Þjóðviljinn - 19.10.1969, Page 2

Þjóðviljinn - 19.10.1969, Page 2
2 SfÐA — ÞJÖ0VIÍLJINN — SunnudBigur 19- ofetóber 1969. Skúla Guðmundss. þingmunns minnzt Á fiundi sínum hinn/ 9- þ.m- minntisit bankaráð Landsbanka lslands Skúla Guðmiundssonar alþingismanns. Formaður, Bald- vin Jónsson brl-, flutti minning- arorð, og mælti m.a. á þessa leið: Maðurinn með sigðina lætur nú skammt stórra högga á milli. Á þessu ári, seim nú er senn á enda, höfum við átt á bak að sjá einúm sviprí'kasta persónu- leika úr okkar hópi, Péturs Benediktssonar bankastjóra. Og nú síðastliðinn sunnudagsmorg- . un, hinn 5. þ.m-, banst okkur sú sorgarfregn, að Skúli Guð- mumdsson alþingismaður væri látinn- Eins og svo oft áður kem- ur dauðinn okkur á óvænt- Þeg- ar við sáum Skúla Guðmundssion síðast hér í okkar hópi, var hann glaður og reifur og óraði okkur þá ökki fyrir því, að þetta væri okkar síðasti fundur. En enginn má sköpum renna, og nú er hann allur. Skúli Guðmundsson varfædd- ur hinn 10- október árið 1900 á Svertingsstöðum í Miðfirði, Vestur-Húnavatnssýsiu, og var af traustu og góðu fóiki kominn í báða ættliði. Voru foreldrar hans þau hjónin Guðmundur Sígurðsson bóndi að Svertings- stöðum, síðar kaupfél a gsstjóri á Hvammstanga og kona hans Magðalena Guðrún Einarsdóttir frá Tannstaðabakka. Ein® Dg títt var um unglinga á fyrri hluta aldarinnar hlaut Skúli fljótt að vinna fyrir sér og hann var ekki nema 15 ára garnall þegar hann gerðist verzilunarmaður á Hvammstanga. Vann hann þar til ársins 1922 en stundaði þó jafnframt nám við Verzlunar- sikóla Islands og íauk þaðan prófi árið 1918- Næstu árin var hann jöfnum höndum við verzfl- un og búskap, en gerðist síðan skrifstoÆumaður hjá útgerðar- félaginu Akurgerði í Hafnarfirði árið 1927. Hjá þvi fyrírtæki starfaði hann til ársins 1930 er hann gekk í þjónustu Sambands íslenzkra samvinnufélaga. Reyndist hann þar sem annars- staðar traustur og dugmikill starfsmaður. Ávann hann sér skjótt mikils álits meðal Sam- bandsmanna- Var hann gerður Skúli Guðmundsson að kaupfélagsstj óra á Hvamms- tanga árið 1934 og var þar sam- fleytt ti.1 ársins 1947. Þegar á unga aldri fékk Skúli^ Guðmundsson mikinn áhuga á stjómmálum og félagsstarfsemi. Gekk hann ungur í Framsókn- arflokkinn og helgaði honum æ síðan alla sína starfskrafta. Naut hann mikillar virðingar meðal flokksbræðra sinna, enda kusu þeir hann til æðstu mannvirð- inga- Varð hann atvinnumála- ráðherra árið 1938 til 1939 og fjármálaráðherra um skeið ár- ið 1954, auk þess sem hann átti sæti f mörgurn neifndum á veg- utm flokks sín® og hins opin- bera. Þótti hann alls stáðar ötull í störfum og fastur fyrir. Gerði hann sér far um að kryf ja hvert mál til mergjar svo sem kostur var á og lagði til þess mikla vinnu. Myndaði hann sér þannig jafnan skoðanir að ræki- lega athuguðu máli og varð þá vart haggað- Fannst mörgum hann á stundum um of fastheld- inn og óbifanlegur. Þannig átti hann erfitt með að sætta sig við og samlagast hinni öru þró- un tækninnar á síðustu árum. Þótti honum að þjóðin væri sem klafabundin af vélvæðingu og vildi ekki, að menn væruof háð- ir henni. Skúli Guðmundsson var kjör- inn alþingismaður árið 1937 og sat á þingi jafnan síðam. Bkki er ég beinlínis kunnuigur störf- um hans þar, en þykist vita, að þau hafi auðkennzt af sömu þáttum í skaphöfn hans og áð- ur var lýet, harðfylgi, skapfestu og sjálfstæði í skoðunum. Hann var einn þeírra manna, sem erfitt var að segja fyrir verkum. Árið 1955 var Skúli Guð- mundsson kjörinn varamaður Steingríms heitins Steiraþórsson- ar hér í bankaráð. Er Stein- grímur andaðist seint á árinu 1966 tók Skúli við störfum hans hér og átti sæti í bankaráðinu æ síðan. Mér er bæði Ijúft og skylt að minnast þess hér, að samstarf mitt við Skúla ein- kenndist af gagnkvæmu trauisti og virðingu, og það því meir sem lenigra leið- Ég þykist vita að nú á skilnaðarstund mæli ég fyrir munn okkar allra þegar ég þakika honum gott samstarf og Framhald á 9. síðu. Útför Sknla Guð- mundssoRzr í gær Útför Skúla Guðmundssonar alþingismanns og fyrrum ráð- herra var gerð í gærmorgun frá Dómkirkjunni í Reykjavík að viðstöddu fjölmenni. RIO DEJANEIRO LONDON/PA Hin nýja Chesterfield filter fer sigurför um allan heim Nýtt Chesterfield Filters Ósvaldur Knudsen 70 ára Sjötugur er í dag Ósvaldur Knudsen málarameisitari. Hann er fæddur á Fáskrúðsfirði 19- okitóber 1899 og voru foreldrar hans hjónin Moritz Vilhelm Biering Knudsen kennari á Fá- skrúðsfirði og saðar kaupmaöur á Akureyri og í Reykjavlk og kona hans Hólmfríður Margrét Gísladóttir. Ósvaldur lærði mál- araiðn og var við framhaldsnám í sínu fagi nokfcur misseri í Kaupmannahöfn og Múndhen. Kunnastur er Ósvaldur Knudsen fyrir kvikmyndir sínar, en kvik- myndagerð hefur harm stundað í hjáverkum um aldárfjórðungs skeið og unnið þar einstætt verk, gert fjölmargar kvikmyndir um íslenzka náttúru og einstök hér- uð, fest á filmu heimildir um garnla þjóðhætti og tekið svip- myndir af kunnum mönnum.. Kunnastur er Óstaldur þó fyrir Surtseyjarmyndir sdnar og hef- ur mynd hans „Surtur fer sunn- an“ hlotið viðurkenmingu víða um lönd, m.a. gullverðlaun á kvikmyndahátíð í Trento á Ital- íu 1965 og viðurkenningu á kvik- myrndahátíð í Leiþziig í Austur- Þýzkalandi. Seldu áfengt öl í Góðtemplarahúsinu í Þörshöfn STANDA ÍSLENDINGAR AÐ LÖGBROTUM í FÆREYJUM? Það fflá ráða af færeyskum blöðum, að íslendingar hafi vald- ið hneykslun í Þórshöfn — tf ekki framið lögbrct þar í landi á heldur ósmekklcgán hátt að dómi sumra þar- 1 ofanverðum septemlber var haldin sýning á íslenzkum iðn- aðarvamingi og þar á meöal ann- ars sýnt Thule-export öl frá Sana verksmiiðjunni á Akureyri. Var sýningin jafnframt sölusýning í Færeyjum. Nú hefur kcmið í Ijós að þessi sýnirag var haldin í Góðtemplara- húsinu í Þórshöfn og nefnisithún Losjan á þariendu máli. Lauga.rdaginn 27. septemlber birti 14. september frétt með svofelldri fyrirsögn: „Seldu sterlit öl í Losjuni" og í blaðdnu 4. okt. ei' svo birt lesendabnéf frá Hjör- leif Hentze, formanni bygging- arnefndar hússins. Þar segir meðal annars: „Teir hava tikið móti bílegfiing ogsýnt fram sterkt öl, er beinleiðis móti boðum og er lógarbrot". Á öðr- um stað> segir í lesendabréfinu: „Hetta má heldur leggjast ís- ltndingum enn okikur til lsst, og mó annars sdgast ait vera heldur 1 jótur atburður av fremmándum-‘. Þjóðviljinn hafði tal af Berki Eiríkssyná hjá Sana á Akureyri. Hann kveður fyrirtaakiðidiafa selt 168 kassa af Thule-exportöli til einstaiklinga í Þóirsihöfn — hefði þessd öJsending farið með Kronprins Frederik um síðustu mánaðamót. En hvað um Egil sterka? Einn Þórshafnarbúi keypti 8 kassa af Agli sterka. Var það afigreitt mej sömu tfterð. Mishermi leiðrétt Fimmtudaginn 16. október birtist í Þjóðviljanum grein um sýningu guiUsmiða og er þar mieðal ■ annars smáklausa um pipanbauk úr silfri er Björn heitinn Björnsson smdðaði fyr- ir mág árið 1926 og er saga báúksins sögð og tildrög. Er frásögnin öll mjög fjarri sanni og býst ég við að ranghermdð stafi af hvorttveggja í senn mis- heym og mdsskilningi. Þar sem hér er um að ræða dýriegt listaverfc en höfundur þess lát- inn langar mig til að biðja yð- ur, hr- ritstjóri,. að birta hina réttu sögu gripsins, tel mig iil þess knúða því málið er mér skylt og vel kunnugt. Fyrir rúmri hálfri öld átt- um við Ragnheiður Jónsdóttir tal samian eins og raunar oft bæði fyrr og sdðar. Rædduim við þá mieðal annars uim framtdðar horfur og fyrirætlanir en báð- ar voru ákveðnar í því að hætta ekki út á hina hálu braut hjónabandsdns. Ragnheiður var glæsileg stúlka er gekk mjög í augu karla, sem hún „blikfcaði" óspart, en á þeim árum var það orð notað er piltur og stúlka gáfu hvort öðru hýrt auga. Eg var því aRvantrúuð á að fyrir- ætlanir hennar um hjúskapinn fengjust staðizt og fór svo að lokum að við veðjuðum um málið og skyldi ég gefa henni góðan grip, ef hún ekki væri gift um þrítugt. Svo liðu árin og ekki gifítist Ragnheiður og seinni hluta árs- ins 1926 fór ég að hugsa um gripinn góða og fannst eikki annað geta komið til greina en piparbaukur og snéri mér því til listasmiðsins Bjöms Bjöms- sonar og bað hann að búa til piparbyssu í konulíki og hafa stail undir fyrir áletrun. Hvort Bjöm hafði frú Guðrúnu Jóns- dóttur sem fyrirmynd veit ég ekiki, þvi auðvitað lét ég lista- manninn einráðan um verkið. Er hér var komið sögu hefur Guðrún áreiðanlega verið harð- giifit áratuguim saman og líklega komdn ú sjötugs aldur ef ekki mieir. Hún rak mjólkur- ogf' brauðbúð í Tjarnargötu og seldi þar eitthvert saaigæti með- Krakikar í nágrenninu köliuðu hana Gúnku og fiór þvl vdðs fjarri að nokkur Idtilsvirðing fælist í þvd gædunafni. Frú Guð- rún var skartkona er hún viidi það viðhafia og klæddist þá peysufatnaði og var ekki ýk.ia frábrugðin öðrum peysufaita- frúm bæjarins. Hún var all- þeklkt og þóttust margir sjá svip mieð henni og styttimni og það- an mun mishenmið sprottið. Hvað vísunni á stöpdinum við- víkur þá leitaði óg á náðir þeirra systra Ölínu og Herddsar Andrésdætra og brugðu þær fljótt og vei við. Mér fiannst vísa Ólínu eiga betur við og vaidi því hana. Því miiður er hún ekki néitt letruð á styttuna og á miín Ijóta slkrifit vafialaust sök á því. Rétt er hún svo: Áður var ég „blikkdós" þjört bragnar af því vissu, en mín hefur liðið æskian öri: og endað í piparbyssu. Svo sagan sé öll er rétt að láta Herdísar vísu filjóta með. Hún er svona: Ekiki vildir auika þú atvinnuna mína. Samt ég þessa sendi firú sem á að geyrna þdna. Þökk fyrir birtinguna- Katrín Thoroddsen. Það skail tekið fram að skrif Þjóðviljans um Gúnku brauð- sölukonu voru bygígð á upplýs- ingurn sem geÆnar voru á sýn- ingu gullsmiða. Málverkasýning Bjarna Jónssonar Síðdegis í gær opnaði Bjami Jónsson málverkasýningu í sýn- ingarsailnum í Bankastræti 6- Er þetta fimmta málverkasýning Bjarna, sem er kennari við Fdenz borgarskólann í Hafnarfirði- Hélt hann fyrstu sýningu sína í Reykjavík 1957 og aðra 1962, en auk þess hefur hann sýnt í Hafnarfirði og í Vestmannaeyj- um, var sú sýning nú í haust Einnig höfur Bjarni tekið þátt i samsýningum. Á sýníngunni í Barakastrætt 6 eru 44 olíumálverk, öll máluð á síðustu tveim árum. Sýningin verður opin fram á nassta sunnu- dagsfevöld kl. 14—22 dagdega-

x

Þjóðviljinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.