Þjóðviljinn - 24.07.1970, Blaðsíða 8

0 SfÐA — I>JÓÐVILJIN1N — Fösifcudagur 24. júlí 1970.
JULIUS BARK:
SEM
LINDIN
TÆR...
sagði mér að hann hefði lesið
fyrstu bókina mína, smásagna-
safnið. Hann sagði að sér hefði
fundizt hún mjög góð. Einkum
hefði hann verið hrifinn af smá-
sögunni Sólarlagi, ef þú mianst
eftir henni.
— Hún er með því bezta sem
þú hefur skrifað, sagði Peter.
— Þetta sagði Cæsar Hka.
Hann langaði til að hitta mig
og bjóða mér í mat. Hann var
feiminn og ágengur í senn. Ég
gat ekki almennilega áttað mig
á honum, en ég fór með honum
á gistihúsið O'g borðaði með hon-
um.
— Upp með þér af því að
einhver skyldi hafa lesið bókina?
Peter var ekki að hæðast, hann
kannaðist bara sjálfur svo vel
við þessar aðstæður, ’ hafði sjálf-
ur iðulega lent í þeim. Surnir
vildu auka á eigið álit með því
að sjást í félagsskap þekkts
manns.
— Já, ég var upp með mér
yfir því að einhver skyldi hafa
lesið smásögurnar. Og Cæsar var
óspar á mat og hrós. Ég gleypti
allt' í mig og var hæstánægður.
Cæsar fannst mér ánægjulegur
kunningi.
— En hann bar hrossanafn,
gneip Peter fram í. — Jæja, hvað
gerðist svo, þegar þú varst búinn
að gæða hrossunum á sykri?
— Ég fór inn, þvoði af mér
hrossaslefuna og sykurinn og
settist aftur við ritvélina. Já, ef
ég ætti aö taka öll smáatriðin
með, þá man ég að ég fékk
mér nokkrar kexkökur, braut
þær sundur með tungunni og
sk'olaði þeim niður með köldu
kaffi.
Síðan reyndi ég að einbeita
huganum mínum að bókinni:
morðinginn var sögumaður bók-
arinnar, en hvem átti að myrða?
Cæsar? Skyldi ég geta notað
hann sem fyrirmynd? hugsaði ég.
Hugsunin var í senn heillandi
og ógnvekjandi. Einhvern veg-
inn fannst mér dálítið óviðfelld-
ið að hinn myrti fengi persónu-
legan svip af lifandi mannveru.
Þú hefur ef til vill orðið fyrir
einhverju slíku?
Peter kinkaði kolli. Vinir hans
— og óvinir — höfðu oft orðið
að leggja til eiginleika sem
prýddu síðan bæði morðingja og
fórnarlömb. • "* • • •
— Gæti maður eins og ég í
raun og veru svipt Cæsar lífi?
spurði ég sjálfan mig, hélt Öli
áf'ram. Ef ég gerði mér í hugar-
lund að við lifðum í þjóðfélagi,
þar sem morð var ekki álitið
afbrot. Ef einhver segði við mig:
Óli, þú verður að myrða mann,
aðeins einn, hvern velurðu ?
Myndi ég þá velja Cæsar?
Ef til vill, svaraði ég sjálfum
mér. Ef til vill, ef mér yrði
gert að velja eitthvert kvöld
þegar hann sat fyrir framan mig
með slefudropa í munnivikinu,
ljóst, ógreitt hárið lafandi fram
á ennið, með slifsishnútinn í
óreiðu og efsta hnappinn frá-
hnepptan í þvældri skyrtunni.
Lítill, magur, með hvasst netf.
Þegar hann sat og velti glas-
inu milli fingranna og vorkenndi
sjálfum sér, hataði meðbræður
sína og var andstyggilegur.
Já, á slíkri stundu kynni hug-
myndin að geta orðið að veru-
leika: morð í andartaksæði. And-
artaksmorð.
En morð að yfirlögðu ráði?
Nei, tæplega. Ekki einu sinni
þótt ég hugsaði um hann með
andúð, þótt ég reyndi að ala
á ókostum hans, manaði fram
fleðulegt smjaðrið og hivimleiða
sjálfsmeðaumkunina, — deig-
klumpur sem rann alltaf undan
þegar á honum var tekið, þrútn-
aði síðan út og félck á sig nýja,
ólögulega mynd.
En þaðan var reyndar langt í
land að morði að yfirlögðu ráði.
Að vísu var hann óneitanlega
slík manngerð, að vel mætti
hugsa sér hann sem fórnarlamb
morðingja.
Og auk þess, og það skipti ef
til vill mestu máli, Peter, mér
fannst það ekki óþægilegt að
hugsa mér hann sem dauðan.
Það myndi einfaldlega létta af
mér mörgum á'hyggjum. Ég yrði
ekki lengur háöur honum, já,
hann hafði lánað mér dálítið if
peningu-m. Ég þynfti ekki lengur
að finna til þakk'lætis og undir-
málsikenndar gagnvart honum.
— Og ef þú hefðir fundið
Cæsar dauðan, hefði þér sem
sagt hreint ekki líkað það illa?
greip Peter fram í.
— Nei, sagði Óli hreinskilnis-
lega. — Ég hefði sumpait verið
feginn. Cæsar látinn fram á
borðið í hótelmatsalnum, Cæsar
undir bíl á götunni fyrir utan,
Cæsar dauður af hjartaslagi og
hóglífi.
VEUUM ÍSLENZKT
Minningarkort
7
Peter hristi höfuðið, átti hann
enn eftir lögg í glasinu; þessi
brúni vökvi hafði ekki bragð-
azt sérlega vel. En Óli hellti í
hjá sjálfum sér, fullt glas.
Peter fór aftur að verða dá-
Htið óþolinmóður. Þetta gekk
alltof hægt fyrir sig. Óli k'omst
ek'kert áfram, rétt eins og hann
væri að draga frásögnina á
langinn til að halda sem lengst
í félagsskapinn.
— Hvað gerðirðu þegar
Cæsar var búinn að hringja?
sþurði hann blátt áfram.
— Ekk.i neitt, svaraði Óli. Ég
sat stundarkorn við ritvélina
eins og ég sagði og braut heil-
ann. Og svo skrifaði ég á autt
blaðið með stórum bókstöifum
lykilorðin sem ég ætlaði að
vinna eftir. Allt í einu stóðu
þau þarna: ÉG ÆTLA AÐ
MYRÐA. En svo komst ég ekki
lengra. Ég var í sjálfheidu.
Hugsanirnar um Cæsar trufluðu
míg.
Peter kinkaði kolli uppörvandi.
— Ég hafði kannski farið illa
að ráði mínu? Verið of hrana-
legur við Cæsar, verið ófélags-
legur. En ég gat ómögulega rót-
að í vandamálum hans mörg
kvöld í hverrj viku, ég nennti
ekki að sitja enn eitt kvöldið
yfir röflinu í honum
k Hafði Cæsar hringt að heiman?
spurði ég sjálfan mig. Eða sat
hann eins og vanalega í borð-
S^lnum á hótelinu.og hafði fanð
fram í anddyrið til að hringja?
Hafði trúlega verið að borða
síðbúinn hádegismat Ég var ekki
frá þvi að hafa heyrt dálátinn
klið kringum hann ...
Ég leit upp og horfðí út um
gluggann Á veginum niðurfrá
var áætlunarbíllinn að koma. Ég
leit á klukkuna, vagninn hélt
áætlun: Hún var fimm mínútur
yfir fimm.
HÁRGREIÐSLAN
Hárgreiðslustofa
Kópavogs
Hrauntungu 31. Simi 42240.
Hárgreiðsla — Snyrtingar.
Snyrtivörur.
Hárgreiðslu- og snyrtistofa
Steinu og Dódó
Laugav. ,188 ni. hæð (lyfta)
Sími 24-6-16.
Perma
Hárgreiðslu- og snyrtistofa
; Garðastræti 21. SÍMI 33-9-68.
Peter ýtti upp jakkaerminni og
leit á armbandsúrið þegar Óli
sagði þetta. Klukkan var orð-in
fjón'ðung yfir níu, máltíðin hafði
dregizt á langinn.
— Ég sá dráttarvélina á akrin-
um hjá Fagerkvist, hélt Óli á-
fram. Álút, samanhnipruð mann-
vera í sætinu. Það var mikilvægt
að nota góða veðrið. Cæsar
hafði áreiðanlega hringt af hótel-
inu, hugsaði ég. Var búinn að
borða og vantaði félagsskap. Þess
vegna hafði hann auðvitað
hringt, milli heita réttarins og
kaffisins. Og nú sat hann þarna,
dreypti á konjakinu og var í illu
skapi. Ég hefði kannski átt að
taka á móti honum?
Þá var barið í vegginn.
Þungt, marrandi híjóð sem reif
mig upp úr vangaveltum mínum.
Ég tók með mér lúku af sykur-
molum og gekk út í garðinn.
Hrossin sáu mig undir eins og
hneggjuðu.
— Hrossin? greip Peter fram
í. Hvaða hross?
— í bithaganum hér fyrir ut-
an, sagði Óli. Á vorin er þeim
sleppt þangað og þau íá að vex'a
þar frjáls. Haginn mjókkar í
áttina að húsinu og í mjóddinni
standa þau í hnapp og bíða eftir
þvi að ég koimi út. Húshoi’nið
er skafið neðan til eftir hóf-
ana á þeim.
— Og þ-ar eru vdnir þínir
meðal dýranna vanir að standa
og híða. eftir- .sykri, sagði Peter
dálítið hæðnislega.
— Þeir koma þangað snemma
moa-guns, sagði Óli. — Og þeir
fara ekki þaðan- fyrr en ég er
búinn að fara út með nokkra
sy.kurmo'la og klappa þeim. Og
svo heilsa þeir upp á mig nokkr-
um sinnum yfir daginn.
• —- Jæja, þegar ég kom út
stóðu þeir í biðröð og teygðu
hálsana yfir grindverkið inn í
trjágarðinn. Sá stóri brúni reyndi
aö rjúfa röðina og troðast fram
fyrir. En honum var refsað með
því að hann fékk síðastur
skammtinn sinn og hann hneggj-
aði gramur og óþolinmóður. Svo
stikaði hann burt og ég fór inn
til sjálfs mín
— Mér dettur eitt í hug, sagði
Peter. — Er Cæsar eiginlega ekki
nafn á hesti? Síðan ég var strák-
ur man ég eftir stórum svörtum
hesti sem hét Cæsar. Hann flutti
pilsner milli staða heima í mín-
um bcvrgarhluta.
Óli hló. Fékk sér konjakslögg,
leit aftur fyrir sig í eldstæðið,
en. þar lifði enn í eldinum.
— Þetta fannst mér líka, sagði
hann. — Ég hefði líka átt að
gefa Cæsari sykurmola. Hann
hafði sárbænt um það, hann
hafði kannski meiri þörf fyrir
það en hrossin. Vilji maður
teygja úr líkingunni, mætti segja
að Cæsar hefði líka sparkað í
hornplankann á hverjum degi,
sparkað í von um vingjamlegt
klapp eða sykurmola úr opnum
lófa.
— Hafðirðu þeikkt Cæsar
lengi? spurði Peter.
— Nokkur ár. Ég kynntist
honum á dálítið frumlegan hátt,
eða öllu heldur kynntist hann
mér á frumlegan hátt. Hann
hringdi einfaldlega til mín og
H Akraneskirkju.
•Y' Borgarneskirkju.
Y Fríkirkjunnar.
H Hallgrimskirkju.
Y Háteigskirkju.
Y- Selfosskirkju.
Y Slysavarnafélags tslands.
H Barnaspítalasjóðs
Hringsins.
Y* Skálatúnsheimilisins.
Y Fjórðungssjúkrahússins
á Akureyri.
H Helgu ívarsdóttur,
' Vorsabæ.
H Sálarrannsóknarfélagjj
Xslands.
H S.I.B.S.
H Styrktarfélags
vangefinna
H Mariu Jónsdóttur,
flugfreyju.
H Sjúkrahússjóðs íðnaðar-
mannafélagsins á
Selfossi.
H Krabbameinsfélags
tslands.
H Sigurðar Guðmundssonar,
skólameistara.
H Minningarsjóðs Ara
Jónssonar, kaupmanns.
H Minningarsjóðs Steinars
Richards Elíassonar.
H Kapellusjóðs
Jóns Steingrímssonar,
Kirkjubæjarklaustri.
H Blindravinafélags íslands.
H Sjálfsbjargar.
H Minningarsjóðs Helgu
Sigurðardóttur skólastj.
H J íknarsjóðs Kvenfélags
Keflavíkur.
H Minningarsjóðs Astu M.
Jónsdóttur, hjúkrunark.
H Flugbjörgunarsveitar-
innar.
H Minningarsjóðs séra
Páis Sigurðssonar.
H Rauða kross tslands.
Fást í Minningabúðinni
Laugavegi 56 — Sími 26725.
Húsráðendur!
Geri við heita og kalda krana, WC og WC-kassa,
leka á ofnum og hitaveituleiðslum.
STILLI HITAVEITUKERFI.
HILMAR J. H LÚTHERSSON
pípulagningameistari.
Sími 17041 — til kl. 22 e.h.
nniiiiiiiiniiiiiiiimiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiii!iíiiiiiSiiumiiiiniiHiiiiiniUiHimiiiiiiiUiiumiimmi!iHiíiiiii!imsUí!
1

nmiisn
HEFUR TEPPIN SEM
HENTA YÐUR
TEPPAHUSIÐ
*
SUÐURLAND&
BRAUT 10
*
SÍMI 83570

mliíiihmiiiiiHiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiffíininlniíliiiiiniiiiiiiiniiiiiiiiiiljiiifiiiiifiiiilii
BÍLASKOÐUN & STILLING
Skúlaoötu 32.
MÓTORSTILLINGAR
HJÚLASTILLINGAR LJÓSASTILLINGAR Sími
LátiS stilla i tíma. Æ * i.i n n
Fljót og örugg þjónusta. 1 rl U U
Dömusíðbuxur - Ferða-
og sportbuxur karlmanna
Drengja- og unglingabuxur
ox. _
Laugavegi 71 — sími 20141.
SÓLÓ-eldavélar
Framleiði SÓLÓ-eldavélar af mörgum stærðum
og gerðum. — Einkum hagkvæmar fyrir sveita-
bæi, sumarbústaði og báta.
VARAHLUTAÞJÓNUSTA
Viljum sérstaklega benda á nýja gerð einhólfa
eldavéia fyrir smærri báta og litla sumarbústaði
ELD A VÉL A VERKSTÆÐl
JÓHANNS FR.
KRISTJÁNSSONAR h.f.
Kleppsvegi 62 . Sími 33069
HARPIC er Ilanandi efiai sem hreinsar
salernlsskálina og drepur sýkla
Auglýsingasíminn er 17 500
ÞJÓÐVILJINN