Þjóðviljinn - 29.07.1970, Blaðsíða 4

4 SlÐA — ÞJÓÖVEUTNN — Midviikojdagur 29. júli 1970.
— Málgagn sósialisma, verkalýðshreyfingar og þjóðfrelsis —
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Framkv.stjórh Elður Bergmann.
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson (áb.), Magnús Kjartansson
Sigurður Guðmundsson
Fréttaritstjóri: Sigurður V Friðþjófsson
Ritstj.fulltrúi: Svavar Gestsson.
Auglýslngastj.: Úlafur Jónsson.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðust. 19. Siml 17500
(5 linur). — Askriftarverð kr. 165.00 á mánuðl — Lausasöluverð kr. 10.00.
Arangur stéttarbaráttu
jy^önnum sem þekkja fortíð Sjálfstæðisflokksins
(áður íhaldsflokkurinn) kynni að þykja broslegt
hvé mikla áherzlu íhaldsblöðin eru farin að leggja
á þá áróðurskenningu, að á íslandi sé engin „stétta-
skipting", hér séu í rauninni allir jafnir. Það er
þó ekki svo langt um liðið að foringjar Sjálfstæð-
isflokksins tóku að flagga kjörorðinu „stétt með
stétt“, sem ótvírætt bendir til þess að viðurkennd
sé tilvera ólíkra stétta í íslenzku þjóðfélagi. Þeg-
ar foringjar Sjálfstæðisflokksins lærðu það af
Hitler, að vænlegra væri að tala fagurlega og ná
valdi á verkalýðshreyfingunni innan frá fremur
en ganga beint framan að henni til árása, var þetta
kjörorð túlkað þannig að atvinnurekendur og
verkalýðshreyfingin ættu að koma sér saman um
það í bróðemi hvaða kjör verkaimenn og aðrir
launþegar skyldu bera úr býtum. En svo fór á
þeim úrslitaárum sem hér um ræðir, á fjórða tugi
tuttugustu aldar, að stór hluti íslenzkrar alþýðu-
stéttar kaus leið stéttabaráttunnar, kaus að efla

Þrjú bréf eru í póstinum í
dag. Hið fyrsta fjallar uim, á-
róðurstal ríkisstjómarinnar um
gengishæk'kun, annað um
hlutverk póstþjónustunnar og
þriðja ber fyrirsognina „Bylt-
ingar er þörf“.
Steini, sem oÆt hefur áður
sent Bæjarpóstinum iínu, segir
í sínu bréfi í dag:
Kæri Bæjarpóstur!
Steinhissa er ég á þvi að
Morgunblaðdð skuli enn nenna
að tönnlast á áróðurstali rík-
isstjómarinnar um giengis-
hækkun, og tala fullum hálsi
í Reykjavíkurbréfi um „tillög-
ur“ stjómarinnar í bví máli.
Engar „tUHögur" voru lagðar
fram af ríkisstjórninni, ekkert
annað en lausilegt umtal í á-
róðursskyni, sem hver einasti
maður vissi að ráðherrunum
datt sjálfum ekki í hug að
taka alvarlega. Og skyldi rík-
isstjómin ekki hafa verið ein-
fær um að skella á gengis-
hækikun, án bess að spyrja
einn eða neinn, ef henni hefði
boðið svo við að horfa? Þá
aðferð hefur hún að minnsta
kosti haft við margendurtekn-
ar gengislækkanir. Þá hafa
engir verið spurðir heldur ein-
ungis framkvæmdur vidji
braskaralýðsins sem veit að
hver gengislækkuin fílytur til
verðmæti í bjóðfélaginu bedm
í hag. Svo langt er frá bví
að stjórnarflokkunum hafi í
ÁróðursbreUa sem enginn tók mark á. -
Þjónusta fyrir frímerkjasafnara eða al-
menning? —• Togarakaup og almannafé.
hug komið að spyrja verka-
lýðsfélögin um hvorfc nú skuli
skellt á gengislækkun að bað
hefur verið gert gegin mðt-
mælum verkiailýðshreyfingar-
innar og beinh'nis í þeirn til-
gangi að rýra kiauþméttinn,
strax eftir gerða kjarasamn-
inga.
Gengishækikunartalið í vor
var ekkert annað en á-
róðursbrella og hún billeg,
bókstaflega enginn tók mark
á því, og engar „ti31ögur“ frá
ríkisstjóiminni komu fram um
það mál neins staðar, þó að
Morgunblaðið kjósi nú að orða
bað svo. Það er heldur ekki
auðvelt að trúa skrifum f-
haldsblaðanna um nauðsyn
þess að unnið sé gegn verð-
bólgu, þegar verðbólgustjóm-
in horfir á það aðgerðariaus
að verðhækkanabraskarar
ryðja nýjum varðhækkunum
út daglega.
Steini.
í næsta bréfi eru póstmiállin
til umræðu:
Stundum hvairflar bað að
mér að forráðamen póst- og
símamála á íslandi telji hlut-
verk póstþjónustunnar amnað
en ég og að ég ætla mínir
líkar höfum löngum tailið það
vera: að veita viðtöku til
flutnin.gs, umiömnunar og skila
hvers konar póstsendingum,
bréfum, böggflium, póstinn-
heimtum, ávísunum o.s.frv.
o.s.frv.
Þessar hugsanir léita einikum
á mig þegar ný frímerki eru
gefin út hér á Isfla.ndi (eins
og reyndar víöa annarsstaðar)
hvenær som tilefni gefást, og
þó einkum . þegar póststjóimin
hefur opið svokallað pósthús
við öll möguleg og ómöguleg
tækifærj og auglýsir . jafnvel
sérstaikan stimpil í notkun.
Þessi mikla frímerkjaútgáfa
og allt þetta stimplafargan
bendir að mánni hyggju til
þess að póstmélastjómin sé
æ meár farin að hugsa starf
sitt sem þjónustu fyrst og
fremst við frímerkjasafnana,
stimplasafnara, umslagasafn-
ara o.s.frv., erlenda og inn-
lenda, en télji þjánustuna við
almenning ekki eins mdkil-
væga og áður, með öðrum orð-
um að nú séu frímerkin gefin
út fyrir safinarana, en ekki sem
kvittun fyrir þurðargjald und-
ir póstsendingu sem póst-
þjónustan hefiur tekið að sér
að koma örugglega og ffljófct
tifl skila. Þessa skoðun mína
styður það líka, að frímerkja-
útgáfan er aukin og stimpla-
gerðin jafnfiraimt á sama tíma
og dregið er úr almennri
þjónustu á ýmsum sviðum, til
dæmis með takmörkun á af-
greiðslutíma aðalpóststof-
unnar hér í Reykjavík. Það
getur verið í senn hlálegt og
ergilegt' að koma að af-
geriðsludyruim pásthússdns þar
sem vart verður þverflótað fyr-
ir duglegum sölumönnum,
þegar afgreiðdlatn þar er Itakuð
og ekki hægt að flá frfmerki
á innanbæjarbréf aukin held-
ur meir, en þeim mun meir
býðst af fyrstadagsumsiögum,
stimpluðum og i mörgum út-
gáfium. „Umslö'g utan um í-
þróttahátíðina“, „Umslög
hjúkrunankvennaþings" o.s.
frv, hrópa sölumennimir, og
maður getur ekki varizt þeirri
hugsun, þegar haldið er brott
frá pósthúsdnu frímerkislaus,
hvenaar hrópað verði: „Umslög
utan um póststjómina“. Og
hvað skyldi kosta undir það
stóra umslag? Frímerkin fást
kannski á sölustöðum afllsstað-
ar annarsstaðar en á pósthús-
inu.
Stefán.
Loks er þriðja bréfið í dag:
„Það er búið að gefa 15%
af kaupverði tveggja skuttog-
ara, 15% af 180 mdljón kr., til
að einhverjir einstaklingar
geti keypt umrædda togara og
ráðskazt með þá. Þessir pen-
ingar em edgn almennings,
teknir m.a. úr vasa launþega
sem hafa ekiki mannsæimandi
laun þirétt fyrir meira en mán
aðar verkföll í vor,- Annars
segdr í forystugrein Mbl. 22
7. 1970: „ . . . hafa sjálfstæð-
ismienn vdljað stuðla að því.
að fyrirtækin væru í eigu ein-
staklinga, fólksins sjálfs, eftir
því, sem kostur heffur verið.“
Eitthvað þarf að gera. Ér
skora á yk'kur að greiða ekki
opinber gjöld næst. BYLT-
INGAR ER ÞÖRF.
Einar Ölafsson, stud. philcil.“
stéttarsamtök sín og beita þeim til átaka um kaup
og kjör og mannréttindi, og náði miklum árangri á
skömmum tíma. Og það var ekki einungis efna-
hagslegur ávinningur og aukin stjórnmálavöld
seim alþýðan tryggði sér með sókn og vörn í stétta-
baráttunni. Hitt var ekki síður mikils um vert að
reisn og metnaður íslenzkrar alþýðu jókst drjúg-
um og varð almenningseign, verkamenn og aðrir
launþegar skildu það betur en áður að þeir voru í
öllu mannlegu jafnokar annarra manna í þessu
landi, auðmannanna, embættismannanna. Sú vit-
und íslenzkrar alþýðu hefur verið að styrkjast
alla þessa öld, fyrst af völdum samvinnuhreyfing-
arinnar, síðar vegna starfs verkalýðshreyfingar-
innar.
það er þessi sjálfsvitund íslenzkrar alþýðu sem
verið er að tala um, þegar bent er á að verka-
ménn og sjóimenn og iðnaðarmenn á íslandi telji
sig jafningja hvers sem er í þjóðfélaginu; geti
hvarvetna komið fram frjálslega og þvingunar-
laust, án nokkurrar minnimáttarkenndar. Þessi j
vitund er ekki sízt orðin til vegna reisnar þeirrar i
og skilnings sem sósíalisminn hefur fært íslenzkri
alþýðu, kynnin af þeirri stefnu á tungu skáldanna,
og síðar í stéttabaráttu virkra daga, að sköpun
vérkalýðsfélaganna og eflingu stjómmálaflokka
alþýðunnar. Það er að vísu alger blekking að eitt-
hvað sem líkist efnahagslegu jafnrétti sé komið á,
menn þurfa ekki annað en bera saman menn'tun-
arfæri ungmenna sem eiga ríka foreldra og barna
verkamanna. Stéttarbaráttu og hana öfluga þarf
enn og lengi að heyja. Þeirri stéttarbaráttu verður
enn sem fyrr að beina gegn afturhaldsöflunum sem |
stjóma Sjálfstæðisflokknum og Vinnuveitenda- j
sambandinu svonefnda. Það sem áunnizt hefur
er vegna þess, að íslenzk alþýða hefur bariz't stétt-
arbaráttu og smíðað sér vopn úr þekkingu sinni á
sósíalisma. í þeirri baráttu hefur alþýðunni einn-
ig reynzt drjúgur arfur íslendinga, einstæð bók-
menntun og þjóðarsaga sem fáa á sína líka. — s. I
prrprf
rrrfCv>*rr
Þakklæti óg kveðjur til allra er minntust
mín á séxtugsafmsélinu 18. þ.m.
Eðvarð Sigurðsson,
Indíánar í hátíðabúningi: dapurleg saga...
tékjuim hvítra miainna. Atvinnu-
leysi er mjög mikiö og um vet-
uir. g-anga þrír karimenn ar
hverjum fjórum atvinnulaiusir.
Böm ganga að meöaltaili fdmm
ár í sikóla. Sjálflsmiorð eru mjög
algeng — í 400 manna þorpi
höfðu 40 ungir menn og konur
reynt að réða sdg af dögum, og
helmdngnum teikizt það. Þá sýn-
ir myndin t.d. hvemig 50 eftir-
litsmenn yfirvaldanna tvísti-a
með barsimiíð'utm, kröfugöngu 8
fuborðinna og 30 bairna fyrir
rétti til fisfcveiða.
Og hagsikýrsLur ýmsar segja
flrá því, að þetta er ekiki und-
antekning heldur regda, sem
kvikmyndiaimennirnir sáu í
þorpuim kynþáttanna tveggja.
Bamadauði um ödl Bandairíkin
er 8 sinnum medri meðal Indí-
ána en hvítra manna og berkl-
ar sjö sinnum algengari.
Indsánar í Bandaríkjunum —
harmsaga, gleymd af fíestum
minnihlutahópa, og hafa gripið
til j'missa aðgerða, sem vakið
hatfa athygli á þeim,
Ensk heimildahkvikmynd um
öriög Indíána hetfiur vafcið mdfcla
athygli í sjónvarpi á Norður-
löndum — heitir hún „Nú, þeg-
ar vísundarnir eru horfnir“. Þar
er ednfcum lýsfc Itffi tveggja ætt-
flokika á „fráteknu svæði“ fyr-
ir Tndiána. Meðalaldur Indtfán-
anna er aðeins 40 ár og meðal-
tekjur aðeins fjórðungur af
Þegar menn tala um þjóðar-
morð á Víetnörruuim gleyma
menn því gjarna, að saga
Bandaríkjanna hófsfc á þjóðar-
morði ó frumibyggjum landsdns
— Indíánum.
Indíánar eru nú 600 þúsund
í Bandaríkjunum og hetfur verið
hljótt um þá undanfama ára-
tugi. En þeir hatfa á aillra stfð-
ustu tímuim orðið fyrir áhrifum
frá réttindabaráttu annaira
Oryggisráðstefna
hafdin í Helsinki?
WASHINGTON 25/7 — Etftdr
viðræður Kékkonens Finnlands-
forsefca og Væinö Lesfcinen, ut-
anríkisráðherra Finnlands, við
ráðamenn í Washington er það
ljóst að Bandaríkjamenn hatfa
ekfcert við það að athuga að
öryggismálaráðstefna Bvrópu-
ríkjanna verðd haldin í Hels-
inki.
Bandairíkjamenn eru þóþeirr-
ar skoðunar að ekki sé unnt að
fallast á hina upphaflegu skipu-
Framhald á 7. síðu.