Þjóðviljinn - 02.11.1971, Page 4
4 SÍÐA — ÞJÓÐVTLJTNTT — ’ÞirfBgiuidaigar 2. iwSvtearfÖar ÍSTL
— Málgagn sósíalisma, verkalýðshreyfingar og þjóðfrelsis —
Otgefandi: Otgáfufélag Þjóðviljans.
Framkv.stjóri: Eiður Bergmann.
Ritstjórar: Sigurður Guðmundsson, Svavar Gestsson (áb.).
Auglýsingastjóri: Heimir Ingimarsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustig 19. Sími 17500
(5 linur). — Askriftarverð kr. 195,00 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 12,00.
Undirlægjuháttur eðu reisn
J stefnuyfirlýsing'u ríkisstjórnarflokkanna eru
mörg athyglisverð ákvæði, — eitt þeirra er á-
kvæðið uim brottflutning hersins á kjörtímahil-
inu. Þetta ákvæði hefur til þessa orðið valdur
meiri umræðna en önnur atriði yfirlýsingarinnar,
en því miður hefur yfirgnæfandi hluti þessara ný-
legu umræðna ekki verið á því vitsmunastigi að
leiði til skynsamlegra ályktana eða viðbragða.
Hefur Morgunblaðið haft forustu um sefasýkis-
skrif, en í kjölfarið hafa svo komið önnur mál-
gögn Sjálfstæðisflokksins.
Jgf ákvæði ríkisstjómarsamningsins um brott-
flutning hersins eru skoðuð ofstækislaust má
hverjum manni ljóst vera að meginbreytingin sem
ákvæðið hefur í för með sér, er það, að núverandi
ríkisstjóm ætlar að taka upp sjáfstæða, þjóðlega,
íslenzka utanríkisstefnu. Jafnframt hefur ríkis-
stjórnin ákveðið að umræður um utanríkismál skuli
fára þannig fram að fulltrúar allra flokka sem
aðild eiga að ríkisstjórninni skuli eiga aðgang
að athugunum málsins. Þannig er ljóst að í nú-
verandi stjómarsamstarfi er engin tilhneiging til
þess að útiloka stóran hluta þjóðarinnar frá at-
hugunum og vitneskju um gang mála. Sjálfstæð-
isflokkurinn krefst þess hins vegar að kjósendur
Alþýðubandalagsins og Samtaka frjálslyndra og
vinstri manna komi sem allra minnst og helzt
ekkert nálægt umræðum um utanríkismál. Þessi
krafa Morgunblaðsins ber merki fasismans og er
algerlega andstæð öllum lýðræðislegum viðhorf-
um.
jslendingar voru orðnir þreyttir á undirlægju-
hætti Sjálfstæðisflokksins gagnvart erlendu
valdi. Sá undirlægjuháttur kom meðal annars
fram í Kínamálinu. Afstaða Sjálfstæðisflokksins
til viðræðna við Bandaríkjastórn nú um endur-
skoðun hernámssamningsins yrði brennd sama
marki og afstaða íhaldsins til Kínamálsins — ef
fulltrúar Sjálfstæðisflokksins væru settir við
samningaborð gegn Bandaríkjamönnum jafngilti
það því að gefa Bandaríkjamönnum bandamann
í íslenzku viðræðunefndinni — svo hundtryggir
eru pótentátar Sjálfstæðisflokksins yfirmönnum
sínum 1 Washington. Forusta Sjálfstæðisflokksins
hefur ekkert lært, ekkert skilið og ekkert endur-
metið. Hún er frosin í skel kalda stríðsins. Nú-
verandi ríkisstjórn ætlar að rífa þjóðina upp úr
þessari niðurlægingu og tryggja íslendingum og
íslandi þá imynd á alþjóðavettvangi og þá reisn,
sem er í samræmi við þjóðleg viðhorf okkar og
arfleifð. — sv.
ÞINGSJA ÞJOÐVILJANS
Svava Jakobsdóttir flytur frumvarp um
JAFNLAUNADÓM
TIL TRYGGINGAR LAUNAJAFNRÉTTI KYNJANNA
Lagt var jram í neðri deild AL-
þingis í gær, jrumvarp til laga
um jajnlaunadóm. Flutningsmað-
ur er Svava Jakobsdóttir. Er jrum-
varpið birt í heild hér á ejtir, en
í greinargerð með því segir jlutn-
ingsmaður m.a., að þessn jrum-
varpi nm jajnlaunadám, ej það
verði að lögum, sé cetlað það hlut-
verk, að tryggja jramkvcemd laga
um jafnrétti kynjanna í atvinnu-
líjinu. Reynsla undanjarinna ára
og áratuga sýni, að lagasetning
ein nægi ekki, til að jullkomið
jajnrétti sé tryggt í þessum ejn-
um.
Sú staðreynd blasir við, að þau
störf sem konur vinni í þjóðfélag-
inu séu metin til lágra launa. Það
sé því full ástæða til að ætla, að
hvorki vinnuveitendur né það
starfsmat sem fram fer í Iand-
inu taki nægilegt tillit til jafnrétt-
issjónarmiða við launaákvörðun.
Þá þekkist og mörg dæmi um^
misrétti á vinnustað, „sömu" störf
séu iðulega nefnd mismunandi
starfsheitum, eftir því hvort karl
eða kona gegnir þeim og þar að
auki gæti ríkrar tilhneigingar til
að ganga framhjá konum við
hækkun í starfi. Þá segir flutn-
ingsmaður að þeirrar tilhneiging-
ar gæti, að beina konum í lág-
launaðar stöður, algerlega án til-
lits til menntunar þeirra eða
hæfni, en hér sé um að ræða víta-
hring, sem samfélaginu beri að
rjúfa. Það er skoðun flutnings-
manns að stofnun jafnlaunadóms
sé raunhæf lausn að þessu marki.
Fer frumvarpið hér á eftir:
1. gr.
Konum og körlum skulu greidd
jöfn laun fyrir jafnverðmæt störf.
2. gr.
Atvinnurekendum er óheimilt
að mismuna starfsfólki eftir kyn-
ferði. Gildir þetta ekki aðeins um
launagreiðslur, heldur um hvers
konar greinarmun, útilokun eða
forréttindi vegna kynferðis.
Bannað er með öllu að skerða
jafnrétti kynjanna til atvinnu-
ráðningar, hlunninda, vinnuskil-
yrða og hækkunar í starfi.
3. gr.
Setja skal á stofn dómstól, er
nefnist Jafnlaunadómur. Skal
hann sitja í Reykjavík og vera
fyrir allrlandið.
Jafnlaunadómur skal skipaður
5 dómendum til þriggja ára í
senn og skulu þeir ásamt jafn-
mörgum varadómendum skipaðir
þannig: einn skipaður af Hæsta-
rétti og er hann formaður dóms-
ins, einn skipaður af félagsmála-
ráðherra, einn skipaður af Banda-
lagi starfsmanna ríkis og bæja, og
skulu þessir þrír ásamt varamönn-
um hafa lokið embættisprófi í
lögum, einn skipaðut af Alþýðu-
sambandi íslands og einn skipað-
ur af Vinnuveitendasambandi ís-
Iands, og skulu þessir fveir ásamt
varamönnum vera 20 ára eða
eldri.
Málsmeðferð fyrir Jafnlauna- ,
dómi skal lúta reglum laga um
meðferð einkamála í héraði, nr.
85/1936.
Kostnaður við Jafnlaunadóm
greiðist úr ríkissjóði.
4. gr.
Verkefni Jafnlaunadóms er að
dæma í málum, er rísa út af kær-
um um brot á lögum þessum.
í úrskurðum sínum skal Jafn-
launadómur byggja, jafnframt
þessum lögum, á Iagastefnu þeirri,
sem fram kemur í 3. gr. in fine
laga nr. 38/1945, um réttindi og
skyldur opinberra starfsmanna, í
fullgildingu íslands á sam-
þykkt Alþjóðavinnumálastofnun-
arinnar frá 29. júní 1951, nr.
12/1958, og í lögum nr 60/1961,
um Iaunajöfnuð kvenna og karla.
Jafnframt ber Jafnlaunadómi að
hafa að engu mismunandi nafn-
giftir í sama starfi, sem uppi eru
í því skyni að mismuna kynjum
í launakjörum.
5. gr.
Kærendur og sóknaraðilar máls
fyrir jafnlaunadómi geta verið: 1)
einstaklingur, sem telur brot á
lögum þessum beinast gegn sér,
og 2) starfshópar eða féiagssam-
tök, sem telja atvinnurekanda
hafa brotið gegn ákvæðum þess-
ara Iaga.
6. gr.
Dómur Jafnlaunadóms í kæru-
máli einstaklings er bindandi sem
ráðningarsamningur milli aðila og
verður honum ekki skotið til
æðri dóms. Sama gildir um á-
kvörðun Jafnlaunadóms um máls-
kostnað.
Jafnlaunadómur getur dæmt at-
vinnurekanda til greiðslu sekta í
ríkissjóð vegna brota á lögum
þessum. Hámark sekta er kr.
Svava Jakobsdóttir
240 000.00. Atvinnurekandi getur
áfrýjað sektardómi Jafnlaunadóms
til æðri dóms eftir almennum
reglum.
7. gr.
Félagsmálaráðherra setur nán-
ari reglur um framkvæmd þessara
laga í reglugerð.
8. gr.
Lög þessi öðlast þegar gildi.
FLUTTl JÓMFRÚRÆÐU SÍNA í GÆR
Eins og getið var um hér á síð-
unni jyrir nokkrum dögum, lagði
Skúli Alexandersson jyrir neðri
deild tillögu til þingsályktunar-
um endurskipulagningu sérleyjis-
leiða. í gcer mcelti svo Skúli jyrir
tillögu sinni og var það jómfrúr-
rceða hans á Alþingi.
Auk þess sem áður er fram
komið um þessa tillögu hér á síð-
unni, lagði flutningsmaður nú á-
herzlu á, að einn aðal ókostur
skipulags sérleyfisleiða nú, væri
samgöngurnar innan byggðarlag-
anna sjálfra. Bæta þyrfti þetta
skipulag og væri til þess rétti
tíminn nú, þar eð sérleyfi rynnu
út á næsta ári.
Þá vék flutningsmaður að sínu
kjördæmi og rakti nokkuð ástand <s>
þessara máLa þar. Kom þar m.a.
fram, að Akranes væri mjög slitið
úr þessu Ieiðakerfi og þyrftu þeir
sem þangað æduðu helzt að kom-
ast á puminum frá vegamótum.
Þetta ástand væri þó ennþá baga-
legra er litið væri til þess, að á
Akranesi væri öflugt atvinnulíf,
fjölbreyttur iðnaður, verzlun og
mjög góð heilbrigðisþjónusta, sem
margur hefði hug á að njóta. Sú
Skúli Alexantlersson.
bót væri þó á, að þrátt fyrir þetta
samgönguleysi, hefðu t.d. Iæknar
á Akranesi veitt mikla hjálp til
nærliggjandi byggðarlaga, . ^
Þá' benti flutningsmaður á að
ríkjandi skipulag væri ekki í anda
þeirrar stefnu sem hú ríkti varð-
andi byggðaþróun almennt. Þá
sagði flutningsmaður, að gagnrýni
sinnj væri ekki beint til handhafa
umræddra sérleyfa, sem yfirleitt
ynnu fórnfúst starf.
Að Iokum rakti hann svo í
grófum dráttum tillögur að
skipulagi er mætti verða til bóta,
og lagði þar mikla áherzlu á að
nýting bílakosts væri betri en nú
er.
ÍBÚÐ ÓSKAST
Ung hjón óska eftir tveggja til þriggja
herbergja íbúð.
Upplýsingar í síma 14839 eftir kl. 3.
SANDVIK
snjónaglar
SANDVÍK SNJÓNAGLAR veita öryggi í
J snjó og hálku. Látið okkur athuga gömlu
hjólbarðana yðar og negla þá upp.
Skerum snjómunstur í slitna hjólbarða.
Verkstæðið opið alla daga kl. 7.30 til kl. 22,
GÚMMIVNNUSTOFAN HF.
SKIPHOLTI 35 REYKJAVÍK SÍMI 31055