Þjóðviljinn - 11.09.1970, Blaðsíða 1
Föstudagur 11. september 1970 — 35. árgangur — 205. tölublað.
Mikill skortur er á
kennurum útí á lundi
Illa horfir með skólastarf víða
úti á landi vegna skorts á kenn-
urum, og er astandið í þessum
efnum nú verra en nokkru sinni
fyrr að því er virðist ef dæma
má eftir auglýsingum í blöðum
og útvarpi. Þar sem kennurum
er boðin launaupnbót og jafnvel
frítt húsnæði.
Samikvæmt upplýsinguim frá
fræðslumálasfcrifstofurani voru í
fyrra 10.55% keranara við baorna-
fræðslustigið réttindalausir . og
miiklu íleiri við gaignfræðastigið.
Þessir tnenn sem tefkið hafa að
sér kennsluna bafa þó bjargað
því að hægt hefur verið að
halda áfram skólastarfi utam R-
víkursvæðisdns, og á þá er treyst
enn í vetur, þegar siýnilegt er að
kennarar með réttindi vilja
hvergi annarsstaðar vera en í
Reykjaivfk.
í Reykiavík eru viðhorfin allt
önnur hjá skóiuinuim og engisr
erfiðleikar að fá kennara. Um
20 nýir kennarar verða réðnir
við bairna&kóiaina hér í borginni,
og sóttu 110 kemnarar um þess-
ar stöður. Álíka margar kennara-
stöður- eru lausar á gagnfræða-
stiginu vegna fjölgunar og breyt-
irnga á kennaraliðd, og hafa um
80 manns sótt um þessar stöður,
skv. upplýsinguim sem Þjóðviljinn
fékk hjé fræðsiluskrifstofu Rivík-
ur í gær. Nær helmingur bess-
ara uimsókna er um kennslu í
svonefndum aukagreinuim, þ.e. í
Iþróttuwi, söng og verklegum
æfingum.
Fjöl býi ish úsið I
er skemmdsst í !
brunaÍKeflavík!
Myndin sýnir f jölbýlishúsið í
að Faxabraut 27, en þar ]
brann ris annarrar álm- j
unnar í fyrradag, eins og [
sagt var frá í l»jóðviljanum l^
í gær. Sjást skemmdir á <
þakinu glöggt á myndinni, j
en einnig urðu vatns- :
skemmdir á hæðunum fyrir >
neðan. (Ljosm. Þjóðv. A.A.) |
Landsþingi SÍSF lauk í gær
9. landsþingi Saimibands ís-
lenzkra sveitairfélaga • lauk í gær
en Það hafði staðið yfir í þrjá
daga að Hótel Sögu. Ræddi
þingið mörg mál og samiþykkti
ýmsar ályfctanir, m.a. um
fræðslumál og sfcattamál, og
verður þeirra geti'ð nánar síð-
ar hér í blaðdnu. Vair' þinginu
slitíð með hófi að Hótel Sögu
í gærkvöld.
f lok þdngsins fór fram
st.iórnarki'ö'r og kjör fuUtrúa-
ráðs. í stjórn sambandsins til
næstu fjögurra ára voru toosrate:
AÐALMENN:
Páll Líndal, borgarlögmaður,
Reykjavík, form'aður;
m "
.¦ ¦.. ';;¦¦¦-¦
, m5%%?^****OH
I
sunnu-
dugs-
bluðinu Sö*1^
• „Stuffed Puffin" — liðinu á íslandd hafia gefið út
blað það sam nokikrir liðs- til að skapa uiraræðuvettvang
fordngjar og óbreyttir her* og mótmæla — er ekkert eins-
menn í bandarfska hernáms- dæmi: Bandarískdr hermenn
Ólaíur G. Eina'rsson, sveiterstj.
Gairðaibreppi, -
Ölvir Karfsson, oddviti, Ása-
hreppi, Rangárvall'asýslu;
Bjarni Einarsson, bæjarstjóri,
Akureyri, — og
Gylfi fsafcsson, bæjarstjóri,-
Akranesi.
VARAMENN:
Jón G. Tómiasison, skrifstofu-
stjóri, Reykjavík;
Björgvin Sighvatsson, bæjairfuM.-
trúi, fsafirði;
Kristinn Ó. Guðmundsson, bæj-
arstjóri, Hafnarfirði,
Páll Diðriksson, oddviti, Grím&-
neshreppi, — og
Þórður Benediktssqn, hreppsi-
nefndarm., E'gilisstað'ahreppi.
víða um heim hafia risið upp
til mótmæla og bafið blaða-
útgáfu — og sjást sýnishorn
af nokkrum slíkum blaðhaus-
um hér á myndinni. Frá
þessu segir nánar í grein,
setn birtist íl sunnjdag^blaði
Þjóðviljans, og þar er ekki
aðeins geti'ð þessarar blaðaút-
gáfu hermannanna, heldur og
drepið á mótmælaaðgerðir,
hermannakaffihús, átök í her-
fangelsum og liðhlaup í stór-
um stíl.
¦Ar Þessi grein um baráttu
bandarískra hermanna gegn
stríðsstef nu stjórraarvaldanna
í Washington og Pentagori er
athyglisverð, og ekki síður er
vert að vekj,a athygli lesenda
á annarri grein sem • birtist.
líka í sunnudagsblaði Þjóð-
viljans, grein Guðmundar
Böðvarssonar "skálds: Um
Laxá og Mývatn og fleira,
en í greininni f j allar • skáldið
um þau mál sem einna hæst
ber i uimræðuim miaena nú:
náttúruveirndarmálin. E.r
nokkur skynsemi í þvi að
Fullvíst er talið ai Auiur
Auiuns verði ráiherra
Gunnar Thor. fékk ekki stuðning í
þingflokki og miðstjórn íhaldsins
Á fundinum sem þingflokk-
ur og miðstjórn Sjálfstæðis-
flokksins héldu í gær mun
hafa verið ákveðið að Aaður
Auðuns verði fjórði ráð'herra
flokkisins og mun hún eiga að
fara rnieð dómsimál. Skýrði
Þjóðviljinin frá því fyrir all-
löngu að Auður mundi hreppa
ráðherradólmiinn, en síðan kom
upp sú hugmynd að Jónas
Rafnar 'yrði ráðherra og tæki
að sér iðnaðarráðuneyti'ð, en
Jóhann Hafstein héldi dóms-
málunum áfram. Hugmyndin
um AuðU varð hins vegar
ofaná og mun endanlega verða
staðfest á þingflotoksfundi í
dag.
Krafa sú sem hópur lög-
fæðinga bar fram um Gunn-
ar Thoroddsen, í samráði við
bann sjálfan, reyndist ekkj fá
stuðning í þingflokki og mið-
stjórn Sjálfstæðisflokk'sins.
Trúlegt má telja a'ð rauð-
sokkuhreyfingin hafi stuðlað
óbeint að því að Auður vann
þennan sigur í valdabarátt-
unni innan Sjálfstæðisfloktos-
ins.
Auður Auðuns er fyrsta
konan sem verður ráðherra
á íslandi, en hún lauk einn-
Auður Auðuns
ig lögfræðiprófi fyrst ís-
lenzkra kvenna og er eiraa
konan sem hefur gegnt borg-
arstjóraembætti í Reykjavík.
Yfirheyrslur á Keflavíkurflugvelli:
Sjö voru teknir fyrir í gær
vegna útgáfu á Lundanum
— 3 sögðust hafa verið reknir úr landi, en
drógu síðan þá yfirlýsingu sína til baka
D Útgáfustarfsemi nokkurra bandarískra hermanna á
Keöavíkurflugvelli hefur vakið mikinn usla í hemámslið-
inu. I gær fóru fram á vellinum yfirheyrslur yfir 7 manns
vegna útgáfu á Lund'anum (Stuffed Puffin). Blaðið kom
út 4. septemiber sl. og var dreift meðal hermanna á ýmsum
&töðum utan vallarins.
n Þrír liðsforingjar, sem stóðu að útgáfunni sögðu
bveimur fréttastofnunum íslenzkum að þeir hefðu veríð
reknir úr landi fyrir viðleitni sína til örvandi skoðana-
sbipta hermanna, með útgáfu Dundans. Eftir makk við
yfirmenn sina drógu þeir þetta til baka og sögðust ætla
að segja upp stöðum sínum á Keflavíkurvelli.
Blaðafulltrúi hernámsliðsins,
.ArMngton Kline, sagði í viðtah
vdð Þjóðviljann í gær að mál
þetta væri enn í rannsokn o§
hefði engin ákvörðun verið tek-
in enriþiá uim að vísa henmönnun-
uim úr laindi vegna útgéfu Lund-
aras. Þrfr liðsforingjar, William
Laubenstein, Alec Laimis og Doug-
las Peel höföu haldið öðru fram
í viðtali við tvær fréttastofnainir.
Þar sögðu þtedr að þedim hefði ver-
eyðileggjia það sem við eig-
um sérstæðast og er fegurst
í íslenzkri náttúru? spyr Guð-
mundur í grein sinni sem
lesendur eru hvattir til að
lesa.
ið tilkynrat að útgáfa Maðsins
hefði slaam áhrií á samskipti
Bandaríkjanna og ísdöndingia —
og sögðu þedr jafnframt að í til-
kynningunnd hefði verið látið að
því higgja að þeiimi yrði vísað úr
landi innan fárra . daiga. Elftir
saminingaimiakik þar syðra drógu
þeir þetta til baka og sögðust
ætla að fara sdállfviljuigir úr landd.
Blaðafulltrúinn sagði að 5 her-
menn, þar aif 3 liðstoringaar, og
eiginikonur tveggja þeirra heifðu
staðið að útgáÆu Lundans og
stóðu „saimningaviðræður" yfir á
velilinuœn í gær við þetta fódk.
Saigði Kline að haran helfði talað
við 7-ímanni.ngana í gær og heyrð-
ist honum á þeiim að a.m.k. tveir
henmianinanna hefðu í hyggju að
fara srjálfviljugir úr landi, en ekki
vildi Kline fuilllyrða uim hve
margt aif þessu fólki yrði hér á-
fram. Kline bastti því við að
mél þetta hefði vakið meira um-
tail ein hann tðldi æskdlegt! Hann
sagði að hermönnunum hefði
ekki verið bamnað , að gefa út
blaðið, heldur stæði aðeins yfir
athugun á því hvort shk útgáfa
væri lögieig.
Eins og sagt var ftrá í sunnu-
dagsMaði Þjóðvilja.ns voru það
bandaríslnr liðsforingjar, ,her-
menn og imeðliimdr fjölsikyldna
þeirra á Islandd, sem gáfu út
fyrsta tölubTað af Lundainum. Er
þar rn.a. að finna gagnrýni á
stefnu bandarískrar herstjómar
og yfirvalda, sérstatolegai varðandi
Vietnaimstyr.iöldina. Er blað með
saima naifni gefið út af hermönn-
um í miörgutm bandain'sikum her-
stöðvum erlendis. 1 blaðaviðtaíi
benti einn liðsforinigjanina, Peel,
á það að sú gagnrýni sfeim frain
kom í blaðinu á ¦ strfðsrekstur
Bandarftojairana í VietnaJm, væri
rnun rnildari en sú gagnrýni, seora
lesa imiætti í bandairfskutm ibP.öð-
um., sem seM. eru á Keflavdkur-
fluigveílJi. Auk greina uim styrj-
aldarrekstur Bandarítojarma var
ýmdsJegt ainnaö efni í blaðinu þar
sem reynt er að autoa áhuga hei-
mamnainna á Islandí til að mynda
var þedim bent á að lesa Njái'u
og upplýstir uom skemjmtanalíf
Reyk'javiílkur.
Ritnefndin hafði toynnt sér her-
lög og komizt að þedrri niður-
stöðu að útgáfan væri lögleg
samlkvæmt þeiim, svo fremi að
•útgáfustartfið væri unnið í frír
stunduim og fyrir eigið fé. Rit-
nefndin taldi einnig að blaða-
útgáfan sýndl bandarískt lýðræði
í framkvæmd, eins og Dougllas
Peel komst að orði í blaðaviðtail-:
inu.
Aki Péturs-
son látinn
, Áki Pétursson, deildarstjóri í
Haigstofunni varð bráðfcvaddur í
gær. Áki var fæddur 22. septeim-
ber 1913 í Reykjavík og voru for-
eddrar hans Pétur Zophomíasson,
ættfræðingur, og Guðrún Jóns-
dóttir. Áki varð stúdent frá M.R.
1935, gerðist starfsimaður Hag-
stofunnar 1937 og starfaði þar til
dauðadags. Hann var einnig
stundakennari við Gagnfræða-
skóla Reykjavíkur 1942-47 og við
Iðnsfeólainin í Reytojavík. Áfci Pét-
ursson var þekktur slfcákmaöur og
ritstýrði bólk um Tafflfélag R-
vífcur á 50 ána afimæHi félaigsirjs.