Þjóðviljinn - 04.06.1970, Blaðsíða 3

Á ýtunni hans pahba
Það eru 40 til 50 verkalýðsíé-
lög í laudinu sem nú standa í
verkíalli til þess að reyna að
knýja fram kjarabætur. Það er
útbreiddur misskilningur að
verkfallsmenn séu að neita að
vinna. Þeir eru allir reiðubúnir
til þess að vinna. til þess að
skapa auð með vinnu sinni, ef
þcir fá þann bluta auðsins sem
nægir þeim til lífsviðurværis. I
rauninni ber þeim allt. Sú stað-
rcýnd liefur sannazt í þessu
verkfalli eins og oft áður að
það eru ekki forstjórarnir sem
starfrækja fyrirtækin, það eru
starfsmenn fyrirtækjanna sem
skapa auðæfi með vinnu sinni.
Kröfur verkalýðsfélaganna eru
ekki um það að fá öll þessi auð-
æfi í sinn hlut — kröfur þeirra
eru aðeins um sæmileg laun fyr-
ir vinnuafl félagsmanna alþýðu-
samtakanna.
★
í verkfalsbaráttunnj eru fé-
lagsmenn alþýðusamtakanna að
ryðja brautina fyrir alla aðra
launamcnn á Íslandi. Launafólki
í öðrum verkalýðs- og starfs-
mannafélögum ber að sýna liug
sinn i verki með því að styðja
við bakið á verkfallsmönnum
með fjársöfnunum eöa á annan
máta. Hér á síðunni segjum við
litillega frá baráttu verkfalls—
manna — við komum við á
tveimur verkfallsskrifstofum og
fylgjumst með starfi verkfalls-
varða Dagsbrúnar.
★
Dagsbrúniarmenn eru stöðugt
á verkfallsvakt í Skipholti 19
og á daginn er þar iðulega þröng
á þingi; auk þess sem verk-
fallsvaktin fer í reglulegar eft-
irlitsferðiir. er farið út til þess
að sinna margskonar kvörtunum.
Dagsbrúnarmenn skiptast á um
að vera á vakt, það ©r nætur-
vaktin og dagvaktin, en auk
þeirra sem mynda ..kjarnann" í
vaktaliðinu á hvorri vakt, eru
svo æi'inlega margir Dagsbrún-
armenn reiðubúnir til starfa á
verkfallsvakt ef þörf krefur.
Verkfallsmiðstöðin í Skip-
Það var þröngt á þingi á verkfallsvakt Félags járniðnaðarmanna i gærdag. Þarna voru verkfalls-
verðirnir í liópum, sumir. nýkomnir úr eftirlitsferð — aðrir að fara í eftirlitsferð. Á myndinni
má sjá Óla ltunólfsson, Jósep Gunnarsson, Aðalstein Aðalsteinsson, Iiraga Kinarsson, Iienedikt
Sigurjónsson, Hákon Teitsson, Ásgeir Erlendsson, Sigurð Eggertsson, Lárus Jónatansson, Kristin
Helgasoh, Guðna Guðnason.
Ferð Sojús-9 \ Von er ti/ þess að flóðin /
gengur vel S-Evrópu muni senn í rénun
MOSKVU ,3/6 — Ferð sovéaka
geimíarsins Sojús-9 gengur að
ósk'Uim. Djóst er af sovézkum til-
kynningum að geimfararnir tvier,
Nikolaéí og Sevastjanoí, hafa
mörgu að sinna, svo mörgu ad
þeir fengu einu sinni áminningu
frá j.örðu um að hafa vanrækt
eitthvert ætlunarverkið, en þeir
svöi-uðu því til að þeim hefði
ekki gefizt tími til að sinna þvi.
Enn er talið víst að ætlunin so
að Sojús-9 verði mjög lengi á
BELGRAD og BÚKAREST .3/6
— Menn gera sér nú vonir um
að ílóðin miklu í Dóná og þver-
ám hennar á Balkanskaga verði
brátt i rénun, en þau hafa vald-
ið gíf.urlagt tjón á mannvirkjuim
og gróðri og kostað tugi manna
liíið.
Mest hefur tjónið orðið í Rúm-
eníu þar sem Dóná flæddi fyrst
yfir bakka sína í síðustu viku.
Þar hafa ílóðin valdið tjóni í
37 af 39 fylkjum landsins. Víða
hefur vantsflaumurinn skolað
skeru að fó á þessu ári og jafn-
vel sumstaðar árum siam-an.
Hörmungairóstand er talið raunu
ríkja í átján fylkjum í heila
vi-ku enn, þó svo að flóðin fari
að réna. Efnahagstjónið verður
alls ekki metið til fjár, en það
er óskaplegt og mun vafaliaust
seinka mjög efnahagsþróuninni
í landinu sem hefur annars ver-
ið mjög ö-r á undanförnum árum.
Unnið hefur verið dag og nótt
undanfarið við að koma upp
flóðgörðum' við hina miklu
stíflu í „járnhliðinu" á landa-
mærum Júgóslavíu og Rúmeníu,
en stíílugerðin og raforkuverið
eru sa-meiginleg framkvæmd
þeirra. Svo virðist sem þæir var-
úðarráðstafianir hafi borið góð-
an áranguir.
Ýmsar þverár Dónár hafa
einnig flætt yfir bakka sína og
v-aldið miklu tjóni, eins og t.d.
Tisza sem rennur úr Karpata-
fjöllum, um Ungverjaland og
Júgóslavíu.
lofti, eöa hálfan mánuð a.m.k .
og þá lengur en nokkurt annað burtu gróðurmoldinni, svo aö
mannað geimfar. |ljósfer að þar verður enga upp-
Eínar mannskæðustu náttúruhamfarir sögunnar:
50.000 talin hafa farizt
í jarðskjálftunum í Perú
LIMA 3/6 — Jarðsikjáiftarnir i
Perú munu lmfa orðið einhverj-
ir þeir al 1 ramiannskæðustu sem
sögur fa-ra at. Að sögn stjórnar-
valda í landinu mun talá þeirra
sem fórust vera i.m.k. 35.000. en
frétta-ritari AFP hefur eftir óoo
inberum, en að því er ætla meg)
traustuim lieimilduim. að tata lát
inna muni vera yfir ,50.000.
Margvíslegt hjálparstarf er haf-
ið. en menn gera sér ekki mikl-
vonir að takast megi að bjarga
nokkrum þeim sem urðu undir
húsarústum og kynnu að hafa
haldið lífi um stundarsakir. Eins
og að venju þegar u-m slíkar
náttúruhamfafir er að ræða ar
niikil hætta á að drepsóttir kanii
i kjölía.rið, ekki sízt þar sem
lífsskilyrði öll og aðbúnaður
flestra þeirra sem búa í jarð-
! sikjálftahéruðunum eru mjög bág-
borin. Fjöldi lækna og annarra
björgunarmanna hefur einnig
verið sendur til þeirra hórada
sem verst urðu úti, en menn ótt-
ast að í heilufm byggðarlögui'.'n
j ha.fi enginn komizt lífs af.
j Það bætir ekki úr siká-k að i
þessuim hluta heims nálgast nú
veturinn, auk þess sem mörg af
i jarðskjálftaihéruðunum eru í há-
Uendi og nætur því að jafnaði
kaldar þar-
Fjölmargir erlendir aðilar
hafa heitið Perúmönnum aðstoð
og er hún þegar tekin að 'berast.
Norsk útgerS fær
minni stuðning
OSLO 3/6 — Fis'kimálaróðuneyti
Norðmanna hefur samið við út-
gerðarmenn um 243 miljón
horskra króna situð-ning af opin-
berri hálfu við sjávarútveginn —
er það 14 milj. krónum nors-kra
minna en í fyrra vegna hagstæðr-
ar verðþróunar á markaði meö
sjávarafurðir, og vegna þess að
búizt er við að draga imrni enn
úr síldarútgerð.
Hér við bætasf. sérstakar ráð-
FramliaLd á 7. síðu.
FiwMWtudagwr 4, Júm 1370 — J
Myiulin er tekin á öldunum ofan við Lögberg i gær. Þarna eru verkfallsverdir Dagsbriinar að
ræða við piltinn á ýtunni hans pahba síns og láta liann skilmerkilega vita að þetta sé þcim
ekki beinlínis þóknanlegt.
holti er á efstu hæð hússins og
þegar gengið er upp til miðstöðv-
arinnar á kvöldin má heyra
skarkalann frá hljóimiliistarmönn-
um samkomuhússins Röðuls.
Uppi á loftinu er heldur ekki
ró þegar blaðamaður Þjóð-
viljans kom þar í fyrrakvöld ó
12. tíniianum. Þá voru verkfalls-
verðir að bara saman bækur sín-
ar. Sýndist sitt hverjum um
undanþóguveitingu þá um dag-
inn; sumir verkt'allsmenn bentu
á að það væri einföld grundvall-
arregla að verkfallið skyldi
hvorki koma niður á mannslíf-
um eða dýrum — aðrir sögðu að
verk'íallsmenn ættu ekki að vera
að bjarga kapítalistunum í verk-
falli. Þannig er verkfallsvaktin
mikill skóli, háskóli stéttabar-
áttunnar. Þá gefst verkamönnum
kostur á því að tala og brjóta
vandamál sín til mergjar í
snörpum umræðum.
Blaðamaður og ljósmyndari
Þjóðviljans komu á verkf-alls-
vaktina í Skipholti í gærdag.
Rétt í þann rnund barst til-
kynning um að einn stærsti
vélaeigandi borgarinnair væri að
fremja verkíallsbrot ó öld'unum
ofan við Lögberg. Við fengum
að fara með verkfallsmönnum
þarna uppeítir og sáum er þang-
að kom þrjár jarðýtur í fullum
g’angi. Tvær þeirra voru eins
konar fjölskyldufyrirtæki skild-
ist manni — aðaleigandinn stýrði
annarri ýtunni. Sonur bans hinni.
Á þriðju ýtunni var ungur
skeggjaður maður. raunar eins
konar fjölskyldufyrirtæki líka,
en þó gegndj öðru máli að því
Allt i skattinn
Eins og kunnugt er hófst verk-
fall Daigs'brúnarverkamanna í
síðustu viku og höíðu þeir þá
unnið tvo daga vikunnar. í mörg-
um fýrirtækjum tíðkast það að
laun eru borg'uð viku eftir á —
menn eiga yfirleitt viku inni.
Á morgun, föstudag, kemuir til
útborgunar kaup fyrir fyrstu tvo
daga síðustu viku og þó að það
sé ekki hátt getur munað um
það fyrir verkfallsmenn. En éin-
hver fyrirtæki sjá við þessu og
leggjast enn á sveif með and-
stæðingum verkafólks: Fyrirtæk-
in taka þettá t.veggja daga kaup
upp í skatta!
leytj að ungi maðurinn var
þarna að stjórna pg vinna með
vél sem Dagsbrúnarmaður i
verkfalli bafði verið á áður.
Þett-a var náttúrlega óleyfilegt.
En piltur var ekki á því að láta
sig- — hélt hann mætti vera á
jarðýtunni hans pabba! Verk-
I fallsverðir bentu honum að sjálf-
sögðu á að hér væri um brot að
ræða — en pilturinn var ekki
á því að yfirgefa ýtuna. Fóiru
verkfallsverðir við svo búið á
verkíallsmiðstöðina og tilkynntu
um verkfallsbrotið. Ýtan hans
pabba . reyndist vera ei.gn Ól®
Pálssonar aðaleiganda Jarðýt-
unnar sf. — pabbinn var Ólí
Pálsson, einn umsvifamesiti
vinnuvélaeigandi borgarinnar a.
m.k. í viðskiptum við Reykja-
víkurborg.
— Annars hefur framkvæmd
verkfallsins gengið skakkafalla-
laust og lítið verið um sögulega
atburði. sögðu vei’kíaUsverðirnir
okkur í gæir. Það veldur Dags-
brúnarmönnum nokkrum erfið-
leikum hversu óskýr mörkin eru
ó milli Dagsbrúnar og Verzlun-
armannafélagsins og Iðju. Þetta
er gamalt vandamól sem verk-
fallsvaktamienn telja að leysa
beri hið fyrsta.
Það er baráttutónn í Dags-
brún armönnum á verkfallsvakt-
inni. Þeir hressa sig á löngum
vöktum á kaífi úr stórum fönt-
um og borða kex með. Sumir
hressa sig á ,.munaðarvarningi“
— neftóbaki, pípureyk; einhverj-
ir áttu „meik“ — vafðar sigar-
ettur. En það ér baráttuskapið
sem setur svip sinn á verkfalls-
vakt Dagsbrúnar — vafalaust
mun það skap duga Dagsbrún-
armönnum til sigurs í bessari
baráttu. Það er líka mikið í
húfi.
Rannsakar setíögin á hafs-
botninum fyrir Vestfjörðum
Á morgun fer hafrannsókna-
skipið Árni Friðriksson af stað
í árlega.n leiðangur sem tekur
þr.jár vikur. Hluta af þeim tíma
verður skipið við Vestíirði og
þar ætlar ungur jarðfræðingur,
Kjartan Thors, sem verður með
í förinni, að rannsaka setlög á
hafsbotni-
Kjartan lauk jairðfræöináimi í
Manchester í fyrna. Sagði hann í
viðtald við Þjóðviljainin að han.i
hygðist vinna úr rannsóknum
siínum úr þessum leiöanigri og
sikri;ía doktorsritgerð að tveimur
áiuim liðnum.
— Leiðanguriinin miðast v.ið
hafrannsákndr en ég fæ aðstöðu
till að taka sýnishorn frá Breiða- j
firði til Húnaflóa, sagði Kjairtan.
— Þessi vinna er aðeins byrjun- ‘
arrannsókn á landgi'únni Isilands,
hingað til hefur ekfci verið unn-
ið neitt ókveðið á þessu sviði,
svo mér sé kunnugt,. Þarna c-r
mdkið starf framundan og fjöLda
margar spumiingar bíða svars, en
til þess að þau fóist þarf máfcla
vinmu og talsveröur kostnaðurl
er óhjákvæmilegur. En auövifaaö
Erfðastofnar framieiddir af
bandarískum vísindamönnum
MADISON, Wisconsin 3/6 Vís-
indamenn við Wisconsin-háskóla
í Bandaríkjunum tilkynntu í gær
að þeir hefðu fyrstir manna bú-
ið til í rannsóknarstofu erfða-
stofna þá scm eru undirstaða
allrar arfgengni.
StarfShópi þeim sem búið heí-
UL’ til erfðastofnia stjórnar dr.
Gobin Khcvrana, sem fékk Nó-
belsiverðlaunin í læknisfræði árið
1968.
í framtíðinni getur þessi upp-
götvun leitt til þess, sagði dr.
Khoiiana, að hægt vei'ði að búa
ti. saimkvæmt óætlun einstak-
linga sem eiga að gegna vissu
hlutverki — til dæmds íþrótta
kempur eða gáfnaljós. Enn er að
vísu langt í land með slíkt verk-
efni, en samt er hér stigið fyrsta
skrefið á þeirri braut að stjóma
líffræðilegum eigdnleikum manna
og dýra. Ennfremur opnast mögu-
leikar á því að kveða niður ýtns;.
arfgenga sjúkdómia-
Dr. Khorana er indverskrar
settar. Hann sagði að starfsihópur
hans hefði búið til erfðastofnana
úr einfölduim riiífi-æn'um. efnum.
Kjartan Thors, jarðfraeðingur
lilýtur þetta starf aö verða unmð
í framtíðinni. Hvort hægt yr^ii
að hafa einhvern hag af þessum
rannsóknum er enn óvist, um það
jer ekki hægt að segja fyrr en
þær hafa verið gerðar. Allavega
vinn ég fræðilega grein úr ]>eim
gögnum sem ég aiBla mér í i’erð-
inni.