Þjóðviljinn - 20.12.1972, Blaðsíða 12

12 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN ; Miðvikudagur 20. desember 1972
Verzlunin GELLIR selur v-þýzkar úrvalsvörur
frá ITT SCHAUP-LORENZ. Kynnist tæknilega
fullkominni framleiðslu. Ferðaviðtæki, segul-
bönd, STEREO-hljómtæki og sjónvörp.
Það borgar sig að kaupa það vandaða.
Veitum heiðruðum viðskiptavmum okkar full-
komna varahluta- og viðgerðaþjónustu._
Verzlunin
GELLIR í
Garðastræti 11 sími 20080 1
co
BÓTAGREIÐSLUR
Tryggingastofnunar ríkisins
í Reykjavík
Bótagreiðslum lýkur á þessu ári föstudag-
inn 22. des. kl. 3 e.h., og hefjast ekki aftur
fyrr en á venjulegum greiðslutima bóta i
janúar 1973.
TRYGGINGASTOFNUN RÍKISINS
PIERPONT-URIN
handa þeim sem
gera kröfur um
endingu, nákvæmni
og fallegt
útlit.
Kven- og
karl-
manns
úr af
mörgum
gerðum
og verð-
um.
ÚR OG SKARTGRIPIR
JÓN OG ÓSKAR
Laugaveg 70/ sími 24910.
Jólainnkaupin í Belfast
Jólainnkaup eru ekki alls staðar jafn sjálfsagður hlutur og menn eiga að venjast. Þessi mynd er tekin I
vöruhúsi I Belfast á Norður-trlandi; sérstakur öryggisvörður leitar á hæstvirtum viðskiptavinum áður
en þeir ganga inn.
Um Norðursj ávarsíld
og aðrar söluferðir
Það kostar sitt þegar fiskiskip selja afla sinn erlendis
Áriö 1971 seldu íslenzk
fiskiskip um 66 þúsund tonn
affiski erlendis fyrir rúman
einn miljarð króna# segir í
Verzlunarskýrslum.
Af heildarútflutningi 1971, sem
nam aö verðmæti 13,2 miljörðum
króna, voru 1.033 miljónir króna
„eiginn afli fiskiskipa seldur er-
lendis af þeim”, eins og segir i
Verzlunarskýrslum Hagstofu.
Var afli þessi um 66 þúsund tonn
að þyngd.
Stærstu liðirnir af þessum ,,út-
flutningi” af Islandsmiðum og úr
Norðursjó voru þessir: Sild ný
eða isvarin til Danmerkur fyrir
573 milj. kr. Sama til Vestur-
Þýzkalands fyrir 32 milj. kr. Ann-
ar fiskur nýr eða isvarinn til
Bretlands fyrir 240 milj. kr. og
sama til Vestur-Þýzkalands fyrir
145 milj. kr.
Söluverð erlendis er mun hærra
en nemur þessum tölum. Frá
brúttó-söluandvirði eru dregnar
háar upphæðir sem fara í tolla og
löndunarkostnað o.þ.h.
Að þessu leyti er einna hag-
stæðast að selja i Danmörku, þvi
þar þarf aðeins að greiða 6% sölu-
kostnað og engin gjöld önnur.
1 Bretlandi þarf að greiða lönd-
unarkosnað, 80 aura á kg. 8,4%
toll, 3% sölukostnað og hafnar-
gjöld o.fl. upp á 2,1%. 1 Vestur-
Þýzkalandi er löndunarkostnaður
83 aurar á kg., tollur 15%, sölu-
kostnaður 2% og hafnargjöld o.fl.
5%.
Auðvelt er að reikna það út, að
þessir frádráttarliðir hafa verið
um 27 miljónir króna á sildinni i
Danmörku, svo að brúttó-sölu-
andvirði hennar hefur verið um
600miljónir króna. Erfiðara er að
finna þetta út með isfiskinn til
Bretlands, en ætli frádrátturinn
þar sé ekki milli 30 og 40 milj. kr.
Þá hefðu sölurnar þar átt að
nema 270—280 miljónum króna.
Þá er rétt að minnast þess, að
fiskiskip sem selja eigin afla er-
lendis, nota stóran hluta af and-
virðinu til kaupa á rekstrarvör-
um, vistum o.fl., svo og til
greiðslu á skipshafnarpeningum,
en það höfum við ekki reiknað hér
inn i frádráttinn. Skortir þvi
mikið á að gjaldeyri, svarandi til
1.033ja miljóna króna, hafi verið
skilað til islenzku bankanna
vegna Norðursjávarfiskirisins og
söluferðanna héðan að heiman.
Missti ríkiö 717 milj.
vegna álsamnings?
Auk þess varð verzlunarjöfnuöurinn óhagstæður
vegna álbræðslunnar um 727 miljónir króna 1971
Álbræðslan I Straumsvík hafði heldur óhagstæð
áhrif á millirikjaverzlun íslendinga á sl. ári og á
tolltekjur, samkvæmt Verzlunarskýrslum 1971.
Innflutningur til hennar var yfir 700 miljónum
króna meiri en útflutningur frá henni og rikissjóður
hafði engar tolltekjur af þeirri verzlun.
Stærstu liðir i innflutningi til ál-
bræðslunnar voru 1971 súrál frá
Suður-Amerikurikinu Súrinam
fyrir 659 miljónir króna og anóður
eða rafskaut frá Hollandi fyrir 266
miljónir króna.
Allur rekstrarvöruinnflutning-
urinn til Straumsvikur að með-
töldum vélum nam 1.185 miljón-
um króna.
Verzlunarskýrslur Hagstofu
eru þannig úr garði gerðar að inn-
flutningi ISALS til bygginga-
framkvæmda er sleppt i öllum al-
mennum töflum um innflutning.
Hins vegar er þessi innflutningur
eigi að siður talinn saman og birt-
ur i sér yfirliti. Þessi sérstaki inn-
flutningur ISALs til byggingar ál-
bræðslunnar nam 431 miljón
króna á sl. ári. Hins vegar eru
svonefndar „verktakavörur”
sem ISAL flytur inn vegna fram-
kvæmda sinna ekki teknar á inn-
flutningsskýrslur, en þar er um
að ræða áhöld og verkfæri til
mannvirkjagerðar.
Alls er þvi flutt inn til álbræðsl-
unnar i fyrra fyrir 1.614 miljónir
króna. Útflutningurinn var hins
vegar aðeins tæp. 17 þúsund tonn
af áli fyrir 887 1/2 miljón króna.
Albræðslan hlýtur þvi að hafa
liaft óhagstæð áhrif á verzlunar-
jöfnuðinn sem nemur 727 miljón-
um króna á árinu 1971.
Samkvæmt álsamningnum sem
viðreisnarstjórnin gerði á sinum
tima við auðhringinn Alusuisse,
þarf álbræðslan ekki að greiða
nein aðflutningsgjöld né söluskatt
af byggingarvörum til álbræðsl-
unnar né afrekstrarvörum. Á
grundvelli Verzlunarskýrslna
1971 má áætla, hvað rikissjóður
hefði átt að hafa miklar tekjur af
þessu það ár — en hafði engar.
Meðalprósenta 1971 fyrir allan
innflutning var 23,9%. Hins vegar
er á það að lita að yfir 30% inn-
flutningsins var með litinn sem
engan toll (eða 0-3%). Að öðru
leyti eru stærstu tollprósenturnar
25% og 35%.
Sé nú reiknað með þvi að inn-
flutningurinn til ISALs hefði að
meðaltali átt að bera 30% toll,
hefðu tekjur rikisins af þeim aö-
flutningsgjöldum átt að nema 484
miljónum króna.
Söluskattur af vörum til eigin
nota eða neyzlu innflytjenda skal
leggjast á tollverð vöru að viö-
Framhald á bls. 19