Þjóðviljinn - 13.08.1969, Qupperneq 7
Daníel Daníelsson
Framhald af 4. síðu.
sendi það seim hún kaJlaði
„Grind fyrir lsefcnasaimstarf við
Sjúkraihús Húsavibur“. Tefcur
stjórm L.l. sfcýrt fraim, ad hér
sé aðeins uim ábendinigar að
ræða, er hafðar stouli til hilið-
sjónar í samíkomuiaigsuimlleitun-
urn læfcnanna.
1 greinargerð vegna ágredn-
ings um sitarfstilihögun lækna
við Sjúkraihúsiið á Húsaivúfc dags.
14. febrúar 1969, sem ég samdi
að ósk sjúkraihússtjómar segir
sivo í niðurlagi: „Ég tdl, að við
laefcnamir hötfium eikfci rætt betta
til neinnar hlítar . . .“, og síð-
an segir: ,.Hins veigar hafa þair
Gísli og Ingimar spurt mig,
hvort ég fallist á eða haflni bví
að stanfla sfcv. fcví fyrirkomu-
laigi er fram bamiur í brcfinu
(bréf stjiómar L.I.). Svar mitt
hefiur verið, að ég gleti faMizt á
sum atriði bréfsdns, önnur ekfci,
enda sé bréifinu aðeins æfclað að
vera til hliðsjónar við samn-
ingaviðræður". Þctta sivar mitt
stendiur enn óhaggað.
Þetta er það sem sjúbralhús-
stjóm kallar, að ég hafi hafnað
tillögunum. BCtir að sjúbrahús-
stjóm hefur sfcýrt fré aðferðum
þeim, er viðhafðiar voru við
samningu hinnar kunnu reigíliu-
gerðar segir srvo: „Samlþyfclkt
sjúbraihússtjómar svarar Daníel
með bréfi 15. marz, þar sem
hann fullyrðir, að efcki sé að
finna í sjúkrahúsalögum heim-
ild ráöherra til að setja rcglu-
gerð um störf Iækna . . .” (let-
urbr. D.D.). 1 nefndu bréfi
mínu frá 15. mairz segir srvo
orðrétt: „1 sjúlcrahúsatögum fir.
54 frá 10. júlí 1964 finn ég
hvergi heimiid táfL hainda heil-
brigðisim'álaráðherra. hvað þá
heldur sjúkrahússtjómum, til
setningar reglugerða um störf
læfcna við sjubrahús. í þeirri
mynd, er fram kemur í „reglu-
gerð“ yðar“. Hér gefst lesend.
um bostur á að kynnast mál-
Ðutningi stjórnarininiar, þegar
hún hyggst fara hvað næst sann-
leikanum með tilvísun til bréfls,
er hún heflur unddr höniduim.
Þá leyfir sjúbrahússtjóm sér
að fuHýrða, að það sé rangtúflk-
un hjá mér, að miættir fuliltrú-
-------------------------------i
Suður-Afríka
styður Biafra
LONDON 11/8 — Brezka fhalds-
blaðið „Sunday Telegraph“ full-
yrti i gær að Suður-Afrífca hefði
nú tefcið við af Frakklandi við að
birgja Biaframenn upp af vopn-
um. Stórar Hercules-lflutninga-
flugvélar fllyttu vopnin frá Suð-
ur-Afríbu til Kalahari-eyðimerk-
ur í Botswana, en þaðan væru
þau ffluitt til Biafra með DC-7
flugvélum sem Biafrastjóm hefflur
leigt í þessu skyni.
LÚSAKA 11/8 — Zamjhíustjóm
tilkynnti í dag að hinar miklu
kopamámur í landinu sem hafa
verið eign erlendra auðhringa
myndu verða þjóðnýttar. Fyrsta
skrefið í áifct til algerðrar þjóðnýt-
ingar þeirra verður að ríkisstjórn-
in mun gefa auðhringunum kost
á að selja henni 51% hlutabréf-
anna í námunum. Ætlunin mun
vera að hlutabréfin verði greidd
með ríkissfculdabréfum til langs
tíma- Ársifraimleiðsttan af kopar
• f Zambíu er 700.000 lestir, sú
briðja mesta í heimi á eftir fram-
leiðslunni í Chile og Bandaríkj-
uinum-
íþróttir
Framhald af 2. siðu.
rétt að benda á, að hvorkd Is-
land né önnur ríkd hafa gríp-
ið til attmenns ferða- og við-
sikiptabanns gagnvart Grikk.
landi. Sér Alþýðublaðið að svo
komnu máli eibki ástæðu til
þess að blanda saman stjórn-
málum og íþróttum og að Is-
land neiti þátttöku í móti, sem
er fyrst og fremst evrópískt en
ekibi girísfct.
ar á fundi stjómiar L.I. þann
19. miaí sl. hafi' efcfci séð regju-
gerðina, áður en hún var stað-
fest, sem og, að formáður L.í.
hafi ektoi séð hama endanlega
frágengna til staðfesitinigar. Hér
færist sjúkrahússtjóm nokkuð í
fang, þar sem hún mun hafa í
höndum bréf frá flundi stjóm-
ar L.í. þ. 28. júlí sl., þar sem
umimœli mín um þetta efni eru
staðfest. Keirhst stjórn L.I. að
sjálfsögðu ekfci hjá því að gefa
út opinbera yfirlýsingu varð-
andi þetta atriði.
Um hinar fagllegu þenfcingiar
sjúkrahússtjómar, varðandi
verkaslkiptingu á Sjúfcrahúsdnu
í Húsavík vil ég aðeins benda á.
að í dag eru 17 langttegu- og
ellisjúblingar á sjúkrahúsinu af
25 sjúfcfldngum samtals. Það
væru því 8 sjúkilingar til uö
sfcipfca upp á mdlli læknanna.
Þar siem sjúfcrahússtjómin tai-
ar um fullkomna deildarstærð á
öðrum sjúbrahúsum, er að sjálf-
sögðu átt við deittdir. þar sem
eitngöngu eru vistaðir aðrir
sjúblingar en langleigufólk. Þé
hafla þessi sjúkrahús yfirleitt
nægum sérfræðingakosti á að
skipa.
Þar sem ég í afchiuigasemd
mdnni ræði um reynslulitla
lækna, á ég við læfcna sem efldki
hafa nema fárra ára reynslu í
almennri læknisþjónustu og
litla sem enga reynslu við störf
á fuíllkomnari sjúkrahúsuim
undir handleiðslu sérfræðinga.
Af, að því er virðist, djúpstæðri
ólbeit rithöfundar sjúkrahús-
stjómar á sannleákanuim, breyt.
ist orðið reynslulitlir í reynsflu-
lausir. Sjúkrahússtjóm ræðir
um það, að ég hyggist nú sætta
mig við að starfa ednn í tveiim
héruðum og við sjúkrahúsið á-
samt kandidat eða stúdent, og
sé þetta raunar ekki nýtt sjón-
armið hjá mér. Að sjálfsögðu
er þetta sem flest annað í gtrein
sjúkrahússtjómar, aflgjörlsga ur
flausu loflti gripið. Ég hefi aldr-
ei látið orð faíltta í þessa átt,
Hitt hljóta alflir raunsœir lækn-
ar, er starfa úti á landsbygigð-
inni að gera sér fljóst, að með
tilliti til núverandi ástands í
læbniamáluim oilckar, geti komáð
tímiabil sem erfitt reynist að fá
xnenn til starfa í þessari starfs-
grein. Á sttíkt eikiki fremur við
um Húsavík en aðra staði
landsins. Þá veit ég eikki betur
en, að á meðan ég var fjarver-
andi, hafi hér tímum saman
verið einn Oæknir með stúdent
sér við hlið. Og enn er ébki ár
liðið síðain einn kandidat var
skilinn eftir hér á Húsavfk, til
að sdnna tvedm hémðum ng
sjúkrahúsinu.
Ég hef aldrei sagt, svo sem
fram kemur í grein stjómar-
innar. „að sjúkrahúsið varði
ekkert um læknislþjónustu utan
þess“. Hins vegar hief ég bent
stjóminnd á, að hún sé ednvörð.
ungu kosin til aið sinna imál-
efnum sjúkrahússdns, cg sé eg
ekki sannfærður um, að það
hafi verið flieppileg ledð, er hún
valdii, þiegar hún fór inn á þá
braut að færa sjélf út verksvið
sifct og taka á símiar herðar gttímu
við vandaimiál, sem afligjörlega
eru í verkahring ahnarra aðdla,
þótt sjálfsagt væri að hafa á-
bveðna samvinnu við þá aðila,
ef þess væri óskað.
Ég hef verið vantrúaður á, að
ebki'mætti talkast að fá héraðis-
laakni í Húsaivíkurhérað, þar
sem innan skamms blasir við,
að þar yeirði hægt að bjóða upp
á beztu sfcarfsaðstöðu, sem nú
mun vött á hérlendis. Ég er enn
sömu skoðunar, jafnvel þótt
stjórn sjúkrahússins ásamt ffleiri
aðiluim hafi reynt að augílýsa
Húsavik sem einin óaðgengileg-
asta stað fýrir lækna að starfa
á.
Sjúkraihússtjóm fullyrðir, að
ég rangtúllkd ummæli Úlfs Ind-
riðasonar á stjómarfundi þann
1. maií s.l. — En h,vers vegna
birtir stjómin ekfci ummælin?
Umimœfli Úlís, sem ég hripaði
niður á fundinum. voru þessi:
„Ég tel, að hvoriki ég né aðrir
stjómarmenn *beri minnstu á-
byrgð á innihaldi reglugerðar-
inniar. Tifl þess skortir ofldcur
ailla þekkingu á þeim málum, er
hún fjallar uim. Ábyrgðina bera
Miðviflcuidagur 13. ágúst 1969 — ÞJÖÐVILJINN — SÍÐA 7
þedr, er reglugerðina sörndu. Ég
var aðeins fylgjandi þvi, að
sett væri neglugerð táil að stuðla
að lausn þessara máfla“. Af
þeim 'kynnum, er ég hiefi haft
af þedm Fjailsbræðrum, kæmi
það mér mjög á óvart, ef Úlf
Indriðason skorti djörfung og
drengskap til að standa opin-
berlega við það, sem hamn hef-
ur sagt, jafnvefli þótt það bunni
að Ikoma samstarfcmönnuim hans
í sjúkrahússtjóm óþœgilega.
All bátleg er undmn stjóm.
airinniar yfir því, að ég skyldi
llegigja fyrir hana spumingar,
varðandi reglugerðina. Það var
einimátt í tillefni þeirra spum-
iraga, sem Úlfur Indriðason við-
hafði áðuronefnd ummæfli. Á
fiundinium lagðd ég sérstaka á-
herzlu á það, að stjómarmönn-
uim hlyti að verða greitt til
svara vlö spurninguni' marimm.
þar sem þeir myndu naiuimast
hafa samlþybkt reglugerðina, 4n
þess að þeir áður hefðu gaum-
gæfilega kynnt sér og yfirvegað
eifini hennar.
Ekiki nenni ég að elta ólar við
ýmsar fárániegar hugdettur í
gredn stjómarinnar. Fyrir ein-
hvern misigániing haifa lent inn
í greinána einstöku bókanir, sem
ekki em rangfærðar.
Að því er snertir umræður
um sjálfa regttugerðina, vísa
ég til fyrri greinar mininar um
það eflni.
Stjórnin ræðir um tiflvitnun
miína í túlibun lögfræðings L.I.
á reglugerðdnni og birtir í fram-
haldi af þvi feitletraðar ráð-
leggingar lögfræðingsins til mín.
Hins vegar telur stjómin sér
ebki hagkvaemt að bixta nedtt
annað úr _fundargerð stjómar-
fundar L.f. með mér og lög-
fræðingi féttagsins þ. 19. maísl.
Fundargerð þessa fékk sjúkra-
hússtjóm semda skv. eigin ósk
í byrjun júlímánaðar. Hún tel-
ur sér t.d. ekki hagikvæmt að
birta eftirfarandi atriði fund-
argerðarinnar: „... Elfltir það
lét Guðmundur Yngvi Sigurðs-
son í Ijós, að sér virtist sem
reglugerðin bryti í bága við
sjúkrahúsallögin og gengi of langt
í að skerða völd ráðins yfirlæíkn-
is við sjúkrahúsið. Daníei Daní-
elsson, ráðinn yfirlæknir, gæti
því staðið fast á rétti sínum
skv; sjúkrahúsalögum, ef í
odda skærist um framkvæmd
reglugerðarinnar“. Þrátt fyrir
það, að sjúkrahússtjóm hafi í
höndum þessa fundargerð, full-
yrðir hún að þessi túlkun hafi
afldrei verið kynnt fyrir stjórn-
inni. Það er ekM rétt, að ég
hafi efldki viljað fara að ráðum
lögfræðinigs L.l. I bréfum
sjúkrahússtjómar til mín dags.
13. marz og 22. apríl boðar
stjórnin viðræðufund fram-
kvæmdaráðs og læknanna um
framlbvæmd reglugerðarinnar. I
júnfbyrjun fór ég þess á leit,
að þessá áður boðaði funidur
yrði haildinn og flór hann fram
hinn 9. júní. Þar sem ég taldi
það engum til hags, að upp
hæfist deilla á miili mín og að-
stoðarlæknanna við störf á
sjúkrahúsinu, sllcýrði ég á fundi
þessum allnáið frá því, hvem-
jg óg taldi mér fært að fram.
kvæma regilugerðina og lét síð-
an bóka það, að ég væri
reiðubúin að framkvæma þau
atriði hennar seim saiman fæm
við sjúbrahúsalög að démá lög-
fræðings L.I.
Sjúkrahússtjóm kom hins
vegar í vog fyrir, að ég gæti
frambvæmt reglugerðina á
þennan hátt, svo seon lögfnæð-
ingur L.l. haifði lagt til, með
þvi að segja mór upp störfum.
1 greinarlok kveðst sjúflcrahús-
stjómin staðráðin í þvi, „að láta
einskis ótfreistað til að nægur
Iæknakostnaður sé á Húsavík. .
Bbki efa ég, að hér sieigi
stjómin hug sinn allan, sbr. þá
staðreynd, að er ég hætti hér
læflcnisstörflum 1966, . hækkaði
kostnaður við læikindsþjónustu
á sjúkrahúsinu um ca. 100%, og
kostnaður við læflcnisþjónustu
utan sjúkrahúss margfaflt meira.
Um hug yfirgnæfandi meiri-
hluta héraðsbúa tii aðgerða
sj úkrah ú sst jórnar liggja fyrir
slcjalfestar sannanir, og það er
grunur minn, að vonir stjóm-
ai'innar um það, að henni hafi
tekizt að slá ryki i augu aíl-
mennings með þessari lágreistu
grein siinni, breytist í sár von-
brigði“.
Viðtal við Ingólf Helgason
Framhald af 5. síðu
að síkilja „aðaflinn“ frá hinum,
Þegar menn teikna hús i Bret-
landi, vita menn nákvæmlega
hvaða stétt mun búa þar. Á
sama hátt vita mernn, þegiar þeir
teikna hvertfi eins og Amames,
að það eru aðeins tvö prósent
þjóðarinnar, sem geta búið þar,
og hin 98% hafa enga fjárhags-
lega möguleika til þess. Menn
gera sér ekki grein fyrir því
að með slíbu skiputtagi ráða
menn álveg óskaplega miklu.
mikttu meiru en er í raun veru
hollt fyrir skipulegeiendur. Þeir
eru að fást við þjóðfélagið, og
þeir stuðla að því að það hald-
ist eins og það er“.
Hvemig finnst þér bá rétt að
skipuleggja borgir? Finnst þér
bannskc rétt. þecar öllu eru á
botninn hvolft, að bær byggist
sbipulagslidð eins og áður?
„Já, á pappímuim. Borgir
eru alflta/f hinn hræðittegasti ó-
skapnaður. þegar litið er á þær
á yfirhorðinu. En þegar menn
fara að átta sig betur á beim
og sfkilja líf þeirra og rök þess.
siá menn að í þeim er ákveðið
skipula'g. Þarna eru mörg kerfi.
sem grfpa hvert inn í annað.
Þannig vinna borgir, og þeðs
vegna er eðlilegt að skipulagið
sé sveigjanlegt“-
Þú ert þá bannske beirrar
skoðunar að nauðsynlegt sé að
finna bá eðlilegu bróun, sem er
að gerast í borginni og reyna
siðan að hafa ábrif á hana frem-
nr en að búa til fastmótað heild-
arplan?
„Já, en þetta verður þó að
gerast innan einhvers skipu-
lags. Menn þurfa að gera grein-
armun á heildaráætlun og svo
losarallegri áætlun, sem er rek-
in frá viku til viku. Bæir vaxa
og minnka og þróast á alla lund-
1 rauninni verður maður miklu
fremur að búa til fflósófíu en
heildaráætlun. Það er fílósófía
hvað maður ætlar að gera í
bænum, hvað maður ætflar að
fá út úr honurn, hvernig maður
ætlar að litfa í honum- Það er
þetta, sem skiptir máli en ebki
hvort göturnar eru mjóar eða
breiðar“.
Hvernig finst þér sú hug-
mynd að byggja annan miðbæ
í Kringlumýrinni?
Reykjavifcurskipulagið er sá, að
þar er mönnium þröngvað til
að eiga bíla. Ef maður býr inn
í Langholti eða í Ártúnshverfi
verður hann að edga bíl. sér-
staklega vegna þess að strætis-
vagnakerfið er út í hött, þessi
hverfi geta aklki ’gleignt sínu httut-
verki með öðiru móti. Ýmsar
götur neðarleiga í Þingholtunum
eru því heppilegustu . staðimir
og t.d. mikilu þétfcbýlli en nýju
hverfin. Bf menn vilja byggja
hér borg sem stingur i stúf við
umhverfið, þá byggja þeir hana
alveg í hnapp. Þessi stóru auðu
svæði Reykjavikur hafa litlu
hlutverki að gegna, því að menn
þurfa ekki að fara nema stuttan
spöl út fyrir borgina titt að vera
komnir upp í óbyggðir".
Það er stundum talað um það
erlendis að takmarka bílaumferð
og banna jafnvel alla umferð
bála um heil hverfi eða borg-
ir- Heldurðu kannske að slík
stefna eigi eftir að verða tekin
upp víðar?
„Það er ekki óhugsandi. Menn
hafa komizt að því að hve mikl-
ar götur sem lagðar eru, minnka
uimferðartruflanimar ekki. Þær
flytja sig aðeins annað- Allir
bílar í Reykjavík geta t.d- kom-
izt á hvaða stað sem er i bæn-
um á 20 mínútum, og þess vegna
er afldrfei liægt að koma í veg
fyrir önglþveiti. Verður að taka
upp ýmsar hindranir, t.d- um-
ferðarljós og einstefnuaflcstur.
En um leið og það er gert minnk-
ar bilið stórlega milli þess að
aka í einkabíl eða í strætis-
vaigni. Það liggur við, að maður
sé kcimdnn upp í strætisvaign,
þegar honum er sfldpað að aka
áfcveðna ledð. Það slldptir engu
máli hvort maður er í einkabíl
eða í strætisvagni, þegar hann
æld í ’ einkabílnum fyrir
aftan strætisvagninn einu leið-
ir.a, sem leyfilegt er aðaka. Auk
þess nýtist landið illa þegar
menn ferðast um í einkabílum,
því að þeir taka svo mikið
plásis. Það situr kannske einn
maður í bíl, sem tekur upp sex
til sjö fermetra, og svo verður
að vera tíu metra bil beggja
megin við hann. Reynslan hef-
ur orðið sú í borgum eins og
Cumhemauld að notkun einka-
bíla er minni en gert var ráð
fyrir. En nauösynlegt er a.m.k.
að fólk haifi val“-
„Það gerir efckert til þótt mið-
bæimir séu tveir. Þeir bæta
jþvor annan upp. Það er rangt
að líta svo á, að borgir þurfi
að hafa stóran og vel afmarkað-
an miðbæ. Borgir em flóknar
og það fer eftir tímabilum, hvaða
hvertfi eru mest metin og hver
efcllri. Hvað grípur inn í annað
og nauðsynlegt er að geta hreyft
sig til ef ásteeða þyldr til. Það
em til kenningar um að mið-
bæir þurfi að geta vaxið í eina
áíbt- Þær eru í rauninni eflcki
nýjar. Miðbærinn í Reykjavík
hefur t-d. vaxið inn alflan Lauga-
veg, og það er eðlilegt að hann
togist að þeim hverfum, sem
menn búa í. Miðbæir dragast
saman og vaxa eftir því sem á
stendur“.
Hvaða galli þykir þér áber-
andi við þctta aðálskipulag
Reykjavíkur?
„Reykjavík er aflltof strjábýl
og of stór svæði em aiveg auð.
Það hdfur m a- þann galla að
gatna- og holræsagerð eykst
fram úr hófi. En það skapar
líka mikið vandamál, samgönig-
urnar. Nú er verið að byggja
börg í Siflcotlandi, Cumbemauld,
fyrir ruorð-austan Glasgow- Hún
er byggð fyrir 70 þúsund smanns,
en skipulagið er þannig að
menn eiga að geta gengið á ör-
fáum mínútum niður í miötxæ,
hvar sem þeir búa í börginni.
Bf þeir vilja aka þá leið, em
til þess skotvegir. Þetta fyrir-
komulag er æskilegt vegna þess
að menn geta valið, farið í bfl
elf þeim sýnist svo eða gengið
ef þeim sýnist svo- Gallinn við
Sýning í ænddyri.
Safnahússins
Hinn 14. ágúst n.k. eru liðin
200 ár frá fæðimgu Steingríims
bisflcups Jónssonar og hinn 17.
ágúst 150 ár flrá fæðángu Jóns
Ámasonar bóflcavarðar og þjóð-
sagnasafnanda.
Frá Steingirímd biskupi erkom.
ínn stofn handritadeildar Lands-
bókasatfns, er keyptur var að
biskupi látnum árið 1846. Jón
Ámason heifiur gegint starfi flands-
bókavarðar lengur en noflckur
maður ainnar eða um nær 40
ára slcedð, 1848-1887.
Lands’bókasafn minnist þess.
ara tveggja mætu manna með
sýnin'gu í anddyri Safnahúss. er
stamida mun þannan ménuð.
(Frá Ijandsbókasafni).
Til söla
Chevrolet ’58,
sendiferðabíll,
styttri gerð. -
Upplýsingar í
síma 19368.
JÓN
ODDSSSON hdl
Málflutnings-
skrifstofa,
Sambandshúsinu
vS Sölvhólsötu.
Sími 1-30-20
úr og skartgripir
JÚNSSGN
sk^Iavöróust Ig 8
<gntineníal
Hjó/barðaviðgerðir
OPIÐ ALLA DAGA
(LÍKA SUNNUDAGA)
FRÁ KL. 8 TIL 22
GÚmíViNNUSTOFAN HF.
Skipholti 35, Reykiavilc
SKRIFSTOFAN: slmi 3 06 88
VERKSTÆÐIÐ: sími 310 55
minningarspjöld
• Mínntngarspjöld Menning-
ar- og minningarsjóðs kvenna
fást í bókabúð Braga Brynj-
óflfssonar I Hafnarstræti, hjá
önnu Þorsteinsdóttur, Safa-
mýri 56, Valgerði Gísladóttur,
Rauðalæk 24. Guðnýju Helga-
dóttur, Samtúni 16 og á skrif-
stofu sjóðsins, Hallveigarstöð-
um.
Frændi minn,
VIGGO BENEDIKTSSON, frá Patrelcsfirði,
Reykjavík sunnudaginn
lézt á Borgarsjúkraihúsinu
10. þjn.
Fyrír hönd vandiamanna.
Benedikt Daviðsson.
■KHan