Þjóðviljinn - 20.06.1968, Qupperneq 5

Fimmtudagiur 20. júmí 1968 — ÞJÖÐVILJINN — SlÐA g
H-umferðin:
Tala slysa er enn
S innan vikmarka
□ Til Framkvæmdanefndar hægri umferðar hafa nú
borizt upplýsingar um umferðarslys, er urðu á landinu
aðra vikuna. sem hægri umferð var í gildi. Er þar um að
ræða umferðarslys, sem lögregluskýrslur eru gerðar um.
Slysatölur eru þessar: Á vegum 1 þéttbýli 61 umferðai’-
| Frá Sameinuðu þjóðunum:
i Spurningar og svör um
afleið-
ingar kjarnorkustyrjaldar
Hve mikla eyðilegginjfu geta
núverandi birgðir kjamavopna
valdið?
Þær birgðir sem nú eru til
af kjarnavopnum hafa að geyma
sprenigjur, sem hver fyrir sig
býr yÆir meiri eyðileggingar-
misetti en öll sprenigiefni, sem
notuð hafa verið í styrjöldum
síðan púðrið var fuindið upp.
Verði pessi vopn nok'kurntíma
notuð að eiinihverju marki miunu
sennálega hundruð miljóna jarð-
arbúa týna lífinu, og siðmenn-
ingin ei'ns og við þekikjuim
hana ásamt skipulögðu samfé-
lagslífi yfirleitt mun óumjfllýj-
anlega purrkast út í þeirn lönd-
um, sem hlut ættu að á-
tökunum. Margir þeirra, sem
kynnu að lifa af hirna snöggu
eyðileggingu eða ættu heima í
löndum utan við átakasvæðið,
mundu verða fómarl&mb geisl-
unar, sem breiðast mundi um
allan heim, verða fyrir varam-
legum geislunaráhrifum og láta
bömum sínum i té erfðagalla
sem koma mundu frai -i í rým-
andi hæfiledkum hjá óbornum
kynslóðum.
Hafa verið gerðar rannsóknir
á sennilegum afleiðingum kjarn-
orkuárásar á smáríki?
Sænsk könnun á afleiðing-
uiwm af kjarnorkuárás á borg-
ir og bæi í Svíþjóð hefur leitt
í Ijós, að árás þar sem not-
aðar væru 200 hleðslur að sfyrk-
féika' frá 20 upp í 200 kíló-
tonn mnjndi hafa í för með sér,
að 2-3 miljónir sænsku þjóðar-
ininar mundu láta lífið og sær-
ast, þ.e.a.s. 20-40% allra íbúa
landsins, s<sm eru rúmar sjö
miljóniir. Hún hefur eiininig leitt
í 1 jós, að mdlli 30 og 70% sænsks
iðnaðar legðist í rúst óg að
urn tveir þriðju hliutar allra
iönverkamamnia mundu verða
fyrir banvænum eða mjög al-
varlegum áföllum. Styrkleiki
þeirrar árásar sem gert varráð
fyrir í þessari könmun er ti.l-
tölulega mikill, en eigi að síð-
ur samsvarar hann aðeins broti
af þeim kjamorkuvopnum, sem
nú eru fyrir hendi í hekndnum.
Hvernig orkar kjarnorkuvíg-
búnaður á efnahag tiltekins
Iands og samskipti þess við
önnur ríki? /
Kapphlaupið um kjamaVopn
krafst gífurlegs framilags fjár
og tæknikumináttu og getur jafn-
vel leitt til þess, að efmaihags-
þróun ákveðins lands staðni.
Hið inrnira öryggisleysd, sem
skapast við að fullnýta eða of-
bj'óða fjárhaigsgetunni, getur
orðið alveg eiirus alvarlegt og
ógnun við landið útífrá. öflun
kjarnavopna gæti einmig leitt
af sér breytingar á alþjóðlegri
stöðu þess. Nágrannalönd án
kjarnavopna kynnu að freistast
til að afla sér kjarnavopna eða
kaininski leggja út í hemiaðar-
aðgerðir í varnarskyni. Aðhafa
kjarnavopn á eigin landsvaíði
gæti leitt til þess að landinu
.yrði beinlímis refsað meðkjarn-
orkuárás.
Eykur kjarnavopnaeign
lískt vald ríkja?
póli-
öryggi ríkja og pólitískt vaid
eru teýgjainileg hugtök. Til em
lönd, sem njótá hvors tveggja í
rikum mæli, enda >ótt þau séu
ekki talin til hervelda heimsdns.
Þó kjarnorkuveldin hafii stund-
um getað beitt gífurlegum efna-
hagslegum áihirifum og gífur-
legu pólitísku valdi í heiimsmál-
jn.uim, hefur' það einnig átt sér
stað á seinni árum, að þau
hafa' ekki haft álhirif þrátt fyr-
ir hiö mikla magn kjamavopna
sem þau ráða yfir. Á sama hátt
kemur kjarnavopnaeiign ekikii í
veg fyrir dvínanidi póliitfsk á-
hrif í öllum tiilvikum. EÆ öflum
ag varðveizla stórra birgða af
kjairnavopnum legði verulegar
tæknilegar og efnaihagslogar
byrðar á tiltekin rfkd, g*ti af-
leiðingin kannski orðdð dvín-
andi en ekki vaxandi öryggi
og pólitísk áhrif þess áheims-
málin.
★
Hvernig verður öryggi bezt
Iryggt?
Lausn þess vandamáls að
tryggja öryggi í heiminum ligg-
ur ekki í fjölguin kjarnorku-
velda og ekiki heldur í því, að
ríkiin, sem nú eiga kjarnorku-
vopn haldi þeim. Sáttmáli um
að kama í veg fyrir dreifingu
kjarnavopna, sem Sameinuðu
þjóðirnar hafa stuðlað að og
hefu.r orðið til við frjálsar
samningsumiloitamdr, er mikil-
vægt skrof í rétta átt, vei’ði hon-
um framfylgt. Sáttmáld uim
miinnikun þeirra birgða af kjam-
orkuvopnum, sem nú eru fyrir
hendi, væri einmdg mikdlvæg
ráðstöfun. ÖO’ggi állra ríkja
heimsins verður að tryggjameð
almeninri og algerri afvopnun,
sem útrýmir öllruim kjama-
vopnaibirgðuim og leggur blátt
bamm við beiitdmgu kjamavopna.
(Otdráttur úr bækMmignuim
Kjamavopnaógnunin, sem að
byggður er á skýrslu sérfræð-
inga frá S.Þ.)
I
i
!
Tjónabætur „Sjóvá
135,6 milj í fyrra
vv
Aðalfuindur Sjóvátryggingar-
félags Islands h.f., var haldinn
7. júní. I upphafi fundarins
mdinmtist formaður félagsstjórn-
ar, Sveinn Benediktsson fram-
kvæmdastjóri, fjöguanra hluthafa
sem látdzt hafa friá sdðasita að-
alfundi. Vottaði fundurinn
þeim vdrðdnigu sína.
Fratmkvæmdastjóri félaigsins,
Stefán G. Björnssom, flutti
skýrslu um rekstur og hag fé-
lagsins, en árið 1967 var 49.
starfsár þess. Jafnfraimt skýrði
hann himia ýmsu liði érsreikn-
inigartna.
★
Samanilögð iðgjöld sjó-bmina-
birfipeiða- ábyrgða- og endur-
trygginga námu um 166,5 milj-
ónum kr., en af líf- og lífeyris-
tryggingum uim 3,7 .miljk5mdr, eða
samtals uim 170 miljóniir.
Fastur eða samninigsbundinn
afsláttur ti'l viðslkiptámanna er
þegar frádreginn í upphæðum
þessum, svo -og afsláttur eða
bónus til bifreiðaoigenda, sam-
tals um 25,8 miiljóndr.
Stærsta tryggingardeildin er
Sjódeild, iðgjöld tæplega 75
miljóndr, en þar urðu tjónán
líka 77 mdljóniir kr.
1 tjóp.abætur voru greiddar
samtals um 135,6 miljónir, en
í laun, kostnað, umiboðslaun og
skatta um 28,3 miiljón.ir kr.
Iðgjaída- og tjónavarasjóðdr,
svo og vara- og viðlagasjóðir
eru nú um 114,3 mdljónár kr.
slys, þar af 40 í Reykjavík. -
ferðarslys.
Þegar athugaðar eru slysa-
tölur frá liðnum tíma sést að
þær eru talsvert breytilegar
frá viku til viku. Með aðferð-
um tölfræðinnar má reikna út,
að ákveðnar líkur séu fyrir þvi
að slysatSlumar lig.gi milli
tiltekinna marka, ef ástand
umferðarmála helzt óbreytt.
Þessi mörk eru kölluð vikmörk.
Ef miðað er við vormánuði ár-
anna 1966 og 1967, eru 90%
líkur á því, að á vegum í
þéttbýli sé slysatala á viku
hverri milli vikmarkanna 58
og 92, en í dreifbýli milli 10
og 32.
Nú reyndist slysatalan í
þéttbýli vera 61 en í dreif-
býli 11. Báðar þessar tölur
liggja milli vikmarka. Af því
er dregin sú ályktun, að báð-
ar tölumar séu álíka háar og
búast hefði mátt við, ef eng-
in umferðarbreyting heíði átt
sér stað.
í vikunni urðu 23 slys öku-
tækja á vegam. í þéttbýli. Vik-
mörk fyrir þ. h. umferðarslys
eru 11 og 33. Slysafcalan er því
milli vi'kmarkanna.
Á vegum í dreifbýli urðu 5
umferðarslys við að bifreiðir
ætluðu að mætast. Vikmörk
fyrir þá tegund slysa eru 0 og
9, og er slysatalan á milli
markanna. Hefur því ékki kom-
ið í ljós aukning slíkra umferð-
arslysa.
Nú hefur farið fram töl-
fræðileg athugun á þeim um-
ferðarslysum á árunum 1966
og 1967, ‘þar sem um meiðsli
á mönnum var að ræða. Leið-
ir sú athugun í ljós, að frá
1966 til 1967 er um marktæka
(significant) fækkun slíkra
slysa að ræða. Er þvi einigöngu
árið 1967 notað til viðmiðun-
ar í þessu sambandi. Vikv
mörk hafa verið redknuð, og
gilda þau fyrir lan'dið í heild
og allt árið. Niðurstaða er sú,
að 90l% líkur séu á því, að á
viku verði milli 3 og 14 um-
ferðarslys, þar sem einn eða
fledri menn meiðast.
Er Lífitryggámgardeilddn eikki
talin með í þessum töluim. Ið- !
gjaldasjóður, vara- og viðlaga-
sjióður henrnar eru hinsvegar
tæplega 57,8 miljóndr kr.
Samanlagðir varasjóðir eru
því um 172 miiljónir.
N ýtryggingar í Líftryggingar-
deild námu 20,3 miljónum, en
samanilagðar líftrygginigar í
gildi um s.I. ánaimót vom um
166 miljónir.
Stjórn félagsdns skipa, Sveinn
Benediktsson, framkvæmdastj.,
Ingvar Vilhjáltmsson, útgierðarm.
Ágúst Fjeldsted hri., Bjöm
Hall'grímsson framikvstj., og
Teitur Finnlbogason stórkaupm.
vegum í dreifbýli 11 um-
í fyrstu viku hægri um-
ferðar urðu 6 slík umferðar-
slys, og meiddust 5 menn. í
báðum vikunum eru tölur um-
ferðarslysanna milli vikmark-
anna. Tölumar- eru því ekki á
annan veg en búast hefði mátt
við, ef umferðarbreytingin
hefði ekki átt sér stað.
<•>-
Töldu sig báðir
á grænu Ijósi
Hörkuárekstur varð síðari hluta
dags 17. júní milli sendiferðabíls
og Coca-Cola vörubíls á mótum
Hringbrautar og Hofsvadagötu.
Kom sendibillinn akandi vestur
Hringbrauit, en Coca-Cola billinn
suður Hofsvallagötu og telja öfcu-
menn beggja að þeir hafi farið
yfir gatnamótin á grænu ljósi.
SendiferðabíUinn lentx milili
hjóla vörubílsins, sem kastaðist
til hldðar um 3—4 meitra. Var
ökumaður senddbilsiins fluttur á
Slysavarðstofuna allmikið skorinn
í andliti og bfll hans var mikáð
skemmdur.
Heyrnarsérfræð-
ingaráfundi
hér í Reykjavík
Dagana 19. til 23. júní verður
haldinn í Reykjavík ársfundur
félags heymarsérfræðdnga á
Norðurlöndum (Nordisk Audio-
logisk Selskab). Fundinn sækjia
ýmsdr af helztu forvigismönnum
í heymarmálum á Norðuriönd-
um. Til umræðu verða sameigin-
leg verkefni og vandamál Norð-
urlandaþjóðanna á sviði heymar-
mála.
(Frá Félagi háls-, nef- og
eymalækna).
Sláturfélag Suðurlands:
3,5 miljóna halli þrátt fyrir
framleiðslu og söluaukninga
og 7. þ.m. voru
Basndalhöllinnd í
fulltrúafundur og
Slátuiifólags Suður-
Dagana 6.
haldndr í
Reýkjavík
aðalfundur
lands.
1 skýnslu, sem dbrstjóri fé-
lagsins, Jón Ii. Bergs, fluttá um
starfsomi Sláturfélagsins á ár-
inu 1967, kom m.a. fram, að
heildarvörusala Sláturfélagsins
nam á árinu rúmdega 492 milj-
ónum króna. Hafði orðið fram-
leiðislu- og söluaukning um
rúmlega 31 miljón króna. Þrátt
fyrir þotta var rekstur félags-
ins óhagstæður árið 1967. Halli
varð á rekistrinum, sem nam kr.
3.512.460,25, en þá höfðu eignir
íélagsins verið afskrifaðar um
kr. 5.477.694.16. Rekstrarhallann
má rekja til ýmdssa orsaka,
sem voru stjórn og forráða-
mönnum félagsins óviðráðan-
legar, segir f frétt frá SS um
fundinn og ennfremur:
Haustið 1967 var slátrað í 8
sláturihúsum Sláturfélagsins alls
167.846 fjár og var það rúm-
lega 3.000 fjár tfleira en árið
1966 og um 19.000 fjár fleira
en 1965.
Ekki tókst að gneiða fram-
leiðendum fuMt verðlagsgrund-
vallarverð fyrir kindakjöts- og
gæruframleiðslu frá haustinu
1966 og var það sökum rangrar
verðlagnin gar og vaixta- og
geymslukostnaði kindakjöts og
verðfalls á gærumörkuðum, en
engar útflutningsbætur voru
greiddar á gærur af framleiðslu
ársins 1966, eins og gert var
á gæruframileiðslu 1965, bar
sem útflutningsbætur á land-'
búnaðarafurðir eru takmarkað-
air lögum samkvæmt og voru
að fullu nýttar.
Slátrun stórgripa hélt áfram
að aufcast á s.l. ári hjá Slátur-
félaginu. Þá var slátrað hjá fé-
laginu 10.890 stórgripum, sem
er 150 gripum fleira en árið
áður og 3.718 gripum fleira 6n
1965. Sérstaklega er mikil aukn-
ing i framleiðslu svínak.iöts.
Sláturfélagið stairfrækti eins
og áður niðursuðuveriísmiðju
og pylisugerð og seldu bessar
Framhald á 7. síðu
t
i
i
1
i