Þjóðviljinn - 17.10.1970, Qupperneq 7

liajuigardo^ur 17. okfcóber 1970 — I>JÓí)VILJINN — SÍÐA J
—
Hlusfaöu
Hlustaðu á mig litla líf
hlustaðu á boðskap minn
hlustaðu.
£g kem eftir götunni
og horfi á fólkið.
Paö hleypur og tlýtir ser
og börnin horfa á leikföngin
sem þau eiga ekki.
Og ég berst með straumnum
eftir stræti lífsins
og horfi á fólkið
sem hleypur og flýtir séi
Leikár Leikfélags Akureyrar að hefjast:
Verk eftir Aug. Strindberg
og Arrabai á fyrstu sýningu
Ég vil, ég vil, — nýr söng-
leikur í Þjóðleikhúsinu
hálfia öld í saimMfi tveggja per-
sóna, karls og koniu, og ihiesfist
á hjónavígslu hedrra. Síðan er
ævihráður heirra rakinn, í blíðu
og striíðu, alilt til eQiiára, á
einikar skeimimttilegan og sér-
stæðan hátt. Þetta etr í höfuðat-
riðum sögubráðurinn í söng-
leiikinuim, „Ég vil, ég vil.“
Leikanamir Bessi Bjamason
og Sigríður Þorvaldsdóttir fara
með hin erfliðu og rnargbrotnu
hlutverk, en Lárus IngólÆsson
gerír ledkmiyndir.
Brik Bidsted er leikstjóri
Bidsted er íslenzkum leikhús-
gestuim að góðu kiunnur. Hann
var bailettmeistari I>jóðleik-
hússins í 8 ár, eða á ánumuan
1952-1960. Á þám árum svið-
setti hann og samdi nokfcra
baMetta fyrir Þjéðfieiklhúsr.ð, td.
„Dimimialimim" og „Ég bið að
hedlsa.“ Alls mun Bidsted hafa
samið 27 bdfflietta. Hann hefiur
stjómaö söng- og dansatriðum
í ýmsum ágeetum siýningium Ihgá
bjóðieifchúsinu og má bar neifina
„My Fair Lady“, „Téninga-
ást“ og fl. og fil.
Undanifarin ár hefur Bidsted
stjómað söngleikjum og balfflett-
sýningum víða um lönd. Á síð-
ari árum raá segja að hann haifii
æ meir snúið sér að sviðsetn-
ingu söngleitkja og einnig svið-
setningu á ailvarlegum verfcefn-
um. Hefur hann m.a. stjlóimað
stórri uppÆærslu á ,,Ham!tet“ í
Óðinsvóum fyrir nokfcrum ár-
um. Bidsted er ráðinn ballett-
meistari Þjóðleifchússins í vetur.
Ungur hljómsveitarstjóri,
Garðar Cortes, stjómar hiljóm-
sveitinni í söngleiknum ,,Ég
vil, ég vil“. Garðar leikur nú og
syngur hlutverk pdltsins Indríða
í „Pilti og stúlfcu", í Þjóðleik-
húsiwu
Erik Bidsted, leikstjóri og ball-
ettmeistari.
-<$>
M.R- Ámi skýrir firá beirri ugig-
vænlegu bróun hér á landi, að
árið 1967 hafi fjömtíu og fjögur
af hverjum hundrað dauðsföll-
um verið tjl korndn af vöiLdum
æðakölfcunar í hjarta, heila eða
annars staðar í æðakerfflnu.
Þessa gaetir í enn rikara rnæli
hjá iðnvæddum béttbýlisiþjóð-
um og uggvænlegar upplýsingar
eru í bókinni um tiltölullega
unga menn er finna fyrir æða-
kölkun í rífcari mæli en áður,
eins og menn milli tvítugs og
brítugs. Flestum er þó hættast
á áldrinum mdlli fiimmtugs og
sextugs 03 kenna þá kransæða-
sjúkdóms eða skyldra tilfelila.
Hér er mikill örlagavaidur á
Cerðinni og er höfuðmairkmið
bókarinnar að kenna mönnum
að verjast htnum mikla vágiesti
í tætoa tíð. Jafnifraimt að vedta
þeim, sem þegar hafa kennt
Framhald á 9. sdðu.
Eftir því sam flleirí kvik-
myndir firá þriðja hedminum
eru sýndar í Danmörku komast
meiri vöfllur á kvikmyndagagn-
rýnendur og áhorfendur. Sér-
staklega á þetta þó við um
brasilískar kvi'fcmyndir í anda
Cinema Novo stefnunnar svo-
nefndiu. Á síðustu tíu árum
haifa verið fraimileiddar margar
athygdisverðar kvilfcmyndir af
áhangendum þessarar nýju list-
steifinu. Haifia þær hlotið nær
30 alþjóðleg kviitamyndaverð-
laun. En það getur verið enfitt
að slldlja myndimar.
Nýllega var firumisiýnd í Kaup-
mannaliöfn fcvikmyndin „Land
í leiðálu“ eftir brasilíska fcvik-
myndastjórann GlaiuJber Rocha.
Er þetta þriðja kvikmynd hans
sem sýnd er í Höfn í ár. í blöð-
unum B.T. og Ekstra Bladct,
fékk kvitamyndin annarsvegar
eintounina 4 og hinsvegar 5
stjömur. Gagnrýnandi B.T.
staðhæfði, að kvikimyndin höfði
ókunnuigileg áhrif á norræna á-
horfendur.
Það er rétt, að erfdðlega getur
gengið að skilja brasilísku Cin-
ema Nova myndimar. Ekki ein-
ungis vegna sérkennilegs stíls
þeirra, heldur einnig vegna
þess hversu fjariæg þau vanda-
mál, som þar eru tekin til með-
ferðar eru „velferðarþjóðfélög-
unum“.
Einndg ber að tafca tiillit til
þess, að ledkstjórar eins og
Glauber Rxx:ha veirða að feila
byltingarsinnaðan boðskap
myndanna í þaullhugsuðu form:
þeirra, til þess að ögra ekiki
beinlínis kvifcmyndaefti if iti
hemaðaralræðisvaldsins. Má
ZEPO: „Ég flétta blómsveiga fyrir hvem félaga minn sem fellur og nú er alveg sama hvað ég
flétta mikið, það verður aldrei nóg“. — (Skemmtiferð á vígvöllinn).
netfina í þessu sambamdi að bras-
ilísk yf irvöld bönnuðu sfcáldsögu
Henri Stendhais: Rautt og svart,
aif því að þau sjá aiffltaf rautt!
Má það teljasit fcraftaverk, að
kvifcmyndastj óri nn Rocha er
ekki meðal hinna rúimlega
12.000 pólitísku ifianga í Brasifiíu.
Við Norðuriandabúar höfum
ekkert tæfcifæri til að skilja til
fullnustu sögulegar, goðsöguleig-
ar, félagsiegar og pólitfskar
fyrirmyndir, sem enu undirsbaða
Cinema Novo-fcvifcmyndanna.
Að minnsita kosti ekki á með-
an férðalög till landa þriðja
heiimsdns eru eins fcostnaðarsöm
og raun ber vitni. Bfcemur fiá-
tækur sttóirjarðei'gandi, lágrtóma
prestur og kjagandi lögreglu-
•þjónn skjóta okkur ekki skelfc
í brinigu, á meðan við höfium
ekfci hugmynd um, að þessi
þremming er flulltrúi fyrir meiri
skelifiingu gaignvart læigri sitétt-
unium í Brasilíu heldur en
Gestapo og flangaibúðir nazista
þýddu á sínum tírna fyrir Evr-
ópubúa. Þúsundárariki Hitiers
varð ekfci ílanglíft, en í Bnasilíu
þriðja heimsins hefur skelfingin
og ofibeldiið verið daglegt brauð
öldum saman.
Áhrif þessara fcvitomynda
þriðja heimsdns á oktour eru
þau, að listin sé löng, lífið stutt
— óskiljamlega stutt, harð-
neskjulegt og sársaúkafullt.
(Lausleg þýðing á grein eiftir
Halldór Sigurðsson í NB)
Brasilíski kvikmyndastjórinn Glauber Rocha að störfum (til
hægri).
Fyrsta frumsýning Leitofiélags
Akureyrar á þessu leikári verð-
ur í fcvöld, laugardag en þá
sýnir félagið „Draugasónötuna"
eftir August Strindberg og
„Skemmtiiferð á vígvöiffl:nn“
eftir Fernando Arnatoail. Leik-
stjór: er Sigmundur öm Am-
grílmssom.
Leikrit eftir Strindlberg Ihefur
aðeins einu sinni áður verið
flutt af L.A. eða 1932-33, er
„Fröiken Júlía“ var sýnd í leik-
stjóm Ágústar Kvarain, sem
jafnflramt för með hlutvenk
þjónsins, en Júlíu lók Regína
Þórðardóttir. Mörg verk Strind-
bergs eru bó fcunn vegna flutn-
ingis þeirra í útvarpi og þess
er slfcemimst að minnast að sjón-
varpið sýndi hina bráðskemmti-
legu sögu hans „Heimaeyingar"
fyrir nokkru. Með hlutverk í
„Draugasónötunni“ fara Jón
Krisitinsson, Arnar Jónssan,
Helga Thorberg, Sigurveig
Jóns.dlótt:r, Guðmundur Gunn-
arsson, Jöhann ögmundssion,
Anna Tryggvadóttir, Bjöm Ei-
ríksson, Einar Haraldsso,n, I>ór-
Grundvallarþættir hjúkrunar
Ingibjörg R. Magnúsdlóttir
hjúkrunarkoma á Akureyri hef-
ur þýtt og gefi.ð út bæklinginn
„Hjúkrunaifcver — Grundvall-
arþættir hjúfcrunar“ eftir Virg-
iníu Henderson. Er bækllingiur
þessi saminn að tilhlutan Al-
þjóðasambands hjúfcrunar-
fcvienna, en höfundiurinn er, seg-
rj í formálsorðum, „kunn fyrir
ritstörf sin og ramnsófcnir og
glöggan sfcilning á hjúkrunar-
málum“. Fjaillað er í bœklingn-
um um hlutverk hjúkrunarkon-
unnar, fruimlþa'rffir mannsdns og
alimenna hjúfcrun, hjúkrunar-
þörf sjúfclinigs og einstaka
þætti aLmonnrar hjúkrunar. 1
eftirmála segir: „Kver þetta er
skýring og skilgre-.ning á hlut-
verki hjúkmnarkonunnar: Að
hjálpa einstalkLingnuim, sjúfcum
sem heilbrigðuim, í offlu, sem
stuðlar að heilbrigði og bata
(eða friðsælum dauðdaga). Veita
aðstoð við það, sem hann sjálf-
ur myndi gera, hefði hann til
þess nægan vilja, þrótt eða
þekfcingu . . . “
„Hjúfcrunarkver" er 64 síður í
vasabroti, prentað í Prentverki
Odds Bjömssonar hf. Akureyri.
haiffla Þorsteinsdóttir, Guðlaug
Ólaifisdóttir, o.fll. Þýðingu leiks-
ins gerði Einar Bragi.
Fernando Arrabal er fæddurí
spænslcu Marokfco, en býr nú í
París og sfcrifar á frönsfcu.
„Skemmtiferðin“ er sfcrifuð
1952 og er háðleitour umi stríð
og hernaðaranda. Leitorit Arra-
hafis hafa verið flutt víða um
heim s.l. 10-15 ár, en aðeins eitt
þeirra, „Fandó og Lfs“, hefiur
verið flutt á Islandi, auk
„Skemmtiferðar á vigvölilinri
sem flutt var í fýrsta sinn hér
á landi af Leikfélaigi Reykjavík-
ur. Með hlutverk í „Sfcemmti'
ferðinni" fara Þórhalla. Þor-
steinsdóttir, Jóhann ögmunds'
son, Arnar Jónsson, Gestur
Jónasson, Einar Haralldsson og
Tryggvi Jakobsson. Þýðinguna.
gerði Jöfculfi Jalkobsson og dans-
atriði æfði Þórhifidur Þorleifs
dóttir.
í saimibandi við fyrstu frum-
sýningu vetrarins, hefst sala á-
skriftarsfcírteina, sem gilda á
fjö'gur næsitu kvöldleifcrit fé-
lagsins, en þau veita 25% af-
slátt. Fyrirkomulag þetta var
tekið upp í fyrra, og notuðu
sér margir þessi hlunnindi.
Æf ingar standa nú yfir á öðm
verfitefni félaigsins; „Lysistrata“
eftir Arí.stofanes í þýðingu
Kristjáns Ámasonar, en það
verður frumsýnt í byrjun nóv-
emher. Lysiströtu leitour Brynja
Grétarsdóttir en samtafis tafca
þátt í sýningunni um 20 manns.
Leikstjóri er Brynja Benedikts-
dóttir, og stjómar hún einnig
barnaleikritinu „Límu Lang-
sokk“, sem byrjað verður að
aefa á næstunn:.
Um næstu ménaðamót friom-
sýnir Þjóðleikhúsið söngleitkinn
„Ég vii, ég vil“ í þýðingu Tóm-
asair Guðmundssonar skálds.
Söngleikur þessi er byggður á
leifcriti, som er rnjög þefcfct hér
á landi, leifcritinu „Reklkjunni“
eftir hollenzka höfiundinn Jan
de Hartog. „Rekkjan" var sýnd
fyrir 18 áruim í Þjóðleifchúsinu
og átti geysifieigum vinsældum
að fagna; urðu sýningar á
leiknum nær 50. Leikararnir
Gunnar EyjólfSson og Inga
Þórðardóttir fóru þá með hin
erfiðu og margslungnu hlutverk.
Söngledkurinn „Eg vil, ég vil“
hefur orðið með afbrigðum vin-
sæll í öllum þeim löndum þar
sem hann hefur verið sýndur,
m.a. á ölllum Norðurlöndunum.
Leikurinn spannar yfir nær
Ný bók frá Almenna bókafélaginu
„Hjartað m gæzla þess"
Nýlega er komin út bók hja
Almenna bófcafélaginu, sem
heitir „Hjartað og gœzla þess.“
Höfundiur bókarinnar eir dr
Lawrence E. Laimb, bandarisfcur
hjartasérfraeðingur og geámfara
læfcnir. Kom bókin út í Nev
Yorfc á s.l. ári og fjallar un
æðakölkunarsjúkdóma og starí
semi hjartans. Það sem mest
ræður um slifca sjúkdómia í sv
kölfiuðum menningarlöndum <
miataræði fölfcs. Eru gefnar ur
í bókinni fróðlegar og hagnýti
uipplýsinigar um viðeigandi mai
aræði til þess að forðast fiituút
felli í æðum. Þessar upplýsing-
ar eru að vísu miðaöar við
bandarískt mataraaði og neyzlu-
venjur þar í landi. En við fljót-
legan yfiriestur á bókinni eir
efcki að sjá annað en að rrf.kiö
sé hægt að læra af þessum upp-
'ýsingum miðað við ísienzfct
nataræði og neyzluvenjur hér.
Islenzfca þýðingu á bókinni
iefur annazt Þorsteinn Þor-
teinsson dósent í lífetfna
ræð: við Háskola Islands
g kemst frá því verki á ákaf
ega skýran og skilmerldlegar'
átt. Þá hefur ritað formála að
bökinni einn a.f yngri hjarta-
sérfræðingum hér á landi, Árni
Kristinsson, sonur Kristins Ár-
mannssonar, fyrrverandi refctors
Eru brasilfskar kvikmyndir
tormeltar Norðurl.búum ?
i
t
l
i