Þjóðviljinn - 18.07.1969, Qupperneq 3

Pöstudatgur 18. júlí 1969 — ÞJÓÐVILJTNN — Slf>A J
Apollo ellefti var í gær hálfnaður
á ferð sinni og allt gekk að óskum
HOUSTON 17/7 — Bandarísku geimfararnir þrír
voru í dag hálfnaðir á heimssögulegri ferð sinni
til tunglsins. Klukkan 14.32 að íslenzkum tíma, er
geimfaramir höfðu verið á lofti í 25 klukkustundir,
voru þeir 193.048 km frá bæði tungli og jörðu.
Geimfarið, sem snerist hægt, fór þá með ca. 5.600
km hraða á klukkustund, en eftir að geimfarjð
kemst út fyrir aðdráttarafl jarðar, minnkar það
mjög hraðann; svo mjög, að síðari hluti ferðar-
innar tekur helmingi lengri tíma en sá fyrri. Á
laugardag er svo ætlunin, eins og margoft hefur
verið frá skýrt, að geimfarið fari á braut umhverf-
is tunglið.
ó&kaði í dag geimíörunutm''þremur
góðrar íerðar og lýsti þeirri von
sinni, að Apolló-áætlunin gengi
að óskum. 1 blaðinu ræðir V-
Smirnof um geimferðina og bend-
ir á, að hættulegasta augnablik
ferðarinnar sé j>að, er mónafei'j-
an býst til að síga að yfirborði
tunglsins úr ca. 15 kílómetra hæð-
Segir Smirof, að þessu megi iíkja
við þá aðstöðu, sem þyrla lendi
í þegar hún sé að verða búin með
éldsneytið og fllugmaðurinn veröi
í ofboðsflýti að velja sér örugg-
an lendingastað-
Sjónvarpssendingar
Eitt hið tflyrsita, sem geimfararn-
ir flréttu, er þeir vöknuðu á
fimmtudagismorgun eftir að hafa
sofið vært og lengi , var að Lúna
15 væri nú komin á braut um-
hverfia mónann. Ekki ræddu
geimfararnir það neitt nánar, en
snæddu góðan morgunverð. Sem
fyrr segir var þeim fimtudaigur-
inn heldur rólegur, en svo var
róð fyrir gert, að þeir létu frá
sér fara stundarfjórðungs sjón-
varpsefni seint á fimmtudags-
kvöld.
I
Allt hefur til þessa gengið að
óskum í geimferðinni. Fimmtu-
dagurinn var geimförunum til-
töluléga auðvéldur, nónast hvíld-
ardagur; þeir framkvæmdu eimr
stefnubreytingu geimfarsins, sem
nauðsynleg er á þessum hluta
ferðarinnar, og gekk hún eins og
huigur manns.
Heiðursmerki með
Frá því var skýrt í Bandaríkj-
unum í dag, að auk 137 þjóðWána
hafi geimfararnir meðferðis þrjú
heiðursmerki fimm geimfara, sem
látizt hafa af slysförum. Verða
þau heiðursmerki skilin eftir á
tunglinu. í>á héfur Nixon’ Banda-
ríkjaforseti lýst því yfir, að
mónudagurinn verði almennur
fridagur í Bandaríkjunum, svo
almenningi vestra gefist kostur á
að fylgjast með þvi í sjónvarpi,
er hið sögúlega augnablik rennur
upp og maðurinn stígur í fyrsta
sinn fæti á tunglið.
Ilættulegasta augnablikið
„Pravda'V aðalmáigagin Komm-
únistaflokks Ráðstjómairrfkjanna,
Har&ir bardagar
í Mið-Ameríku
SAN SALYADOR 17/7 — Til mikilla átaka kom
á þrennum víg-stöðvum á fimmtudagskvöld í stríð-
iiiu milli E1 Salvador og Hondúras. Svo er frá
skýrt, að tvö þúsund manns að minnsta kosti hafi
látið líf sitt frá því bardagar hófust fyrir fjór-
um dögfum.
1 aðalstöðvum E1 Salvadorhens
var það tilkynnt að hersveitir
hans sæki nú inm í Hondúras ó
þrem vígstöðvum og harðir bar-
dagar geisi. Er þetta staðflast af
Bandalagi Ameríkuríkja og írétta-
mönnum í San Salvador, sem er
höfuðborg E1 Salvador-
Bandalag Ameríkurfkjá reyndi
á fimmtudag að komast að á-
kveðinni niðurstöðu um það, hver
séu helztu skilyrði þass, að vopna-
hlé komizt á- Að sögn frétta-
manna er mikið undir því komið,
Tékknesku blöðin
svipt pappírnum
ef þau vilja ekki beygja sig fyrir
hinni opinberu stefnu flokksins
4
PRAG 17/7 — Þau blöð í Tékkóslóvaikíu, sem ekki vilja
beygja sig fyrir hinni opinberu stefnu Kommúnistaflokks-
ins ,eiga nú á hættu að fá ekki nauðsynlegan pappír til
útgáfu sinnar. Þetta kemur fram í grein, sem yfirmaður
hinnar opinberu frétta- og upplýsingaskrifstofu, Jaroslaf
Havelka, birtir í floikksmálgagninu „Rude Pravo“ á fimmtu-
dag. Havelka segir ennfremur í greininni, að ríkisstjórnin
muni nú íbuga það að innfeiða nýtt blaðafyrirkomulag í
landinu, eins og það var orðað.
Lúna-15 er komin
á hraut um tungl
Jafnvel var gizkað á að geimfarið
yrði látið'lenda snemma í morgun
MOSKVU og LONDON 17/7 — Frá því var skýrt í Moskvu
í dag, að sovézka gcimfarið Lúna-15 væri komið á braut
umhverfis tunglið, og þótti orðalag hinnar opinberu til-
kynningar benda til þess, að ekki yrði um lendingu á
tunlginu að ræða. Ekki hafa þó menn viljað sætta sig við
þá tilhugsun, að ekki sé annarra tiðinda von frá Lúnu.
Júgóslavnesk fréttastofa telur sig hafa það eftir góðum
heimildum í Moskvu, að Lúna yrði látin lenda á tunglinu
á morgun. I sama streng tók Sir Ilernard Lovell, yfir-
maður brezku stjörnuathuganastöðvarinnar Jodrell Bank.
I sjónvarpsviðtali í dag kvaðst hann álíta sennilegast,
að Lúnu-15 yrði haldið á braut um tunglið í nótt en
lending reynd í fyrramálið. Hann sagðist ekki geta
trúað því, að Rússar létu geimfarið halda áfram á braut
umhverfis tunglið, þar eð lítið nýtt væri að hafa á þann
hátt lengur. — I’á gizkaði brezkur eldflaugasérfræðing-
ur, Geoffrey Pardoe, á það í útvarpsviðtali, að Lúna væri
nokkurskonar geimbjörgunarbátur, ef eitthvað kynni að
koma fyrir Apolló 11., en viðurkenndi þó sjálfur að þetta
. væri nú ekki sem alvarlegast meint.
að E1 Salvadoi' samþykki þá
tryggingu, sem Hondúras getur
gefið fyrir öryggi þeirra ca. 300.
000 E1 Salvadnrborgara, sem bú-
sebtir eru i Honduras. Annars eru koma löggjöf, sem byggist á gagn
Ríkið verður að tryggja sér það,
að dagblaðapappír sé dreiflt í sam-
ræmi við býðingu hinna ýmsu
blaða fyrir þjóðfélagið, seigir í
gi'eininni. Havelka er nýkomiinm
afltur til Prag frá Mosikvu, en
þar ræddi hann við starfsfélaga
sína- Hann sagði, að gripið yrði
til ýmissa aðgerða til þess að
trygg'ja það, að starfsemi fjöl-
miðlunartækja fylgdi sömu meg-
instefnu og ríkisstjórnin-
„Gagnkvæmur trúnaður“
Ef blöðin reynast samvinnu-
þýð, segir Havelika ennfremur-
mun ritskoðuninni, sem kömið
var á fyrir tveim mánuðum,
verða aiflétt. 1 stað hennar mun
fréttir enn heldur óljósar af þessu
stríði, en þær einna síðastar, að
Bandalag Ameríkuríkja hafi hafn-
að þeim skilyrðum, sem E1 Salva-
dor setur fyrir því að fallast á
vopnahlé. Mun E1 Salvador krefj-
ast þess að Iflá að halda þeim
Hondúraslandsvæðum, sem her
landsins hefur nú á valdi sínu-
Fullvíst er nú a&
Ra sökkvi í hafið
SAN JUAN 17/7 — Thor Heyer-
flahl skýrði svo frá í dag að sá
illa farni papýrusbátur „Ra“ væri
nú örugg-lega að sökkva. Er það
útvarpsáliugamaður á Jómfrúr-
eyjum, sem náði þessum radíó-
hoðum um klukkan 15 í dag eft-
ir ísl. tíma.
Heyerdahi var þá staddur á
fisikbátnum Sheniandoah og með
honum sex mannia áhöfn papýrus-
bátsins. Það var á miðvikiudags-
Tregar viðræður
PARlS 17,7 — V íetnamsamn ing-
unum var haldið áfram í dag í
París, og var það 26- fonmlegi
fundur samninganefndanna. Bnn
er ekkeif útlit fyrir, að viðræð-
nmar leiði til friðar, og kom bað
raunar fram í ummælum beggja
leiðtoga samningane/ndanna í
kvöld, sem Heyerdahl og menn
hans gengu frá borði af ótta við
að báturinn sykiki. Skuturinn var
þá kominn undir vatn og auk
þess óttaðist áhöfnin, að mastrið
myndi ekki þola óveðrið sem þá
geisaði. í samtali við áðurgireind-
an útvairpsáhugamann saigði Hey-
erdahl, að skutuirinn væri kom-
inn mörg fet undir sjó; bátur-
kvæmum trún'aði rikisins annai's
vegar en útgéfenda, ritstjóra og
blaðamanna hinsvegar. Sam- ! Dubceks og fylgismannia bans.
kvæmt þessum fyrirhuguðu nýju
reglum eiga hinsvegar á hættu
að sæta refsingu allir þeir, sem
með ritstörfum sínumn vinna gegn
hagsmunum rikisins.
Mannaskipti
Og enn segir Havelka: Áður en
hin nýja löggjöf tekur gildi, er
nauðsynlegt að framkvæma tals-
verð mannaskipti á dagblöðunum
og framkvæma pólitíska endur-
hæfingu („politisk omskolerin’g"
í fróttaskeyti NTB) blaðamann-
anna. Ríkisstjómin mun krefjast
þess, að tímarit, sem fjalla um
sérstök efni, vérði skrásebt og
haldi sér framvegis við leistann
sinn, þe- sitt sérverkefni- — Að
sögn NTB er rúeð þessu átt við
ýmis fagtímarit, sem í fyrrasum-
ar reyndust miklir málsvárar
Franco er.durvekur
konungstignina
MADRID 17/7 — Það er haft eftir góðurp heimildum í Mad-
rid í diag, að næstkomandi þriðj-udag muni Franco hers-
höfðingi innleiða konungdæmi á ný á Spáni. Hinn 76 ára
gamli einræðisdierra hefur kvatt saman „þjóðþingið“ til
þess að birta þvf tilkynningu um áætlanir sínar viðvíkj’andi
framtíð Spánar, og enginn er í efa um það, að hann nrun'i
tilnefna hinn 31 árs gamla Juan Carlos af Rourbon sem
nýjan þjóðhöfðingja. ^ .> ..v> • -•> ,'TRrxru^i'i
KL OFNINGURINN EYKST
í K0NGRESSFL0KKNUM
NEW DELHI 17/7 — Moræji
Desai neitaði í dag að endurskoða
þá afstöðu sína að segja sig úr
stjóm Indíru Gandhis, þráltt fyrir
það, að maður hafi gengið undir
manns hönd að sætta hann og for-
sætisráðherrann. Desai Iagði
fram lausnarbciðni sína, eftir að
frú Gandhi hafði leyst hánn frá
starfi fjármálaráðherra og tekið
sjálf við því embætti.
Frú Gandhi óskaði raunar þess,
að Desai héldi áfram sem vara-
forsætisráðherra, en það tók hann
ekki í mál. Á fimmtudag taldi
Chavan innanríkisráðlherra frú
Gandhi á að hitta Desai að máli,
til þess að reyna að koma á sátt-
um, en þessi klofningur er só al-
inn væri greinilega aö sökkva og i varlegasti í sögu Kongressflokks-
in,s. Sá sáttaflundur flór ailgjöriega
út um þúflur. Frú Gandihi heldur
fast við það að taka í sínar hend-
ur stjórn fjármálanna í landinu
til þess að framkvæma víðtækar
umbætur- Desai segir fyrir sinn
part, að frú Gandhi treysti sér
ekki og' hafi í'ofanálag sært sjálfs-
vii'ðingu sína.
í>á ræddi frú Gandhi á fimimtu-
dag við barikastjóra þjóðbaokans;
um leið var því enn einu sinni op-
mberlega neitað, að æthimn' sé að
þess engin vom að hann kæmist
1300 km leið ti'l Barbados, svo
ekki væri minnzt á Yukatan-
ska.g’a.
Áður hafði Heyerdahl sagzt
mundu meta og veg:a skemmdim-
ar á bátnum og ákveða svo, hvort
reynt yi-ði að hialda ferðinni á-
fram. „Ra“, sem eir skírður eft-
iir hinium íoma sólguði Egypta.
hélt frá Afríkuisliröndum. nánar
t.iltekið Marokkó, þann 25. maí
síðastóíðiinn.
þjóðniýta firom-sex stærstu banka
landsins, en flrú Gandhi hafði á
flokksstjói-narfundi fyrir um það
bil viku gefið sterklega i skyn, að
til sSíks kynni að koma- — Næsta
umferð i valdakeppni frú Gand-
his og Desai fer væntanlega fram
á fundi, sem haldinn yerður á
sunnudag- í þingiHokki Kongress-
flokksins.
í grein sex í erfðalögunum seg-
ir skýrt og greinilega, að Franco
hafi rétt til þess að stinga upp
á efltirmanni sínum með titlinum
konungur eða ríkisstjóri. Juan
Carlos prins sem kvæntur er
Soffiu Grifeklandsprinsessu, hefur
hlotiðf allt sitt uppeldi með það
fyrir augum, að hann muni taka
við konungstign á Spáni-
Franco áfram við völd
Bnda þótt Franco muni trúleg-
ast fara með stjórnarvöld á
Spáni til dauðadags, mun prins-
inn eftir öllu að dæma verða lét-
inn sitja fuodi ríkisstjómarinnar,
til þess að venja fólk við tilhugs-
unina um hann sem konung sinn.
Hinsvegar mun hann ekki vercfa
viðstaddur fundinn í „þjóðþing-
inu“, en þar verður tillaga Franc-
os væntanlega samþykkt með
lófataki. — Búizt er við því, að
prinsinn verði látinn sverja em-
bættiseið sinn fljótlega-
Hamlaé á móti
dyrtiðmni i
V-Þýzkalandi
BONN 17)7 — Vestur-þýzki að-
albankinn ákvað á fimmtudag, að
verzlunarbankar landsins auki
skylduvarasjóði sína af erlendum
gjaldeyri, og nemi aukningin tiu
a)£ hundraði. Kemur þessi ákvörð-
un aðalbankans til framkvæmda
frá og með 1- ágúst. Þessar að-
gerðir eru m.a. skoðaðar sem til-
raun til þess að hamla gegn dýr-
tíðaraukningunni í Vestur-Þýzka-
landi-
Enn heimta þeir
þoturnar sínar
PARÍS 17/7 — Frú Golda Meir.
l'orsætisráðherra ísraels, gagn-
rýndi Frakka harðlega í dag fyr-
ir það að hindra það að fimm-
tíu Mirage-þotur sép afhentar
ísraelsmönnum. — Samkvæmt
undirrituðum samninfti eigum við
þessar vélar, sagði forsætisráð-
herrann, en þeim er enn haldið
i Frakklandi. Það er í viðtali
við íhaldsblaðið Le Figaro, sem
Golda Meir heldur þessu fram
og segi,r ennfremur. að Araba-
löndin fái í sífelldu vopnasend-
ingar, og þyi séu þessar vélar
bráðnauðsynlegar. til þess að
tryigigjia öryggi ísraels.
Snæfellsnes
ferðir
Lagt verður af stað í 3ja dagra feri um SnæfeHsnes
mánudaginn 21. júlí kl. 9 fy-rir hádegi.
Gist að Hótel Búðum og sumarhótelinu í Stykkishólmi.
Fegurstu staðir nessins skoðaðir nndir leiðsögn kunn-
ngs fararstjóra. — Bátsferð um Breiðafjarðareyjar frá
Stykkishólmi.
Suður um Skógaströnd og Uxabryggi.
Sams konar ferðir 4. og 18. ágúst; — Upplýsingar á B.S.Í.,
simi 22300.
Hópferðabílar Helga Péturssonar.