Þjóðviljinn - 20.06.1970, Blaðsíða 3

LaugartJeig'ur 20. júní 1070 — ÞJÓÐVILJINN — SlÐA 3
Heath falin stjórnarmyndunin
- Flokkur hans vann stórsigur í brezku kosningunum
LONDON 19/6 — Þau urðu úrslit brezku þingkosninganna
í gær, að Íhaldsflokkurinn sigraði glæsilega, þvert ofan
í allar kosningaspár. Þegar úrslit voru kunn úr 628 kjör-
dævnum höfðu íhaldsmenn 330 þingsæti. en Verkamanna-
flokkurinn 288, Frjálslyndi flokkurinn 5 og aðrir flokkar
5. Síðdegis í dag hélt Harold Wilson forsætisráðherra á
fund Elízabetar drottningar og baðst lausnar fyrir sig og
ráðuieyti sitt. í kvöld fól síðan drottningin Heath að ann-
ast myndun - nýrrar stjórnar.
Úrslit Þing'kosninganna koimu
mjög óivænt, en þær fóru ger-
saimllega í báða við úrslát skoð-
anaikannana og spádóimia. Þ©gar
efitir fiyrsitiu tölur sipáðu tllövuir í-
haldsflokiknum sigiri og sá sigur
varð rhieiri en þeir bjartsýnustu
í röðutm íihaildsmianina höfðu gert
sér vonir um. Þegar ailar kosn-
ingatölur höfðu verið birtar utaai
úrslit í 2 skozkum kjördæmum,
höfðu íhaldsmenn 330 þingsæti,
— höfðu unnið 75 en tapað 8.
Verkamannaflokkurinn hafði 288
þingsæti og Frjálslyndi flokk-
urinn hafði aðeins 5. Aðrir
flioikkair höfdu saimitais 5 þingsæti
og enginn þeirra fékk flleiri en 1.
Skozkir og veiskir þjóðemissinn-
a-r, sem höfðu eitt þingsæti hvor-
ir, misistu þau. Elkki er talið
að úrslitin úr kjördæmiunum 2
gert nofckurt strik í reikniniginn,
en þeirra er ekki að væntá fyrr
en einhvern tímann í nótt, þar eð
þau eru í ýmsum afskekktum
héruðum Skotlands.
Morgunútgáfur brezku dag-
blaðanna tdku fyrstu fréttunuim.
mrjög misijafnlega. Þau, sem
styðja íhaldsifllokkinn voru vissu-
lega mjög vígreif yflir úrslitun-
um og töldu þau tvímælailaust
mikinn persónuilegan sigur fyrir
Stjórnar seglbát, kirkjukór
og ná brezku þjóðarskútunni
Edward Heath, tilvonandi for-
saetisráðherra Bretlands hefur
átt sæti i neðri málstofunni í
20. ár og gegndi ýmsum ráð-
herraembættum á tímabilinu
1951 - ’64. Hann gerðist leiðtogi
íhaldsflokksins árið 1965 og hef-
ur síðan haldið uppi mikilli
gagnrýni á efnahagsmálastefnu
Wilsons, einkum eftir gengisfell-
ingu sterlingspundsins.
Hann var formaðuir samningia-
nefndar Breta við samningaum-
'leítánirhair við Efnahagsbianda-
laig Evrópu á árunum 1962 - ’63,
og enda þótt þær rynnu út í
ááhdltítí^ fékk Heath lof fýrrr
sámningalipurð og samstarfs-
hæfni. Hann hefuir helgað sdg
mjö'g utanríkismálum á stjórn-
málaferli sínum.
Heath er 53 ára gamall og ó-
kyæntur. Hann er upprunninn úr
verkamannastétt gagnstætt íyrri
Bernadetta
hélt velli

BELFAST 19/6 — Hin ske-
legga bai-áttukona, Bernadette
Devlin hélt sæti sínu í neðri
málsstofurmi við þingkosning-
arnar í gær. Ýmsir höfðu spáð
henni falli, þvu' að ötul fram-
ganiga henmar í átökum mót-
mælenda og kaþólsicra á írlandi
mæltist misjafnlega fyrir, en
þrátt fýrir allt jók hún við at-
kvæðamaign siitt og var kjörin
með 6.000 atkvæða meiriíhluita..
Það kann að haffa skyggt
nokfeuð á gleði henma-r, að erki-
óviniur hennar, Ian Paisley klerfe-
ur, sem var og í flramfooði, náði
einniig kosminigu og foúast má
við að neðri málsstofan verði
, vettvamgur hatrammra deilna
•þeirra tvcggja.
leiðtogum íhaldisflokiksins, og
þótt stjórnmálahæfileikiair hans
séu umdeildir, nýtuir hann hvar-
vetna sannmælis fyri-r tónlist-ar-
hæfileika, en hann spilar áigæt-
le-ga á orgel og stjórraar. ki-rkju-
kór. Þá ku hann vera fyrirtaks
kappsi-glingaimaður, og bar sig-
ur úr býtu-m í siglingakeppn; í
Sidney í d-es. síðastliðnum, en
hvernig honum tekst að stjórna
brezku þjóða-rskútiunni, — þa-ð e-r
annað mál.
Listsýningar
Framhald af 12. síðu.
ing, er gerði það kleift að koma
þessari sýningu til íslands. Fólki
er bent á a-ð það er ekki á
hverjum degi sem unnt er að
koma sv-o merkri sýningu til ís-
lands.
Edviaird Munch var b-raurtryðj-
andi í gerð griafíkmyndia og er
metaðsó-kn á sýningar á verk-
um foans I mörgum Evrópu-lönd-
um, m.a.s. Frakkar . hafa. viður-
kennt list hans, en yfirleitt eru
þeir ekki á því að aðrir geti
málað en Frakkar.
Aðrar sýningar á Listahátíð-
inni eru sýning á málverkum frá
18. og 19. öld, í Þjóðminjasafn-
inu og sýnin-g 20 list-amanna í
Listasafni ísl-ands sem getið er
um á öðrum stiað í bl-aðin-u. í
Árnagarði verða sýnd á vegum
Land-sbókasafnsins h-andrit allt
frá ská-ldi sem uppi var á 16.
öld til Steins Steina-rs. Þair li-ggja
einniig firammi bækur og er sýn-
in-gin opin kl. 14 - 22 til 1. júlí
næsfkomiandi.
Um borð í Fjallfossá við
Rey-kjiavíkuirhö-fn . li-ggja brezk.ar
grafíkmyn-di-r og verða þær sett-
ar upp í Ásmundiarsial eins fljótt
og unnit er. Ætlunin var að
grafítosýningin yirði opnuð í d-ag,
en opnuninni verður flrestað
eitthviað. Hinsvega-r va-r sýningu
á leirmunum og vefnaði í H-all-
(v'eigaisföðum aflýst.
Edward- Heaith, leiðtoga íhalds-
flokksiins. Stuðningsfolöð Verka-
mannaflokiksins giáfu ýimsar skýr-
ingar á h-inum fyrirsjáanlegu
miálalokuim oig edtf þeirra saigði,
að Wilson hefði orðið fómariaimh
skoðanakannainanna.
Wilson koim til London
snemma í diaig frá kjö-rdæmi sínu
Hyton, þar sem hann var end-ur-
k-jörinn með 21.000 attovæða
rmeirihluta. Hann sagði í viðtali
við brezka útvarpið í dag, þegar
ljóst va-r, hvert stefndi, að strax
og Edward Heath hefði náð
meirihiluita í neð-ri málstofunni,
-myndi ha-nn leiggja lausnarbe-iðni
sína fram fyrir Elís-alfoeitu dnottn-
in-gu,. Hainn sagði jafnframt, að
efnah-agsmiálin, siem Heath tæ-ki
nú við, væru í betra Jaigi en
nokkru sinni-áður eftir stríð. Síð-
degis í dag flór Wilson á fund
drottningar og lagði fram lausn-
arbeiðni sín-a, sem hún veitti
hon-um.
Brown féll
Meðal þeirra þ-ingmanna
Verkamiannaffllofcksins, sem kosn-
inigamar diæmidu úr lei'k er Ge-
orges Brown fyrrum utanríkis-
ráðherra, siem taMn er einn lit-
ríka-sti stjórnmálamiaður B-reta.
Álitið er að hæsi h-afi vattdið falli
hans. Hann beitti sér af alefli
fyrir aðstoð við ýmsa aðra fram-
bjóðendur Verkamann-afloikks'ins
o-g talaði sig gersamlega radd-
lausan fyrir foá, svo að lít-ið varð
úr maraþonræðum hains í eigin
kjördæmi. Hann hefur um ald-
artfljóirðungssikeið tek-ið mdkinn
þátt í brezkum stjóimmálum, —
var varatEoi'miaiður Verkamanna-
flokiksinis, og var efnabagsmála-
ráðherra í sitjóm Wilso-ns árið
1964. Árið 1966 varð hann utan-
ríkisráðherra, en tveiimur árum
síðar 'kom ósætti upp milli hans
og Willsons og varð til foess að
Brown sagði af sér. Hann er
s-agður hafa tekið úrsilitin mjög
nærri sér, en hann hefur ekki
einu-ngiis tapað fodngsæti sínu
heldur og stöðu sinni, sem vara-
formiaðu-r Verkamannafliokiksins.
Viðbrögð
. Hinum óvæntu úrslitum er
m-jög másjafnlega tekið heima
sem heimian. Nixon Bandanlkja-
forseti hringdi í dag til Heath og
óskaði honum til hamingju. Rík-
isstjórn Vestur-Þýzkalands tók
úrs-litunuim freimur fále-ga, en
talsmienn sósíailidemókirata kváð-
ust vona, að hin nýja brezika
stjórn tæki sömu afstöðu til sam-
vinnu Evrópuilanda sem stjó-m
WiH-soins hefði gert. Leiðfco-gar
Kristitegra demókrata lýstu. yfir
miikilli ánæ-gju með úrslitin og
kváðu foau vísbendingu foess, að
flólk...kærð-i _sii-g e-kki um.að e-fna-
hagsmál væ-ru u-ndir sósfölsikum
áhrifúm. Olof Páime forsætisráð-
herra Svíþjóðar sagði að Verka-
-miannaifloikkurinn hefði unnið
dygigilega að því að bæta ef-na-
hagsmál Bretílands og foví hefðu
úrsiliitin komiið á óvart.
Astæður
Menn greinir mjög á um,
hverjar ástæður hafa vaildið ó-
sigri Vei’kamiannaiflo-kiks-ins. Ýms-
ir eru foeirrar skoð-una-r að sfcoð-
anakannanir hafi átt sinn stóra
þátt í honuim, en foær spáðu
Wilson yf-irieitt stíórsigri, — að
vísu misjaffnlega m.iklum, en
sairnfcvæmt þeim öllum átti ha.-nn
að bera sigur úr býtuim. Telja
menþi að-ýmisir-tryggir stúð-nings-
mienn Vericamannaiflloikksins hafi
lóti'ð und'ir höfuð leggjast áð 'fara
á kjöj'stað vegna • sigurvissu. en
Wilson: „Kem aftur“
kjörsðkn var óvenju dræm, að-
e-ins um 70% fonátt fyrir skínandi
veður.
Þrátt fyrir allt hefur Wilson
lýst yflir að hann verði áfram
leiðtogi fllofeksins o-g telur efcki ó-
Mkíegt að hann edgi afturfevæ-mt
í tiignairstöðuna.
Efnahagslegar afleiðingar
Um leið og kösningatöllur béntu
til líklegs .sigursú-haldsmianna, fór
verð á hlutahréfum að. hæikfea í
kauphöllmni í London. Brask-
arar, sem töldu að Verkamanna-
flokkurinn mundi tapa kosping-
unum, komust að bví í 'mor.atm,
að foau h.lutahi'éf sem.foeir sátu
uppi með höfð-u hæ-kkað í verði
uim siem svarar 180 milljörðum
króna. Fyrri hluta dags hafði
orðið verð'hækkun sem er hin
m-est-a í mianna minnum '— hluta-
bréflajvísitaia Financial Times
hækíkaði um 23.8 stig eða í 358,4.
Markaðsverð á hlutaforéfum
stærstu iðnaðarsamsteypu Bre-ta,
Imperial Chemicai Industries,
hæikkaði um sem svarar 18 milj-
örðum króna. Gengi pundsins
hækkaði og verulega bæðd í
Londo-n og Ziirich,
I Brússei er talið að kosndnga-
sigur íhaidsmanna muni auð-
velda viðræður um aðild Breta
’að 'Efnahaigsbandallagiriu,', en' leið-
.togji þeirra, Heatíh, er ta.iinn sapn-
færðari ’ stúðhingsínáður! slik-rar
aðiidar-en .Hai'oJd Wiison var,-
■ÍV

Verk Jóns Gunnars í tilefni Listsýningar sett upp í gær
Unnið við að setja upp skúlptúi- Jóns Gunnars á Hagatorgi í gær.
I gær var unnlð við að setja
upp á Hagatorgi geysimikinn
skúlptúr eftir Jón Gunnar Árna-
son, sem hann hefur unnið sér-
staklega fyrir Listahátiðina. Er
listaverkið hið hæsta sem reist
hefur verið upp hér á landi,
yfir 8 metrar á hæð.
— Nei, það heitir ekkert, sagði
Jón Gunnar í viðtali við blaða-
man-n Þjóðvil.ians í gær, en þetta
er auiga sem snýst.
Auiga sem snýst, járníhjarta
sem gefuii' frá sér hávær hljóð,
blikandi, hárbeittir hnífajr, ál og
glanslakk mi-lli gegnsærra piast-
tjalda, — þannig er það um-
hverfi Jóns Gunnars, sem hann
birtir í Gallerí Súm, þar sem
hann opnaði sýningu í gær. 11
myndir eru á sýningunni, gerð-
ar 1969—70, þar af fjórar, sem
sýndar voru á norrænu mynd-
listarsýndnigunni í Charlotten-
borg í Kaupmannahöffn si. s-um-
ar. Verður sýningin í Gallerí
Súm á Vatnsstíg 3 B opin 3
næstu vi-kui', kl. 4—10 daglega.
Augað mikla á Hagatorgi er
þannig til orðið, að efnt vair til
samke-ppni fjögurra valdra lista-
manna í tilefni Listahátíðarinn-
ar, gerði hver um sig tillögu að
verki og síðan var valið úr eitt
verkanna, sem var auga ’Jóns.
Veitt var fjárveiting til fram-
kvæmdanna og myndin gerð
með aðstoð Vélsmiðjunnar
Steðja.
Sveitarstjórastarf
Starf sveitarstjóra á Eskifirði er laust til
uimsóknar.
Umsóknarfrestur er til 20. júlí n.k. Starfið
verður veitt frá 1. ágúst n.k. — Allar upp-
lýsingar viðkomandi starfinu gefur odd-
viti sveitarstjórnar Alfreð Guðnason. —
Símar 46 og 116 Eskifirði.
Sveitarstjórn Eskifjarðar.
*