov á skákþingi Sovétr.
1960 en þar féllu fyrstu leik-
irnir þannig. 6. — d4, 7. a3
— Ba5, 8. b4 — Bc7, 9. Rb5
— Bxe5. 10. Rf3).
7. Bd2 —
(Þetta er ek-ki álitið nauð-
synlegt því það er engin neyð
að drepa með peðinu eftir
Bxc3. Einfaldast er 7. Rf3).
7. — Bxc5, 8. Rf3 — Rg6,
9. Dg3 — f6, 10. Bd3! —
Kf7, 11. exf6 — gxf6, 12.
0—0—0 — e5, 13. Be3!
(Neyðir svartan til að
veikja sig á skálínunni a2—
g8)
Skákunnendum til mikilla vonbrigða hefur
Fischer nú hætt við þátttöku í millisvæðamót-
inu, en með því hefur einnig dregið úr spenningi
mótsins, því nú má telja víst að hin vígalega sveit
Sovétmanna skipi sér í efstu sætin. Ástæðuna
fyrir því að Fischer hætti vita menn eigi gjörla,
en hann hefur oft lýst vanþóknun sinni á stjórn
Alþjóðaskáksambandsins og þeim mótum, sem
haldin hafa verið á vegum þess, samanber síð-
asta áskorendamót.
Re5. 14. Rg3 — Bxd5 15. 3. Resbevsky. Bandar. 2 umferð:
Rxd5 — Rxd5, 16. exd5 — 4. Evans, Bandar.
Df6, 17. Be4 — Rxg4f, 18. 5. Vranesic, Kanda. Portisch — Tal %:%
Kg2 — Rxe3f, 19. Dxe3 — 6. Ivkov, Júgóslavíu. Stein — Bronstein 0 : 1
Dxb2f, 20. De2 — Dxe2f, 21. 7. Rossetto, Argentínu. Spassky — Tringov 1 : 0
Rxe2 — Bxal, 22. Hxal — 8. Larsen, Danmörku. Smysloff — Darga 1 : 0
b5. 23. Kf2 — He5, 24. Hdl — 9. Quinones, Perú. Paohman — Quinones 1 : 0
Ha—e8, 25. Rc3 — a6, 26. 10. Darga, Þýzkalandi. Foguelman — Larsen 0 .: 1
Bd3 — Kg7, 27. Bfl — Hh5, 11. Tringov, Búlgariu. Gligoric — Rossetto 1 : 0
28. h3 — Hh4, 29. Re4 — 12. Bronstein, Sovétr. Porath — Ivkov
Hxe4, 30. fxe4 — Hxe4, 31. 13. Tal, Sovétr. Perez — Vranesic 1 : 0
Hd3, — b4, 32. Kf3 — Hel, 14. Stein, Sovétr. Benkö — Evans i/2 ;':y2
33. Be2 — a5. 34. He3 — 15. Spassky, Sovétr. Berger — Reshevsky 0 : 1
Hal, 35. He7 — Kf6, 36. Hd7 16. Smysloff. Sovétr. Bilek — Lengyel
Vörusala Kaupfélags Skag-
firðinga nam 63 mil j. króna
króna á árinu og náðist mjög
hagstætt afurðaverð miðað við
verðlagsgrundvöll. Mjólkur-
samlagið tók á móti 5.762,521
kg. mjólkur og er það 17,58%
aukning miðað við árið áður.
Sala neyzlumjólkur var aðeins
14,4% en var 17,1% af inn-
lögðu magni árið áður. Sauð-
fjárslátrun s.l. haust var
36.525 kindur sem er 1316
kindum fleira en árið áður,
hinsvegar er kjötmagnið mjög
álíka vegna minni meðaltals-
þunga fjárins.
Fjárfesting hjá félaginu nam
um 3 nrljónum króna á árinu
og var stærsti hluti þess vegna
mjólkursamlagsins.
Afskriftir af eignum námu
um 1,7 miljónum og var rekst-
urshagnaður eftir að lagðar
höfðu verið kr. 400,000,00 í
varasjóð og kr. 50,000.00 i
menningarsjóð kr. 1.655.649,42
sem fundurinn ákvað að end-
urgreiða félagsmönnum í hlut-
falli v:ð vöruúttekt þeirra.
Framkvæmdastjóri Fiskiðju
Sauðárkróks h.f., Marteinn
Friðriksson, flutti skýrslu um
starfserrV -f’ss fyrirtækis á s.l.
ári og talSi hann reksturinn
hafa gengið vonum framar.
Reksturstap varð samkvæmt
rekstursreikningi rúmlega 50
búsund krónur. Hafði af-
urðamagnið minnkað nokkuð
frá fyrra ári. vegna hins al-
varlega aflabrests fyrir Norð-
urlandi, sem ver ð hefur hvað
tilfinnanlegastur við Skaga-
fjörð. Greiðsla vinnulauna og
fyrir akstur og þjónustu nam
samtals hjá kaupfélaginu og
Fiskiðjunni um 15,6 miljónum
króna. Byggjast atvinnutekjur
mikils hluta bæjarbúa á starf-
semi félaganna.
Bkindurinn kaus þriggja
manna nefnd, sem vinna á að
athugun á stofnsetningu iðnað-
arfyrirtækja á félagssvæðinu
og samþykkt var tillaga um að
athuga sérstaklega um sútun-
ar og skinnaverksmiðju.
Or stjórn áttu að ganga Jó-
hann Salberg Guðmundsson,
Sauðárkróki og Björn S:g-
tryggsson. Framnesi og voru
þeir báðir endurkosnir. Auk
þeirra eru í stjórn Kaupfélags
Skagfirðinga, Tobías Sigurjóns-
son, Geldingaholti. formaður,
Gísli Magnússon. Eyh'ldarholti,
varaformaður og Bessi Gísla-
son, Kýrholti, meðstjórnandi.
Endurskoðendur eru Jóhann
L. Jóhannesson, Silfrastöðum
og Árni Hansen Sanðárkróki.
STALELDHUS-
HÖSO^GN
Borð
Bakstólar
Kollar
kr fisnnn
kr 45n no
kr 145.00
Fornver^bimn
Grettisgötu 31
r
e