Þjóðviljinn - 05.07.1970, Page 1

Reikningar Reykjavikurborgar 1969:
Skuidir ríkisins við borgar
sjóð nema 115,5 milj. kr.
Kópavogsbúar seam œtla í
ferð ABR. — Ferð verður £rá
Félaigsheimili Kópavo-gs ki. 7,30
stundvíslega á sunnudagsimorgun.
sáttafundur í
imannaeyjun;
. -j<Sí
Sáttafundur hófst í vinnu-
deilunni í Vestmannaeyjum
kl. 8 í fyrrakvöld og stóð
hann til kl. 2 um nóttina.
Annar fundur hófst svo kl.
11 í gærmorgun cg átti hann
að hefjast aftur kl 2 s.d.
að afloknu matarhléi.
X>jóðviljinn átti stutt tal
við Engilbert Á. Jómssom,
formann Verkailýðsifélags
Vestmannaeyja í hádeginu
í gaer og sagði hann að
bunglega horfði um saim-
komulag. Auk verkalýðsfé-
lagsins er Verkakvennafé-
lagið Snót aðili að samn-
ingauimleitunum bessutn.
* B Reikningar Reykjavíkurborgar voru til umræðu á borg-
arstjórnarfundi nú í vikunni. Gagnrýndi Adda Bára Sig-
fúsdóttir (Alþ.bl.) skuldir ríkissjóðs við borgarsjóð en þaer
nema tæpum 115,5 milj. kr. Sigurjón Pétursson (Alþ.bl.)
gerði athugasemdir við uppsetningu reikninganna og
gagnrýndi teknaöflun borgarinnar, en megintekjustofnar
borgarinnar eru teknir af launatekjum borgaranna og fast-
eignagjöld eru ekki í neinu samræmi við tekjuskattinn
miðað við efnahag óg aðstæður.
Adda Bára taldi með öllu óvið-
unandi að nota yrði fjármuni
borgarinnar til að standa undir
lögboðnum gjöldum ríkissjóðs.
>á ræddi hún um óeyddar fjár-
veitingar og gagnrýndi það að
ekki hafa enn verið notaðar 19,1
milj. kr. sem veittar hafa verið
til barnaheimila, þrátt fyrir
mikla þörf á fleiri barnaheimil-
um. Sagði hún að þessir peningar
væru notaðir sem rekstrarfjár-
magn borgarinnar. Þá ræddi
Adda Bára um Ráðhússjóð borg-
arinnar, en borgarsjóður er tal-
inn skulda honum 46,5 milj. eða
sem nemur nær öllum sjóðnum,
þannig að hann er sem slíkur
ekki til.
Sigurjón Pétursson sagðist
verða að játa að hann hefði
fengið skemmtilegri bækúr til
aflestrar en borgarreikninga
Reykj avíku rbnrgar en hins vegar
væri öllum ljóst að þessir reikn-
ingar hefðu mikla þýðingu: hann
! nýtt hús fyrir i
j stjórnerráðið? j
; Ljósmyndari Þjóðviljans, :
i Ari Kárason, tók þessa !
| mynd fyrir skömmu yfir ■
■ hlúta af miðbæjarsvæðinu, •
en eins og kunnugt er hafa :
j að undanförnu farið fram :
j talsverðar umræður um J
! skipulagningu bess í sam- ;
■ bandi við fyrirhugaða bygg- J
; i.ngu nýs stjórnarráðshúss. i
i Á myndinni miðri sézt ;
: gamla stjórnarráðshúsið, cn ;
J ein af heim tillögum sem ;
J fram hafa komið í sam- \
: bandi við þetta má! er ein- i
j mitt um það að byggja nýtt :
• stjórnarráðshús að baki þess ;
; gamla og í stíl við það. — \
[ Hvcrníg lízt mönnurn á þá i
i hugmynd?
Heiftarlegir götubardagar í
sjö hafa faifið
BELFAST 4/7 — Átökin á írlandi hafa blossað upp á nýj-
an leik. Munu að minnsta kosti tveir menn hafa fallið og
tugir særzt í heiftarlegum óeirðum í gærkvöld. Brezkir her-
menn komu á útgöngubanni 1 helztu hverfum kaþólskra i
nótt oig mun ófriðaröldurnar eitthvað hafa lægt með
morgninum.
Viðsjár hafa magnazt mjög
undanfarna daga, en heitt hefur
verið í kolunu'm frá því Berna-
detta Deivlin var handtekin fyrir
uini þiað bil viku. Fyrir fópmdög-
um neituðu mótmiæflendur að
verða við þeirri heiðni kabólskra
að. aflýsa sinni árlegu- sigur-
göngu, sem -farin er. um miiðjam
júlí til að minnast sigurs. mót-
mælenda yfir kaþólskium árið
1690. Vegna þessa- skarst í odda
milli deiluaðila og-sikárust brezk-
ir hermenn í leikinn.
Átökin, seim náðu hámarki
sínu í gær, virðast fyrst og
frernst haifa verið milli kaiþól'skra
og brezkra hcrmamna. Þeir síð-
arnefndu ásiamt lögregliunni höfðu
fundið nokkrar vopna'birgðir kaiþ-
ólskra og gert þær upptækar, og
olli það miikilli gremju í herbúð-
um kaþólikka. Höfðu þeir reist
víggirðingar og neituðu þráfafld-
lega að hverfa þadan á brott.
Lcgreglan pg brezku hermenn-
imir reyndu þá að hrekja þá í
burtu með handsprengjuim, en
hað varð til þess að kasta ofíu
á eldinn, og kabótlikikar svöiruðu
með því að kasta heimatilbúnuim
spreng.ium á hópinn svo og
flöslkuim, prjóti cg ödru lauslegu.
Logaði nú aillt í óeirðum í bæj-
arhlutum kabólskra í Beflfast.
kveikt var í húsuim. bílum veflt.
og hundruð brezkra hermnnnn,
ruddust inn á svæðið, — os
varð bað tifl bess að miaig.na á-
standið enn að mun. Hópar
kaþólskra manna gengiu á móti
hermönnunum brezku, reiðubún-
ir að flegg.ia tifl atflögu. -Konur os
börn ætluðu að reyna að aftrn
þeiim frá því að áegigjain presita,
en þeim var ýtt til hliðar og
upphófust nú mikflir götubardag-
ar og logaði allt hverfið að sögn
sjónai-votta.
Brezkir skriðdrekair voru brátt
sendir inn á ófriðarsvæðið og
hverfið uimkringt af 100 brezlt-
um hermiönnum. B,ardagarnir
stóðu í um það bil þrjár stundir,
en þá létu kaþólskir undan síga.
Höfðu þá tveir menn failílið og
margir særzt. Aðallega var bar-
izt í svonefndu Faflfls Road-hverfi,
en þar blasti mikil eyðilegiging
við í morgun, noilíkur hús höfðu
brunnið, og ömnur höfðu orðflð
fyrir veruleguim sflíemmdum.
★
Crtgöngubann, sem komiö var
á í Fallis Road-hverfi, gildir á-
fraim um sinn, enda þótt allt sé
með kyri-uim kjöi-um núna.
Áöur en átökin brutust út,
hafði Reginafld Maudling innan-
ríkisróðherra gefið neðri deild
þingsins skýrsfliu, þai sem hann
kveður á um, að brezka þingið
muni taka harðara á hvers kyns
uppþotum og óeirðum. Þé fái
brezku hersveitirnar heiimifld til
að hleypa af, þegar leiðtogunum
finnst það nauðsynflegt. Talið er,
að þessi uimimæli hljóti að hafa
kynt undir ófriðairþáflið á Irlandi.
sýndi hreyfingar á þeim fjár-
munum sem flest oflikar hafa
lagt vei-ulegan hluta af tekjum
sínum til og því skipti það
miklu máli hvernig þessum upp-
hæðum væri varið. Hann gagn-
rýndi hvernig ýmsar færslur eru
settar inn á reikninginn' og
nefndi sem dæmi liðinn 1—04.
Þar stendur Breiðholtsskólj fyrsti
og annar áfangi — 32(A milj.
Hvað hann þetta minna á gam-
ansögu: byggingameistari gaf
reikning fyrir 1 stk flugtum og
síðan kom upphæðin á eftir.
Sagði Sigui-jón að í borgarreikn-
ingunum væm alflar verklegar
framkvæmdir í stykkjatali, ó-
sundur-liðaðar. Vifldi hann láta
sunduirliða upphæðii-nar, þó ekki
væri nema þannig hversu mikið
af upphæðinni er greitt sam-
kvæmt tilboðum í verk og
hversu miikið er umfram tilboðið
í verkið.
Þá tafldi hann óeðlilega .fært
þar sem fjallað er um nýbygg-
ingu gatna og holræsa. Þegar
kemur þar að niðurstöðutölum
koma frádráttarliðir, og þeir
ýmisir æði stórir. Það eru heim-
æðagjöldin, sem dragast frá
gangstéttunum. þ.e, bensínskattur
sem dregst frá akbrautunum.
Taldi Sigurjón eðlilegi-a að þessi
gjöld væni innheimt sem skattur
af einhverjom og væru færð til
tekna en eliki sem frádráttur.
Fannst honum óeðlilegt að hfluti
af tekjum borgarsjóðs eða ein-
hverra stofnana borgarinnar
skuli ekki vera færðar tekna-
megin heldur aðeins vera notuð
til þess að lækka kostnað.
Stóra atriðið við þennan reikn-
ing sagði Sigurjón þó vera
hvernig tekna borgarinnar er afl-
að, og hverjir greiða gjöldin. —
Þar sjáum við strax, sagði Sig-
uirjón, að tekjuútsvörin eru 794
milj. en fasteignagjöldin eru að-
einis 71.9 milj. Þetta þýðir að
það er af launatekjum borgar-
anna sem megintekjustofnar
Reykjavíkurborgar eru teknir,
Framhald á 9. síðu.
Skylda ríkisstjórnarinnar að koma
Staðreyndir um afkomu þjóð-
arbúsins sýna ljóslega að efna-
hagskerfið stendur fullkomlega
undir þeim kaupihóskkunúm sem
um hefur verið samið án þess
að til nokkurrar verðbólgu þurfi
að koma. Hér skal minnst á
nokkrar staðreyndir:
★ Á fyrstu fimm mánuðum
þessa árs nam útflutnings-
verðmæti sjávarafurða yfir
5.000 miljónum króna en var
á sama tíma, í fyrra 3.400
miljónir. Aukningin er þanuig
yfir 1.600 miiljónir króna eða
nær 50%.
★ 1 heild hefur útílutningsstarl'-
semin á fyrstu fimm mánuð-
um ársins aukizt um 80%.
A Á sama tíma hefur innflutn-
ingur aukizt um 23%, en
vöruskiptajöfnuðurinn var
engu að síður hagstæður um
tæpar 300 miljónir króna, en
var á sama tíma í fyrra óhag-
stæður um rúniar LOQO milj-
ónir króna.
★ Veruleg verðbólguþróun ■ er í
ýmsum hclztu markaðslönd-
um okkar, svo að liorfur eru
á að verð á útflutningsvörum
okkar fari enn hækkandi.
★ Tekjur ríkissjóðs verða fyrir-
sjáanlega miklum mun mciri
en fjárlög gerðu ráð fyrir, þar
sem aðflutningsgjöld og sölu-
skattur munu hsékka um
mörg hundruð miljóna með
auknum intiflutningi.
Þessar staðreyndir og margár
aðrar hliðstæðar sýna að kjara-
samningar þeir sem nú hafa
verið giei'ðir eiga að geta orðið
fullkomlega raunhæfir, þ. e. að
atvinnuvegirnir geta hæglega
staðið undir þeim án þess að
velta þeim út í verðlagið og rílc-
issjóður þarf ekki á nýjum tekj -
um að halda. Afkoma ýmissa
átvinnugreina getuir að vísu ver-
ið misjöfn, en þau met er auð- 1
velt að jafna með stjórnarráð-
stöfunum. Því skiptir miklu máli
að stjórnarvöldum sé veitt sem
mest aðhald á næstu vikum og
mánuðum til þess að koma í veg
fyrir að alit söikkvi í gamla óða-
verðbólgulfarið. Raunar. er ljóst
að. ríkisstjómin óttast aðhald og
tortryggni almennings, því að
hún hefur snúið sér til Alþýðu-
sambandsins og farið fram á við-
ræður til þess „að koma í veg
fyrir víxlhækkanir kaupgjalds og
verðlags“ Alþýðusamtökin hafa
ævinlega verið reiðubúin til
slíkrar samvinnu, en ríkisstjórn-
in getur ekki velt skyldum sín-
um pg ábyrgð yfir á neina aðra.
Hún hefur það gersamlega á
váldi sínú að tryggja stöðugt
verðlag í landinu.
Guðmumhir með J vinninga
Að lofenuim 10 umí'erðuim á al-
þjóðlega. sikákimótinu • í.'Carácas ■ i
Venezuélia hefur Guðomundur
Sigurjónsson enn 50% vinninga
aftir að hafa teflt við 8 stór-
meistaira og 2 alþjóðflega meist-
ara. í 9 urnferð tapaði Guð-
mundur fyxir tékk-neska stór-
meistaranuim Kaivaiflek, sem nú
er efstur á mótinu með 8 vinn-
inga eftir 10 umferðir. 1 10. um-
ferð vann Guðmundur svo ung-
versika stórnieistairann Barcza og
hefur þvi 5 vinninga.
í 11. lumférð átti Guðmundur
að tefla við Karkof frá Sovét-
ríkjunum sem er núverandi
heimsimeistari ungflinga og einn
' efnilegasti skákmaður sem fram
hefur komið í Sovétríkjunum á
síðari árum 1 12. umferð teflir
Guðmundur við stórmeistar-
ann Parma frá Júgóslavíu, en ad
því loknu á hann léttari and-
stæðinga eftir í 5 saðustu um-
fierðunuim.