Þjóðviljinn - 14.11.1969, Blaðsíða 5

Föstudagiua: 14, nóvemiber 1969 — ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA j
Hjúkrunarfélag íslands 50 ára
Yngsti hópurinn í Hjúkrunarskólanum vorið 1968.
□ Hjúfcrunarfélag ísilands er fimmtíu ára í þessum
mánuði. Þegar félagið var stoínað 1919 voru aðeiins ör-
fáar hjúkrunarkouur, íslenzkar og danskar, starfandi á
íslandi en í ársbyrjun 1969 vonu félagar í H.F.Í 874 og
aukafélagar, nernar, 171.
□ Á þessum tímamótum í sögu félagsins koma út
tvær merkar bækur. Eru það Hjúkrunarsaga, sem María
Pétursdóttir, fortnaður félagsins hefur tekið saman, og
Hjúfcrunarfcvennatal. í síðarnefndu bókinni er sagt frá
rúmlega 1000 hjúkrunarkonum og birtar myndir af þeim.
1 kvöld verður haldið afmæl-
ishóf Hj úkrunarfélags Islainds,
að Hótel Sögu og hinn 23. nóv-
emlber fam fólagislkonur saimian
í ledklhús og sijó þá Verðið eftir
Arthur Miller, sam fmim&ýnt
verður 21. þ.im. í Þjóðleilldiús-
inu. Fyirir nókfcru var haldið
samsæti fyrir hjúkrunarfconiur
60 ára og eldri og ennfremiur
verður afimælisdns miinnzt með
útigóÆu frímierfcis, seim kemur út
Hjúkrunardeild við Hf?
Félaigið hélt blaðamiannafund
í vikunni og var þar greint frá
helztu óföngum í söigu félags-
ins. Þar var mœtt sitjlóm félags-
ins, en hana sfcipa: María Pét-
ursidóttir, formiaður, Maria
Finnsdóttir, varaformaður,
María Guðm.undsdióttir, ritari,
Sigurlína Gunnarsd., vararit-
ari, Raigntaiður Stephensen,
gjaidfceri, Siigurtalga Pálsdóttir,
Systir Gertrudie, Gerða Ásvln
Jónsdóttlr og SSigrún Jónaitans-
dóttir.
Forrruaður gat þess að tílma-
bœrt vœri að kianna möguleilea
á því að stofnuð yrði hjúkrun-
ardeild við Háskóla íslands,
þiví að efcki væni óailgengtt að
stúdentar færu í hjúkrunar-
nám. Ekfci væri ætlunin. að
stytta með þeissu hjúfcrunar-
námið fýrir sfúdenta, taldur
einmitt að auka nómið, sem
væri æskileigt t.d. fyrir fiúdk
sem gæti síðar meir oröið fór-
sitöðufióik á sjúkradeidduim.
Eklki hefiur þessi némsbraut
enn verið teikin upp á hinuim
Norðurlöndunuim, en hinsveg-
ar í Engliandi og fleiri döndium.,
Sem fyrr segir hefur María
Pétursdóttir tefcið saman
Hjúkxunarsögu, en hingað til
hafia hjúkrunarnemar aðédnsát.t
þess kœt aö desa hjúkrunar-
sögiu á erlendri tungiu, og Iwergi
hefur verið til samantékið efni
um hjúkrunarmád hérdendis.
Blólkin sfcipitisit í 7 Jcafla og seig-
ir í 4 fyrstu köflunum firá edztu
hieitmiJdum um hjúkrun og þar
er einnig söguiegt yfiirlit um
líknarstarfsemi frá edztu tíð.
Fimimti kaflli fjalUar um sögu
hjúkrunarmiála á Islandi og er
það um þriðjuinigur bókarinnar.
Þar er greint frá hjúkrunarsögu
íslanids, Hjúkrunarfédaginu
Lákn, Félagi ísílenzkra hjúkr-
unarkvenna, Sigríði Eirílksdiótt-
ur, hjúkrunarnámi, Hjúkirunar-
skóla Isdands, starfsréttándum,
framlhaddsniámá og kjaraibaráttu.
Einndig er greint frá féliagsonól-
um eins og lilfeyrissjóði, í'édags-
merki og búningi, hedmiJissjóöi
og sumarhúsi, Tímariti H.F.t.
sem komið hefur út ársfjórð-
ungsttega frá 1925, deildum
Hjúkrunarfélags ísttands, lögum,
sjúkraJiðuim og félagissaimitök-
um. Kafttanum lýkur með erindi
sem dr. Ján Sigurðsson flutti
á SSN þángd í Reykjavík 1960.
um heilbri gðisástandið á Is-
landd, (söguilegt yfiríliit).
Sjötiti kaflli fjallar um nor-
rœna og attiþjóðiega samvinnu
hjúkrunarfélaganna, og al-
þjóðasdðareglur hjúltrunar-
krvenna. „Frá ýmsum löndurn"
nefnist síðasti kafli bódtarinnar
og segir þar frá eriendum
hjúkrunarféiöguimk ýmsum fior-
ysitumönnum í hjúkrunarmái-
um úti í heimd o.fl. 1 lok bóJs:-
arinnar er svo hedmildaskrá
og lisiti yfir mannanöfn.
Fyrsti íslenzki formaðurinn
Þrfr fyrstu fiormenn FéJags
ísi. hjúkrunadkivenaa voru
danskir, þær Hairriet Kjær, yf-
irhjúkrunarkona á Eaugames-
spítaianum, Davide Wamoke,
yfirhjúkrunarkona á Vífiissitöð-
uim og GhristopJiine Jiirgiensen
Bjamiiéðinsson. I fiyrstu stjórn
félagsins áttu sœti auk for-
mannsins, Aldiís Helgadóttir,
Jórunn Bjarnadóttir, Kristín
Thioroddsen og Sigriður Magm-
úsdóttir.
Þátttaskii urðu í sögu félags-
ins er fyrsta íslenzka hjúkrun-
arkonan fiók við fonmannssitarfi
árið 1924, en það var Sigríður
Eiríksdóttir. Hún var þó orðin
kunnuig félagsstörfum, þar eð
hún bafði verið ritari félagsins
tvö ár. Sigríður hefur hafit for-
usfiu hjúkrunarkvenna á IsJandi
lengur en nokkur önnur kona.
Hún situndaði hjúkrunamám í
Danmörku 1918 til 1922 og var
við framiiaJdsniám í Vín. Sið-
kvenna voru eJikd Jögvemdiuö,
hjúíkimnarkonur höfðu engan
lífeyrissjóð, engin saimitök um
kjarabaráttu, né heldur félags-
leg samskipti við stéttarsystur
erdendis.
Rúmium áratug eftir að félag-
ið var stafnað var fyrst hægt
að liefjast handa um stofnun
hjúluunarskóla, þegar Land-
spftattinn tók til starfa. Vax
sJcóttdnn stofnaður 1931 og var
þuð maxlkur éfangi í sögu
hjúfcrunanmála á ísttandi. Fyrsta
fiorstöðuíkona skólans var Krist-
ín Tíhorodidsen. Eágið húsnæði
fiékk skóttinn lóks haustið 1956.
Á 25 ára afimæJi félagsins Jiafði
skólinn brautskráð 131 hjúkr-
unamema, en 747 árið 1968.
Fjöttgun starfandi hjúkrunar-
kvenna tafiur þó ekki verið í
réttu hlutfatttti við þessa tölu, og
því síður þeárra sem afla sér
framhallidsmenntunar fiil hjúkr-
unankennsttu og hedlsuvemdar-
starfa og forystuhluitveriks á
sjúJcraibúsum og dieildum þedrra.
Hjúkrunarlögin sem tryggðu
starffsréttindi hjiúíkirunaxttcvenna,
kornu í kjöJfár stafnunar skól-
ans, eða 1933. Þar með opnað-
Hjúkrunarskóli íslands.
ist Jeiðin til aðildar að Al-
þjóðasamb. hjúkrunarkvenna,
en áður (1923) varð fiélagið að-
ili að Saimyinnu hjúkr-
unarkvenna á NorðurJöndum.
Lögin um Jífeyrissjóð hjúkrun-
arfcvenna, sem samlþykikt voru
á Alþingi 1943, voru vemlegiur
ábati fyrir stéfitina.
Félagið hefur unnið að bætt-
um kjörum og sitarfsskilyrðum
hjúkrunarkvenna, og firá árinu
1943 með samstarfi innan
Bandalaigs starfsmanna ríkis og
bæja — og nú er féttagið orðið
aðiJi að Saimitökium heilbrigð-
isstétta.
47 hafa Iokið prófl á þessu
ári
Á árinu 1969 hafia 47 hjúllcr-
unarkoniur Xokið prófi frá
HjúJkrunarsttoóda IsJiands, 19
þann 8. rnarz sl. og 28 hjúkr-
unaríoonur þann 25. olct sl. og
hafa þœr allar giengið í Hjúkr-
unarfiéJag Islands Þar að auki
haifia 6 eldri hjúkrunarfoonur
gengið í H.F.I. það sem af er
þessu ári. Flestar þessar hjúkr-
unarkonur eru starfandi og auk
þess eru við ném og sitarf er-
lendis 49 íslenzkar Jijúkrunar-
konur. Namiar í Hjúkrunarskóla
Isl. em nú 230. Framlh- á Is.
Sigríður Eiríksdóttir hefur haft
forystu hjúkrunarkvenna á
landinu lengur en nokkur önn-
ur kona. Við formannsstarfi af
henni tók Anna Loftsdóttir,
sem var formaður eitt kjör-
tímabil.
an sitarffaði hún irua. hjá Lafcn.
Sigrfður var forimaður Félags
íslenzkra hjúkrunarícvenna 1924
titl 1960.
Stofnun hjúkrunarskóla
Stofnendur Félags ísl. Jijúttcr-
unaríovenna sem svo hét þar tdl
nafninu var breytt 1960, höfSu
lært, hjúkrun og starfáð erlend-
is, þar sem hjúkrunarmátt voru
lengra á veg kiomán. Þá var
enginn hjúkrunarskóli í land-
inu, starfsréttindi hjúkrunar-
m FRIÐi
m VIETNAM

/rrtx'ð /OCÓ jbatAixs',
/CcsJseuy^oCZ, jUsr&ólU/iS /feujýfcs
AS ■CýO'CAsrZS AAsm* /^á/,
'f^CZÍAs fotÁsms s&immzu
/t/fcésrzjxcUaAs s/ fc<S'Cý<Asms *$■—
/ajC^jCtXsrxse^/pcs cZjL</sjfc
/0**,ataUs aacslJ/CcC
/Asrrz/ eJsnsry/ /Ctx^C/ÁsyOj AjZAfftts&isCCsí/, —
/tAsnfé '*%***ýrXA'tsrva//S&sfcatS^s •
CJsOcJyL//la^S —
/UjcftssmZOL 0fO£i,*srisctL,

cxsrzsrts eZAs AssS/csyzsjstJ,

^/C'OH'/tS'ae/^ytsoos.
i