Þjóðviljinn - 16.06.1968, Blaðsíða 7

Surmudagur 16. júní 1968 — Í>JÓÐVTLJINN — SÍÐA J
Einkalíf og annað líf í borði
bokmenntir
Asrnar Þórftarsoir. HJart-
að í borói. Almenna bóka-
félagið 1968, 181 bls.
Agnar Þórdarson, kunnur og
duglegur lei'krirtahöfuindur, send-
ir frá sér þráðju stoáddsögu sína
þessa dagana — á tveilm sikáild-
söguom hó£ hanin reymdar feril
simin fyrir nær tuttugiu árum,
em siðam hefiur leilkiriltaigerð átt
alla sjmilega riithöflundarkraifta
hams.
Byiglgintg sögunnar geftur
mdnnt á ýlmsar kvitomyndir:
söguhetjan hgigur slösuð etftir
slysið miikla sem reið enda-
hnút á hrapalMegan feril, sagan
gerist að miestu í viibund þess-
arar persóniu, eigrandi mcillli
sveifns og vötou í fiortíð sinni
og nútíð, filashibadks. Það er
bruigðið upp aitvitoutm og miinm-
imigium, ekitoi endilega í réttri
tímiairöð, stoiptimgiar enu tfðarog
hraðar á miílili atvitoa daigisins,
þegar hinn endanlegi ósigiur
varð, og aðdraiganda hrunsins.
Og einaibt er kilippt á aibriðin
með gamailtounmiri kviktmynda-
aðferð — aliit fer út úr fötous,
aðrar pensónur haifa mitoita tiil-
hnei giingu til að leysast . upp í
skrímsli, viiMdýr og aninam ó-
fögnuð.
Hór segir flrá manani (það er
varla að við vdibuim naiiin hams)
hann lifiir í lýgi mestam part,
við erum á vettvangi ýmissa
annarra n'>7,legra verka, til að
mynda léiltorife Jötouis Jakoljs-
Samvinnan efnir
til happdrættis
Þriðja hefti Samvinnunnair á
þessu ári er nýkomið út og er
kominn út einn árgangur, 5 blöð,
af blaðinu í hinum nýja bún-
ingi undir rltstjórn Sigurðar A.
Magnússonar. Hvcrt hefti er
helgað ákveðnum málaflokki og
að þessu sinnl er fjallað um
Samvinnuihrcyfínguna.
Til þessia hafa efitirtaldir mála-
Hábær
Framhald aí 12. síðu
ars verða þar aiusturlenzk Ijós
og Búddhamynd til .skrauts. Því
verða þarna einmig' pallar, þar
sem listamönmum göfst kostur á
að sýna höggmyndir eða aðra
svipaða mumá. En aðalskreytin.g
o,g augnayndii garðsims verður
itjöm, sem gerð heflur verið ,í
homum miðjum.
I tjörnimni, sem fyiliir mið-
hluta garðsimtS, svo að gestir sitja
að fcalla allt i krimgum hana,
er m.a. gosbrunmur. Vatnssúlatn
kernur úr afsteypu af listaiverki
eftir Guðmumd heitin Eimatrsson
frá Miðdal, himm ágeeta lista-
mann, sem bjó >,t>g statnfiaði um
langt árabii að Skólavörðustíg
43, í nœsta húsi við Hábae. í
öðrum enda tjiairniarinmar hefur
einnig verið úllbúimn l'ítill fioss.
Þá má geta þass, að ætlumim
er a<ð hafa þarna einhver gull
handa yngstu kynslóöimmi tiil að
una við, svo að mamma eða
pabbi eða foreldratrnir báðir
þurfi etoki að vera á þonuim efit-
ir börnum sínum, meðan veit-
inga er neytt. Er betta nýjumig
í starfi vedtiimgalhúsa hér.
filokkar verið tefoniiir, til umnteðu
í Samwinmummti: íslenzk skótamál,
Friðun Þinigyalla, íslenzkur sjáv-
arútvegur, Isíland og umheimur-
inn. Is/lenzk bókasöfin og í sdð-
asta hefiti Skimvinin'Uihreyfimgin. I
næstu hefitum vei-ða þessi eifini
tefcin fyrir: Isdenefour landibúnað-
ur, Drykikjuimenmimig á fsilandi og
Þjóðareinkenni Mend.Lniga. Auik
máJafilóktoanna, hafa birzt í rirt-
imu ítartegar ævisögur manma,
sem sett hafa svip á öldina. Þá
eru í rirtinu flastlr þættir um
samttíimiaþtróun í alþjóðamálum
og greimar efitir sórfróða menn
,um bókmieontir, leiklist, kvik-
trfýnditr, támlfet, myndJist, trúmál,
vísimdi og listi-r aufo ljóða, smá-
sagna og ýmis® annars efmis.
Samvininam «r þannig orðim
eitt fjölbreytilegasta þjóðmála-
og menniinigairtímarit sem hér er
gefið út, og heifur ásfoirifendum
fjö'lgað mjög eftir að hinn nýi
ritstjóri tðk við og breytt var
uffl búninig, og er Samvimmian nú
giefSn út í 7 þúsund eintökuim,
en ásforiftendiur eru' urn 5 þús-
und.
Nú hafia útgefendur ákveðið að
herða emn róðurimn með söfnun
nýrra ásforifenda, og eimn liður-
inn í þelrri í þeirri við'lpitni er
ásikrifendahiappdirættii, þar sem
boðið er upp á 17 daga ferð fyr-
ir tvo til Mafilorca og Eundúna
eimhverntíma á tíimaþi'linu firá 16.
júlí til 23. dktóbér. Þeir sem
greitt hafá þennan ágæta árgang
fyi’ir 7. júM eru sjáMfcrafa þátt-
tafoenduir í þessu happdrætti, jafnt
nýir nslkriSCendur sem gnmílir. —
Dregið verður 15. júlí n.k.
samar, Suimiarið 37. Faðir hans
kemur allmikið við sögu í
„flasihbacks“ ljókarinnar —
glæsimemmd og löddari, . flullur
með draumóra og róðaibruigg um
ótrúileg viðsikiptasiamibön<f og
stórkostlleg fjármádaævintýri,
enn eimn fiullfitrúi fiáránlegs
ailaddínsdraums norðurijósa,
guilfis og fosisa, sem EinarBene-
ditofeson fyllti með íslenzíkaat-
hafnamenn svonefnda, og hetfiur.
etoki rummiið af þeim síðam. Son-
umiinn er reyndar gamili maður-
inm enduirborinn, nema allur
venjulegri í smiðum, færðurniið-
uir á hvensdaigsdegra plan. Hann
er sem sagt eiiran af þeim imönn-
um sem ætla sér að lifla hátt og
vinna . þessvegma stóra sigra í
fjármálym, en fær eiklki risið
undiir þessuim ofurvenjuilegu
borigaradegu tidhneiiginigum. Og
bætir það upp með lýgi, er sí-
ljúgandi að sjálfum Sér, að eig-
inkonu og börnuim og ástkonu
og hverjum þeim sem inn í sög-
uma rekst: það er allt að laig-
ast, hann mun taka sig á, harnrn
mun sýnia þeim þótt síðar verði,
hamn er rétt að því komiinn að
fá saimd>önd við eriend fyrir-
tæki, hann ætdar að hætta
glæfradegri spilamenn.siku og
selja bidinin og hvað edna til að
geta grei'tt aftur það sem hamm
hefiur stoldð úr sjáJifis sinshendd,
sem giaidkeri, hamn damsar á-
fram i vdimu fjárhættuspils (í
fileiri en einni meirkingu) og
bfiektoinga, og, eins og að líik-
uim lætur, sjádifemeðaumlkvun,
þar til addt er glaitað. Ætn
menn kannist ekki við kauða?
Ðn að sjálfsögðu verður hann
ekki Ómerkari fiyrir )>að.
Vesædd þessa nútímafsdenidings,
og að nokkru leyti for-
. senda hennar, birtist okfour á
þrennsfoonar vettvangi: í end-
unTúnningunni um föður-' hans.
í heimi spillameninslku (og við-
skipta að nofoknu,) og í sam-
skiptum hans við edginltoonu og
ástkonu. Af þessum þáttum
söguinnar er sá lamgfyrirfierðar-
mestur, sem lýtur að fiödslkyldu-
tiilveru hans, og um ledð sá sem
gefur samindterðugasitar upplýs-
ingar. I mörgum og margivisJeg-
u,m fjölskylduerjuim fáum við
heiilega og skýi-a m,ynd af fior-
Múðruðuim tilraunum þróttlít-
UJar persónu tál" sjálfshafinnngar
og sjádiflsróttlætinigar. Þiar er
margt sem ber góðri athyglis-
gáfu höÆumdar vitni, og þar
dugar homum Taezt þj álfun leifo-
skálds í samtaJasmíð. Og bet-
ur taJcast þau atriði þegar hið
leikræna hefur yfiiihöndiina, það
sem séð verður og heyrt (eins
og t.d. f mjög sannri fjölskyldu-
ferð upp í HvaJfjörð), en þogar
hetja sögumnar (eða andhetja,
ef t.id viJJJ leitar á svið sádfræði-
legra útekýringa almenns eðlis
um miann og konu og feður og
STARFRÆKJ UA j.
^gr M Jrm m\ M tmMmm t\J dráttarbraut. Uiw I•
vélaverkstæði bílaverkstæði skipasmíðastöð
Seljum allskohar járnsmíði og timburvörur.
Dráttarbrautn Neskaupstað i h i./.
symi. Efoki svo að sJcddja að
þessi sólfrseði igjetd ekfci komið
prýðilega heim við persónuna,
heddur er hún leiðindeg í sjáilfri
sér og varhuigaveirt að aefa
hennd óhófllega fyrirferð í fiuddri
alvöru.
Þáttur föðurins, sem fyrr var
neflndur, hæflidega fánánlegiur,
bendir tiJ vissra sfoýringa á
ferli sonarins (fisfour í pælkli
tékur í sig saJt o.s.frv.), á.n
þess að mikið sé flulyrt, hann
er fremur stffifiærð hilliðstæða við
son'inn en beinilínds „ördaiga-
valdur“ hans, eins og fiátið
er að liggja í auiglýsieigu útgief-
anda. I þriðja lagi er vettvang-
ur starfeins, sem er vairt til
annars getið en að þar er hægit
að stefia peninigum, og þó eink-
uim heiitmir spilaimenmskuinmar,
þeirrar einu ástríðu sem hetja
vor gietur gefiið sig að. Sú ver-
ödd gseti boðið upp á ýmsa
möguleika tid að stælkka sög-
uma, setja sálarháska pei'són-
unnar í stærma samhengi —
eða heifur eklki felenzkt þjóðdíf
borið svip aif fjárhætituspili
öðru fremur? Sú viðdeiitmii virð-
ist að vísu tiJ staðar, en það
verður einihtvem veginn lítið úr
henni, þessi heirnur f er hvergi
nærri eins rækidega útfænsdu og
einkailíf fi árhættuspiiarans, lýs-
ingin verður almenn, krafblítil:
„Snilin eru heimur út af fyrir
'ság sem seiðir menn til sín, og
sá sem hefur einu sdnni látið
hedilJast sleppur þaðan ekki aflt-
ur ... Spilaiheimurinin er ekk-
ert velferða'nríki, þar sem alldr
fá eittdwað, en þó enginn nóg.
Nei, hann er fnumskógur sem
kailJar morrn tfl. sín burt frá
sjúkrasamlögum og trygginigum,
tæddr menn út í áhættuna og
tvíisýnuna — annað hvortstór-
felJdan gróða <-ða botniíaust
tap“. 1 þessum atriðum birtist
og greimilega sá veikleiki höf-
andar, að hia«n láti sér naegja
að vera sMIningsgióður áhorf-
andii, en demóninin. dottar.
Agnar Þórðarson segir trúverð-
uga og einatt laglega unina
sögu af ósigrum eims af saim-
tíðarmönnum eins og sú saga
birtist í tilveru hans, sem eig-
inmanns, sem föður, sem ást-
maoms, en tök hans eru öJllos-
aradegri á lýsingu þjóðfélags-
legrar tiJveru — í sæmilega
rúmn'i merkinigiu orðanna. Ldk-
lega ber að tengja við þetta
vissa einhaafm sögunnar, sibort
á útsýn. Það er ag flleira sem
'’getur diregið úr áhuga l'esand-
ans. Sagan má vel kallast kyrr-
stæð, þótt hún geyrnd mörg
dramatísk a.triði. Við höfum
miinnzt á það, að 'sagit er frá
mamm sem bíðcir ósiigur — en
þaö er að vísu staðreynd að
sá ósiigur er þegar orðdnn hlut-
ur. Það sfciptir efofoi máli hvort
hugur hins slasaða gjaildkera
reifoar lanigit eða sfoaimmt í for-
tíðinmi, hann hefur í raun réttri
addred búið yfir neinu því sem
gæti orðið mótvægi gegn sið-
ferðilegri eymd og sjáJfelýgi —
og dugir þá ekfoi að vísa til
þess að hanm hafi • fyrir margft
löogu verið óspilltur un'glingur
með hvftt lamlb í fangi. Þess-
vegna verða atrvifo bóikarinnar
svipaðs eðlis og hfiutverks þrátt
fyrir ytri margíbreytilelka, til-
brigði við persónulýsdngu sem
við höfum þegar skilið — hann
er d.æmdur, ef efolfci með þess-
um hætti, þá mieð öðrum.
Ámi Bergmann.
7. júní 1968
Hátíðahöld í Kópavogi J ,
1. kl. 13.30 Skrúðganga frá Félagsheimilinu.
.2 kl. 14.00 Hátíðin sett í Hlíðargarði: Fjölnir Stefánsson.
3. Fjallkonan flytur kvæði: Jóhanna Axelsdóttir.
4. Guðmundur Guðjónsson syngur lög eftir Sigfús Halldórsson við undirleik höfundar.
5. Ávarp: Nýstúdent Guðmundur Einarsson.
6. Frá ungu fólki: Þjóðdansar, glíma og fleira.
7. Ríótríó skemmtir. — (Helgi, Halldór, Ólafur)
8. Iæikatriði: Húsið í skóginum. (Auður Jónsdóttir stjómar).
9. Skólahljómsveit Kópavogs. Björn Guðjónsson stj.
10. Skemmtiþáttur: Ketill Larsen, Davíð Oddsson.
11. Samkór Kópavogs syngur.
kl. 17.00 Knattspyrnukeppni á íþróttavellínum í Vallargerði.
kl. 17.30 Dans fyrir yngstu bæjarbúa við Félagsheimilið. Fjalake'ttir og „Basli“ leika.
kl. 20.45 Kvöldskemmtun við Félagsheimilið.
1. Reiptog: Bæjarstjórn og kennarar.
2. Skemmtiþáttur: Árni Tryggvason, Klemenz Jónsson.
« i 3. Spumingaþáttur Stjórnandi: frú Gunnvör Braga.
Dans til kl. 1.00 eftir miðnætti. — Hljómsveit Ragnars Bjarnasonar leikur. Kynnir: Sigurður Grétar Guðmundsson.
\V" ÞJÓÐHÁTÍÐARNEFND,
i