Þjóðviljinn - 31.03.1968, Blaðsíða 3

SuffWudagur 31. marz 1968 — ÞJÖÐVILJTN'N — SÍÐA J
Viðtal við Hans Bender, prófessor
í Freiburg — Fyrri hluti
Mlklar rannsóknir á duldum hœfileikum í djúpi
vitundarlífsins fara nú fram í ýmsum löndum
Sovézkir og bandarískir vísindamenn haia nú
sem stendur með höndum stórmerkar rannsóknir
á óþekktum öflum sem leynasf í sálarlífi manna:
fjarhrifum, sem borizt háfa um þúsundir kíló-
metra, skyggni, spádómsgáfu . . . Mun nú vera
að birta yfir þessu sviði þekkingar fyrir atbeina
þessara rannsókna? Prófessor Hans Bender, þýzk-
ur prófessor, sem telst meðal hinna fremstu fyr-
irburðafræðinga nútímans, heldur það.
Hans Rehder, forstöðumaCLir
meltingarsiúkdómajspitala í
Hamborg-Altonia, hafði þrjá
sjúklinga sem hann gat með
engu móti laeknað. Og er hon-
um var orðið það ljóst, að hann
kunni á því engin tök, ákvað
hann að fela þá „huglækni“
þeim. Karli Trampler að nafni,
sem heima átti í Greafelfing,
sem er lítið þorp í nánd við
Monaco. Trampler, sem ekki
hafði próf í læknisfræðd, held-
ur í þjóðfélagsíræði, hafði
marga sjúklinga bæði í Þýzka-
landi og í Sviss. „Við skulum
tiltaka“, sagði Rehder við lækn-
inn, „ákveðinn tíma dags í þrjá
daga, sem þér skuluð hafa til
að hugsa um þessa þrjá sjúk-
linga mína í Hamborg, — til
að senda þeim sálrænan lækn-
ingakraft frá Graefelfing og
alla leið til Hamborgar".
Þrjár konur
Tilraun þessi var gerð án
vitundar sjúklinganna, og hafði
sú „sálræna útgeislun" engin
bætandi áhrif á heilsufar
kvennanna, sem Trampler sendi
þeim úr fjarlægð. Þá greip dr.
urslausar. En við tilraunir
Tramplers batnaði henni að
fullu. Batinn kom fljótt, og
hún komst á fætur, bað um
mat, þyngdist á fáum vikum
um fimmtán kíló, fór að vinna,
og þurfti ekki framar á lækn-
ishjálp að halda við þessum
sjúkleika sínum.
Hin þriðja þjáðist af krabba-
meini, sem komið var á það
stig að engin skurðaðgerð gat
gagnað. að var mikill bjúgur
í fótunum, og hún lá rúmföst og
mátti sig ekki hreyfa. Óðar en
lækningatilraunir Tramplers
hófust fór henni að skána,
vatnssýkin þvarr, og hún
styrktist og rauðu blóðkomun-
um fjölgaði úr 63% í 73% af
af því sem eðlilegt er talið, á
einni viku. Stuttu seinnia fékk
konan að fara heim til sín.
Samt var henni ekki batnað, og
hún dó þremur mánuðum sið-
ar. En allt fram að andlátinu
var hún algerlega laus við
þjáningar.
Fleiri dæmi
Hér kemur önnur saga.
Tékkósióvakiskur líffræðingur
RICCIOTTI LAZZEROs
Siötta
skilninqarvitið
\
Rehder til annarra bragða: lét
lesa fyrir sjúklingimum þrem-
ur úr bók Tramplers um sál-
ræn öfl, og þann lækningamátt
sem í þeim felst, og varð þá
skjót breyting á líðan kvenn-
anna, og sögðust þær finna á
sér furðuleg áhrif frá manni
sem hvergi væri nærri. Þá tiltók
læknirinn daginn og stundina,
sem Trampler átti að hafa til
að komaist í samband við þær,
einungis með hugsun sinni. En
Trampler var ekki sagt neitt
til um það, hvað þær hefðu
orðið varar við og hvenær.
Samt sem áður tókst þessi til-
raun þó nokkuð vel. Ein af
þessum þrem konum, sem
þjáðist af mestu kvölum í gall-
blöðrunni, sagðist hafa losnað
við þrautirnar á hinni sömu
stund sem „lækningin" hófst.
og hún komst á fætur eftir
hálfan mánuð og fór þá heim
til sín. Ári síðar kom hún aft-
ur til þess að gangast undir
skuirðaðgerð, og tókst það vel:
voru teknir 52 steinar úr gall-
blöðrunni.
Önnur þeirra hafði ígerð í
brisinu Hún þjáðist óskaplega
bæði á degi og nóttu, og allar
lækningatilraunir urðu árang-
að naíni Milan Ryzl, sem rann-
sakað hefur ýmsa fyrirburði
svo sem fjarhrif, skyggni og
dáleiðslu, gerði mjög mark-
verða tilraun árið 1961 í Prag.
Þar dáleiddi hann mann sem var
með afbrigðum hrifnæmur fyr-
ir dáleiðslu, og bað hann að
segja sér nákvæmlega til um
það hvað klukka sú, sem hékk
í annarri stofu í íbúðinni, væri.
Dáleiddi maðurinn svaraði
þessu rétt í nærri öll skiptin,
sem hann var spurður. En þá
sjaldan að svarið stóð ekki
heim-a, var engu líkara en tölu-
stafinnir hefðu brenglazt. T.d..
þegar klukkan var 3,01 svaraði
dáleiddi maðurinn: „Hún er
0,31.
Hór er annað dæmi: Fransk-
ur efnafræðingur, René War-
collier að nafni, reyndi að senda
stúlku nokkurri, sem stödd var
í 10 km fjarlægð frá húsd hans,
tiltekna hugsun: í fimm mínút-
ur hugsaði hann stöðu-gt um
sérstaka mynd sem hann h-orfði
á og beindi allri athygli að, en
þetta var málverk. af Beethov-
en, sem bandarísk kona hafði
gefið honum og hafði hún mál-
að hana sjálf, í Bonn, í því her-
bergi sem tónskáldið fæddist
í. Paula litla (evo hét stúlkan)
nam þessi skilaboð, þar sem
hún sat heima hjá sér í tíu km
fjarlægð, og skriíaði samstund-
is á blað það sem hér fer á
eftir: „Rauð dagbók. Lykt af
leðri. Spegill. Gimsteinaþáttur-
inn úr Faust. Ég verð vör við
tónlist. Brjóstmynd af Beet-
hoven.“ Paula hafði ekki að-
eins tekið við boðunum, sem
átti að senda henni, heldur
hafði fylgt j>eim hitt og þetta
sem maðurinn, sem sendi, var
alls ekki að hugsa um, en ydrf-
ist vera í sambandi við her-
bergi það í Bonn, sem meistar-
inn fæddist í.
Hcr kemur þriðja dæmið og
er það enn furðulegast. Þá
tilraun gerði prófessor Wilhelm
C. H. Tenhaeff, þekktur fyrir-
burðafræðingur í Utrecht, 3.
júlí 1953. Hann var þá staddur
í Neustadt. sem er borg í nánd
við Heidelberg í Þýzkalandi,
ásamt íræ-gum hollenzkum
miðli, Gerard Croiset að nafni,
og biður hann hann að segja
sér hver sitji í sæ-ti númer 73
í sal einum ákveðnum í Pirmas-
ens, sem er borg í 50 km fjar-
lægð frá Neustadt, en í sal
þessum voru þá samankomnir
250 menn. Þessi skyggmi mað-
ur, sem þekktur var um alla
ólfuna fyrir að hafa aðstoðað
alþjóðalögreglu við að hafa upp
á týndum manni, þóttist brátt
finna hver í sæti þessu sæti
og lýsti því svo: „í þessu sæti
er kona um sjötugt, og hún er
í kjól úr anigóraull. Hún er í
hvítri skyrtu. Hjá henni situr
karlmaður, sem virðist vera að-
alpersónan í kvikmyndinni
Bannað að dreyma. Konan á
heima í rauðri höll þar í
grenndinni, keypti fyrir stuttu
öskjur með döðlum í, hefur
verið í Slesíu og fyrir stuttu
talað vi ð mann sem var að
koma þaðan". Prófessor Ten-
haeff náði símasambandi við
sal þennan í Pirmasens, og
spurði hvort þessi lýsing ætti
við konu sem sæti í 73. sæti,
en hon.um var s-agt að hún ætti
við konu, sem sæti í 75. sæti,
og að sú kona væri í kjól úr
angóraull, og hvítri skyrtu, að
hún ætti ekki heima í grennd-
inni í „rauðri höll“ (í Pirmas-
ens er kapellan í kirkjugarðin-
um kölluð þessu nafni: Rauða
höllin), að hún hcldi í hendi
sér á leiðarvísi ferðamanna um
Slesíu, og að hún hefði keypt
öskjur með döðlum í áður en
hún fór inn í salinn. Maður-
inn sem virtist vera í fylgd með
henni var það ekki, heldur
hafði hann eitthvert embætti
á hendi þar á staðnum.
Hvernig gat nú á því s-taðið
að þes-si vitneskja gat flutzt
yfir í meðvitund hins fræga
Hollendings um annan eins
veg? Hvaða „kraftar" voru að
Próf. Hans Bendex (til vinstri) er hér með aðstoð hollenzka mið-
ilsins Gerard Croiset að reyna að hafa uppi á manni sem týnd-
ist í Köln. Þessi þýzki prófessor stjómar þeirri deild háskólans
í Freiburg, sem cingöugu fæst við fyrirburðafræðí, og er hann
þekktastur allra þeirra, sem við slikar rannsóknir fást, og jafnan
gefinn gaumur að orðum hans.
verki þegar konumar þrjár
losnuðu við allar sjúkdóms-
þrautir sínar og ein af þess-
um konum, sem allar voru tald-
ar ólæknandi, læknaðist full-
komlega? Þessari spurningu er
að líkindum ósvarað enn, svo
tryggt megi teljast, svarið bíð-
ur síns tíma.
Tilraunir víða
Allt þetta vakti hina mestu
athygli, en fyrirburðafræði,
parapsyckologia, hefur einmitt
á þessum síðustu árum þróazt
gífurlega ört, og eru nú gerð-
ar um þetta vísindalegar til-
raunir við 128 háskóla, víðs-
vegar um hn-öttinn, af þeim
eru 47 í Bandaríkjunum, og 10
i Sovétríkjunum og löndum sem
að þeim liggja og lúta sams-
kon-ar stjómarfari. í Banda-
ríkjun-um eru það Harvard-,
Duke-, Stanford- háskólar og
City College eða New York-
háskóli. sem bezt hafa skipu-
lagt þessar rannsóknir, og
lengst hafa haldið þeim fram og
mest-a frægð hafa getið sér
fyrir þær. Frægastur þessara
vísindamanna er Joseph Banks
Rhine. en hanm hófst handa
1934 um að athuga hver áhrif
sál eða andi (ef svo mætti
kalla) gæti haft á efnið „Fyr-
burðasálfræðin", segir hann, „e
nú aðeins að byrja að taka t:
meðferðar rannsóknir á þeir
sérstöku fyrirbrigðum 1) a
segja fyrir um óorðna hlut
2) að skynj-a það sem gerií
annarsstaðar, nær eða fjær, 3
að finna með dularfullum hæt
hemaðarleyndarmál, 4) a
greina sjúkdóma. 5) að finn
týnda hluti, eða grafna í jörði
6) eða að grein-a ýms efni, al
frá vatni til úrans“. Rhine he
ur nú stofnað sína eigin ram
sóknarstofu og heldur þar ;
fram rannsóknum sínum c
hefur til þess styrk sém nen
ur 500 000 dollurum árlega.
Auk tilrauna þeirra sem geri
ar eru í Bandaríkjunum, rr
nefna þær sem verið er að gei
í Japan nú á síðustu árum. c
er af báðum nokkuð nýtt s
frétta: aldrei fyrr. svo vits
sé, hefur tekizt að taka ljó
myndir af hugsun manns. Mai
ur heitir Ted Seríos, kaþólski
maður fæddur í Kansas Cit:
fertugur að aldri og af grísk
foreldri. Allflestar þessar ti
raunir fórU fram í Denver c
í Chicago í viðurvist 29 ví
ind-amanna.
Ted Serios hafði við þess:
tilraunir tvær gerðir af ljó
mynd-avél s°m heitir Polaro:
Framhald á 9. síð