Þjóðviljinn - 08.03.1967, Qupperneq 5

Miðvíkudagur 8. marz 1967 — ÞvTÓÐVTLJINN — SlÐA J
AU ERU margvísleg vaad-
kvæðin sem að steðja þegar
gróin og virðuleg sveit teknr
skyndiiega að breytast í þorp
og jafnvel í bæ á skömmum
tima. Húsin spretta upp, fyrst
eitt og eitt, síðan æ fleiri og
allt i einu hefur myndazt JȎtt-
býli. Kringum ]iað þjóta síðan
upp alls konar þjónustu- og at-
vinnufyrirtæki, sem aftur hafa
í för með sér enn meiri iþúða-
byggingar, sem krefjast meiri
og stærri fyrirtækja o.s.frv„
o.s.frv....
★
GAMLI BÓNDINN hristir
höfuðið: hvar á þetta að
enda? Bráðum er hvergi hægt
að berta kúnum lengur, eða
fénn, og á hverju á þá að
lifa? En sonurinn kærir sig
koHóttan, fær sér vinnu í
teppaverksmiðjunni og kvænist
stúlku úr búðinni sem ekkert
kann til búverka. Siðan byggja
ungu hjónin sér nýtízku hús
með teppum út í öll horn, —
jú, jú, fínt skal það vera —.
og garður í kring, en ekkert
fjós, fyrir það er hvorki pláss
né þörf. Ja, hvar á þetta að
enda? Og allt í einu er gamli
bærinn kominn inn í mitt þorp-
ið og búið að rífa fjósið og
hlöðuna og gömlu hjónin kom-
in á ellistyrk, — en nokkrar
skjátur í kofa, þær skal eng-
inn taka frá mér meðan ég
lifi! Barnabömin ganga í
menntaskóla, — þetta þykist
ætla að verða mikið fólk, ekki
vantar það ...
★
EN ÞAÐ er ekki aðeins fólk-
ið í sveitinni sem þarf að
laga sig að nýjum aðstæðum,
sveitafélagið sem stofnun stend-
ur frammi fyrir gifurlegum erf-
iðleikum og óendanlegu starfi.
í stað sveitaveganna að hverj-
um bæ þarf nú að gera heil
gatnakerfi, það þarf að leggja
vatnsleiðslur, holræsi, raf-
magn, síma, koma upp götu-
ljósum, byggja skóla handa
börnunum og fleira og fleira.
Þótt breytingin úr sveit í bæ
sé ekki eins hröð og lýst er
hér að ofan eru vandamálin
mörg og þa.r sem eitthvað þessu
likt er nú að byrja að gerast
i næstu sveit við Reykjavík,
Mosfellssveit, litum við um dag-
inn inn á skrifstofu sveitar-
stjórans, Matthíasar Sveinsson-
ar, og fengum hann til að segja
smávegis frá framkvæmdunum
þar.
Þegar sveitin
breytist í bæ
LóSír i Mosfellssveif eftir-
sóttar — 200 á biSlista

SSxSs
Ilér sést hinn nýi, myndarlegi barnaskóli Mosfellssveitar og til hægri sundlaugin, Varmárlaug.

skipulagsskyld samkvaemt bygg-
ingasamþykkt Mosfellshrepps.
Talsvert hefur verið um að fólk
væri að kaupa sér spiidur úr
jörðum á svæði sem ekki hafa
enn verið skipulögð Og er rétt
að taka 'fram, að þar er al-
gerlega óheimilt að bjsggja
nema til komi samþykkt skipu-
lag af viðkomandi landi og
byggingaleyfi frá bygginga-
nefnd Mosfellshrepps. Við get-
Framhald á 7. síðu.
Matthías Sveinsson sveitar-
stjóri.
Skrifstofa Matthíasar sveitar-
stjóra er í Hlégarði og úr
glugga hans er fagurt útsýni
inn yfir sveitina. Þaðan sér
líka til Álafoss, elzta vísis að
bæ í sveitinni, og að Reykja-
lundi, þar sem mikil byggð
hefur myndazt kringum heilsu-
hælið-
Hluti af Markholtshverfinu nýja. Þar eru aðeins embýlishús.
Það sem komið hefur í veg
fyrir frekari byggingafram-
kvæmdir er að heildarskipulag
er ekki til og hefur ekki verið
hægt að gera það fyrr en á-
kveðið væri af ríkisins hálfu
hvar væntanlegur Vesturlands-
vegur yrði og hvar Þingvalla-
vegur lægi á hann og svt> aftur
hvar okkar byggðahverfi mundi
tengjast með tengibraut á ann-
an hvorn þessara vega. Það
hefur lengi verið beðið eftir á-
kvörðun um þessa tvo vegi, en
hún er nú loks komin, og eig-
um við því von á að fá fljót-
lega frumtillögur að heildar-
skipulaginu. 1 þeim verður
fyrst og fremst um að ræða
gatnakerfi og hverfaskiptingu,
þ. e- skiptingu í iðnaðarhverfi
ög íbúðahverfi.
Fyrst við erum farin að
rabba um skipulagið, mætti
það gjarna koma fram, að öll
lönd innan sveitarinnar eru
Matthías segir að íbúar sveit-
arinnar, þ.e. þeir sem þar eiga
lögheimili, séu nú 890 talsins,
miðað við tölur frá 1. des- sl.
Auk þess búa í sveitinni um
150 manns sem hafa eðlilegan
rétt til lögheimilis annarsstað-
ar, en eru hér vegna vinnu sinn-
ar, t.d. á Reykjalundi. Flestir
fastir íbúar sveitarinnar hafa
atvinnu innansveitar, nokkrir
sækja þó vinnu til Reykjavík-
ur, enda stutt, og nokkuð er
einnig um að utansveitarmenn
sæki vinnu í Mosfellssveit.
Svo mikið er sótzt eftir bygg-
ingalóðum í Mosfellssveit, að
enganveginn er hægt að anna
eftirspurninni og liggja nú hjá
sveitafélaginu um 200 lóðaum-
sóknir, sem ekki hefur verið
hægt að afgreiða. Mikið af
lóðaumsækjendum eru Reyk-
víkingar, en innfæddir sitja
fyrir um lóðaúthlutun.
— Aðalþéttbýliskjamarnir,
sem myndazt hafa hér á síð-
ustu árum, segir Matthías, eru
að Lágafelli, þar sem byggð
hafa verið tíu ný hús síðan
1964, og Markholtshverfi, sem
er nýtt, þar voru örfá eldri
hús fyrir, en um 20 em þar al-
veg ný eða í byggingu. Auk
þess hafa verið byggð nokkur
hús úti um sveitina og tals-
vert mikið að Reykjalundi. En
þessi tvö svæði, að Lágafelli
og í Markholti, em það sem
skipulagt hefur verið á vegum
sveitafélagsins.
Sé bara kosti við að búa hér
Og Reykvíkingurinn sem
flytur upp í sveit, hvemig líð-
ur honum — eða henni? A
hann líka við aðlögunarerfið-
leika að stríða? Er ekki dálít-
ið einmanalegt, a.m k. fyrir þá
sem fyrstir byggja og setjast
að?
1 Markholtshverfi í Mosíells-
sveitinni knýjum við dyra i
einu nýja húsinu og hittum
fyrir húsmóðurina, Þyri Sigurð-
ardóttur, ásamt þrem börnum
sínum, en Þyri er fædd og upp-
alin i Reykjavík og fluttist í
Mosfellssveitina í ágúst sl. Hún
er gift Baldvin Björgvinssyni
múrara og hafa bau, eins og
mðrg önnur ung hjón á íslandi
í dag, að miklu leyti byggt
húsið sitt sjálf: einnar hæðar
einbýlishús, stór stöfa, borð-
krókur, eldhús og bað og tvö
svefnherbergi sem reyndar má
breyta í _ þrjú þegar bömin
stækka. Útsýnið er dásamleet
í hvaða átt sem horft er-
— Ég sé eiginlega bara kosti
við að búa héma, segir Þyri
fyrst, sérstaklega vegna barn-
anim. Þetfca er svo frjálst fyrir
þau að lefka sér hér úti, fyrir
nú utan það að maður sjálfur
er ekki alltaf dauðhræddur
vegna umferðarinnar. Eldri
drengurinn minn var dálítið
erflður um tíma, hann er nú
eins og annað bam síðan við
fluttumst hingað.
Það er mjög mikið gert hér
fyrir bömin og unglingana,
ungmennafélagið gefur jæim
t. d. kost á að taka þátt í í-
þróttaæfingum alveg frá því
]>au byrja 1 skólanum. Þá er
sundlaugin líka eingöngu fyrir
bömin á veturna og við erum
náttúrlega einstáklega heppin
að hafa bæði srkólann og sund-
laugina hérna rétt á móti. Þetta
er ekki steinsnar.
— Hefur breytingin samt
ekki verið þér sjálfri að ein-
hverju leyti erfið? Er t.d- ekki
meira að gera á heimilinu?
— Ég mundi ekki segja að
það væri erfiðara, en það er
allt öðruvísi. Nú verð ég t. d.
að baka allt heima, — hér er
ekkert bakari sem haagt er að
hlaupa í. Og það er langt að
sækja nauðsynjar, svo að mað-
ur verður að læra að kaupa
inn einu sinni í viku f mesta
lagi. Þegar ég bjó í bænum var
ég vön að hafa basði mjólkur-
búð og aðrar verzlanir í naastu
húsum, og geta hlaupið út
þegar eitthvað vantaði.
Myndir og texti:
Vilborg Harðardóttir
— Þér hættir þá kannske við
að gleyma einhverju af því
sem þú þarft til vikunnar-
— Ekki lengur, en ég verð
að hafa tossalista!
Ég Enn enn dálítið til þess
að hér vantar alveg verzlanir
sem maður er vanur að hafa
greiðan aðgang að í bænum,
eins og t.d. vefnaðarvöruverzl-
un, bókabúð og fleira- ARt
slíkt þarf að sækja til Reykja-
víkur. Það er auðvitað nauð-
synlegt að eiga bíl þegar maður
býr hér og vinnur í bænum
eins og maðurinn minn. Þeir
þyrftu meira að segja helzt að
vera tveir, segir Þyri og Mær
— einn fyrir bóndann og arm-
ar fyrir frúna!
Armars er það svo, segir
hún, að þegar maður er loks
búinn að laera að kaupa inn
til langs tíma í einu, sparar
það auðvitað tíma og þó að
meira sé hér að gera að sumu
leyti, verða heimilisverkin auð-
veldari, því að allt kemst í
fastan skorður pg maður er
ekfci alltaf að hlaupa úr einu í
annað.
Framhald á 7. siðu.