Þjóðviljinn - 09.07.1970, Blaðsíða 1

Við afhendingu myndanna í Listasafninu 1 gær: Frá vinstri: Gylfi Þ. Gíslason menntamálaráð-
herra, frú Elsa og dr. Allan Etzler, dr. Selma Jónsdóttir forstöðum. safnsins. — (Ljm. Þjóðv. A.K.).
Færiu listasafninu ai gjöf
merk austurlenzk listaverk
— miniatúrur sem metnar eru á miljónir
□ Sænsk hjón frá Hássel-
by, frú Elsa og dr. Allan
Etzler, afhenfcu í gær Lista-
safni íslands að gjöf fimm
austurlenzk listaverk, minia-
túrur frá Indlandi og Persíu,
sem ne’ma miljónum ís-
lenzkra króna að verðmæti.
Myndimar sem Etzler-hjónin
gáfu Listasafninu eru mjög fín-
gerðair og fallegar og þær einu
sinnar tegundar sem til eru á
íslandi. Eru þær úr eintoasafni
þeirra hjónanna. sem er vel
þekkt í Svíþjóð, og hiafia mynd-
irnar verið á sýningum í Rákis-
listasafninu í Stokkhólmi og á
alþjóðasýningu i a-usturleinzkri
list. sem haldin var í Hollandi.
Tvær myndanna eru persneskar,
báðar frá 16. öld og þrjár ind-
verskar frá síðari bluta 18. ald-
í stuttu rabbi við blaðamann
Þjóðviljans sögðusit þau hjónin
lengi hafa baft í huga að færa
íslenzku þjóðinni þessa gjöf í
þakklætisskyni fyrir þá gestrisni
og góðvilja er þaiu hefðu notið
hér á landi er þau kom-u fyrir
fimm árum og ferðuðust hér
nm. — Við höfum elskað ísland
Góður afli er nú hjá logurun-
um, og síðan verkfallið hætti
hcfur veríð landað tæpum 2700
tonnum af togarafiski í Rcykja-
vík. Mest af aflanum er karfi af
heimamiðum, og fcr ftskurinn í
vinnslu í frystihúsin í Rcykja-
Vík.
Júpiter landaði í gær 250 tonn-
tim, Sigurður í fyrradag 395 tn
og Ingólfur Arnarson var vænt-
enlegur í morgun. Fyrsti togar-
siðan, sögðu þau, og aldrei get-
að gleymt ægifaigiurri náttúru
landsins og viðmóti fólksins. Þaiu
komu hingað bæði þá og núna í
fylgd með þróður Etzlers. sem
starfar í sænsku samvinnuhreyf-
ingunni og situr norrænu ráð-
stefnuna sem haldin er í Nor-
ræna húsinu í Reykj-avík þessa
dagana.
Dr. Allan Etzler kvaðst vera
kennari á Lidingö en Elsa kona
hans er efnafræðingur og sögð-
ust þau hafa safnað austur-
lenzkri list í meira en 20 ár.
— Það var mun ódýrara þegar
AÞENU 8/7. — Grískur herdóm-
stóll dærndi í dag þrjá menn í
ævilangt fiangelsi fyrir „aðild að
samsæri um að steypa stjórn
landsins11. Sakiborningar voru alls
ellefu, sumir þeirra voru dæmdir
í allt að 20 ára fangelsi, en einn
sýknaður.
Mennirnir þrír eru al'lir sagðir
inn sem kom til Reykjavíkur
eftir verklfall var Narfi með 134
tonn 19. júní. Síðan komu þessir
togarar: Vikingur 22. júní með
269 tonn, Sigurður 23. júní með
221 tonn, Júpiter 24, júní með
236 tonn, Ingólfur Arnarson 25.
júní með 182 tonn, Þormóður
goði 29. júní með 2Í3 tonn, Þor-
kell máni 2. júlí með 224 tonn,
Narfi 3. júlí með 309 tonn og
Víkingur 6. júlí með 259 tonii.
við þyrjuðum en nú er orðið,
sögðu þau, og þetta hefu.r ver-
ið okkar aðaltómstundagaman
síðan. Þau sögðust samt aldrei
hafa komið til Austurlanda sjálf,
en keypt myndir í safn sitt, sem
vera mun einstætt á Norðurlönd-
um, fyrst og fremst geignum
London. en lika viðar, sumar
jafnvel ; Svíþjóð.
Þau hjýnin hrósuðu sérstak-
lega umbúnaði og uppsetnin,gu
miníatúrannia hér, og sögðust
hvergi hafa séð jafn fallega bú-
ið um þær, þar sem þær hefðu
verið sýndar áður.
á'hrifamenn í hinum bannaða
Kommúnistaflokki Grilcklands.
Þeir neituðu ákærunni, og kváð-
ust vi!lja bérjast fyrir endurreisn
lýðræðis í landinu með friðsam-
legum ráðum.
Verjendur saikbominganna
höfðu áður yfirgefið réttarsalinn,
eftir að einn af starfsbræðrum
þeirra var dæmdur í árs fangelsi
fyrir að „vanvirða réttinn“. Hafði
málafærsluimáðurinn, Girizidas,
haldið því. frám, að dómaramir
í máli 36 annarra pólitískra sak-
borninga hefðu verið viði'iðnir
valdarán herforingjanna fyrir
þrem árum.
Handtökur í
Tbailandi
BANGKOK 8/7. — Forsætisráð-
herra Thailandis hefur skýrt frá
því, að örygigissveitir landsins
hafi flett ofan af samsæri komm-
únista um moldvörpustarfsemi
sem . skyldi spanna landið allt.
Væri herinn við öllu búinn
vegna þessara atburða.
Forsætisráðherrann sagði að
menn al£ kínvers'kum ættum, en
þeir eru margir í Tihailandi,
hefðu baft forystuna.
Góður afli hjá togurunum
2700 tn bárust til
Rvíkur á 2 vikum
Grískir kommúnistar dæmd-
ir ti! ævilangs fangelsis
Fjöldi erlendra vísmdamanna
við rannsóknir hér á landi
— þurfa leyfi frá Rannsóknaráði ríkisins
□ Útlendir vísmdamenn og nemendur þeirra efna í
sumar til fjölda rannsóknaleiðangra u’m ísiland, bæði ein-
staklingar og hópair og fjölgar umsóknum um leyfi til
slíkra rannsókna ár frá ári, einkum í jarðfræði hvers kon-
ar og lífeðlisfræði, að því er Rannsóknarráð ríkisins
skýrir frá.
saka gróður og grasafræði, suwi-
Að því er segir í bréfi sem
blaðinu barst í gær frá ifiram-
kvæmdastjóra Rannsóknaráðs
ríldsins, Steingrími Hermanns-
syni, ber skv. lögum öllum er-
lendum vísindamönnum, sem
hyggjast fram'kvæma rannsókir
hér á landi, að sækja um heim-
ild til þess frá Rannisóknaráð-
inu'.
Er þetta gert fyrst t>g fremst
til að vitað sé um erlenda vís-
indamenn sem hér starfa á við-
komandi sviði og leitazt við að
koma á samstarfi með hinum
erlendu og innlendu vísinda-
mönnum. Er það akki sízt mikil-
vægt fyrir erlendu vísindamenn-
ina, en einnig mikilsvert að fá
allar þær skýrslur og niðqrstöð-
ur, sem frá slíkum leiðöngrum
Nýr sovétsendi-
herra á íslandi
MOSKVU. — Skýrt hefur ver-
ið frá því í Prövdu, að Sergei
Astavín muni taka við embætti
ambassadors Sovétríkjanna á fs-
landi í stað Nikolajs VazJhnofs,
sem nú ©r á förum. Astavín hef-
ur gegnt starfi deildarstjóra við
utanríkisráðuneytið sovézka.
Flugvél skotin
niður við Súez
KAIRO 8/7. — Egypzkar loft-
varnarsveitir hæfðu í dag ísra-
elska flugvél yfir Súezskurði er
ísraelis'kar flugsveitir gerðu ár-
ásir á stöðvar Egypta 32. daginn
í röð, að því er talsmaður
egypzka hersins skýrði frá i dag.
koma. Auk þess eru í reglugerð
um erlenda rannsóknaleiðangra
ýmis önnur ákvæði, sem tryggja
verður að framfylgt sé, eins og
t. d. um náttúruvernd o. fil.
Umsóknum um rannsóknaleyfi
fjölgar ár frá ári, segir ennfrem-
ur, bæði á sviði jarðfræði hvers
konar og lífeðliisfræði. Mai’gir
leiðangranna eru h<ipferðir nem-
enda, einkum frá Bretlandi,
ásamt kennurum sínum,'en einn-
ig fer f jölgandi þekktum vísinda-
mönnum, sem hingað sækja.
f lauslegri skrá, sem Rann-
sóknaráð ríkisins hefur gert yfir
erlenda rannsóknaleiðangra hing-
að á þessu ári, kemur fram, að
12 hópar koma hingað frá Eng-
lar.di til rannsókna, tveir frá
Bandaríkjunum og einn frá Sví-
þjóð, en auk þess efna margir
vísindamenn einir eða tveir sam-
an til leiðangra hingað. flestir
frá Þýzkalandi, en líka frá Eng-
iandi, Bandaríkjunum, írlandi,
Skotlandi, Svíþjóð, Sviss og
Frakklandi.
Yfirleitt eru leiðangrarnir gerð-
ir til rannsókna á ýmsum svið-
um jarðfræði og svo töíuvert
margir til að rannsaka hér fugla-
lff. Nokkrir ætla lfka að rann-
Þótt samningum sé lokið við
flest verkalýðsfélögin og verk-
föllum hafi verið aflýst, er þó
enn ósamið við 15 félö'g í Reykja-
vík, og eru samningáviðræður
þessa dagana.
ir gera veðurfræðilegar rann-
sóknir og einn segulsviðs- og
þyngdarmælingar. Landslags- og
staðháttaatíhuganir verða gerðar
af brezkum skólastúlkum á Snæ-
fellsnesi og af þýzkum vísinda-
manni í Reykjavík og jafnvel
víðar, en tveir þátttakendur í
velskum náttúrufræðileiðangri í
Dýrafjörð ætla að gera félags-
fræðilega könnun á íbúum Þing-
eyrar.
Alvarlegt
vinnuslys
i Straumsvik
Síðdegis í gær, á-sjöunda tim-
anum. varð alvarlegt vinnuslys
í steypuskálanum í álverinu í
Straumsvík. Menn voru að vinna
við endumýjun á spólu j bið-
öfni svonefndum, en til þess
þurfti að reisa ofninn upp á
rönd. Einhverra hluta vegna
féll ofninn niður og slösuðust
tveir mannanna sem við verkið
unnu, annar þó mun alvarleg-
ar. Klemmdist hann á báðum
fótum og tók um klukkustund
að losa hann úr klemmunni.
Maðurinn var filuttur í sjúkra-
hús.
Búizt var við því í gær að
satnið yrði við tvö þessara fé-
laga, Félag afgreiðslustúlkna í
brauða- og mjólkurbúðum og Fé-
lag íslenzkra hljómlistarmanna.
Eftir er að semja
við 15 verklýðsfélög

Þessa daigana er verið að
rffa niður Hálogalandsibra-gg-
ann og hveríur þó af sjón-
arsiviðiinu hús sem gegnt hef-
ur merkilegu hlutverlki í í-
þröttailífd okkar íslendinga.
Brezka herliðið reisiti þennan
bragga skömimu efitir komu
þess í stríðsibyrjun, og vai>-
þessu að sjáflfsögðu aðeins
hróflað upp, ætlað að standa
stuittan tfimia. Raunin varhins
vegar sú að til skamms tíma
hefur þetta verið eina íþrótta-
húslð á íslandi sem hæigt heí-
ur verið að keppa í innanhúss-
handibolta, og á miargur með-
urinn sjálfsaigt minningar frá
þessium brezka henmanna-
braig'ga og erfðaigóssi til okk-
ar íslendinga.
Síðar varð íþróttahús banda-
ríska herliðsiins á Kefllaivíikur-
lUuigvelili helzta atlwarf ís-
lenzkm íþróttamanna og fóru
firam landsleikir í handiknatt-
leik þar í herstöðinni, Fer
vel á því nú á íþróttahátíð-
innj í tilefrii af 50. ársþingi
ÍSÍ, að rífa niður Hálogaland
og vonandi er af sú tíð, að
við ísilendingair þurfum að
leita á náðir erlendra her-
námsliða með íþróttaiðkanir.
í>ó hafa íþróttafélög enn æf-
ingatíma í húsi bandarfska
hersins á Keflavíkurlfflu©velli.
og er þetta sú niðurlæging og
svfvirða sem við verðum að
hreinsa okkur af.
Myndin var tekin í gær þeg-
ar búið var að rífa klæðning-
una af Hálogalandi og grind-
in stóð ein eftár. — (Ljósm.
Þjóðv. A. K.).