Þjóðviljinn - 17.10.1971, Page 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVXLJTNN — Somnradiaaur 17. okfölber 1971-
wiwSf;
Dean Acheson
SHH
mmÆmk
*— Málgagn sósíalisma, verkalýðshreyfingar og þjóðfrelsis —
Útgefandi: Útgáfufélag ÞjóSviljans.
Framkv.stjórl: EiSur Bergmann.
Ritstjórar: Sigurður Guðmundsson, Svavar Gestsson (áb.).
Auglýsingastjóri: Heimir Ingimarsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustig 19. Sími 17500
(5 linur). — Áskriftarverð kr. 195,00 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 12,00.
Innistœður erlendis
J?yrir ekki mörgum mánuðum birtist í Morgun-
blaðinu viðtal við Jón Sólnes bankastjóra á Ak-
ureyri. Þar kom fram að einhverjir íslendingar
hafa lagt fjármuni inn í erlendum bönkum. Af
þessu tilefni innti Þjóðviljinn hvað eftir annað
eftir því hverjar upphæðir hér væri um að ræða,
hverjir ættu þær og hvar þær væru í bönkum.
Svör fengust engin á þeim tíma við spurningum
Þjóðviljans enda voru þá í landinu stjómarvöld
sem töldu sér skyldast að halda verndarhendi
sinni yfir fjársterkum skjólstæðingum sínum. Nú
hafa hins vegar veður skipazt í lofti og ný s'tjóm-
völd hafa setzt að völdum í landinu. Þess vegna
er ástæða til þess að rifja upp hér í blaðinu kröf-
un um rannsókn þessara mála. Er því enn spur't
og skorað á stjómvöld að gera ráðstafanir til þess
að upplýsa þessi mál. Það hefur löngum verið á
almannavitorði, að ákveðnir innflytjendur hafa
komið svonefndum umboðslaunum af innflutn-
ingi hingað til lands, fyrir í bönkum erlendis. Er
vafalaust uim að ræða upphæðir sem miklu muna.
Nú hefur ríkisstjómin ákveðið að herða skatta-
eftirlitið og virðist tilvalið að fela skattaeftir-
litinu það verkefni alveg sérstaklega að rannsaka
umboðslaunamálin. við slíka rannsókn kæmi ým-
islegt fróðlegt í ljós. Á því er enginn vafi.
Bágborin kjör
j Þjóðviljanum 1 dag er fjallað um ullariðnað á
íslandi og þá möguleika sem felast í full-
vinnslu ullarinnar hér á landi. Af því tilefni má
minna á það sérstaklega, að hlutskipti þeirra ís-
lenzku kvenna sem útbúa verðmæfa vöru úr ull-
inni hér á landi er ákaflega bágbörið. Tímakaup
sem prjónakonur hafa er lítið sem ekkert, en þeg-
ar þess er gaett að hér er um að ræða mikinn at-
vinnuveg og vaxandi ber að taka launakjor þess-
ara kvenna fil athugunair.
Þannig ættu fíeiri uð staríu
Að undanfomu hefur mikið verið skrifað í norsk
blöð um fyrirhugaða útfærslu landhelginnar
umhverfis Ísland. Enda þótt norsk sfjórnvöld
kunni að vera andsnúin íslenzkum sjónarmiðum
í landhelgismálinu — ennþá — hafa sjónarmið fs-
lendinga náð inn í norsku blöðin. Þannig hafa
Þjóðviljanum til að mynda borizt fiimm úrklipp-
ur úr norskum blöðum þar sem fjallað er um
landhelgismálið. Öll eiga þessi blaðaskrif rætur
sínar í ræðu þeirri sem Jóhann J. E. Kúld hélt
á fundi Norges Fiskarlag. Af því má sjá, að ef
allir íslendingar sem fara utan halda jafn vel á
málstað íslands og Jóhann gerði, er unnt að fá
imi fyrir sjónarmið okkar í erlendum blöðsum.
Þánnig æítu fleiri að starfa. — sv.
Tilvitnanir í Stefán lóhann, Bjama Beneðihtsson, Hermann lónasson 09 Dean Ach-
eson, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, er Island varð aðili að NAT0, um að hér skyldi
a’drei verða her á friðartímum.
ÞAÐ VEIT OLL ÞJOÐIN
AÐ ER SATT OG RÉTT"
"jVjú, þegar ríkisstjóm íslands hefur ákveðið að efna til
’ viðræðna við Bandaríkjastjórn utn endurskoðun og
uppsögn hemámssamningsins frá 1951 með það fyrir
augum að herínn hverfi úr landinu, er fróðlegt að rifja
það upp sem ráðamenn þjóðarinnar sögðu árið 1949
þegar Isilendingar voru ginntir inn í Atlanzhafsbanda-
lagið. Verða hér rakin ummæli nokkurra forustumanna
Alþýðuflokksins, Framsóknarflokksins og Sjálfstæðis-
flokksins um þessi mál svo og ummæli utanríkisráð-
herra Bandaríkjastjómar.
Þegar Bjami Benediktsson, þá utanríkisráðherra,
gerði alþdngi grein fyrir för sinni til Washington 1949
í apríl og viðræðum við bandaríska ráðamenn ko'mst
hann m.a. svo að orði er hann skýrði frá viðhorfum
Bandaríkjamanna. Hann hafði eftir þeim að „ekki
kœmi til mála, að útlendur her fengi að hafa aðsetur
á íslandi á friðartímum né yrðu þar leyfðar her-
stöðvar.“
Ennfremur sagði Bjarni: „Utanríkisráðherra Banda-
ríkjanna Dean Acheson tók berum orðum fram. að
ríki, sem aldrei hefði haft her, mundi ekki þurfa að
mynda hann skv. samningnum. Hann sagði og að Ijóst
væri, að ékki kœmi til mála, að neitt samningsríki
óskaði eftir að hafa her % öðru þátttökuríki á friðar-
tímum eða herstöðvar.“
Þá saigði B'jami Benediktsson um viðræðuimar við
utanríkisráðherra Bandaríkjanma: „í lok viðrœðnanna
var því lýst yfir af hálfu Bandaríkjanna: (1. 2. 3. at-
riði sleppt) — 4. Að ekki kœmi til mála að erlendur
her eða herstöðvar yrðu á íslandi á friðartímum.“
Stefán Jóhann Stefánsson, þáverandi forsætisráð-
herra, sagði: ,J5taðreyndir málsins varðandi aðild ís-
lands eru óvefengjanlega þessar... að ekki komi til
mála að erlendar herstöðvar verði á íslandi á friðar-
tímum.“
Hermann Jónasson sat h'jiá þegar aifcvæði var greitt

Cjarni Bcnediktsson.
Stefán Jóhann Stefánsson
um aðild íslands að Atlanzhafsbandalaginu — treysti
greinilega ebki yfirlýsingum viðræðunefndarinnar frá
Washington. (I nefndinni: Bjami Benediktsson, Ey-
steinn Jónsson, Emil Jónsson). í áliti sínu sem 1.
minnihluti utanríkismálanefndar sagði Hermann Jón-
asson: „Þeir, sem greiða atkvœði með sáttmálanum,
taka ábyrgð á því gagnvart þjóðinni. að hún eigi rétt
til framkvæmda á samningnum i samræmi við yfirlýs-
ingu ráðherranna, sem hér hefur verið rakin.“
Dean Acheson utanríkisráðherra Bandaríkjanna gaf
einnig yfirlýsingtu setn var staðfest og birt sem fylgi-
skjal með greinargerð þedrri er fylgdi tillögunni um
aðild íslands að Atlanzhafsbandalaginu. í þeirri yfir-
lýsingu Aohesons kemur fram sem 4. töluliður „að
ekki komi til mála að erlendur her eða herstöðvar yrðu
á íslandi á friðartímum.“ — Þessi yfirlýsing Achesons
er dagsett 26. marz 1949, en 30. marz var samþykkt að-
ild fslands að Atlanzhafsbandalaginu. Þann sama dag,
30. marz, birtist um málið forustugrein í Morgunblað-
inu þar sem rætt var um það hvort herseta myndi
fylgja aðildinni að NATO. Um það sagði leiðari Morg-
unblaðsins: „Þátttaka íslands kostar þess vegna hvorki
herstöðvar, á friðartímum né herskyldu. Þetta veit öll
þjóðin að er satt og rétt."
Svo mörg voru þau orð og sér nú hver maður hví-
líkum blekkingum íslenzfca þjóðin hefur verið beitt við
inngönguna í NATO. En það er annað sem er enn
augljósara af þessari upprifjun hér: Það er niðurlæg-
ing Morgunblaðsins og forustumanna Sjálfstæðisflokks-
ins. Nú þegar íslenzka rfkisst'jómin hyggst losa þjóð-
ina við hemámsliðið kveinar Morgunblaðið dag eftir
dag um að héðan megi herinn ekfci fara. Dýpra hefur
eitt blað aidrei sokkið í niðurlæginguna. Það veit
nær „öll þjóðin að er satt og rétt.“ — sv.
Miki! uppákomu í Munchen
í Miinchem sefiluðu uim 350
listamemn að eflna tiá uppáíkomu
aldarinnar á Sánkti Jakobstorþ
þar í borg. En yfirvöldum leizt
éktoi á blSkuinja oig sendu þaiu á
vettvamig um 100. lögreglumeain
til að stöðva tiltæfcið.
Það sem hineyíksíLaði lögregl-
una vax meðai annars það, að
uppákomiumenn ætluðu . að
krossfesta lamibssfcoirkk og ausa
prestaskirúða þdóðugum innyfl-
um siáturfénaðair. Svo að amnað
diæmi sé neiflnit, þá hélt Thom-
as nokikur Peitar sýningu á sér
nöictum þar á JatoobstorgL Og
eins og stemdur í lögregluskýrsl-
unni: „Lagði hann lim sdnin á
pappír og diró mieð blýainti út-
línuir hans á pappírirm. Síðan
voru tedkiníinjgar þessar seldar á-
horfendum.“
Myndin sem hér fýlgdir er
nseta meinlaus: Á sýningu
uppákomumainna vouu noklcrar
líkldstur fylltar af sykri, en á
sykurinn voru lagðar myndir af
fraagum samtíðanmiönnum.
Hreinsaiur af ákærum
Jdhin Bames, 1 háttsetfcur for-
ingí í Bandaríkjaher, hefur nú
verið hvítskrúbhaður af ákærum
um það, að hann hafi vfevitandi
ihilmað yfir hryðjuverk herliðs
USA í Víetnam. f>að var her-
réttur í Pentajgon, sem fjaillaði
um málið en það heflur verið
til rarmsóknar í sex mánuði. Á-
um í víemamska þorpinu My
^jJsryanáigcsnéBaimjes kom-frá yfir-ABiaLiJ-en - var- safcLausiifutndinn.
offlursta nokkrum, sem kunnur
er fyrir góða framgöngu á víg-
velli og orðufjölda.
A sama tíma og þetta gerðist,
lét kapteinn Emest Medina af
þjónustu sinni hjá Bandaríkja-
her með sóma. Hann stjómaði
fjöldamorðum á konum og böm-