Þjóðviljinn - 20.12.1972, Blaðsíða 2

2 SÍÐA ÞJÓÐVIL.IINN Miftvikudagur 20. desember 1072
HORN
í SÍÐU
Loksins fékk
ritstjórinn inni á
forsíðu
Það fór þó aldrei svo, að
Alþýðublaðið flytti ekki frétt á
árinu. Sá einstæöi atburöur i sögu
blaðsins átti sér stað á laugar-
daginn var. F'réttin var birt i
iitlum eindálds ramma á forsiðu
blaðsins og hljóðar svo i Visis
nafni og fjörutiu.
Miklar siigur ganga nú um bæ-
inn um aftsteftjandi aftgerftir i
efnahagsmálum. Þaft er m.a.
sagt, aft gengisfclling muni verfta
lilkynnt áftur en bankar opna
aftur eftir hclgina og þvi til staft-
festingar er fullyrt, aft forráfta-
menn ýmissa stórfyrirtækja, sem
eru i nánum tengslum vift
ákveftna stjórnarflokka, hafi i
gær gefift starlsfólkinu fyrirmæli
um, aft nota allt handbært fé til
þess aft greifta upp erlendar
skuldir og hafa lokift greiftslum
áftur en bankar lokuftu nú fyrir
helgina.
Þetta er nú fréttin. Og sannast
þar hið ókveðna, að ekki þurfi
spamenn að vera ;pámannlega
vaxnir.
Og hvaö felst svo i fréttinni
annað en forsjálni spámannsins?
Svo vill til að maðurinn sem
stýrir útgáfufélagi Alþýðublaðs-
ins, háskólaprófessorinn, dokt-
orinn, snillingurinn og alþingis-
maðurinn Gylfi Þ. Gislason, var
viðskiptaráöherra lýöveldisins
íslands i 13 ár og höfuðsmaður
nokkurra gengisfellinga, sumra
svo hastarlegra að helmingur
krónunnar féll i senn.
Og hver á að vita betur hvað
gerðist i hvert sinn áður en gengið
var fellt, en málpipa doktorsins?
Þessi frétt segir okkur sumsé
hvað gerðist i tið viðreisnar-
stjórnarinnar i hvert sinn áður en
gengi krónunnar var fellt. Við-
skiptaráöherra, dr. Gylfi, til-
kynnti vandamönnum Alþýðu-
flokksins hvað i vændum var, svo
þeir stæöu klárir að þvi og töpuðu
ekki fé, likt og aðrir landar
þeirra, meðal annarra launþegar,
sem ekki l'engu gengisfellingar
bættar þvi dokt.orinn haföi áður
tekið visitöluna úr sambandi svo
launþegar sætu uppi með skað-
ann.
Eða er ritstjóri Alþbl. máske að
gefa mönnum hornstað á foringj-
anum, með það fyrir augum að
losa sig við hann? Hann vill
kannski láta rannsaka embættis-
feril doklorsins, með lilliti til upp-
gefinna upplýsinga til bissnes-
manna fyrir gengisfellingar.?
Þú ættir að tala skýrar Sig-
hvatur þegar Visismenn leyfa
þér að birta fréttir á forsiðu
blaðsins sem þú ert skráður rit-
stjóri fy rir, annars fækkar
leyfunum.
— úþ

Þetta árlega
Þá er nú blessuð gengis-
lækkunin komin og auðvitað á
hárréttum tima fyrir kaup-
menn og braskara eins og
vera bar á tslandi. Allur
hamagangurinn i blöðunum út
af hinu eilifa efnahagsklúðri
miöast nefnilega við þarfir
þessarar stéttar. Fólkið býst
við stórfelldum hækkunum
sem vonlegt er og kaupir og
kaupir, af þvi stjórnin byrjaði
á þvi að láta fólkið hafa það
alltof gott. Og verzlunarstéttin
græðir og græöir. Svo er til-
kynnt gengisfelling viku fyrir
jól, svo að hafizt geti glæsileg-
ur endasprettur i kaupæðis-
hlaupinu og fólk beinlinis tæmi
búðirnar með afborgunarkjör-
um ,,á gamla verðinu”.
Það eru engin undur, að
I
þess, að tslendingum leið bet-
ur fjárhagslega og hétu enda
mörlandar, meðan heilög
katólsk kirkja auðgaðist á
þeim, heldur en eftir að vor
allramildasti arfakóngur og
herra tók að draga til sin
afraksturinn til að reisa dýrar
hallir og berja á svenskum. Og
i öðru lagi er nokkurnveginn
sjálfstætt auðvaldsþjóðfélag
eina von og forsenda þess, að
við getum lagt grundvöll aö
sósialisma á undan öðrum,
sem ætti að verða okkar
keppikefli, eftir að menn hafa
verið að láta sér mistakast
þetta viljandi eða óviljandi út-
um allan heim.
Otaf fyrir sig er þessi
gengislækkun heldur pervisin,
svo aö hún nær varla máli
miðað við hreystiverk við-
reisnarinnar, sem tókst
Frá utanríkisráðuneytinu:
Yegna ræðismaima
í Austurríki
ástaiða til að vanda sérstaklega
val ræðismanna i Vinarborg, og
fór þvi islenzki sendiherrann,
Haraldur Kröyer, sérstaka ferð
þangað út af þvi máli. Hann sendi
siðan skýrslu til ráðuneytisins,
þar sem hann gerir grein fyrir
ýtarlegum athugunum sinum
varðandi II menn sem til greina
höfftu komift sem fulltrúar Js-
lands, og lagði til, að hr. Alfred
Schubrig yrði skipaður aðal-
ræðismaður, en hr. Erwin Gasser
vararæðismaður. Hvað snert-
irhinn íyrrnefnda, er fyrirtæki
hans bæði i Vinarborg og i Krems,
og hann hefir heimili á báðum
stöðunum.
5. Við val ræðismanna þarf að
taka tillit. til margra sjónarmiða,
þ.á m. til hagsmuna íslendinga
búsettra á staðnum. Skýrsla
sendiherrans sýnir, að þetta heíir
hann gert. En þar eð sendiherr-
ann (sem er ennþá sendiherra i
Austurriki) var kominn til New
York, þegar viðurkenning á skip-
un barst, hefir orðið nokkur drátt-
ur varðandi skipan skrifstofu-
mála þeirra. Úr þvi máli mun
leysast innan skamms, og hefir
ráðuneytið ástæðu til að ætla, að
hagsmunum Islands i Vinarborg
verði eftir það vel borgið.
Akurnesingar fengu
jólatré frá Dönum
bæ Akraness, Tonder i Dan-
inörku. sein i mörg undanfarin ár
liefur fært Akraneskaupstaft jóla-
tré aft gjöf.
Formaður Norræna félagsins á
Akranesi, Þorvaldur Þorvalds-
son, afhenti jólatré fyrir hönd
Tonderbúa. en forseti. bæjar-
stjórnar, Daniei Ágústinusson.
veitti þvi viðtöku fyrir hönd
bæjarbúa. Tiu ára gömul stúlka,
Margrét Þorvaldsdóttir, kveikti á
trénu. Þá sungu kirkjukór Akra-
ness og barnakór Tónlistaskóla
Akraness jólasálma við úndirleik
luðrasveitar Tónlistarskólans
undir stjórn Þóris Þórissonar
kennara.
— H.S.
Siftast liftinn sunnudag var
kveikt á jóiatré á Akratorgi á
Akranesi, en tréft er gjöf frá vina-
Alþýóubankinn hf
ykkar hagur
okkar metnaóur
1 tilefni af ,,opnu bréfi til utan-
rikisráðuneytis tslands”, dags. 5.
desember 1972, frá nokkrum is-
lenzkum námsmönnum i Austur-
riki, sem dagblöð hafa skýrt frá,
skal eftirfarandi tekið fram.
1. Bréfritarar segja, að þeir
hafi lesið i opinberum málgögn-
um i Austurriki um skipun hins
nýja aðalræðismanns, og frétt á
skotspóum um skipun vararæðis-
manns. Skipanir þessar voru birt-
ar i Lögbirtingablaðinu hér
heima eins og allar slikar skipan-
ir.
2. í brélinu segir, að s.l. haust
hafi gögn varðandi námsgjöld og
önnur opinber skilriki ennþá
verið i höndum íyrrverandi aðal-
ræðismanns. — Formsatriði að
þvi er snertir viðurkenningu
ræðismanna taka langan tima i
ýmsum löndum. t þessu tilviki
barst viðurkenning austurriskra
stjórnvalda ekki fyrr en seint i
september.
3. Bréfritarar segja, að vara
ræðismaðurinn hafi verið skipað-
ur þrátt fyrir mótmæli nokkurra
tslendinga búsettra i Vinarborg.
Engin slik mólmæli hafa borizt
utanrikisráðuneytinu.
4. Utanrikisráðuneytinu þótti
þetta gerist i svokallaðri
vinstristjórn, sem réttara
væri að kalla t.d. hægrimið-
framstjórn. Ráðherrar Al-
þýðubandalagsins og M.T.Ó.
eru tam. hinir einu, sem skilja
frumþarfir kapitalismans á
ísiandi. Og þeir skilja þær ein-
laldlega af þvi þeir hafa
nokkra nasasjón af sósia
listiskum þjóðfélagsvisind
um. En þeir sitja ekki i
þessari rikisstjórn i þvi skyni
að f ramk væma einhver ja
- byrjun á sósialisma, biddu
fyrirþér. Hið eina efnahagsaf-
rek, sem Ludovicus Magnus
gæti unnið, væri að l'orða ts-
lendingum frá arðráni erlends
auðvalds á sjó og landi. Og
slika dáð bæri vissulega ekki
að hunza.
Íí fyrsta lagi er skárra að
vera féflettur af eigin lands-
mönnum en öðrum, svo fremi
auðurinn haldist i landinu, þvi
þá kemur hann heildinni jafn
an að einhverju leyti óbeint til
góða i stað þess að renna beina
leið úr landi. Þetta er orsök
meiren að fimmfalda gengi
dollarans á tiu árum, frá 16
krónum uppi 88 kr. Og það er
skritið, ef fólk verður ennþá
hissa á næstum árvissum
„bjargráðum” siðustu ára-
tuga undir mismunandi nöfn-
um i þvi hagkerfi, sem búið er
við. Það er þá likt og kona,
sem verður furðu lostin i hvert
sinn sem hún hefur á klæðum.
italska höndin
Hinsvegar er litil stjórn-
kænska i þessu atferli fólgin.
Frá þvi sjónarmiði kemur
þessi kjaraskerðing alltof
seint og er alltof litil. Sá gamli
meistari Machiavelli segir á
þá lund i ,,II Principe”, að
góðir landsstjórnarmenn eigi
að fremja hinar óvinsælu ráð-
stafanir sjaldan, en vera þá
ærið stórtækir, svo að afgang-
ur verði i rikiskassanum. (Það
lætur fólkið sér lynda, þvi að
lýðurinn hefur vissa nautn af
að láta kúga sig. Fólk fjasar
heldur ekki hótinu meira útaf
100% heldur en 10% gengis-
Ludovicus Magnus
fellingu.) Siðan eigi að mylgra
afganginum aftur út smátt og
smátt á löngum tima sem du-
litlum kjarabótum i vild við
lýðinn. Þá er fólkið sifellt að
smágleðjast milli þess sem
það fær sitt stóra straff, sem
fljótt tekur af.
Machia velli
Okkar stjórn fer þveröfugt
að. Hún byrjar á þvi að gera
gott af fátæki sinu og standa
við orð sin, sem enginn þakkar
henni, stórhækkar ellilifeyri,
styttir vinnuviku, stuðlar að
hagstæðustu samningum
verkalýðssamtakanna, kemur
fiskiflotanum af stað osfrv.,
allt á fáeinum mánuðum. Og
þessu gleymir fólk auðvitað
strax. Siðan á ári seinna að
' fara að mutra út óvinsælu að-
gerðunum, og þá ekki i einu
stökki heldur smám saman,
liklega til að halda sió
ánægðu það sem eftir er kjör-
timabilsins.
Auðvitað hefði stjórnin átt
að byrja á þvi að koma grát-
bólgin i sjónvarpið og kjökra
þvi upp, að Hrollvekjan hefði
verið enn meiri hrollvekja en
þá nokkurntima óraði fyrir og
stórfelld gengislækkun yrði
enganveginn umflúin strax.
Þessu heföu allir trúað eftir
allt hrollvekjutalið og kennt
viðreisninni um, sem lika rétt-
mætt var. Siðan hefði mátt
byrja að hygla lýðnum i smá-
skömmtum næstu fégur ár. En
þess i stað drógust þeir með !
syndabagga viðreisnarinnar
hálft annað ár eins og fórnar-
hafrar.
Praeterea censeo
En þessi slægðarskortur
gerir auðvitaö ekkert til, ef
fólk gerir sér Ijóst, að árvissar
óvinsælar ráðstafanir eru ekk-
ert annað en eðlilegur þáttur i
sundurvirku togstreitu-þjóðfé- 1
iagi, þar sem aiiíöí iitiil !
hundraðshluti ibúanna fæst
við arðbær framleiðslustörf og
alltof stór hluti við þjóðhags-
lega arðgelda verzlun, þjón-
ustu og skriffinnsku, svo ekki
sé talað um beint arðrán, lög-
vernduð stórskattsvik og álika
möndlanir.
Allt er þetta tittlingaskitur,
svo fremi þessi stjórn fram-
kvæmi hið eina, sem réttlætir
tilveru hennar framyfir
venjulega borgarastjórn: að
hún berjist gegn erlendu auð-
valdi, gegn erlendri hersetu og
þar með gegn forsjá erlends
striðsbandalags.
Árni Björnsson.