Þjóðviljinn - 02.11.1971, Page 7

Þriðjudagur 2. nióvemJber 1971 — ÞJÖÐVILJINN — SÍÐA J
Aðbúnaður
verkafólks á
vinnustöðum er
veikasti
hlekkurinn í
heilsugæzlu hér
á landi
Þegar ræða skal urn ástand
vinnustaða, er rétt í byrjum að
skilgreina orðið vinn'ustaður.
1 míinram ihraiga er vSirmiustað-
nr sá staður er tfóltkj starfar á,
til iþess að aíla sér tékna, sér og
sínum til framfæris. Vdnnustað-
ir (hljóta því að vera mjög
margbreytilegir, ailt frá skrif-
stofu forstjórans til fisrverkun-
arstöðvar, byggingarstaðar eða
verkstæðis.
Óhætt mun að fullyrða að
vinnustaðir skrifstofuffóllks bæði
þess er starfar hjá opinbarum
aðilum og einkaaðilum, séu í
mjög sæmilegu ástandi, jafnvel
ágætu.
Það virðist vera aigör heffð
að skrifstofur, skólar og flestar
þjónustustoffnanir telji sjálfsagt
að stanfisfólki þar sé séð fyrir
sem fulikomnastri aðstöðu
varðandi aðbúnað og hreiinlæti.
Á vinnustöðum, þar sem með-
höndiaðar eru mat- eða drykkj-
arvörur rnun a.m.k. vera gætt
hreinlætis m.a. vegna eftirlits
heilbrigðisyfiTvalda.
Hins vegar skiptir algerlega
um þegar komið er að vinmu-
stöðum hins almenma verka-
fóiiks, þ.e. verkamánna, iðju-
fóiks og iðeaðarmaTina. Þá
virðist ríkja allt önnur viðhortf,
jafnvel þau, að >ví óþrifalegri
sem vinmia er, þeim mum rnimia
þurfi að draga úr óþrifum og
óhóilustu. Því virðist óbeint
slegið föstu að ýmsir viminu-
staðrr séu dæmdir til að
válda starfsfólki heilsiuifcjóni
bæði á líkamia og huga.
Slysavaldar
Þetta finnst ef til viU ýmsum
sfcór orð, en ég mun reytna að
gera ykkur Ijóst að þetta er
rétt. Það er að vísu erfiitt að
verKstæoi Vitamálastjórnar er í gömlu flugskýli frá stríðsárunum og er til fyrirmyndar. hvernig umgangur og þrifnaður er í fyrirrúmi þrátt fyrir
húsakost. Vuinusvæðið fynr utan verJkstæðin eru einnig mjög þrifaleg og sýnir hirðusemi í fyrirrúmi. ( Ljósm. ÞjóðvHjinn A. K.).
Áðhúnaður á vinnustöðum
□ Á vi nnuráðstefnu M.F.A. síðastliðinn laugardag flutti
Guðjón Jónsson, fortnaður Féiags jámiðnaðarmanna
erindii urn aðbúnað á íslenyjku'm vinnustöðum. Birtir
Þjóðviljinn þetta erindi hér á eftir.
□ Baráttan fyrir bættum aðbúnaði á vinnustöðum er
hlut;i af baráttu iaunþega fyrir bættum kjörum.
Flutti Guðjón þessa baráttu inn á borgarstjómar-
fundi á sínum títna samhliða baráttu stéttarféiags
síns.
□ Nýiega er Guðjón kominn heirn úr ferðalagi um Sví-
þjóð, þar sem hann kynnti sér sérstaklega aðbúnað á
vinnustöðum þar. Kemur fram í erindi hans sam-
anburður á íslenzfcum og sænskum vinnustöðum.
gera með orðum einum saman.
Æskilegt væri að geta sýnfc
myndir frá vinnustöðium bezt
væri þó, til þess að sanna orð
mín, að ganga um sjálfa vinnu-
staðina.
Ég mun einbeita mér að því
að draga fram ástandið á
vinnustöðum iðnaðar og iðju.
Ég býst við að næsti ræðu-
rmaður sniúi sér að ástandi
byggingarvinn'ustaða og fisk-
iðjuvera.
Eins og allir vifca enu iðju-
og iðnaðarstörf mangvísleg og
mdsjöfn, sum eru sérlega ó-
þrifaleg, önmur ekiki svo mjötg.
Óhreinintíi í ýmsum myndum
eru að mínum dómi eitt alvar-
legasita atriðið á iðju- og iðn-
aðarvinnustöðum, svo og ýmis
óhollusta sem af óhreinindum
stafar. Auk þess er mangt ann-
að. sem offt er ekki síður alvar-
legt og skapar heilsuspillaindi
ástand vinnustaða. í því eflnd
vil ég heizt minnast á óheil-
næmt andnúmslofft, hávaða,
sJæma lýsingu, ffjölmöng effnd
og efhasambönd sem em vara-
söm svo og ýmsar gastegundir.
Þessi atriði hvert um sig geta
valdið 'heilsutjóni og skert skyn-
ffæri flólks. Jafnfframfc eru þau
aft orsök vinnuslysa, beinfc og
óbeinfc. Þetta sem ég heff nakið
er að minni reynslu einkenni
iðnaðarvinnustaða hérlendis,
aðeins eru til undantekniingar,
sem sanna regluna.
Vinnuumíhverfið þ.e.a.s. verk-
smiðju- eða verkstæðisbygging-
in er veigamikið og raunar
oftast algerlega ákvarðandi um
ástand vinnustaðarins. Kuidi á
vinnustað orsakar oftast hið
algenga kvef, ásamt óánaagju
og leiðindi á vininustað.
Húsakynnni verksmiðja og
vertostæða hériendds, eru yfir-
leitt ekki góð. Verksmiðjuhús-
ið er offtast rétt gert ffokhelt
þegar fflutt er í iþað, flest hálf-
gert og síðan sednt eða aldrei
bætt úr
Vinnuaðstaða er viða lítt
hugsuð, lyfftitæki eru oft ekki
fyrir hetodi og óreiða og skipu-
lagsleysi á verkframkvæmdum.
Slífct veldur spenmu og stressi,
sem síðan orsakar vininuieiða.
Hreinsun á vinniusöilum og
katfffistoffum er víða áffátt.
Þvottaheribergi og salerni eru
ailtof viða illa hreinsuð og illa
umigetogim. Þessdr tveir staðir
sýnast mjög oft ekki boðlegir
siðuðum mönnum.
Sænskir
vinnustaðir
Ég hef neymt að gera mjög
lausiega greim fyrir ástandli
vinnustaða í ýmsum iðnaði,
varðandi aðbúnað og hollustu-
hætti. Pyrir fáeinum dögum
fferðaðist ég til Svíþjóðar
á vegum Iðnþróunarsjóðs, í för
með nokkrum iðnTefcendum. og
var tilgangurinn að kynna sér
sæmstoan málmiðnað og skipa-
smíðastöðvar. Fannst mér mik-
ill munur á hreinlæti og að-
búnaði á vinnusfcöðum í þessum
tveim löndum og tel að margt
sé hægt að læra aff Svíum
í því effni. Þó sagði mér starfls-
maður Samþands sænskra
málmiðnaðarmanna að þeir
téldu ástandið ekki gott og
byggja þeir það á skoðana-
könniun hjá starffsmönnum 100
sænskra málmrðnaðarffyrir-
tækja, sem fór ffram í ágúst-
sept. þessa érs.
1 þessari skoðanaköinnun
kernur fram að starfsffólkið tel-
ur hielztu aðbúnaðar-vandamál-
in á vinnustöðunum vera þessi:
1. Hávaða.
2. Ónóga upphitun.
3. Ómóga loftræstmgu.
4. Óhrednindi.
5. Óþœgiiega vinnuaðstöðu.
6. Siiaama lýsingu.
77% starflsmanna hjá sænsk-
um máilmiðnaðarfyrirtæfcjum
telja að veruieigra endurbóta sé
þörf á aðbúnaði á vinnustöðum.
Hjá 40% miálmiðnaðarmanna
höfðu verið tekin í noifcun ný
efni eða effnahdöndur á sti. 10
árum. Fyrirtækin hafa lítið
sem ekkert gert til að kynna
starffsmönnunum þessi efni.
25% telja að hávaði haffi
aukizt s.l. ár.
Lýsing heffur ekfci batnað
þrátt fyrir framffarir í ljós-
tæfcni.
GamOsar byggingar með nýjum
véium taldar alvarlegt vanda-
mál.
Á hverjum vdnnustað er sér-
staikur öryggisvörður, annar en
trúnaðarmaður sambandsins.
Ég viidi aðeins lofa ykfcur
að heyra lítdilega aff þessari
könniun hjá sænsfcum máhn-
iðnaðarmönnum, þeir telja á-
stand vinnustaðanna ekki gKrtt,
langt frá því.
Við samanlburð tel ég á-
standið mdklu betra hjá þeim
einkium varðandi allt hreinlæti
og hreinsun óþrifalegra víniniu-
staða.
Veikasti
hlekkurinn
Ég læt hér staðar numið við
lýsingu á vmmusfcöðum verka-
ffodfcs, iðjufóilfcs og iðnaðar-
manna, þ.e. þess fólíks sem
vinniur við framleiðsiugreinarm.-
ar.
Niðurstaða mín er sú að
vegna aðbúnaðar og hollustu-
hátta sóu vínnustaðimir ai-
varlega heilsuspillandi.
Ég tel að hundruð manna
hafi beðið tjón á heilsu simni
og alllir þeir sem þar vinna
nú, en þeir skipta þúsundum,
Fnamihald á 9. síðu.
mm
Ipiplil
.
■
lÍÉpHp
'/ '\ //' '/ :
\

WÉm.
4
. ■ . . .
.
Wpf

wm wm ||t§p
/zm
J''', 'yá/ /
:
jmwmmm
wrnmmmm
/'' í',///,'{/"%
■
Ifiltltlpltli
y % y'////;
!§i i
. I

Án fyrirvara voru þessar myndir teknar í gærmorgun á tveimur vinnustöðum hér á höfuðborgarsvæðinu. Eiga baer að sýna vondan og góöan aðbúnað verkafólks á vinnustöðum. Xií vinstri
<%; möluneyti vcrkamanna uopi í Breiðholti og til hægri matstofa starfsfólks 4 verkstæði Vitamálastjóvnar í KópavogL — (Ljósm. Þjóðv. A. KJ,