Þjóðviljinn - 11.06.1970, Blaðsíða 3

Fímlmifcudagur 11. júni 1970 — IÞJÓÐVrLjJlNN — SlÐA J
Hörð átök í Jórdaníu í tvo daga
Borgarastyrjöld vofir yfir,
völd Hússeins talin í hættu
AMMAN 10/6 — Enn heldur áfram vopnuðum átökum
milli stjórnarhers Jórdaníu og skæruliða Palestínuaraba,
sem þegar hafa kostað allmikið mannfall. Hússein konung-
ur og Arafat, leiðtogi skæruliðasamtakanna, gerðu með sér
vopnahlé í morgun, en það hefur ekki verið virt, og virð-
ist nú horfa til borgarastyrjaldar milli hægrisinnaðra stuðn-
ings’manna Husseins og vinstri arrns skæruliðahreyfingar-
innar. Skæruliðar hafa haldið því fram að Bandaríkin eigi
sinn þátt í átökunum.
Palme í klípu
Vopnahlé
Hússein konungur, s©m varð
fyrir banatilræði í gær, og Araf-
at, gerðu með sér sambomulag
um vopnahlé og rannsókn á á-
tökunum í morgun, og vakti það
noklkra aithygli að viðstaddir þá
sairrmingsgerð voru yfirmenn
hins 12 þúsund manna herliðs
Iraks í Jórdaníu, sem imin held-
ur haifa situtt skæruiiða í átök-
unum. Við þetta tækifæri tóik
1 Hússein konungur: telja Banda-
rikjamenn hann ekki nógu
samingaiipran við ísraelsmenn?
Arafat, sam heflur verið helzti
talsmaður Pallestiruuaraba það
fram, 'að hreyfing sín vildi ekiki
steypa Hússein konungi — en
hún vildd heldur ekki láta bæki-
stöðvar sinar í Jórdaníu, sem
hún þyrfti á að haida til firels-
unar Palestínu.
Bardagar
Bersýnilegt er að þetta sam-
komulaig hefur fa-rið út um þúf-
ur. Stórsteotalið stjómarhersins
hélt uppi skothríð á hverfi í
Amimian sem byggð eru Palestínu-
fólki svo og flóttamannabúðirn-
ar Al-Wahdat. Útvai'pssitöð
skærúliða hefur skýrt frá þvi að
um 400 manns hafi þegar fallið
eða særzt í átökunum — meðal
þeirra er bandarískur seediráðs-
Þotuflug Flugfélags Islands
mun halda áfram, þrátt fyrir
verkföll á Keflavíkurflugvelli og
hjá matsveinum. Er þotan þann-
ig úr garði gerð, að hún er óháð
hinum erfiðu aðstæðum, sem
skapast í verkföllum og farþeg-
um finnst væntanlega ékki frá-
gangssök, þótt þeir fái ekki máls-
verð um borð, ef þeir á annað
borð komast leiðar sinnar.
Þannig sagðist forráðamönnum
Flugfélaigsins flrá í gær, eir þeir
sikýrðu blaðamönnum frá fterð-
um þotunnar næstu daga.
Þotam getur tekið eldsneyti er-
lendis, sem neagir hennd til Is-
lands og út aftur. Að vísiu er
gert ráð fyrir að edníhver frávik
peröi firá venjuiLeguim áætiuniuim,
því að hertaka hótel Intercontin-
ental og heldur þar 88 manns í
gíslingu — þar af 38 útlending-
um. Bru margir blaðamenn þedrra
á meðail.
Stjómmál
Fréttasikýrendur telja, að til
borgarastyrjaildar dragli mdlli
Jieirra sem lengst standa til
vinstri meðal skæruliða og til
hægri af konungsmönnum — en
þeir gætnari, sem Arafat og
Hussein séu helzt fulltniar fyrir,
fái við ekkert ráðið.
Taismaður Alþýðufylfcinigarinn-
ar, einna af samtökum Palest-
ínuaraba, segir að siínir menn
geti ekki sætt sig við óljós lof-
orð og máiamiðlanir við Jórd-
aníustjóm. Krefjist þeir m. e.
að þeim ráðamönnum í her og
stjóm Jóndaníu, sem helzt beiti
sér gegn skæruliðuim, verði vik-
ið úr emtoættum, og öllum með-
limum skæruliðasaimtafcanna sem
hafa verið handteknir verði
óleppt lausum. Miðstjóm and-
spymuihreyfingar Paiestínu, sem
situr í Kaíró, hefur og krafizt
þess að yfdrmaður Jórdaníuhers,
verði rekiinn frá störfum, en hann
er tallinn helztur foringi þess
.Muita Jórdaníustjórpar, sem vill
láta tíí sfcarair slkríða gegin
skæniliðum í eitt skdpti fyriröll.
Talsmaður Alþýðufyikingarínn-
ar í Beirut, höffiuðborg Lfbanons,
sagði í viðtali! við AFP í dag,
að samtökin viðurkenndu ekki
vopnshlé Arafats við fhaldsstjóm
Prentaraverkfall
enn í Bretlandi
LONDON 10/6 — Prentaraverk-
fall hefur stöðvað útgáfu dag-
bl aða í Englandd og þar með
dregdð mjög úr möiguieikum
flokkanna tdl að láta að sér
kveða í kosningabaráttunni. Wil-
son forsætisráðherra telur að
ekki sé öil nó tt úti með að sam-
komulag takizt í tæka tíð fyrir
kosningar sem eru í næstu viku.
Heath. leiðtogi íhaldsmanna,
hefur notað verkfallið sem á-
tytllu til árásar á Verkamianna-
flokkinn — hefur hann sagt að
taka ætti upp bandarískt kerfi
I í vinnndeilum sem miðar að því
þ.e. hún þutrfi ef til vill aðlenda
í Glasgow til að fá nægjlegt
eldsneyti tii að komast tdi Kaup-
mannahafnar, en þó er talið, að
flugið geti verið nokkum veg-
inn regllubundið.
Landigöngustiginn er innbyggð-
ur, svo og raiBmiagnskerfið, sem
þarf til þess að ræsa hreyflana,
og gert er ráð fyrir, að farþegar
beri farangur sánn í vélina
sjálfir.
Annað flug Fluglfélaigsins stöðv-
aðist þegar á fyrsta degi verk-
fiaíilsins, og sagði öm O. Joihn-
son, forsitjóri féHagsins, að ta.pið
á stöðvun innanlandsflugsins
næmá að jafnaðd kr. 0,5 miljón-
um á dag.
Husseins — miund,u þau hefja
borgarastríð gegn konungi ef
hann reyndá að brjóta samtökin
á bak aiftur.
Síðustu fréttir
Útvarpssitöð sáoæruiliðasamtak-
anna E1 Flataih (samtaka Arafiats),
sem er í Kaíró, hédt þvi fram í
dag. að Bandaríkin stæðu að
NEW YORK 10/6 — Séi'firæðingar
frá lögreglu og alríkislögreglunni
FBI rannsökuðu í dag rústirnar
af höfuðbækistöð lögreglunnar í
Horfur á mynd-
un 6 flokka stjórn-
ar í Finnlandi
HELSINKI 10/6 — Fagerholm,
fyrum forsætisráðherra, hefur
laigt fram tillögur sinar um lausn
stjómarkreppunnar í Finnlandi.
Gerir hann ráð fyrir myndun
þjóðstjórnar. Fari óflokksbund-
inn maður með embætti utanrík-
isráðherra, en sósíalískir flokkar
fái 8 ráðhénra — sósíaldemókrat-
ar 5 og Lýðræðisbandalagið 3.
Borgaraflokkarnir fái einnig 8
róðherra — Miðflokkur Karj'ala-
inens 4, Dreifbýlisflokkurínn 2 og
sænski og finnski þjóðflokkur-
in.n einn hvor. Líklegt er taldð
að þingflokkairnir fiallisf á sam-
starf á þessum grundvelli.
Rakur maí og
hlýtt sumar?
„Oft kemur gott sumar eftir
vætusaman maí, enda þótt engar
reglur séu um það frekar en
annað í veðurfræðinni", — sagði
Jónas Jakobsson veðurfræðingur
í stuttu viðtali við Þjóðviljann í
gær.
Því miður er Veðuirstoían ekki
þess umkomán að spá fyrir allt
sumarið, en akikert mælir gegn
því, að þessá hálfregla verði rfkj-
andi í sumjar, eins og flesáir ís-
lendingar óska effitir votviðra-
suimiarið í fyrra. Góðviðrið í gær
var að sumra hyggju vísiþending
uim, að veðurguðimir æfluðu að
mdsfcunna sdg yfdr otokur í sum-
ar, og það gera þeár e£ til vill,
en því miður er úflit fyrir vætu
á morgun af völdum leegðar-
drags, sem heffiur fflækzt áleiðis
til landsins frá Gnænlandi. Erþó
ekki óhugsamdá að það taiki
stefnu frá landinu, en alltént
verður það eklkii ríkjandá nema
mijög sbuttan tíma og þá aðeins
á Suð-Vesturlandí. Annairs stað-
ar verður góðviðri.
Veðrið í gær var hlýtt og bjairt
um aáilt land, víða 14-15 stig um
máðjan daiginn, en í Reykjayik
um 10 stig vegna gólu.
HM í knattspyrnu
Svíþjóð vann Uruguay
MEXÍKÓBORG 10/6 — í dag
fór fram þriðja umferð í riðia-
keppninni á heimsmeistaramót-
inu í knattspyrnu í Mexíkó og
fóru leikar þannig, í svigum stað-
an í hálffileik: 1. riðilll: Ell Salva-
dor — Sovétríkán 0:2 (0:0). 2.
rtðill: Sviþjóð — Uruiguay 1:0
(0:0), 3. riðill: Brasilía — Rúm-
enía 3:2 (2:1). 4. riðill: Vestur-
Þýzkaland — Perú 3:1 (3:1).
baki samsæris um að steypa
Hússein konungi og koma að
voldum bróður hans, Hassan
kirónjprinsi, sem er tveknur árum
yngri en konungur. Sé samsærið
raiuawerulegur batogrunniur átak-
anna í Jóndamíu. Segir útvarpið
að Hassan njótá stuðnángs banda-
níska sendámðsáms og þriggja
jórdanstora leáðtoga, m-a. Sharifs
Nassars bin Jamils yfirhershöfð-
ingja, yfármanns skriðdrekaher-
sveitanna og yfiramanns leynálög-
reglumnar í landimu. Kreffist E1
Tatah þess að þessum mönnum
sé vitoið úr störfum.
E1 Fatah mun telja líklegt, að
Bandiarfkjamenn búizt við að
Hassan sé líkáegri en Hússein
bróðir hans tál að semja við
Israelsmenm á kostnað Palestínu-
amaiba.
Fréttum bar ek'ki saiman um
það í gærkvöld hvort enn væri
barizt í Amman.
New Yorik, sem eyðiflögð var í
gærfcvöld í siprengingu. Átta
menn særðust, þar af þrir lög-
reglumenn.
Sprenging þessi er síðust í
heiilli runu af sprengjutilræðum
í verzlunarhúsum, skrifstofu-
byggingum, kvikmyndahúsum. I
fýrra voru gerð 93 sprengjutil-
ræði í boi’ginni. en þegar í maí
í ár var farið fram úr þedrri
tölu.
Lögreglan rannsaikar nú hvort
samiband sé á milli tilræðanna
og öfgasinnaðs hói>s stúdenta, sem
sagðir eru hafa sent frá sér yf-
irlýsángu í formi naifnflauss bréfs
til notokurra bandarískra blaða-
25. maí. í bréfinu segir, að höf-
undar þess munu innan tveggja
vikna eyðileggja „tákn óréttlæt-
isins í Bandaríkjunum".
Kosygin heldur
kosningaræðu
MOSKVU 10/6 — Kosygin for-
sætisráðherra Sovétríkjanna
sagði í kosningaræðu í dag, að'
bætt sambúð við Bandaríkin
væri £ þágu heimsfriðar. Þessi
sambúð hefði ekki batnað að
undtanfömu vegna hemaðar
Bandaríkj anna í Indó-Kína, sem
bann foædæmdi, og stuðnings
þeirra við ísrael. Hann skýrði og
firá því, að ekki hefði náðst um-
talsverður árangur í viðræðum
við Kínverja, m.a. um landa-
maenamál.
Kosygin kallaði skrif erlendra
fréttamanna um ósamþykki milli
sovézfcra leiðtoga lygar leiigu-
penna, sem enginn fótur væri
fiyrir. Kosningar fara fram til
Æðsta ráðsáns á sunnudag.
Hæstu vinningar
í Happdrætti Hf
í gær var dregið í 6. flokki
Happdrættis Háskóla íslands.
Dregnir voru 4.400 vinningar að
fjárhæð 15.200.000 krónur.
Haesiti vinningurinn, 500.000
krónur, kom á fjóra heilmiða
núrner 21490. Tveir máðar voru
seldár í umboði Frímanns Frí-
mannssonar í Hafnarihúsinu, sá
þriðji í umboði Þóreyjar Bjarna-
dóttur í Kjörgarði og sá fjórði
í umboðinu á Afcranesi.
100.000 krónur komu á miða
númer 5414. Þrír miðar voru
seldir í Aðalumboðinu, Tjarnar-
götu 4 og sá fjórði í Árbæjar-
umiboði hjá Geirlaugi Árnasyná.
10.000 krúnur:
890 3182 5098 5411 6264
8393 10067 10387 10484 11188
11612 14919 16338 16635 17308
18618 19074 19209 19975 21489
21491 21729 22333 22604 22928
23519 23639 24317 24626 25441
27257 28893 28937 30140 35273
35545 35764 35863 36165 36675
37432 38053 38242 38347 39335
39558 3973.9 39820 40618 41371
42633 44439 44830 44946 47401
47861 49119 49462 50134 50666
52323 52928 54655 57070 57534
58685 59505.
(Birt án ábyrgðar).
A thyglj margra hefur beinzt
ÁV að óopinberri heimsókn
Olofs Palme, forsætisráðherra
Svíþjóðar, til Bandaríkjanna,
sem nú hefur staðið í um það
bil viku. Olof Palme varð eins
og kunnugt er foringi sænskra
sósíaldemókrata ekki sízt fyr-
ir sakir stuðnings " yngri
manna, vinstrj affila í flokki
sínum og utan hans, sakir
samstöftu 'hans með þeim í ut-
anríkismálum, einkum í and-
stöðu gegn styrjöld Banda-
rikjamanna í Vietnam og yf-
irgangi þeirra víftar um heim.
Á hinn bóginn hafa Bandiarík-
in svarað andstöðu Svía og
sænskra ráðamanna með
diplómatískum fjandskap, sem
hefur nálgazt tilraunir til við-
skiptabanns á Svíþjóð.
Olof Palme er þarna í all-
mikilli klemmu, og því miður
bendir pólitísk framkoma
hans sáðustu misseri og daga
til þess, að hann kjósi heldur
að taka tillit til sænskra við-
skiptahagsmuna en orðstís
snns sem framsækins sósial-
ista, stuðnings hinnar víð-
feðmu vinstrihreyfmgar.
Ráðamenn í Washington hafa
að sínu leyti reynt eftir beztu
getu að gera Palme lífið leitt.
Eftir langvarandi mótmæla-
aðgerðir. sem beinzt haffia að
nýjum sendiherra Bandaríkj-
anna í Svíþjóð, Jerome Hol-
land, hefur sendiráðið og
bandaríska utanríkisráðuneyt-
ið gefið til kynna, að ný og
alvarleg diplómiatísk fcreppa
sé í uppsiglinigu milli Banda-
ríkjanna og Svíþjóðar. Eitt-
hvað í líkingu við það ástand
sem skapaðist^ er Bandaríkin
fcölluðú héim sendiherra sinn
frá Svíþjóð árið 1968. Þá var
ástæðan, eins og menn muna,
ræða sem Olof Palroe hélt eft-
ir Víetnamkröfugöngu í Stokk-
hólrni, ræða sem hefur síðan
verið grundvöllur opinberrar
sænskrar affistöðu til hinnar
áleitnu utanríkisstefnu Banda-
ríkjannaJ
★
TTin hörðu mótmæli frá
Washington, sem birt voru
í Stokkhólmá ; ffiyrri viku,
sýna, Bð reiði bandariskra er
ekki aðeins beint gegn mót-
mælendum, heldur einnig
gegn „skorti á vilja" af hálfu
sænsku stjórnarinnar til að
t.aka ómildilega á hinum her-
skáu hópum vinstrisinna.
Blaðamaðurinn Jens Bay
segir í Information. að það
alvarlegaista við þessa orð-
sendingu frá Washington séu
ekki hótanir um að kalla heim
ambassadorinn í Stokkhólmi.
Vandinn er sá, að Washington
reynir með mótmælum sín-
um að prófa vilja sænsku
stjómarinnar til að halda uppi
„vinsamlegum samskiptum
við Bandaríkin“. Annaðhvort
verði stjórnin að grípa til
harðra mótaðgerða gegn
kröfuigöngufólki „ellegar mun
ásrtandið hafa alvarlegar affi-
leiðingiar í ffiör með sér“, eins
og þar segir. Þessi ummæli
verða aðeins metin sem atrk-
inn þrýstingur af bandarísferi
bálffiu á sænsku stjóirrún-a,
og tilraun til að grípa beint
inn í innanríkismál. Ósigur
andsipænis slíkum hótunum,
eða talMýðni. er ekki aðeins
ósigur fyrir Palme og sænska
stefnu. heldur og fyrir réfit
smáríkja til fullveldds og
s.jálfsiákvörðiinar andspænis
bandariskri valdníðslu.
★
l/" ambwS’þim-ðTrð er dæimi
um þennan aiukna þrýst-
ing af bandarískri h-álfu.
Palme lýsti si-g andvígan inn-
rásinni í Kambodj-u, en méð
varkámi, sem segir sína sögú.
Annað dæmi er nýleg umræða
um utanríkismál í sænska
þinginu: Þar var Torsten Nils-
son utanríkisráðherra gagn-
rýndur fyrir að kalla stefnu
Bandaríkjanna heimsvaldasinn-
aða o-g kapítalíska. Palme tók
til máls og sagði að stórveld-
in væru heimsvaldasinnuð.
Hann gerði þannig tilraun til
að draga úr fordæmingu ut-
anríkisráðberrans með því að
lýsa heimsvaldastefnu eíns-
konar náttúrulega nauðsyn
hverju stórveldi.
Allt hefur þetta ekki farið
fram hjá vinstra armi flokks
Palme. Aðalmálgagn hans,
Aftonbladet. gagnrýndi hann
nýlega í leiðara fyrir óhóflega
mikla varkárni í utanríkis-
málum og sagðist blaðið
hljóta að krefjast þess í
samræmi við vilja verkalýðs-
hreyfingarinnar. að stjómin
tæki u-pp róttækari stefnu í
þessum málum: „Við getum
aldirei", segir blaðið, „haft
sömu afstöðu og kapítalistar
til þess hluta mannkyns sem
hefur ekki kaupgetu“.
★
IBandiaríkjunum heffiur Palme
hagað orðum sánum af
diplómatáskri varfæmi og vás-
að til lögmála gisitivináttu —
þar með hefur hann forðazt
að bera ffiram samfellda gagn-
rýni á utanríkissitefnu Bandia-
Olof Palme — spurt er nm
rétt smáþjóða til sjálfstæðr-
ar utanríkisstefnu.
ríikjanna, þótt hann hafi ver-
ið spurður eftir henni. Vafa-
laust er þétta vonbrigði frjáls-
lyndari öflum, andstæðum
stríðsrekstri í Víetnam. sem
mundu telja sér situðning í
afdráttarlausum ummælum
vesturevrópsks stjórnarfor-
manns. En því má heldur ekki
gleyma. að þrátt fyrir gesta-
k-urteisi hefur Palme sagt ým-
islegt nytsamlegt í Banda-
ríkjaferðinni. Hann hefur
mótmælt þeirri skoðun sem
útbreidd er ; Band-aríkjun-
um, að hlutleysi jafngildi und-
irgefn; unddr stórveldi, varið
rétt þjóðar sinnar og stjórn-
ar til sjálfstæðra skoðana og
markmiða í uta-nríkismálum.
Þrátt fyrir allt er framkoma
forsætisráðherra Svíþjóðar í
voldugasta ríki heims í mjög
mikilli hæð yfir framkomu
Natóráðherxa, eins og t-d.
Baunsgárds hins d-anska, sem
hefur hvorki heima fyrir né
vesitra fengizt til að segja
neitt um affistöðu sína, hvorki
til innrásarinnar í Kambodju,
né bandarísks hernaðar þeirra
í Indó-Kína yfir höfuð. Svo að
ekki sé talað um aðra karla,
enn líti'lfjörlegri.
(Á. B. tók saman).
starfsmaður, sem varð fyrir
slysaskoti. Alþýðufylking Palest-
ínuaraba svaraði skoffihríðinni á að hægt sé að fresta vinnustöðv-
flóttamannabúðimar m.a. með I un nokkurn tíma.
Þotu Flugfélagsins fíýgur
áfrum þrátt fyrt verkföfí
Aðullögreglustöðin I New
York sprengd í loft upp
%
l