Þjóðviljinn - 25.06.1970, Blaðsíða 6

g SIÐA — ÞJÖÐVILjtTMV — Flinmtudagur 25. iúní 1970.
Úr skógraektarstöðinni i Fossvogi.
Skógræktarfélag Reykjavíkur:
Á fjórða hundrað þús. trjá-
plantna úr Fossvogsstöðinni
□ í síðastliðnu ári voru afhentar 304.748 trjáplöntur
úr skógræktarstöð Skógræktarfélags Reykjavíkur í Foss-
vogi. Garðplöntuuppeldi er þar í örum vexti, en því
minni áherzla lögð á uppeldi skógarplantna um sinn.
Mun félagið í framtíðinni reyna fyrst og fre'mst að sjá
bæjarbúu'm fyrir nægum trjáplöntum í skrúðgarða sína
sem með hverju ári verða fleiri og fegurri. Einnig verða
eins og áður ræktaðar skógarplöntur fyrir útivistarsvæði
og 1 þún4Wbiié'taíteilöÖ9!.,^J3! ■ ? “J ■■ 1
fyrir það komi svæði milli
FossVogsvegar og Sléttuvegar
vestan lóðar Bcrfiarsj úkrahúss-
ins. Einnig haía vegafram-
kvæimdir þessar valdið enfið-
leikuim um sinn vegna aðkoimu-
leiða að stöð félagsins, en úr
þeim rætist við opnun Kringlu-
mýrarbrautar, en þá mun heiim-
reiðin að stöðinni liggja eftir
■gaimla Fossvogsveginum.
Þetta kom fraim á aðalfundi
félagsins, sem haldinn var fyrir-
nokikru. Fownaður félaigsins,
Guðmundur Marteinsson, skýrði
frá því sem alimennt gerðist á
vettvangi félagsins á sO. ári.
Hann gat þess fyrst að stór-
framlkvæmdir hefðu átt sér stað
á a ðaif ra mkvæmd asvæði fói'ags-
ins í Heiðmörk aðrar en skóg-
ræk ta r f ramikvæmd i r, þar sem
um var að ræða lagningu há-
spennulínu, fimm km að lengd.
eftir endilöngu friðunarsvæðinu,
þ.e.a.s. fimmtán turnar. Hafa af
þessu “hiotizt "SpjöW-‘ 'Ogo'óhag-
ræði en fyrirfram var ákveðið
að bætur kæmu fyrir vegna
skemmda og eru nú þegar
greiddar að nokkru. Ólafur
Sæmundsson hefur haft yfirum-
sjón með þessum framlkvæmd-
um sem og öðrum fram-
kvæmdum er Heiðmiörk varða.
Þá gat formaður þess að land
félagsins í Fossvogi hefði verið
skert vegna lagningar Kringlu-
mýrarbrautar, en sem bætur
Fræðslufundir og Rauða-
vatnsstöðin
Sl. vetur efndi félagið til
fræðslufunda í tveimur nýjum
borgarfxverfum, þ.e.a.s. Árbæj-
ar- og Breiðholltsihverfi, þar sem
flutt voru fræðandi erindi eink-
um um trjáræ'kt og blómaigróð-
ur í görðuim en myndir til skýr-
ingar fylgdu.
Árið 1966 lagði stjóm Slkóg-
ræktairfélags Reykjaivíkur til við
borgarstjórn Reykjavíkur að
Rauðavatnsstöðin yrði gerð að
almenningsgarði og var það
samiþykkt í borgarstjórn bað ár.
Síðan hefur lítið verið að gert
vegna fjárskorts, en nú stendur
till að byrja fyrir alvöru á fram-
kvæmdum og mun vánnuflckk-
ur ungjinga á vegum borgarinn-
ar starfa þar nofckum tíma í
sumar.
A sl. vetri voru stofnuð
Landgræðslu- og náttúruvemd-
arsamtök Islands og nú þegar
hafa þau komið ti!I móts við þá,
er edtthvað vilja af mörkum
leiggja til Handigræðslu og keypt
tilbúinn áburð og grasifræ í
stórum stíl, sem þau úthl'.uta til
fólagasam.taka. Stjóm Sklóig-
ræktarfólags Reykjavíkur hef-
ur fenigið í sinn hlut nokkurt
magin ábucrðar frá saimtökunum
gegn samia fraimlaigi á móti og
mun áburði og fræi verða dreift
aif sjáílfboðaliðuim í Heiðmiö'ik.
Stjórnarfundir félagsins voru
13 á árinu cg einn þeirra sátu
gestir frá Skógræktarféllaigi
Hafnarfjarðair og Skógrækt rík-
isiins, og voru rædd þ»r ýmis
mál er slkóigirækt varða, en þó
einkurn huigsanlega mengun frá
álverksimiðju, sem Hairnfirðing-
ar hafa einikuim áhygg,iur af, en
snertu þó þéttibýlissvæð'ið alllt í
nágrenninu. Formaður gat þess
að lokum að Skó'græktarfélag
Mands og Skógr,asktarfélag Ey-
firðinga ættu bæði 40 ára af-
mæli á þessu ári og af því tiil-
efni verður aðalfundur Skóg-
ræktarfólags íslands haldinn á
Akureyri í þetta sinn, í lok
júnímánaðar.
A annað hundrað þós. trjá-
plöntur gróðursettar í
Heiðmörk
Þessu næst skýrði fir'am-
kvæmdastjóri fóVaigsins, Vil-
hjálmur Sigtryggsson, frá verk-
legum fraimlkvæmduim á árinu.
Veðurfar vair fremur haigtætt
gróðri fyrri hluta árs, en mrjög
mikil vætutíð sáðari hiluta árs
og fremur kalt. Meðalhiti árs-
ins var undir meðallaigi. Fræ-
falll var mijög lítið og fræið
illla þroslkað. Sáning hólfst síðast
í rniaí og var sáð í heldur mdnna
svæðí en oftast áður, og stafaði
það einfcum ai£ vöntun á birki-
fræi. Það er trúlógt að fá miætti
betri nýtimgu á fræi, ef sáð
væri í veumireiti og þó eink-
um i plasithús, en það hefur
verið reynt í nokkur ár með
góðurn áraingri, samt á það
einkutn við birki. Afhentar
skógarpdöntiur úr stiöð félagsins
í Fossvogi voru 304.748 af ýms-
um tegundumi. Garðplöntuupp-
eldi er í örum vexti, en því
miinna af skógairplöntum uim
sinn.
Skýrt var frá leiðbeiningar-
starfsemi sem. vaxið hefur með
hverju ári með aukinni rækt-
unarmenningu. Störfin í Heið-
mörk voru með líku sniði og
undanfarin ár, þ.e, gróðursetn-
ing og umhirða.
Leiðbeinendur frá félaginu
voru með unglingum frá
Vinnuskólla Reykjavíkurborgar,
ásamt verkstjórum skófans.
Vinnuskólinn gróðursetti nær
100 þúsund plöntur í Hedðmörk,
a.uk þess var unndð að hreinsun
og áburður borirrn að eldri
plöntum. Vinnuflokkar Skóg-
ræktarfélagsins gróðursettu um
25.000 plön.tur í Heiðmörk, en
landnemar þar unnu aðallega að
áburðargjöf o.fl. á spildum sín-
um.
Á sl. vori urðu miklar vega-
skemimdir í Heiðmörk veigna
fraimlkvæmda við rafllínuna, en
þær voru laigfærðar strax og
fclaki fór úr jörðu, en urðu aöl-
kostnaðarsamiar. Vegir skemmd-
ust einnig nokkuð vegna vatna-
vaxta, einfcum vegurinn að Ell-
iðavatnsbænum. Á Elliðavatni
var uinnið aið húsabótum og laig-
færingu heimreiðar. Veiði í Ell-
iðavatni var í meðaMaigi sl. ár.
Gjalldlkeri félaigsdns Bjöm Ö-
fleigsson las því næs.t upp
reiknin.ga félagsins og Mutu
þeir samlþykki athugasemda-
laust. Þessu næst urðu allmikl-
ar umiræður um ýrnis mál ,er
ræktun varða og einnig um
reikstur félagsins.
Saimlþykkt var að hækka ár-
gjald í 200 kr. og ævigjaild í
2.000 kr. Rætt var um nauðsyn
ylræktar á trjéplöntiuim í aukn-
urn miæli og nauðsyn á meiri
sijáfilboðavinnu við ræktunar-
störfin. Sömuleiðis var rætt um
nauðsyn þess ad auika kynningu
á starfi s'kógræktarmanna í
sjónvarpi. Samiþykkt var að
hlu'tast til uim við S.V.R. að það
láti vaigma gamga upp í Heið-
mörk uimi hésuimarið, ednkum er
það nauðsynlagt um heligar,
vegna fólks sem. ekki hefur yfir
ökutæki að ráða.
Þessu næst fór fram stjómar-
kjör. Úr aðialstjóm áttu að
ganga Sveinbjöm Jónsson og
Jón Bingir Jónsson, og' 'úr vara;'
stjóim Gunnar Skaptason, og
voru þeir allir endur'kjömir.
I stjóm Skógræktarfélags R-
víkur eru:
Guðmundur Marteinsson for-
maður, Lárus Bl. Guðmundsson,
varaformiaður, Bjöm Ófeigsson,
gjaddikeri, Jón Birgir Jónson, rit-
ari, og til vara Bjarni Helga-
son, Kjartan Sveinsson og
Gunnar Skaptason.
Kosniæ voru 10 fulltrúar á að-
allfund Skógræktiarfélags íslands,
sem halddnn verður á Akureyri
daigana 26.-28. júní.
Ávarp til Austfirðinga
vegna stofnunar samtaka um náttúruvernd
Náttúruvemd hefur verið
mjög á dagskrá víða um lönd
að undanfömu, og árið 1970 er
helgað náttúruvemdarmálum í
aðildarríkjum Evrópuráðsins,
þar sem ísland er aðili.
Með náttúruvemd er stefnt
að skynsamlegum samskiptum
mannsins við umlhverfið, svo
að það haldist lífvænlegt og
náttúrlegum verðmætum sé
ekki spillt oig sóað að óþörfiu.
Þannig miðar náttúruvemd að
viðhaldi lífrænna auðlinda með
skipulegri og hóflegri nytjun
þeirra. Náttúruvemd er and-
stæða hvers konar rányrkju,
en þar með er ckki dreginn í
efa réttur mannsins til að hag-
nýta sér gæði lands og sjávar,
svo fremi það leiði ekki til var-
anlegrar rösfcunar á æsfcilegu
jafnvægi í náttúrunni. Með
náttúruvemd skal unnið gegn
þarfflausum spjöllum á um-
hverfinu og að varðveizlu líf-
rænna og ólífrænna náttúrufyr-
irbæra, sem haft geta gildi í
nútíð og framtíð.
Víða um lönd er nú vá fyrir
dyrum vegna óbilgjamrar um-
gengni mannsins við náttúr-
una. Mengun af ýmsu tagi ógn-
ar lffríki á láði og x legi og
þar með manninum sjálfum.
Þessi þróun er öhagstæðust hjá
þeim þjóöum, sem við þéttbýli
búa og lengst eru á veg komn-
ar í tætonivæðingu. 1 mörgum
löndum er nú brugðið hart við
til að mæta þessum mikla
vanda.
Aðstaða okkar Isléridinga er
um margt sérstæð á þessu sviði
sem öðrum. Áður fyrr háði
þjóðin haröa og stranga bar-
áttu fyrir tilveru sinni, og gekk
þá mjög á landsgæðin. Enn hef-
ur þeirri öfugþróun ekki að
fUQU'. verið snúið við, og nýj-
ar hætitiur eru í uppsiglingu
með brcytbum atvinnu- og lífs-
háttum þjóðarinnar. Enn á sér
stað mikil gróðureyðirig víða
um land, og fiskstiofnar við
landið eru í hættu sökum of-
veiði. Við margar vertolegar
framkvæmdir eru að óþörfu
og í gáleysi framin óbætanleg
náttúruspjöll, og umgengni
manna í byggð og óbyggð er
mjög ábótavant.
Á öðrum sviðum er staða
okkar mun betri en hjá flest-
um nágrannaþjóðum. Mengun
er hér tiltölulega lítil enn sem
komið er, og verulegur bluti
landsins er lítt snortinn af
mannavöldum, ef gróðureyðing-
in er undanskilin. Þessa já-
kvæðu þætti þuriíum við að
notfæra okkur og læra af dap-
urri reynslu annarra þjóða.
Náttúruvernd gerist ekki af
sjálfu sér eða með lagaisetn-
ingu einni saman. Til að
tryggja framgang náttúruvemd-
arsjónarmiða þurfa allir, sem
skilning Og áhuiga hafa á nátt-
úruvernd, að leggja málstaðn-
um lið. Því höfum við, sem
að ávarpi þessu stöndum, á-
kveðið að vinna að stiofnun
samtaka áhuigamanna um nátt-
úruvernd í Austfirðingafjórð-
ungi. Heitum við á alla þá,
sem leggja vilja náttúruvernd
í fjórðungnum lið, að ganga
£ samtökin hið fyrsta, en form-
legur stofnfundur þeirra verð-
ur haldinn síðsumars. Þeir sem
óstoa eftir inngöngu í samtök-
in geta látið storá sdg hjá ein-
hverjum úr undirbúningsnefnd-
inni, sem undirritar þetta á-
varp. Auk beinnar aðildar ein-
staklinga að samtökunum, ósk-
um við eftir því, að félög,
Múbbar, fyrirtæki og stofnan-
ir verði styrktaraðilar samtak-
anna.
Samtökin munu vinna að
náttúruvemd á breiðum
grundvelli í samræmi við lög
um néttúnuvemd og í sam-
vinnu við alla þá aðila, innan
og utan fjórðungs, sem láta sig
náttúruvemd varða.
Þessi náttúmvemdarsamtök
munu meðal annars beita sér
fyrir eftirfarandi:
a) Fræðslu um náttúruvemd
meðail almenningis.
b) Heimildasöfnun um náttúru-
farsleg efni innan fjórð-
ungsins.
c) Rannsóknum á tilteknum
svæðum.
d) Tillögugerð í náttúruvemd-
armálum.
e) Bættri aðstöðu fyrir almenn-
in,g til að fræðast og ferð-
ast um landið án þess að
valda spjöllum.
Við heitum hér með á Aiust-
firðinga að veita þessum nátt-
úruvemdarsamtökum brautar-
gengi þegar frá upphafi. Við
væntum þess, að áhugafólk um
náttúruvemd láti hið fyrsta
skrá sig inn í samtökin. Við
mælumst til þess við félög,
lríúbba, stofnanir og fyrirtæki,
að þau gerist styrktaraðilar
samtakanna. Tryggjum þannig,
að myndarlega verði staðið að
náttúmvemd á Austurlandi í
framtíðinni.
Halllormsstað, 14. júní 1970.
1 undirbiúninigsnefnd:
Séra Sigmar Torfason,
Skeggjastöðum, Bakkafirði.
Víglundur Pálsson, bóndi,
Refsstað, Vopnafirði.
Ingvar Ingvarsson, bóndi,
Desjamýri, Biorgarfirði.
Sigurður Blöndal, skógarvörður,
Hallormsstað.
Erling Garðar Jónasson, rafvstj.
Egilsstöðum.
Oddur Ragnarsson, skrifstofum.
Seyðiisfirði
Hjörteifur Guttormsson, kcnn.,
Nesfcaupstað.
Hilmar Bjarnason, skipstjóri,
Eskifirði.
Sigfús Kristinsson, bifreiðarstj.,
Reyðarfirði.
Jón Erlingur Guðmundsson,
sveitarstj., Fáskrúðsfirðd.
Petra Sveinsdóttir, húsmóðir,
Stöðvarfirði.
Sigríður Helgadóttir, húsmóðir,
Staðarbórg, Breiðdal.
Séra Trausti Pétursson, próf.,
Djúpavogi.
Egill Benediktsson, bóndi,
frá Þórisdal, Lóni.
Sigurður Hjaltason, sveitarstj.,
Höfn, Homafirði.
Hálfdán Björasson, bóndi,
Kvístoerjum, öræfum.
i
I
4
í