Þjóðviljinn - 16.06.1970, Síða 3

I»riöjudiai«vr 16. julní 1S70 — ÞJÓÐVILJI-NN
SlÐA
Tillaga innan Norðurlandaráðs um
Bættar samgöngur við ís-
land, Færey jar og Grænland
□ Magnús Kjartansson hefur lagt fram í Norðurlanda-
ráði tillögu þess efnis að ráðið skori á ríkisstjórnir Norð-
urlanda að láta kanna sérstaklega samgöngurnar milli
íslands, Færeyja og Grænlands og annarra Norðurlanda í
því skyni að auka samgöngurnar og tengja þær alþjóð-
legum samgönguleiðum. Þingmenn frá Færeyjum, Græn-
landi og Danmörku hafa þegar gerzt meðflutningsnaenn.
í greinargerðinni segir svo:
Samgöngur í víðtækasta skiln-
ingi eru óhjákvæmileg forsenda
allrar annarrrar samvinnu, og
því er eðlilegt að Norðurlanda-
ráð hefur fjallað sérstaklega um
samgöngumál. Á því sviði hefur
norræn saimvinna verið mjög
víðtæk og árangursrík; hún haf-
ur stuðlað að því að leysa bæði
norræn og staðbundin vanda-
mál. Hins vegar er það stað-
reynd, að flestar tillögur um
samgöngumál hafa haft gildi
fyrir þá staði sem miðsvæðis
éru og þéttbý'lastir á Norður-
löndum. Auk þess hefur ráðið
fjallað um ýmsar tillögur um
samgöngumál nyrzta hluta
Skandinavíu, en síðan samþykkt
var ályktun nr. 9/1957 um auikn-
ar samgöngur milli Islands og
og annarra Norðuríanda hefur
ráðið ekki fjallað um hin sér-
stöku samgönguvandamál ey-
landa sem bundin éru ferðum
í lofti og á legi. Tillaga sú sem
vitnað var til stuðlaði að auk-
inni samvinnu á sviði ferða-
mála, en bar að öðru leyti ekki
umtalsverðan árangur. Sú þróun
sem síðan héfur átt sér stað
gerir það tímabært að aftur
verði fjallað um sámgöngumál
Islendinga og að samgöngurnar
við Færeyjar og Grænland verði
athugaðar • jafnhliða, því þar er
úm' hiliðstæð vandamál aö ræða.
Nýstárleg þjóðhátíð á Akureyri
Víkingar koma á knerrí að
landi og reisa landnámsbæ
Akureyringar munu halda veg-
lega þjóðhátíð á 17. júní, þrátt
fyrir verkföll, og verða hátíða-
höldin núna með breyttu og ó-
venjulegu sniði. Skátar í bæn-
um ’hafa annazt undirbúning óg
hugmyndirnar, sem framkvæmd-
ar verða, eru frá þeim komnar.
‘ Hátiðáiiöldin verða með fWh-
legu sniði. I stað blómaíbílsins,
sem að jafnaði hefur eikið um
bæinn að morgni hátíðdsdiaigsiins,
verðuir víkingasikipi ýtt úr vör
og mun það koima að landi við
Torfu nesb ry ggj u. Frá borði sitíga
karíar og konur í litríkuim Mæð-
um og eiga að minna á lamd-
rnámsimenn Eyjafjarðar. Fara
þau um bæinn á hestuim og
helga sér landið að fomum sið,
en síðan er haldið út á íþrótta-
vöM, þar sem reistur verður á
svipstundu lamdmáimsbær. Þangað
halda óg sikruðgöngúr 'víða úr
bænuim.
Á íþróttavellllinum verður síð-
án efnt til ýmis konar skemnmti-
atriða með nýstárlegu sniðd, og
er ætlunin að fiá áhorfendur til
þesis að taika sem allra miestan
þátt í þeiim. Loks fllytur þjóð-
minjávörður, Þór Magnússon, á-
varp, og um kvöldið verðurstig-
inn dans á Ráðhústorgi og fram
etftir nóttu.
Þjóðhátíðarnefnd
ðuglýsir ekki
dagskrá 17. júní
Vegna yfirstandandi verkfalla
•reynist ekki unnt að undirbúa
þau hátíðahöld sem fyrirbuguð
voru í Reykjavík þann 17. júní
næstkomandi.
Undanþáiguheimildir hafa ekki
íengizt.
Af þeim ástæðum sér Þjóðhá-
tíðarnefnd Reykjavíkur sér ekki
fært að auglýsa dagskrá þann
17. júní að öðru leyti en því,
að kl. 10.30 f.h. mun forseti
borgarstjórnar leggja blómsveig
að leiði Jóns Sigurðssonair og
kl. 11.00 f.h. verður hátíðar-
messa í Dómkirkjunni.
Að henni lokinni mun forseti
íslands leggja blómsveig að
minnisvarða Jóns Siigurðssoniar. á
Austurvelli.
Þessi skemmtilegia áætlum hef-
ur verið lenigi í undirbúmingi, en
talið er að verkföllin kunni áð
breyta henni að einihverju leyti,
eins og gefur að skiilja. Sá háttr
ur verðúr hafður á 17. júní há/
tíðahöldunum á Akureyri í fram-
tíðinni, að ákveðnum félögum
yerður fallið að 9já,.uirp .undir-
búning og íá' þaú sjálfræði um
hugmyndir til að vinna úr. Hing-
að till hafa hátíðaihöldin þar í
bæ verið með næstia einhæfu
sniði allt til þessa og almennur
áhugi er fyrir því að breyta til.
1 þessu sambandi má benda á
að síaukinn ferðamannastraum-
ur á undanförnum árum og ný
gistihús á stöðum, sem ferða-
menn telja eftirsóknarverða,
gera greiðari samgöngur nauð-
synlegar. Tillögumenn gera ráð
fyrir því að þessar auknu sam-
gönigur innan Norðuríanda
verði. á hagkvæman hátt tengd-
ar alþjóðlegum samgönguleiðum.
Fjörutíu pólitískir tangar i
skiptum fyrír sendiherrann
RIO DE JANEIRO 15/6 — Fjörutíu pólitískir fangar sem
stjóm Brasilíu hefur látið lausa til að skæruliðar láti laus-
an vestur-þýzka sendiherrann í landinu voru í dag á leið-
inni frá Rio de. Janeiro til Alsír. ..< : .
Neðanjarðarhreyfing sem nefn-
isit „Byltingarforystusveit al-
þýðu“ rændi sendiherranU'm,
Ehrenfried von Holleben, á
fimmitudaginn var, og féll einn
lífvarða hans í átökum sem þá
urðu.
Fangarni.r 40 voru fluttir um
borð i leiguflugvél af gerðinni
Boeing-707 eftir að Alsírstjórn
lýsti því yfir að hún mundi
taka við þeim „af mannúðará-
Rauðsokkahreyfingin:
Hætt við aðgerðir
vegna verkfallanna
Rauðsokkahreyfingin svonefnda,
sem nýlcga var stofnað tíl á
íslandi og kom fyrst opinberlega
fram í kröfugöngunni 1. maí,
hefur hætt við fyrirhugaðar að-
gerðir á kvenréttindadaginn, 19.
júní.
Ráðgert hafði verið að efna
m.a. til kröfuigöngu og fleiri að-
gerða þann dag, en á fjölmenn-
um fiundi samtakanna í fyrrakvöld
var ákveðið að fresta aðgerðum
vegna verkfalla, þótti fundar-
gestum sem almenningur hefði
sem stendur uim brýnari mál að
hugsa og ekki ástæða til að efna
-til aðgerða í því andrúmslofti
■sem dráttur samninganna hefur
skapað.
, Fram að þessu halfa^ samtök
rauðsokkanna verið áformleg og
opin, en fundurinn á sunnudags-
jkvöld var. undirbúningsfundur að
stofnún formlegra samtaka, sem
væntanlega tækju til starfa á
komandi hausti. Mættu á fund-
inum 60 manns, bæði karíar og
konur, og var kosin fram-
kvæmdanefnd, sem á að ganga
Stjórn Willy Brandts í hættu?
Tap frjálslyndra
í fylkiskosningum
BONN 15/6 — Fi’jálslyndir, samstarfsflokikur Sósíaldemó-
krata í stjórn Vestur-Þýzkalands, biðu mikinn ósigur í
kosningum til þriggja fylkisþinga um helgina, og eru úr-
slitin talin mikið áfall fyrir stjórnarsamstarfið. Nýnazistar
töpuðu miklu fylgi.
frá drögum um framtíðarskipu-
lag, en hana skipa.
Lilja Ölafsdóttir, skrifst. st.
Guðrún Hallgrímsdóttir, mat-
vælafr. Hildur Hákonardóttir,
listvefnaðarkennari. Flosi Ólafs-
son, leikari. Þorgeir Þorgeirs-
sbn, kvikmgm. Messíana Tómas-
dóttir, leiikmyndateiknari. Helga
Gunntórsdóttir, kennari. Gerður
Óskarsdöttir, kennari. • Guðrún'
Guðlaugsdóttir, leikkona. , María
Kristján,sdóttir. leikhúsfr. Helga
Óláfsdóttir, ■ háskólanemi. Eyborg
Guðmundsdóttir, liistm. Vigdís
Finnbogadóttir, kennari." Hugrún
G.unnarsdóttir, kennari, Hólm-
fríður Gunnarsdóttir, kennari.
Shjölaug Sigurðardóttir, ritari.
stæðum“. Brasiflíuforseti kvaddi
fangana með tilskipun um að
þeir sikyldu útlægir æfilangt.
Samtökin sem rændu sendi-
herranum hafa ekki aðeins feng-
ið fangana úr haldi. heldur og
neytt yfirvöldin til að birta yf-
í'rlýsingar, þar sem m.a. .er hvatt
til þess að þjóðin steypi ein-
ræði herforingjastjómar lands-
ins, og hún sökuð um að pynda
og myrða pólitíska fanga.
Þetta er í annað sinn sem
Brasilíustjórn neyðist til að láta
pólitíska fanga lausa í skiptum
fyrir etríendan sendimainn.
Skæruliðahópar eru nú margir
í Brasilíu og halfa fremur lítið
sam'Sitarf sín á milli, en þeim
er það öllum sameiginlegt að
þeir telja, að stjórnaríarið í
landinu útiloki að vinstrihreyf-
ingar get; barizt fyrir málstað
sínum með friðsamlegum hætti.
Edda Óskarsdóttir, teiknikennari.
Sigurjón Jóhannsson ritstjórnar-
full-þ^u .Hercþ's Þorval<jisúóttir,
leilckona.
Forsætisráðherra
Dana kom til
Egiisstaða í gær
Kl. 4.30 síðdegis í gær lenti
Snarfaxi Flugfélags íslands á
flugvellinum á Egilsstöðum og
meðal farþéga sem- ails voru 18
var Hiknar-'Báunsgaard forsæt-
isráðherra Danmerkur. Flugvélin
kom frá Kaupmannahöfr. og
átti að •faira rtil Færeyja, en gát
ekki lent þar. Atti þá að lenda
á'Höfn ' í'Hornafirði,' en þar'var
heldur ekki h-ægt. að lenda . svo
að halda varð til Egi'lsstaða.
Með kvöldinu vair áð 'létta til
.' á MöfWSftrðt-vr ySP'abaWfiífi að
fljúga þangað og að farþegar
gistu þar í nótt en með morgni
yrði ferðinni haldið áfram til
Þóirsihafnar í Færeyjum.
Enn ófríðlegt í Jórdaníu
I Neðra-Saxlandi og Saarlandi
tókst Frjálslynda flokknum ekki
að ná þeim 5% atkvæða sem
þarf til að fá menn kosna á
fylkisþing. í Norður-Ríniarhéruð-
um — Westfalen fékk flokkur-
inn 11 fulltrúa en hafði 15 áður.
Sósáaildemókratar töpuðu veru-
legu fylgi í Norður-Rinarhéruð-
Westfalen en unnu nokkuð á í
hinum fyl-kjunum tveim. Stjórn-
arandstaðan, Kristilegir demó-
kratar, unnu verulega á í öllum
fylkjunum þrem. Kosningarnar
snerust melra um landsmál en
sérvandamál einstakra héraða,
og verða því túlkaðar sem áfall
fyrir samsteypustjórn Willy
Brandts. Kristilegir lögðu á það
mikla áherzlu í kosningabarátt-
unni, að gera þyrfti kosningiarn-
ar að vantrausitsyfirlýsingu á
sátitastefnu stjómiarinnar gaign-
vart Austur-Evróp'uríkjunum, og
munu þeir að líkindum fylgja
þeirri túlkun eftir sem bezt þeir
mega.
Formaður frjálslyndra, Scheel,
utanrikisráðherr'a, túlkar kosn-
ingarnar á þann veg, að þær
hafii í alltof ríkum mæli snúizt
um stóru flokkana tvo. Frétta-
•skýrendur telja Hklegt. að nú
muni hægri armur flokksins,
gagni-ý'ninn á samstarfið við sósí-
aldemó'kra't'a, hafa sig meira í
frammi en áður.
Nýnazista'flokkiurinn N D P
þuirrkaðist út af fylkisþingunum,
og missir formaður hans, von
Thadden' sæti sitt í Neðra-Sax-
landi, en þar var höfuðvígi
flokksins.
f Neðra-Saxlandi hlutu sósíal-
demókratair 75 fulltrúa (66 árið
1967), kristi'leigir 74 (63) en
frjálslyndir og nýnazistar misstu
sín 10 sæti. 1 Norður-Rínarhéruð
Westfalen hlutu sósíafldem'ókrat-
ar 94 (99), krisfilegir 95 (86) og
frjálslyndir 11 (15). f Saarlandi
hlutu sósáaldemókirafar 23 full-
trúa (21), krisfilegir 27 (23), en
minni flokkamir áttu enga full-
trúa fyrir. Ýmsir túlika þessi úr-
slit sem greinilega þróun í átt
til - tveggja flokka kerfis.
AMMAN 15/6 — Forystumenn
ýmissa Arabaríkja hvetja nú
talsmenn skæruliða og Jórdaníu-
stjórnar óspart til sátta eftir
hin blóðugu átök í fyrri viku,
sem talin eru hafa kostað um
1000 manns lífið.
Ennþá eru veður öll válynd í
Jórdaníu, og óttasf um að átök
kunni að brjótst út á nýjan leik.
Palestínuskæruliðar eru sagðir
hafa borgina Zarga. um 20 km.
fyrir norðan Amman, enn á valdi
sínu, en hana hertóku þeir í
fyrri vitou. Frá Beirut berast
þær fréttir að stjórn Líbanons
hafi bannað skæruliðum vopna-
burð í borgum og bæjum, en lík-
ur hafa verið taldar miklar á
átökum málli skæmliða og
stjórnarhers þar. Á föstudag
brenndu vinstrisinnar í kröfu-
göngu sendiráð Jórdaníu í Beirut
til kaldra kola.
Helzti leiðtogi skæruliða, Jas-
sir Arafat, sagði í gær, að
Bandaríkin bæru ábyrgð á átök-
unum í Jórdáníu með tilraunum
sínum til að sá fjandskap milli
skæruliða og stjórnvalda þar.
Varaði hann við afleiðingum
að Bandríkin sendu her-
lið „til að vernda bandaríska
borgara í Jórdaníu", eins og
komið hafði til tals í Washing-
ton.
Stúdentar
Framhald af 12. síðu.
sem fara beint í þainn beikk sem
nú er nefndur 3. bekkur, en
verður 1. bekkur, byrja í skól-
anum í haust.
Frá Menntaskólanum í Hamra-
hlíð brautskráðist í gær fyrsti
hópur sfúdenta, en einhverjir
tótou stúdentspróf þaðan í fyrra-
haiust. Eru nýstúdentar úr MH
120 tailsins, en alls voru í sikól-
anium 600 nemendur,
Menntaskólanum í Reykjavík
var einnig slitið í . gær og voru
nýstúdentar 190.
Geimferð Sojusar 9. orðin
lengrí en fyrrí geimferðir
Moskvu 15/6 — Sovézku geim-
fararnir í Sojus-9 settu í dag kl.
15.35 (ísl. tími) nýtt met í dvöl
úti í geimnum. Gamla metið var
13 dagar, 18 tímar og 15 mínút-
ur en það settu bandaríkjamenn-
irnir Franlt Borman og Jamcs
Lovell árið 1965. Sendu þeir
hcillaóskaskeyti tíl Moskvu í dag.
Enn hefur ekkert verið till-
kynnt um það opiniberieiga, hve
geimferðin eigi að standa lemgi.
Stjómandi geimfarsins, Andrian
Nikola.jef hefur áður sett met í
dvöl úti í geim.num, er hann árið
1962 fór 64 hringi um jörðiu í
Vostok 3.
Tass tilkynnti stiémmia í dag,
að béðir geimfaramir þyldu hina
löngu dvöl í geimnum vel. Hafa
þeir framkvæmt margar vís-
indalegar aitbuganir og reynt á
hæfileikia mannsins til starfa í
þyngdarlausu ástandi.
Heinz Kamiinzki yfirmaður
Bo'Chum-rannsóknairstöðvarinnar
í V-Þýzkalandi, sagði í kvöld, að
mieð Sojusferðinni væri stefnt að
lausn á mörgum vandamálum er
upp myndu koma í sambandi við
langdvalir í geimstöðvumn og
ferðir til Mars og Veniusar.