Þjóðviljinn - 22.07.1970, Qupperneq 1
dihviiiink
Miðvikudagur 22. júlí 1970 — 35. árgangur— 162. tölublað.
Rafmagnshækkunin 1. júlí um 19%
Mest vegna verðhækkunar
á orkunni frá Landsvirkjun
□ í gær barst blaðinu greinargerð frá Rafmagnsveitu
Reykjavíkur þar sem skýrðar eru ástæöm'nar fyrir hækk-
un rafmagnsins nú 1. júlí s.l. um 19 af hundraði, sem
hefur ásamt öðrum hækkunum, sem nú dynja yfir til-
finnanleg áhrif á efnahag launafólks í borginni. í grein-
argeröinni kemur fram aö mestur hluti hækkunarinnar
stafar af hærra heildsöluverði frá Landsvirkjun, sem aft-
ur stafar af óhagstæðri raforkusölu þessarar stofnunar
til álverksmiðjunnar, sem fær rafmagnið á brotabroti
þess verðs, sem neytendur í Reykjavík greiða.
í greinargerð Rafroagnsveitunn-
ar segir:
„Hæk'kun orkuverðsins nenuur
19% og sikiptist 'þa'nnig, að tæp
8% eru vegna hækkaðs heild-
söluverðs s.l. vetur, rúim 7%
vegna þeirra launaihækkana, er
orðið hafa á s.l. 12 mánuðuím,
en afganigurinn, um 4%, vegna
hækkunar á erlendu efni á sama
tímaib'ili. Hælikun orkuverðs til
rafhitunar með roftíma er þó
mdnni, eða um 10%. Stafar sú
hsákkun að mestu af hækkun
heildsöluverðs á rafmagni, en
launa- og efniskositnaður hefur
takimörkuö élhrif á verðið vegna
bættrar nýtingar á veitukerfi
Rafmagnsveitunnar, sem fylgir
rafhitanotkun. Hækkun mæla-
Sjónvarpsþættir um götur og Sundin
Nýtt leikrit tekih
upp á Súgandaf irði
leigu og heimta.ugagj alda er 19
prósent og skiptist þannlg að 12
prósent eru vegna launalhækk-
ana og 7% vegna efnishækkana
á áðurnefndu tímaibili.
Þar sem ]>riggja mánaða á-
lestrartímabil gi'ldir, verða ofara-
greindar hiækkanir, að venju, fram-
kvæmdar í áfön'gluim og koma
því allmennt eklki að fullu fram
á reikningum fyrr en í október
n.k.
Ákveðið hefur verið að firam
fari grundvaii'larenduTskodun á
bygginigu gjaldskrár Rafmagns-
veitunnar með það sjónarmið í
huga, að auik trygigingar á fjár-
hagsgrundvelili Rafmagnsveitunn-
ar, verði hún einfaidari í notkun,
réttlát og hagikvæm fyrir hinar
ýmsu tegundir raflmaignsnotenda.
Borgarráð hefur nýlega samþykkt
að athugun þessi verði gerð og
heimiiað samninga við innlenda
og erlenda sérfiræðinga þar að
lútandi11.
□ Sjónvarpiö mun nú inn-
an skamms taka uþp nýtt
leikrit eftir Svein Einarsson
leikhússtjóra, á Suðureyri
við Súgandafjörð, ennfrem-
ur mun það taka útimyndir
frá Vestfjörðum, sem notað-
ar verða í sjónvarpsleikrit
um Kristrúnu í Hamravík
eftir Hagalín. Verið er að
gera myndaflokk um þrjár
reykvískar götur og litmynd
um „Sundin blá“, og er hún
ætluð fyrir erlendan mark-
að.
Sjónvarpsmenn hafa venjulega
notað „sumarfríin11 til ferðalaga
og ýmiss konar umsvif í þágu
sjónvarpsins. Á fyrra ári ferð-
uðust þeir vítt og þreitt um
landið, og enn eru ónotaðir
ýmsir þeir þættir, sem þeir tóku
upp þá. í stuttu viðtali við
Þjóðviljann sagði Andrés Ind-
riðason dagskrárstjóri, að farið
mundi hægar í sakimar í sumar
og helztu verkefni væru fyrr-
greindar upptökur.
Leikrit Sveins Einarssonar er
samið sérstaklega fyrir sjónvarp
og heitir Viðkomustaður. Að sögn
Andrésar hefur það að geyma
svipmyndir úr veruleikanum, en
um efni þess vildi hann ekki
f jölyrða. Sýningartími myndar-
innar verður 30-40 mínútur.
Sveinn Einarsson er sjálfur
leikstjóri, og leikendur verða þrír
talsins.
Crtimyndimar í Kristrúni í
Hamravík verða eins og fyrr
segir teknar á Vestfjörðum, en
ekfci er nákvæmlega ákveðið
hvar. Tage Ammendrup og Balld-
vin Halldórsson leikstjóri fóru
nýlega vestur á firði í leit að
heppilegu < umhverfi, en
tókst mjög il'la að finna
bæ, enda eru þeir ekki á hverju
strái nú á tímum.
Andrés Indriðason vinnur nú
að upptöku þátta um þrjár
reyikvískar götur, Aðalstræti,
Hafnarstræti og Lækjargötu. 1
þeim þáttum fléttast saman
gamalt og nýtt við þessar göt-
ur, gömflu húsin eru sýnd og
söguleguir firóðleikur rakinn, enn-
Framrhald á 7. síðu.
Samningum er
ekki lokið enn
Nokkur verkalýðsfélög í
Reykjavík hafa enn lausa samn-
inga, og standa samningafundir
yfir í sumum félaganna þessa
dagana, en hjá öðrum hafa eng-
r viðræðufundir verið.
Þeir aðilar sem. enn hiaf'a ekki
samið eru flugvirkjar, flugfreyj-
ur, kockikar og þjónar og þemur
á baupskipaflotanum, garðyrkju-
menn, bárskerair og hángreiðslu-
konur, vömbilsitjóra'r og bílstjór-
air á farþegaibílum. Þeir síðast-
nefndu munu þó vena búnir að
semja í aðalatriðum og verðuir Aldraður maður, Sigurður fs-
samkoimule.gið væntanlega und- j hólm húsvörður og fv. fangavörð-
irritað í dag. I ur, bjargaðist naumlega úr elds-
Fjöldj forvitinna áhorfenda safnaðist saman á N jálsgötunni í gær til að horfa á brunann, var ekki
örgrannt um að þeir þvældust fyrir slökkviliðsm önnum og hafði lögreglan nóg að gera að reka fólk,
cinkum börnin, af götunni upp á gangstétt. Flestallir bílar slökkviliðsins, lögreglubílar og sjúkra-
bíll komu á vettvang. — Á neðri myndinni sést glugginn (til hægri), sem slökkviliðsmaður brauzt
inn um til bjargar Sigurði. (Myndirnar tók Ijósm. Þjóðv. A. K.)
Manni naumlega bjargað
eldsvoia á Njálsgötunni
ur
Styrkveitingar úr Vísindasjóði 1970:
73 styrkjum úthlutað
samtals 7 6 milj. kr.
□ Lokið er úthlutun styrkja ársins 1970 úr Vísinda-
sjóði. Alls voru veittir 73 styrkir samtals að fjárhæð
7,6 milj. kr., þar af hlutu 50 styrki Raunvísindadeildar,
alls 5,5 milj. og 23 styrki Hugvísindadeildar, 2,1 milj.
Styrkjum var nú úthlutað í
þrettánda sinn úr Vísindasjóði,
en úthlutun styrkjanna annast
deildarstjómir sjóðsins sem skip-
aðar em til fjögurra ára í senn.
122 umsóknir — 73 styrkir.
Alls barst Raunvisindadeild að
þessu sinni 71 umsókn, en veitt-
ir voru 50 styrkir að heildar-
fjárhæð 5 miljónir 510 þúsund
krónur.
Árið 1909 veitti deildin 46
styrki að fjórhæð samtals 4 milj-
ónir 685 þúsund krónur.
Formaður stjórnar Raunvísinda-
deildar er dr. Sigurður Þórar-
þeim | insson prófessor. Aðvir í stjóm
torf- I eru Davíð Lavíðsson prólfiessor,
dr. Guðmundur E. Sigvaldason
jarðefnafræðingur, dr Leifur Ás-
geirsson prófessor og dr. Þórð-
ur Þorbjarnarson forstjóri Rann-
só'knarstofnunar fiskiðnaðarins.
Ritarí deildarstjómar er Guð-
mundur Arnlaugsson rektor.
Alls barst Hugvísindadeild að
þessu sinni 51 umsóim, en veitt-
ir vt>ru 23 styrkir að heildar-
fjórupphæð 2 miljónir 155 þús-
und krónur. Árið 1969 veitti
deildin 26 styrki að fjárhæðsam-
tals 2 miljónir og 300 þúsund
krónur. Br þetta í fyrsta sinn,
sem Hugvísindadeild veitir lægri
styrkfjárhæð en árið óður, en
það stafar af því, að styrkir
ársins 1969 voru í heild nokkru
ríflegri en efni stóðu til. Um-
sóknir vom nú hins vegar fleiri
en nokkru sinni fyrr, og var
yfirleitt sótt um hærri fjórhæð-
ir en áður. Deildarstjórninni var
því óvenjumildll vandi á hönd-
um í þetta skipti, enda varð
að synja miklu fleiri umsækj-
endum en dæmi em til áður.
T.a.m. var að þessu sinni ek'ki
sinnt neinum umsóknum frá 'é-
lögum eða stofnunum.
Formaður stjómar Hugvísinda-
deildar er dr. Jóhannes Nordal
seðlabankastjóri. Aðrir í stjóm
em dr. Broddi Jóhannesson
skólastjóri, dr. Jakob Benedikts-
son orðabðkarritstjóri, dr. Magn-
ús Már Lárusson háskólarektor
og Ölafur Björnsson prófe.ssor.
Vegna fjarvem Jakobs Bene-
diktssonar um skeið, meðan á
styrkveitingum stóð, tók vara-
Framhald á 10. sídu.
voða í íbúð sinni á Njálsgötu 4B
í gær. Þurftu slökkviliðsmenn að
brjóta scr leið innum glugga á
2. hæð til að ná Sigurði út og
var hann þá orðinn meðvitund-
arlaus og talinn í lífshættu, en
hafði náð sér að mestu í gær-
kvöld.
Efldsins viarð vart um stumdar-
fjórðungi fyrir kl. 4 er reyk sást
leggja úr íbúðinmi á 2. hæð.
hússins og var slökkviliðið þá
kvatt á vettvamg. Var enginn
heim'a ó neðri hæðum hússins og
enginn tallinn í húsinu í fyrstu,
þar til siomur Sigurðar kom að.
Vom slökíkviliðsmenn þá langt
komnir í slökfcvistarfinu, en bmtu
sér leið í gegnum gluigga í her-
bergi gamla mamnsins og fundu
hamn þar liggjandi í rúmi sínu.
Var Sigurðuir, sem er fæddur
Of hraður akstur
fyrir vegina?
Undanflarnar helgar hefurver-
ið áberandi miki,ð um rúðubrot
í b'íium af völdum steinkasts
á þjóðvegunum sunnan lands og
vestan og virðast þessi óhöpp
einkum verða í framúrakstri.
Taldi Sverrir Guðmundsson að-
stoða ryfirlögregluþj ón n, sem
sagði Þj'óðviljanum frá þessu, að
um væri að kenna fyrst og
fremst hröðum akstri, of hröðum
efitir aðstæðum á vegum hér, og
benti á, að mjög mifcið heifði
dregið úr slíkum rúðubrotum
fyrst eftir að hægri umferðin
komst á meðan hráðatakmöj-k-
unin var í gildi.
1894, þegar filuttur á sflysavarð-
stofuna og gefið súrefni og ótt-
uðust læfcnar um lilf hans í
fyrstu, en hann hresstist bráttog
leið orðið ágætlega eftir atvik-
um um óttaleytið í gærkvöld.
Hafði Sigurður ekki hilotið
brunasár en misst meðvitund
vegna reyksins og hefur varla
mótt seinna standa um björgun
hans.
Ekki tók nema rösfcan hálf-
tíma að ráða niðurlögum eldsins,
en mi-klar skemmdir urðu á hús-
ihu oig innanstokksmunum á öM-
um hæðum af völdum elds, reyks
og vatns, einkum á 2. hæðinm.
þar sem Sigurður bjó ásamt
tveimur sonum sínum, pg
geymslum í risi þar fyrir ofan.
Á neðri hæð, þar sem búa 'sam-
an mæðgur og í kjallara, þar
sem fullorðin kona býr, urðu
mikiar vatnsskemmdir.
Slökkviliðsimenn voru í húsinu
fram eftir kvöldi. Ekfci er enn
kunnugt um eldsupptök, en rann-
sókn verður haldið áfram á þeim
í dag.
«r a
Hestamannafélagið Faxi í Borg-
arnesi efnd; um s. 1. helgi til
hestamóts við Faxaborg, rétt of-
an við Hvítárbrú. Var' keppt þar
í ýmsum greinum og fór mótið
á allan hátt mjög vel fram, að
sögn lögreglunnar í Borgarnesi,
en þáitttaikendur voru hieldur
færri en oft áður. þrátt fyrir
gott veður.