Þjóðviljinn - 11.06.1968, Blaðsíða 5

EwiðjucDagur 11- júiu' 1968 — ÞJÓÐVIUINN — SÍÐA ^
Ég væri ef til vill ekki skákmaður
hefði ég ekki lagt stund á tónlist...
Sp/o//oð v/ð Ta]manof sfórmeistara, gest á Fiskemótinu
•Vaömam
riip
■
Tajmanof hefur tekið þátt í mörgum stórmótum um dagana. Ilcr scst hann (til hæsri) tefla við Tékk>'"Ióvakann Pachman á einu
sHíku stórmóti. Bak við þá sjást tvcir af öðrurn erlendum þátttakcndum Fiskcmótsins í Reykjavík, Uhlman til v. og Szabo tii hægri.
Mótið og
íslenzkt skáklíf
— Hvermg hafið þér kurmað
við yður á því móti sem nú fer
fram hér?
— Mér er sajgt að Islamds-
byggð sé meira en þúsumd ára
gomul, og það má segja setm
srvo, að í fyrsta sinn í þúsuind
ár sé svo sterkt mót haldið hér,
rr ;;ð mörgum siser'kum mönnum.
Annars er gaman til þess að
virba hve skákáhugi er hgr mik-
ill. Ég er hér á Islamdi í ammað
sinm, kom fyrst 1956, og tók þá
strax eftir þessu. Ég tefldi þá
mokkur fjöltefli og það var sama
hve lítill bærinm var, aMitaf
famnst meira en nóg af þátttaik-
emdum. Og núna sé ég að
ökipuleggjendur mótsins haifa
líklega vanmetið átouigamm fyrir
því. því það vantar pláss fyrir
áhorfendur — það er alltaf
gleðilegt þegar það gerist.
Mótið byrjaði á allmikluith
tíðindum — eftir fimim um-
ferðir om aðcins þrtr þátttak-
endur ósigraðir og er það ó-
venjuleigt. Meistarar eims og
Szabo, UMmian og Friðrik haía
þegar mátt bíta í súrt epli taps.
Og ýmislegt óvænt hieifur gerzt
eins og mjög fállegur si-guir Guð-
mundar Siguirjónssonar yfir
Szabo.
Þýðing Friðriks Ölafssonar er
auðvitað mifcil á móti sem tefLt
er í Reykjavík. Við höfum þefckt
hann lengi og aliir menm i slkák-
heimiinium bera virðingu fyrir
honum, hanin er hógvær maður
og greindur og mjög ánægju-
legur persónuleiiki. Hann er ó-
umdeilanlegui’ skákforingi ís-
lenzkur og heflur mikla þýð-
ingu fyrir land sitt — ég vil
tenigja mikinn sikákáhuga hér
við það, að í Landinu er uppi
sönn skákhetja.
Friðrik fór ekki vel á stað,
tapaði fyrir Vasjúkof, það var
leiðinlegt því hann hafði teflt
vel og hefði getað uinnið. En
fa.ll er farairheill og allavega er
hann ein af stómm vomim
Aðalfundur Toll-
vörugeymslunnar
Aðalfundur Tolilvömgeymsl-
unnar h.f. var haldinn í Sig-
túni 5. júní sl. og kom fram
í skýrslu framkvæmdastjéra á
fundSnum að hagur fyrirtækis-
ins er blómstrandi og brýn
nauðsyn á stækkun þess, að
því er segir í fréttatilkynningu
um fundinn.
Fráfarandi stjóm og vaira-
stjórn var einróma endurfciör-
in, en hana skipa: Albert Guð-
mundsson stórkaupmaður for-
maður, Hilmar Fenger stórk.,
Binar Farestveit. stórk., Sigur-
liði Kristjánsson kaupmaður,
Jón bór Jóhamnsson forstöðu-
maður bingðad. SlS, Bjami
Björnsson forsitjóri, Þorsteinn
Bemharðsson fbrstjóri.
Framkvæmdastjóri félagsins
er Helgi K. Hjálmsson við-
skiptafræðingur.
Sport eða list?
— Hafið þér teflt mikið að
undanfömu?
— Mjög lítið undanfama sex
mánuði. Ég er píanóleikari að
atvinnu og tíminn frá nóvem-
ber og fram í miai er minn
helzti konserttími. Þetta er
fyrsta mót miitt eftir langt hlé.
— Skák og tóniist, er það ekki
heldur sjaldgæf blanda?
— Bf til viill, en ég held hún
sé góð, hið tilfinndnigailega og
skynsamlega fara vel saman. Og
ég reyni að koirnia í veg fyrir
að annað truffli hitt, stundaekki
hvorttveggia í einu. Þegar ég
hef gert nokkurt hlé á skék
eða tónlistariðkunum, þá kem-
ur upp i mér visist huinigur, mað-
ur snýr sér af effldum áhuga
aftur að því sem látið var kyn-t
lisgja.
— Þér kærið yður ekkertum
athuganir af því tagi, að skák
sé of mikill leilkur til að vera
alvarlegt viðfangsefni, og um
leið o£ mifeil alvnra í henni til
að hún geti verið ieikur?
— Það er Mfelega bezt að
kalla skákina listgrein. Það er
oft talað um það að skákin sé
samibland vísinda, lista og í-
þrótta. Ég hold að miinmsit fairi
fyrir íþróttaþættinium, hann er
ekki meiri en t.d. í hvaða sam-
keppni tónlástarmanma sem
vera skail. En þættir vísdnda og
listar er að mímu viti það sem
eðili sfeá'karininar er snúið af.
— En er ekki sagt að Petr-
osjan hiedmsmeistari sé ærið
sportlegur í afstöðu sdnnli til
skáknrinnar, treysti t.d. mikið
á líkamlegan þrótt?
— Nei, gorði harnn það, þá
held ég hann hefði aldrei orðið
það som hanm or. í skákstíl
hans er þáttur innsæis og l‘ist-
ar, þótt hann sé ekki rmjöig á-
berandi, á því or enginn vafi.
Hanin hefur skynsomdaraflstöðu
til móta, reikinar út hvemig
hann ó að dreifa kTOftum sín-
um; gagnvart hverjum á ein-
ungis að keppa að jaifntefli o. s.
frv. Bn þetta vorða meinn að
gera, það er okfci hæigt að hlaupa
tíu kílómotra á hraða sprett-
hlaupara.
— Hvern teljið þór mestan
listamann meðal skdkmanna?
— Tvímælalaust Tal.
— En Bronstein?
— Hanm er sitemmmingsmaður,
og hinn skapandi þáttur er
mjög steikur í skáfclist hams.
En það er misisfcilmiingur sem
sumir halda, að honuim sésama
um stigim á mótum. Þeir hug-
sjónamenn eru ekfci til meðal
skákimanna að þeir láti sig
vinningaitöfluna engu skipta.
Anmars var ég að fá þær frétt-
ir að Bronstein væri efetur á
meistaramóti Moskvu, hálfum
öðrum vimningi yfir Petrosjan.
sem tefflir þar líka.
Heimsmeistara-
tignin
— Stundið þér ssássgnir um
úrslit þeirra einvigja, sem nú
fara fram um réttiinm til að
tefla við Petrosjan?
— Ég fylgist vel með þeim
eims og aðrir skiákmenm, og óg
held þar komii margit skemimtii-
legt firaim. Mon.n era þeirrar
skoðuinar að þeir Kortsmoj og
Spassikí hafi betri möguleika í
sínum eimvígjum. En í skdk
getur allt komið fyrir, og það
kæmi mér okkei't á óvart þótt
þeir Tal og Larson bæru sigur
af hólimii. Aftuí* á móti teil ég,
að það verði að lokum tveir
sovézkir skákmenn som glími
um heimsmeistaratitilinm sjálf-
an.
— Hvað sýr/-,t yður um hið
nýja áfangakerfi á leiö til
heiimsmeisitar'atig'nar?
— Til að mota þetta einv'ígja-
kerfi þarf maður aö hoía tekið
þátt í því sjálfur. Ég hof a.ð-
eins orð vina mdnma og kumn-
ingja, og þeir eru óáinæigðir. Tiu
skáka eimvígi tekur mjög á
taugarnar og mii'kið undi.r hverri
skák kom.ið. Ég hef leikiið á
kandídatomótum, og ég tetl að
þau séu miklu skemmitilegri.
Auðvitað er crfitt að finna
form á þessu sem alllir gætiu
verið ánægðir með. En allavega
er einfaldara að sfcipulegiaja
kandídatemót þar sem allir
mestu skákimetstarar heims
koma saman, þau vekja miikla
athygli og bverju laindi er það
mikill ávinnimgur að vena gest'-
gjafi á slíku móti. Hitt fyrir-
komulagið er aftur á móti
þynigra í vöí'um fjárhagsilega;
það fá ekki öll skáksambönd
undir þvi risið.
— Hvaða mót eru yður minn-
isstæðust?
— Ég hef reyndar teflt all-
mikið, an ég held að kandí-
datamótið í Zúrich 1!>53 hafi
verið merkilegast, þa,r tefldu 16
stóiimieistarar tvær umfei'ðir.
Það hefur líka verið beztamót
eftirstríðsái'anna, flestar merk-
ar skákir teflldar á einum vett-
vángi. Meistaramiót Sovétríkj-
anna þykja alltaf tiðindum sæta,
þvi þar er engimn vedteur hlekk-
ur. Ég hef tvisvar keppt á
Capablancamótinu á Kúbu, og
þar er alltaf skemmtiilegt að
koma og steipulagmdinig frábær.
Fyrstu skrefin
— Hver voru fynstu steref
yðar á steáltebrautinnd?
— Steóteim var mér frá upp-
hafi temigd tónlistinim, og hefði
ég ekikii lagt stund á tónlist
hefði ég ef til vill aldrei ardið
skékimaður. Þegar í fyrstu
bekkýuim barnaskóla lagði ég
situmd á músnk, og mér var
boðið að leitea í tevifomyind sem
hót „Beetihoventeonse!rtin'n“ og
fjallaði um tónlistarböm. Ég
lék þar aðalhikiitvenkið, fiðlu-
leikara reymdar — ég lærði
sénsitakiliega á fiðlu í hólft ár
tii að geta borið mig rétt að,
en a£ tónumum sjálflum þumfti
ég ekiki að hafa áhyggjur, það
var ágaetur fiðlusnillimigur, Mír-
om. Polj aikiín, nú lótdnm, sem sá
uim þá hlið mólsims. Þessimynd
fór víða og ég varð vinsæll af
og var aflt boöinn þamgað sem
hátíðahöld fóru fram meðal
umigherja, sagði frá mymdinmd
og tómilisitamnómi o.ffl. Árið 1938
var ví-gð umigherjahöll í Lenin-
grad, umgherjar fengiu eáma af
fegurstu hölilum borgarinnar til
umráða, Amítsjkímhöl'limia. Þar
voru him ágætustu skilyrði fyr-
ir steólabörn til að þrastea mieð
sér >TTisa hæfilleika, hvortsem
var á sviði stærðfræði, tónlist-
ar, tækni eða fþrótta. Þegar
höllim va.r opnuð var ég í hópi
fyrstu gestanma og var boðin
þátttaka í einmii af deilduim
hennar. Qg mér þótti skátesitotf-
am einhverra hluta vegna girni-
legust til fróðleiks þótt éghefði
lítið tefilt fram að því. Ogeteki
spiLLti það fyrir að hún var
unddr handleiðslu Botvinmites,
síðar heimsmeiistara. Ég lemiti
í s'teákmainmaumhvertfi og fétek
áhuiga, og beztu sikátetmemn umnu.
með okkur krö'kkumum. Þreibt-
án ára gamall komstég í fyrsta
flokk og varð lærisveinn Bot-
vinmiks, og honum ó ég mamgt
að þakka. Við ferðuðumst um
margar borgir, kepptum t.d. við
Kíef, og þá kynntist ég Bron-
sbein bráðungum. Við tefldum
símskák við Mostovu og maist
gat stoemnmtilegt skeð. Ungherja-
hallitmar voru ágæt fyrirtæki,
við þær hef ég frá fyrstu tíð
temgt þann áramigur serni ég hefi
náð.
— Og hverjir voru fyrstu
stórsigrar yðar?
— Á hverju skeiði eru sigrar,
sem manmi hetfur þótt mikið til
koma. Fyrstur var sá sigur að
verða skólabamaskákmeistari í
Lemínigrad, fyrsti sigurinm með-
1 ail fullorðintna var að dledla með
Sailo Flor meistaratign Tasjkent-
borgar, en þamtgað var ég fluitt-
ur ásaimt mörgum uegttimigum
og bömum á stríðsárunum. Og
hjá okfour þykir meistaratign
Sovétríkjanna mjög eftirsóten-
arverð — en til hennar vammég
árið 1956. — A.B.
D UMFE RÐARNEFN D REYKJAVIKUR
n LOGREGLAN 1 REYKJAViK
Akstur á akreinum
Allmiikið hefur borið á því,
fná gildistöku H-umferðar, að
öfoumenm hafi ekið of mikið
á vinstri atoreim, þar sem ak-
braut er skipt með miðeyju,
og síðam hvorum helmingi ak-
brautariininiar steipt í tvær ate-
reinar sem gera máð fyrir sömu
akstuirsisitefn'U. Má sem dæmi
nefma Hrinigbraut, Mitelubraut,
Snorrabraut og fleiri götur.
í umferðairlögumum segir:
„Ökumenn skulu halda öteu-
tækjum sínum hægra megim á
akbraut eftir því sem við verð-
ur komið og þörf er á vegna
ammarrar umferðar". Með því-
líkri notkun akbrautanma ná
þær bezt þeim tilgangi sem að
er stefnt, með því að skipta
akbrautum í akreimar, þ.e. að
skapa öruggari og greiðari um-
ferð.
Áður segir, að öteumenn aki
of mi'kið á vinstri akrein. Ó-
eðlilegt er, að ökutækd sé ekið
lanigtímum saman á vinstri
aterein, þvi að sii aterein ««r
eimkum ætluð til framúrakst-
urs. Og oft má sjá ökumenn
aika alla leið frá Mikla.torgi
vestur að Melatoirgi á vinstri
a.krein, sem gen.gur í berhö.gg
við ákvæði umferðarlaganna.
Ef beygja á til vinstri á
gatnamótum, flytur ökumaður-
inn ökutækið á vinstri akrein
hæfilegia löngu áður em komið
er að gatoamótumum, em ætli
hann aftur á móti að halda á-
fram eða beygja til hægri,
heldur hann hæigri atereim. í
þessu sambandi er rétt að
bemda á, að ekki skal skipta
um akrein, nema greinileg
stefmumerki hatfi áður verið
getfin, og umferð á afereimunum
leyfi að skipt sé um akreim.
Áminningarmerki
Á H-diag hófst dreifinig á hö-
um áminndnigarmiðum meðal
bifreiðarstjóra á öllu landinu.
Var þeim tilmælum beint tul
allra öfeumiannia, að þeir festu
miðana í bifreiðar sínar. —
Merkjum var dreift með aðstoð
umferðaröryggisnefndia rrm
land allt, og einn.ig voru þau
fáanleg á benzínafgreiðslum og
öðrum þjónustostöðvum fyrir
bif rei ðarstj óna.
Því miður skortir nokfeuð á,
að biíreiðastjórar hafi sirsnt
]>essari beiðni sem skyldi, en
um þýðieigu þessara merkja
þarf ekki að ræða, en þau geta
hæglega forðað árekstri. Ættu
þeir, sem þannig er ástatt um,
ekki að dmaga lengur að festa
miða í bifreiðar sínar. Með
því að líma þau á vissa staði
í bifreiðinni, eru þau síféllt á-
mimning til ökumiannsims um
að ekið sé í hægri umferð.
Þá má benda þeim öifeumönn-
um. sem festu ámimningar-
merki í bifreiðar sínar á H-
dag, eða fljótt etftir H-dag, að
flytja merkin svolítið til, þann-
ig að þau séu ávallt fersk á-
minning nm hægri umferðina.
Ferðahandbókin nýkomin út
• Sjöumda útgálfla Ferðahand-
bókarinnar er nýkomin á
markað.
Hefur etfni bókarinnar verið
endurskoöað ag ýmsu nýju etfni
bætt við, m.a. grein um ör-
æfasveit eftir Sigurð Bjöms-
son á Kvískerium. 1 greim sinni
segir Sigurður sögu örætfa-
sveitar frá upphafi landnáms
og lýsir staðhóttum þar. Á
kápu Ferðaihandbókarinnar eru
tvær myndir úr örætfum telkn-
ar af Sigurði Björnssyni. Ferða-
handlbókin er að þessu sinni að
notekru helguð Austurlandi og
auk áðumetfndar greinar um
öræfasveit er kafli éftir Gísla
Guðmundsson, leiðsögumann,
er nefnist Leiðir um Austur-
land. I þedm kafla lýsir Gís’li
öteutleiðum frá Mývatoi til
Jökulsár á Skeiðarórsandíi.
Þá birtir Ferðahandbókin
lýsingu á bitfreiðaslóðum á
miðhálendinu etftir Siigurjón
Rist, vatoamælingamann. Lýs-
ingum Sigurjóns fýlgja ná-
kvæmdr uppdrættir sem auð-
velt er að nota.
Einn viðamesti kafli bókar-
innar veitir ítarlegar r>g ná-
kvæmar upplýsiingar umhvers-
konar þjónustu og fyrirgreiðslu
í kauptúnum og kaupstöðum,
sem ferðafólki mega að gagni
koma. Þessi kafli er endur-
skoðaður árlega í sanwinnu við
forráðamenn viðkomandi sveit-
artfélaga.
Auk þess efniis sem áður er
getið er að finna í Ferðahand-
bókinni mjög yfirgripsmikinn
fróðleik varðandi ferðalög, svo
sem skrár yfir veiðiár, veiðd-
félög og leigutaka, skrá yíir
gömul hús, minjia- og byggða-
Framhald á 9. síðu.