Þjóðviljinn - 22.09.1970, Síða 12

Þriðjudaigur 22. september 1970 — 35. árgangur — 214. tölublað.
Farandlistsýning tii
Noregs og Svíþjóðar
— að frumkvæði Norræna hússins
Síidar-
sö/tun
h/á BÚR
Síldtm er feit og góð,
saigði MattJhías Þ. Guð-
munclsson verkstjóri hjá
Bæjairútgerð Reyíkijaivíkiur í
gær, en þar er nú búið að
salta í á 2. þús. tunniuæ af
síld. f diag var f jórða sölt-
un 'hjó okkuir nú í baust og
byrjiuðuim váð á föstiudiaig-
inn, þá kom Gísli Ámi
með fyrstu síldina og söit-
uðum við þá í 70 tunnur.
í daig kom Þorsteinn með
rúmlega 600 tunnur og
Gísli Árni með tæpair 300
tunnur. Við byirjuðum að
saltia um ki. H í morgun
o_g stóð söltun til kl. 6.
Ég bef hér um 40 stúifcuir
við söltunina, og hef því
miður orðið að vísa mörg-
um fró, en við auiglýstum
eftiir stúlkum í hádegisút-
varpinu.
Nú er komin bræla á
miðunum, svo ég býst ekki
við að fá nein-a sítd á
morgun, en ég á von á
einum toppbátnum í við-
bót, Reykjiaborginni, svo
voniandi verður nóg að
gera hér við söltun á næst-
unmd. Stúiikuimar vinma að
sjálfsögðu aiU.it í akkorði
og er nú verið að semja
um hvað þær ediga að fá
fyrir tunnuma.
Söltun er nú leyfð með
mikiu strangairi fyrirmæil-
um en áður, í fyrra mjáttu
vera 30Ó-500 síldar af
stærri gerðinni í tunnu og
500-700 af . millistær’ð, en
nú . er ökbur fyirirlagt, að
3-5 sildar séu í hverju
kg af. stærri síidinni eða
5-7 af rrMllistærð. .Alliar
siidar sem ekki ná miáli tái
að veira söitumairhæf'ar faira
í firystinigu, svo að heita
má að nær 100% nýting
sé á síldinni.
Myn.din er tekin í gær í
fSskyerkunarstöð BÚR vdð
Grandiaveg og er síidairsölt-
umin í fuiium gamgi. —
(Ljósm. Þjóðv. A. K.).
Lítill drengur
lézt af slysförum
2jia ára • drengur beið bana á
fösitudaginn, er hann varð undir
vöruibffireið við bæinn Prest-
b&kkakot á Síðu. Litli dremgur-
in,n hét Þorbergur Steinar og
var hann í fóstri hjó afa sínum,
og ömimu þama á bænum. Var
hann að leika sér á hlaðinu þeg-
ar slysið varð, og sá ökumaður-
inm hatnn ekk i.
Konur og stjórnmál á dagskrá
hjá Norræna húsinu í vetur
— ásamt margvíslegri menningarstarfsemi
Stjdrnmálastörf kvenna verða
heldur betur á dagskrá í Norræna
húsinu á næstunni og flytja tvær
framákonur í stjdmmálum á
Norðurlöndum fyrirlestra um þau
efni. Elsi Hetemiiki þingmaður
í Finnlandi fiytur erindi, sem hún
nefnir „Um konur og þjdðfélags-
stjdramál á Norðuriöndum“ og
Merle Sivcrtsen, sem sæti á í
borgarstjörn Osld, heidur fyr-
irlestur um „konur og stjóramál“.
Prú Merle SSivortsen kemur
hingað ásamt eiginimamnd sínum,
Helge Siveirtsen firæðsluméia-
stjóra, síðairi hluita októbermón-
aðar og mun hún auk fyririlestr-
arins um konuir og stjómmál
raeða í öðru erindi um norslka
sikáldið Olav Duun og þá sér-
stakiega um konumar í skáld-
skap hans. Sivertsem flræðsiLu-
miálastjóri mam edmniig fllytja hér
tvo fyrirlestra, amnan um norsfct
skólakert£S og endurbætur í skóla-
málumi, hinn kallllar han.n ,,Bú-
staður og umhverfi — ný menn-
ingarpóilitíic."
Þetta kom fram á bttaðamanna-
fundi bjó ívari Esikelamd, for-
stöðumanmi Norræna hússdns í
gær, hamn er á tEörum til Pinn-
lands til að undinbúa finnslka
dagskrárliði fyriir Norræna húsið
vetur, en gert er ráð fyrir
mörgum og óliílbum fiinmslkuim
dagsikrám þar, m.a. finnskri ijós-
myndasýninigu. og svartlistarsýn-
ingu. Auk Ettsi Hetemáki, sem
áður getur, er von á annarri
fSnnskri konu frægni, Armd Ratia,
sem relkur hið heiimsþeiklkta
fínnska fyrirtælri Marilmekko, en
hún hefur bcðizt til að setja upp
í Nortræna húsinu dagskná, sem
nefnd verður ,,Konur og föt í nor-
rænu þjóðfélagi“ og veirða í þvi
samibandi haldnar nottílkrar tízku-
sýningar í húsdnu.
Pleiri góðir gestir frá Finn-
Dandi eru væntanlegir í vetur, Er-
ie W. Tawasitstjema, tónlisitar-
prófessor og S-íbelíusarsénfiræðing-
ur, kem.Uir með dagskrána „Sí-
belífus í orðuim og tónlist11 og
varafonmaður finnska rithöfunda-
samtoandsins, Kai Laitinen, kem-
ur og filytur erindi um finnslk-
ar bókimenntir.
Heinesen í heimsdkn
Prá Færeyjum faar Noirana
húsið máttvenkasiýningu, sem nú
er sýnd í Bergen og Williaim
Heinesen hefur tettrið þátt í að
setja upp, og eru öll líkiindd til
að hann komi hdngað sjálflur í
samtoaindii við opnun sýndngarinn-
ar hér, taldi Eskettand.
Norska vísnasönigkonan Ase
Klevettand, keimur og skemmtir
hér í nóvemiber, en hún hefur
að undanförnu getið sér miilkinn
orðstí bœði á Norðuriöndum og
á meginlandi Evrópu, sömutteiðis
í Japan og víðar. Margt fleira
er í undiirbúniingi, t.d. sœnska-r
og danskar daigskrár, sem verða
í húsinu eftir áramótin, þá er í
bígerð sýninig á borðbúnaði frá
öttluim Norðuriöndunum, — dútttað
borð frá hverju llandd, og ýmis-
legt annað,
Um þessar mundir er unnið að
því að fullgera kjattlara Norræna,
hússins til sýninga og þess vænzt,
að það húsnæði verði titttoúið
næsta vor og verður þá jaifnfiramt
opnaður sérstakur inngah'gur í
kjalttarann. Þá verður bílastæðið
fyrir utam húsið mailbikað, kvaðst
Eskeland vona, að etttiki ttiði á
löngu þar till gestir kæmust þurr-
um fótum að húsinu, en ástand-
ið hefur oft verið sflæmt að þessu
leyti.
Hamn gat þess, að Norræna
ihúsið hefði oft verið notað til
námskeiða'halds og file-ira í saim-
vinnu við ísienzka aðila, að fiull-
ur vilji væri titt að hattda því
áfiraim og mundi stjórn hússins
greiða fyrir slílkri sitanfisemd eiftir
getu.
íslendingar i þriðja sæti í
C-flokki á OL-skákmótinu
í 4 umferð Ólympíuskákmöts-
ins unnu tslenclingar Skota með
3i4 vinningi gegn 14, Guðmund-
ur gerðj jafntefli við Leví en
Jón, Freysteinn og Magnús unnu
allir sinar skákir. í 5. umferð
unnu Islendingar svo Norðmenn
með 3 vinningum gegn 1. Guð-
mundur og Freysteinn unnu en
Jón og Magnús gerðu jafntefli.
í 6. umferð töpuðu íslendingar
hins vegar fyrir Englendingum.
Guðmundur og Ólafur gerðu
jafntefli en Jón og Haukur
tiipuðu. Eru íslendingar nú í 3.
sæti í flokknum með 1514 vinn-
ing. Filipseyingar eru efstir með
16 !4 vinning og Englendingar I
2 sæti með 16 vinninga og 1
biðskák. ítalir eru 4. með 1314
vinning. í neðsta sæti er Puerto
Rico með 8 vinninga
Úrsflöit í 4. umfiorð í C-fttokki
uirðu þesisi Filipseyj a,r unnu
Puerto Rico 314:%, ísttand vann
Sikotland 3%:%, Birasjlía vann
Túnis 3:1, Engiand vann Grikik-
land 2%:1%, Noreigiuir vann
Beligíu 2%:1%, og Ítalía og ír-
an skildu ' jöfn,' 2:2.
, f 5. umferð uirðu úrslit þessi:
ísiand vann Noreg 3:1, Túnis
vann íran 3:1, Brasilía vann
Filipseyjair 2%:1%, jafnitefli
,varð hjá Puerto Rico og Grikk-
Pramihalld á 2. síðu.
A laugardagin kemur, 26. sept-
ember, verður opnuð í Bergen
farandsýning á verkum íslcnzkra
málara, sem Norræna húsið hef-
ur beitt sér fyrir í samvinnu
við Félag islenzkra myndlistar-
manna. Verður sýningin þáttur
í 900 ára hátíðardagskrá Bergen,
en verður síðan sýnd í flestum
stærri bæjum Noregs og Sví-
þjóðar.
Ivar Eskeland, húsbóndi
Norræna hússins, skýrði frá
þessu í gær á blaðamannafimdi
og sagði að til að hægit væri að
koma sýningunmi upp hefði
Norræna húsið fengið nokikum
styrik frá Norræna menningar-
sjóðnium. Sýningin hefiuir verið
nefnd „Fjórar rtúttilfandi kyn-
slóðir. Prá íslenzkri myndllist“
og eru á henni altts 78 verlc:
teikningar og höggmyndir eftir
17 íslenzka listamenn, þá Rnn
Jónsson, Krisitj'án Davíðsson, Jó-
hannes Jólhannession, Hjörleif
Sigurðsson, Benedikt Gunnars-
son, Steinlþór Sigurðsson, Vil-
hjálm Bergsstm, Gunnlauig St.
Gíslason, Arnar Herbertsson, Jón
Reykdatt, Sigurjón Ólafsson,
Hagnar Kjartansson, Þorbjörgu
Pálsdóttur, Guðmund Benedikts-
son, Jón Gunnar Árnason
Maignús Tómasson og Kristján
Guðmundsson.
Sýningin verður fyrst sett upp
í Bergen Billedigalleri sem liður
í 900 ára hátíðardagskná borgar-
innar, en síðan tekur Riksgaller-
iet í Noregi við henni og sendir
til filestra stærri bæja í Nbregi,
þ.á.m. Oslo.
Þá verður þessi fyrsta sýning
sem Norræna húsið stendur fyrir
erlendis send til Sviþjóðar, þar
sem Riksutstállningar setja hana
upp í sitærri bæjum þarlendis.
Sýningunni lýbur síðan í Harstad
í Tromsfylki í Noregi, þar sem
hún verður liður í Listalhétíð
í Norður Noregi 1971.
Plestar myndanna á sýningunni
eru til sölu.
Fernt slasaðist
við Sandskeið
Tvær stúlbur firá Þorlákshöfn
og hjón slösuðust í umferðarslysi
sem varð skammf frá beyjunni
ofan við Sandskeið í fyrrakvöld.
Var bifreið með X-niúmeri á
leið austur, er á móti henni kom
Y-bifreið og rákust þær harka-
lega saman, I Y bíttnum var
öbumaður, sem hrufilaðist á höfði
og höndum, kona hans meiddist
einnig, en önnur kona sem í
bálnum var meiddist ekki. Öku-
maður X-bílsins slapp einnig ó-
meiddur en tvær stúlkur slös-
uðusit eins og fyrr segir. Var
fólrið filutt í sjúkrabil í Slysa-
varðstofiuna. Vaka flufti bílana
buirt og voru þeir mikið sikemirnd-
ir
Kærumál vegna tilboða í málun í Breiðholti
Telja nefndina hafa látið
undan hótunum meistara
Nýlega hefur fél agsmiU ará ö -
herra borizt kæra á hendur
stjdrnar Frannkvæmdanefndar
byggingaráætlunar vegna mcð-
fcröar hennar á tilboðum í mál-
un 3. byggingaráfanga í Breið-
holti. Telja kærendur sig hafa
sent lægsta tilboð í verkið, en
nefndin hafi verið þvinguð til
þess með hótunum frá Málara-
meistarafclagi Reykjavíkur og
Vinnuveitendasambandi Islands
að hætta við samninga um verkið.
Áskilja lrærendur sér rétt til að
krcf jast skaðabóta af nefndinni.
Upphaf þessa mátts er það, að
Framfcvæmdanefnd þyggingará-
ætlunar au.glý,'sti eftir tilboðum í
málum 180 íbúa í Breiðholti. Þrjú
tilboð bárust og voru þau opnuð
23. júní 1969. Hæst þeirra var
10.738,908 kr. firá Málamaverktök-
um s7fi, Verkitakafélaig máttara-
meistera þauð 8.374.599 kr. og
Leitaði á 2 telpur
Kona nokkuir tilkynnti lög-
reglunni að í háhýsd einu hér
í borginni hefði það gerzt á
liaugiairdaginn áð maður ledtaðí á
2 sjö áira telpuir. Er maðurinn
nýfluttur í húsdð og narraði
bann stelpurnar inní íbúð, þar
sem hiann afiklæddi þær og
þuikklaði á þeim. Hefur rann-
sókniarlögreglan tekið manninn
til yfiiirheyrslu.
Einair S. Kristjánsson og Eyþór
Guðmundsson voru með lægsta
þoð 5.220.000 kr.
Framlkvæmdanefndin átkvað að
taka upp samningaviðræður við
lægS'tþjóðendur (Eyþór og Einar)
um veririð, og voru haldnir alll-
margir fundir með þeim þar sem
nánar var nætt um firaimfevæmd
verksins lið fyrir lið og ræddar
ýmsar þreytingar á útboð'inu og
tiflboðinu í saimræmd við það, að
sögn þeirra Eýþórs og Einars.
Einnig segjast þeir hafia sett til-
skilda bankatryggingar vegna
þessa verks sem verið var að
semja mti.
Meðan á þessum samningavdð-
ræðum stóð gerðist það hins veg-
ar. að þeir verktakar sem sent
höfiðu hæsta tiliboðið, Máflaraveirk-
takar s/f, segjast hafia miisskilið
útboðið og tekið með í tiilboð sitt
undirbúningsvinnu undir mélln-
inigu þannig að tilboð þeirra í hið
útboðna verk haifi því í raundnni
aðeins verið kr. 5.139.477, og á-
skilja þeir sér rétt til að leið-
rétta fyrra tiflflx>ð. Þetta bréf va.r
dagsett 26. ágúst 1969. Einnig
barst nefnddnni bróf, dagsett 29.
ágúst, frá Vinnuveitendasambandi
íslands fyrir hönd Máflarameist-
arafélaigs Reykjaviflíur, þa.r sem
skorað er á nefindina að semja
ekki við Eyþór og Eina.r, þar sem
sflíkt „myndi skapa ófyrirsjáan-
lega erfiðleifea og málarekstur
miflfli Máflaraimeistarafélags Rvík-
ur og Málarafélags Reykjavíkur."
Og er þar vitnað í samning mdlli
fiélaiganna um að félagsmönnum
Málarafélags.ins sé óttiedmdlt að
bjóða í málaravinnu. Ennftrem-
ur barst niefindinnii biréf svipaðs
efnis frá Meistai-asambandi bygg-
ingamanna.
Áður en þetta bréf var sent
hafði Einar sióitt wm inngöngu í
M áflaraimeistarafélagið, en var
synjað án þess nokkrar skýring-
ar væru gefnar, að hans sögn.
Einnig hafði Eyþór, vegna til-
mæla Máflarafélags Rvfkur, fall-
izt á að draiga siig til baka úr
tilboðinu.
PraimhaiTd á 2. síðu.
Fjorir seldu
í síðustu viku
1 síðustu viku seldu fjórir ís-
lenzkir togarar I Þýzkalandi 613
tonn fyrir samtals um 573 þús.,
mörk.
Jón Þorláksson seldd á mán,u-
dag 168 tonn fyrir 143.2 þús.
mörk, Víkingur seldi á mdðviku-
dag 200 tonn fyrir 179 þús. mörk
og Neptúnus samia dag 145 tonn
fyrir 155.2 þús. mörk, og Kadls-
efni seldi á fimmtudag um 100
tonn fyrir 95.3 þús. mörk.
í þessari viku munu fjórir
togarar seflja i Þýzkalandi: Sig-
urður, Egill Skafllaigrímsson, Júpí-
ter og Úranus.
V