Þjóðviljinn - 26.05.1964, Blaðsíða 12

HVAL VEIÐI-
FLOTINN
LEGGUR
ÚR HÖFN
' "TjBM
ws&mm
g~s*~—~íi
„Þungir og svartir reykjabólstrar stigu til lofts“. .
□ Síðastliðið sunnudagskvöld lét hvalveiðiflotinn
úr höfn. Margt var um manninn niður á Ægisgarði
er sextíu og þrír sjómenn stigu um borð með pok-
ann og kvöddu aðstandendur sína á bryggjunni.
( | Þetta er strangt úthald í fjóra mánuði og fá
þeir aðeins einu sinni að koma í land á þessu tíma-
bili og heilsa upp á fjölskyldurnar.
□ Hvalveiðiflotinn telur fjögur skip og heita þau
öll Hvalur og hlaupa á tölunni frá fimm til átta.
Þungir og svartir reykjarbólstrar stigu til lofts úr
þessum gufuskipum og yfir brottförinni hvíldi gömul
stemning eins og lesa má í skáldsögum frá síðustu
aldamótum í hafnarborgum Evrópu og Ameríku.
| | Lítill dráttarbátur kom á vettvang og seig
með hvern hvalveiðibátinn eftir annan út á höfn-
ina og tóku þeir skriðið þungt og virðulega út úr
höfninni og píptu þrisvar í kveðjuskyni.
□ Þetta er seytjánda hvalveiðivertíðin og er
veiðisvæðið býsna umfangsmikið, allt frá Vestmanna-
eyjum norður að Hornbjargi og er á mörkum land-
grunnsins á þessu svæði. Flotinn byrjar oftast nær
hvalveiðarnar út frá Vestmannaeyjum á vorin og
heldur svo vestur og norður eftir því sem líður á
sumarið. Þrjár tegundir af hvölum eru veiddar hér
við land. Það er búrhvalur, langreyður og sandreyður.
| | Samkvæmt alþjóðalögum má ekki skjóta hval
undir fimmtíu fetum og ekki hval með unga sína.
FYRSTA VERTÍÐIN HANS Á HVALVEIÐUM..
mm.
Hann heitir Þorsteinn 'Jóns-
son og verður messagutti á
sexunni. Hann hallar sér upp
að byssunni og hefur dreymt
um hvalveiðar frá því hann
man eftir sér í Hafnarfirði.
— Hvað ertu eiginlega
gamall? Það kemur hik á
strákinn. Svo verður hann
æstur og segir óðamála:
— Ég er alveg að verða
fimmtán ára.
— Hversvegna ertu svona
æstur? Það kemur upp úr
kafinu, að fimmtán ára aldur
er lágmarksaldur til þess að
ráða sig á hvalveiðiskip.
Þorsteinn er búsettur í
Hafnarfirði og þetta er fyrsta
vertíðiri og hann er einn af
þessum skólamönnum á hval-
veiðibátunum og hefur verið
einstaklega vinsælt undanfar-
in ár að stunda slika vinnu
með náminu, og hafa þótt
árvissar tekjur.
Hvað gerir messaguttinn á
hvalveiðibátum? — Hann að-
stoðar kokkinn og hreinsar
til í skipsklefunum og kann-
ski fær hann að taka eina
vakt í tunnunni og skima
eftir hval.
... EN JÓN Á ÞÆR SEXTÁN AÐ BAKI
Hann heitir Jón Gíslason
og er vélstjóri á fimmunni
og er hér að stíga um borð
með pokann sinn. Þetta er
sextánda vertíðin hjá Jóni
og er hann orðinn gamall í
hettunni á hvalveiðum.
Þetta er árviss veiði og er
hásetahlutur frá sjötíu til
áttatíu þúsund krónur eða
eins og meðal hásetahlutur á
síldarbát.
Þetta eru alltaf sömu
mennirnir ár eftir ár og er
mikil eftirsókn eftir pláss-
um á hvalveiðibátana. Það
er vegna þess, að tekjurnar
þykja svo árvissar og fastar
i skorðum. Það mætti sækja
harðar á þennan hvalveiði-
stofn hér við land. Aldrei eru
þó fleiri en fjögur skip á
hvalveiðum og fer aðaltíminn
í siglingu frá og til lands
og aldrei stöðva skipin leng-
ur í landi en þetta einn til
tvo tíma.
Þannig sjáum við fjöl-
skyldur okkar ekki nema
einu sinni á úthaldinu og
erum þó ætíð á siglingu við
bæjardyrnar.
Deilt um humarvei&i á Akranesi
Akranesi, 25/5 — Mikil deila | nesi í sambandi við humarveið-
er risin upp milli útgerðar-1 arnar. Ctgerðarmenn vilja að
manna og sjómanni hér á Akra- sjómennirnir sjálfir slíti hum-
Tólf fóstrur útskrifast
Laugardaginn 23. maí var
fóstruskóla Sumargjafar sagt
Upp. Brautskráðar voru 12 fóstr-
úr með réttindi til að starfa á
barnaheimilum og veita þeim
forstöðu. Fóstruskólinn fékk til
áfnota nýtt húsnæði að Frí-
’kirkjuvegi 11 á skólaárinu og
er þar um mikla bót að ræða
á húsnæðismálum skólans. Skól-
inn tók til starfa 1946 og hef-
ur Valborg Sigurðardóttir upp-
éldisfræðingur ávallt veitt hon-
iim forstöðu. Skól'nn er rekinn
af Barnavinafélaginu Sumar-
gjöf í Þeykjavík með styrk frá
Reykjavíkurborg og ríkinu. Alls
hafa 114 fóstrur verið braut-
skráðar frá skólanum.
Þessar stúikur luku prófi:
Edda Gísladóttir Reykjavík, Elín
Káradóttir Akureyri. Elísabet
Kristjánsdóttir Hafnarfirði. Guð-
rún Guðmundsdóttir Reykjavík,
Guðrún K. Halldórsdóttir Rvik,
Guðrún E. Júlíusdóttir Hafnar-
firði. Hildur Axelsdóttir Vest-
mannaeyjum, Jófríður Trausta-
dóttir Akureyri, María Finns-
dóttir Reykjavík, Rán Einars-
dóttir Reykjavík, Sigrún Geirs-
dóttir Reykjavík. Svanlaug
Torfadóttir Borgarfirði.
arinn um borð í bátnum en
sjómenn telja það óframkvæm-
anlegt og segjast auk þess ekk-
ert fá fyrir þá vinnu og jafn-
vel beinlínis tapa á henni. Telja
þeir að við að slíta humar sem
fer i 1. flokk sleppi þeir kaup-
laust en tapi á því að slíta
humar sem fer í II. flokk.
Einn bátur, Ásmundur. hefur
farið einn túr þannig að sjó-
mennimir slitu sjálfir humar-
inn um borð en síðan neita þeir
að fara annan túr upp á sömu
býti. Annar bátur hefur farið
tvo túra á humar og hafa sjó-
mennimir ekki slitið humarinn.
Sl. laugardag birti dablaðið
Vísir frétt um þessa deilu þar
sem mjög ranglega er skýrt frá.
Sagði blaðið m.a. að sjómenn-
irnir nenntu ekki að slíta hum-
arinn sjálfir. Eru sjómenn á
Akranesi mjög reiðir yfir þess-
um rangsnúna fréttaflutningi
blaðsins.
Stýrimaður á bát
frá Sandgerði
fótbrotnar
Aðfaranótt sl. sunnudags varð
slys um borð í bátnum Muninn
frá Sandgerði er hann var að
humarveiðum. Skipverjar voru
að hífa trollið er slysið varð og
kom upp steinn í pokanum er
slengdist á fót stýrimannsins á
bátnum og fótbrotnaði maður-
inn rétt ofan við öklann. Var
hann fluttur í sjúkrahúsið í
Keflavík og er líðan hans góð
eftir atvikum.
Þriðjudagur 26. maí 1964 — 29. árgangur
115. tölublað.
Aðalfundur Sósíalistafélags
Reykjavíkur er i kvöld
Q Aðalfundur Sósíalistafélags Reykjavíkur
verður haldinn að Tjarnargötu 20 í kvöld
kl. 20.30.
□ Dagskrá: Venjuleg aðalfundarstörf.
□ Félagar eru beðnir að fjölmenna og sýna
félagsskírteini við innganginn. — Stjórnin.
Tveir eldsvoðar
ur&u um helgina
Tveir brunar urðu hér í
Reykjavík um helgina. Á laug-
ardagskvöldið kom upp eldur í
Trésmiðjunni h.f. sem er til
húsa að Brautarholti 30 og mun-
aði litlu að þarna yrði stór-
bruni því húsið, var mannlaust
og mikið af eldfimu efni geymt
þar. Það vildi til láns að einn
af starfsmönnum fyrirtækisins
kom þama af tilviljun um kl.
10 um kvöldið og varð hann
þess þá var að eldur var kom-
inn upp. Var slökkviliðið þeg-
ar kvatt á vettvang og tókst
því fljótlega að ráða niðurlög-
um eldsins sem var orðinn all-
magnaður.
Skemmdir utðu talsverðar af
eldi og reyk. Talið er að kvikn-
að hafi í út frá hraðsuðukatli
er gleymst hafði á straumi.
Hinn bruninn var að Vestur-
götu 2 á sunnudagsnóttina. Um
kl. 2.30 um nóttina varð veg-
farandi var við að reyk lagði
út úr rafmagnsverkstæðinu
Bræðumir Ormsson sem er til
húsa að Vesturgötu 2 og gerði
hann slökkviliðinu aðvart. Var
kominn talsvert mikill eldur i
verkstæðið sem er á annarri
hæð hússins er slökkviliðið kom
á vettvang og einnig var eld-
urinn kominn niður á neðri
hæðina þar sem verzlun G. J.
Fossberg er til húsa.
Það tók slökkviliðið um það
bil klukkustund að ráða niður-
lögum eldsins og urðu skemmd-
ir talsvert miklar á verkfær-
um og vörum hjá báðum fyrir-
tækjunum.
Ekki er að fullu ljóst hver
upptök eldsins hafa verið en
svo virðist sem gólfið hafi dott-
ið úr stórum þurrkskáp sem var
á rafmagnsverkstæðinu og benda
allar líkur til þess að kviknað
hafi í út frá rafmagnsofni er
var inni í honum. Féll gólfið
úr skápnum niður á neðri hæð
hússins og kveikti þar í.
Þrír sextán ára
piltar slasast
Um klukkan 3.30 i fyrrinótt
varð alvarlegt umferðarslys á
Suðurlandsvegi rétt vestan við
Rauðhóla er bifreið var ekið
á mikilli ferð út af veginum
og slösuðust þrír piltar sem
í honum voru, tveir alvarlega.
Bíllinn var á austurleið er
slysið varð. Virðist ökumaður-
inn hafa misst stjórn á bifreið-
inni og þeyttist hún út af veg-
inum og endastakkst fram af
vegarbrúninni sem er þarna all-
há og staðnæmdist bíllinn ekki
fyrr en niður undir Hólmsá.
Lá bíllinn á hvolfi um 20 metr-
um fyrir utan veginn og mun
hann hafa farið hálfa fjórðu
veltu.
í bifreiðinni voru þrír 16 ára
gamlir piltar og höfðu þeir tek-
ið bifreiðina í heimildarleysi.
Hafði enginn þeirra ökuréttindi.
Þeir voru allir fluttir á slysa-
varðstofuna og ökumaðurinn
sem hlaut mest meiðsli var
starx fluttur í sjúkrahús, en
hann er mjög alvarlega slasað-
ur Annar hinna piltanna meidd-
ist einnig mikið og vnr hann
ÁðaSfundur /EFR
Aðalfundur Æskulýðsfylking-
arinnar í Reylcjavík verður
haldinn næst komandi fimmtu-
dag kl. 8.30 í Tjarnargötu 20.
Dagskrá: Venjulcg aðalfund-
arstörf
líka fluttur í sjúkrahús, en hinn
þriðji mun hafa sloppið lítt
meiddur.
Bifreiðin er gereyðilögð og
er það talið ganga kraftaverki
næst að piltamir skyldu sleppa
lifandi úr slysinu.
Lentu í árekstri á
stolinni bifreið
SI. sunnudagsmorgun tók Iög-
reglan karl og konu sem voru á
stolinni bifreið og voru þau
bæði ökuréttindalaus og ölvuð og
höfðu lent í árekstri.
Hringt var til lögreglunnar f
Reykjavík um kl. 10 á sunnu-
dagsmorguninn og hún beðin að
stöðva bíl sem lent hefði í á-
rekstri við annan bíl á móts við
Kiðafell í Kjós. Var talið að kon-
an hefði þá verið við stýrið og
lenti bifreiðin út af veginum við
áreksturinn en konunni tókst að
koma honum upp á veginn aftur
og ók burtu.
Lögreglunni tókst eftir dálítinn
eltingaleik að stöðva bílinn og
var karlmaðurinn þá við stýrið.
Hafði hann fyrir nokkru misst
ökuréttindi en konan hefur aldrei
tekið bílpróf. Eins og áður segir
voru þau bæði drakkin og höfðu
tekið bílinn i heimildarleysi. Var
bíllinn talsvert skemmdur eftir
áreksturinn.
»