Þjóðviljinn - 17.04.1973, Blaðsíða 3
Þriöjudagur 17. apríl 1973. ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 3
V-Þjóðverjar
ræddu við
Olaf og Einar
Aö bciöni Willy Brandt, kanzi-
ara Vestur-Þýzkalands, kom hr.
Koschnik, efrieildarþingmaöur
og borgarstjóri i Bremen, ásamt
dr. Fleischauer, þjóðréttarráöu-
naut utanrikisráöuneytisins i
Bonn, og dr. Wittig, fulltrúa i
matvælaráðuneytinu, viö viö-
ræöna viö Ólaf Jóhannesson for-
sætisráðherra i gærmorgun.
Viðræðurnar fóru fram i skrif-
stofu forsætisráðherra, og tók
Hversvegna
Snorri
Sturluson?
Þórhallur Vilmundarson
prófessor, forstöðumaður
örnefnastofnunar Þjóðminja-
safns, flytur fyrirlestur i Há-
skólabiói á skirdag 19. april kl.
3 e.h. Fyrirlesturinn nefnist:
Hvers vegna hét hann Snorri
Sturluson?
Ekki reyndist unnt að fá
neina skýringu hjá prófessor
Þórhalli um innihald fyrir-
lestrarins umfram það, sem
nafn hans segir til um, en
minna má á fyrri fyrirlestra
hans um náttúrunafnakenn-
inguna, sem vöktu gifurlega
athygli og jafnvel deilur á sin-
um tima. Hann hélt fjóra
fyrirlestra um þetta efni
haustið 1966 og þrjá vorið 1968,
þar af tvo i Háskólabiói, þar
sem aðsókn reyndist svo
mikil, að hátiðasalur Háskól-
ans rúmaði ekki áheyrendur.
Eins og fyrr mun Þórhallur
sýna myndir með fyrirlestrin-
um.
Einar Agústsson, utanrikisráð-
herra, einnig þátt i þeim af ts-
lands hálfu ásamt Guðmundi
Benediktssyni, ráðuneytisstjóra.
Hr. Koschnik færði forsætisráð-
herra kveðju kanzlarans og gerði
grein fyrir sjónarmiðum hans og
þýzku rikjanna, sem liggja að sjó,
varðandi fiskveiðideiluna.
Forsætisráðherra og utanrikis-
ráðherra gerðu grein fyrir sjón-
armiðum islendinga i landhelgis-
málinu.
Viðræðurnar stóðu yfir i tæpar 2
klukkustundir og fóru vinsamlega
fram. Einnig var rætt um hugs-
anlegt framhald þeirra siðar.
Stórsigur
Peronista
BUENOS AIRES 16/4 — Sagt er i
fréttum aö hinn nýi forseti
Argentínu hafi tryggt sér mesta
stuöning þjóöþinginu sem forseti
hefur nokkru sinni liaft. siöan
Juan Peron var steypt af stóli
1 9 5 5. F r a m b j ó ð e nd u r
Peron-flokksins sigruðu I 13 af 15
héruðum, þegar kosið var um
öidungadeildarmenn og rikis-
stjóra á sunnudaginn.
Samkvæmt úrslitunum fær
Campora, hinn nýi forseti
stuðning 43ja af 69 fulltrúum i
nýju þjóðþinginu. 1 kosningunum
11. marz hlaut Peronista-
flokkurinn 150 af 249 sætum i
fulltrúadeildinni. Þegar Campora
tekur við embætti forseta hefur
hann meirihluta i báðum deildum
þingsins, en það hefur enginn for-
seti haft nema Peron eftir
kosningasigurinn mikla 1951
Frambjóðandi Hóttæka
flokksins vann stórsigur yfir
Peronistanum i höfuðborginni
Buenos Aires, en ella tapaði sá
flokkur alls staðar miklu fylgi.
Rifizt um
arfinn
NEW YOKK 16/4 — Erfingjar
Picassos heyja nú miskunnar-
lausa baráttu um arf þann sem
Picasso lætur eftir sig. Er talið að
eignir hans séu 5—10 miljarðar
mælt eftir islenzkum krónum.
Picasso lét enga erfðaskrá eftir
sig er hann lézt á dögunum 91 árs
að aldri.
Taliðfrá vinstri: Ólafur Haukur Simonarson, Einar Bragi, Borgar Garöarsson, Hildur Hákonardótt
ir og Eyborg Guðmundsdóttir. Fleiri listamenn voru ekki mættir við úthlutunina.
8 listamenn fengu
starfslaun 1973
Skipta á milli sín 1,5 miljón kr
þar af fengu tveir ársstyrk
I gær var átta lista-
mönnum úthlutað
starfslaunum, samtals
um 1,5 miljón, við form-
lega athöfn í Myndlist-
arhúsinu á Miklatúni.
Umsóknir um starfslaun
bárust frá 48 listamönn-
um. Þessir listamenn
fengu starfslaun árið
1973:
Borgar Garðarsson, leikari,
i 12 mánuði. Hann fer til náms
hjá „Lilla teatern” i Helsing-
fors.
Hildur Hákonardóttir, list-
vefari, i 12 mánuði. Hún
hyggst vefa teppi, er sýni
stöðu konunnar i islenzku
þjóðfélagi i dag.
Einar Bragi, rithöfundur, i 9
mánuði. Hann ætlar að rita
heimildarsögu (dókúment-
iróman), byggða á ævisögu
selstöðukaupmannsins Georgs
Andrésar Kyhns.
Jóhannes Helgi, rithöfund-
ur, i 6 mánuði. Hann ætlar að
skrifa leikrit.
Eyborg Guðmundsdóttir,
listmálari, i 3 mánuði. Hún
ætlar að vinna að málaralist
og undirbúa sýningu.
Eyjólfur Einarsson, listmál-
ari, i 3 mánuði. Hann ætlar að
vinna að málaralist og undir-
búa sýningu.
Jónas Tómasson, tónskáld, i
3 mánuði. Hann ætlar að vinna
að hljómsveitarverki.
Ólafur Haukur Simonarson,
rithöfundur, i 3 mánuði. Hann
ætlar að ljúka við að semja
skáldsögu.
(Jthlutun starfslauna hófst
árið 1969 og voru þá til ráðstöf-
unar 620 þúsund krónur. Þá
hlutu starfslaun Indriði G.
Þorsteinsson (12 mánuði).
Þorsteinn Jónsson frá Hamri
(6 mánuði), Einar Hákonar-
son (3 mánuðir) og Jón Gunn-
ar Arnason (3 mánuðir).
Næsta ár var sama upphæð til
ráðstöfunar og þá fengu
starfslaun Thor Vilhjálmsson
(12 mánuðir) Jón Engilberts
(9 mánuðir) og Guðmundur
Eliasson (3 mánuðir). Arið
1971 var upphæðin 674 þúsund
og þá fengu starfslaun Guð-
munda Andrésdóttir (12
mánuðir), Leifur Þórarinsson
(6 mánuðir) og Oddur Björns-
son (6 mánuðir).
Árið 1972 hækkar framlagið
i 1,5 miljón og þá fengu 7 lista-
menn starfsstyrki: Vilhjálm-
ur Bergsson (12 mánuðir), Jón
Öskar (12 mánuðir), Agúst
Petersen (6 mánuðir),
Magnús Tómasson (6 mánuð-
ir), Nina Björk Arnadóttir (6
mánuðir), Steinar Sigurjóns-
son (6 mánuðir) og Hafliði
Hallgrimsson (3 mánuðir).
I starfslaunanefnd eiga sæti
Knútur Hallsson, skrifstofu-
stjóri menntamálaráðuneytis-
ins, Hannes Kr. Daviðsson,
arkitekt, og Halldór
Kristjánsson, alþingismaöur.
Hannes vakti máls á þvi, að
ef nefndin hefði átt að verða
við öllum umsóknum hefði
þurft að úthluta starfslaunum
i 39 ár, en starfslaunin sem nú
var úthlutað næmu liðlega
fjórum árum. Þetta væri
ábending til stjórnmálamanna
hve þörfin væri brýn. Hann
sagði ennfremur, að nefndin
ætlaði að reyna að útvega
listamönnum húsnæði, sem
kann að vera tiltækt á vegum
rikisins, eða vera á annan hátt
til aöstoðar, ef tækifæri gefst.
Starfslaunin eru greidd út
mánaðarlega og nema byrjun-
arlaunum menntaskólakenn-
ara, sem eru liölega 49 þúsund
krónur á mánuði. Listafólkið
getur innan eðlilegra tak-
markana, ákveðið hvenær það
vill byrja að fá útborgað.
Að þessu sinni bárust um-
sóknir frá 24 myndlistarmönn-
um, 19 rithöfundum, 3 tónlist-
armönnum og 2 leikurum.
Borgar Garðarsson er fyrsti
leikarinn sem hlýtur starfs-
laun.
Það kom fram i almennum
umræðum, að i Kjarvalshús-
inu úti á Seltjarnarnesi mun
Listasafn tslands framvegis
hafa aðstöðu fyrir útlánadeild,
þ.e. þaðan yrðu lánuð verk til
opinberra stofnanna og til
sýningarhalds úti á landi. Þar
er einnig aðstaða til sýningar-
halds. Gert er ráð fyrir að
ibúðin i húsinu verði til afnota
fyrir erlenda listamenn i
skiptum fyrir húsnæði erlend-
is handa islenzkum listamönn-
um. —sj.
Vinstri Æskulýðssamband Islands:
Vinstri menn í
meirihluta
Barátta gegnJSató og hernum
höfuðverkefni nœstu tvö ár
Nú um helgina varhaldið
8. þing Æskulýðssambands
íslands. Þar gerðust þau
tíðindi að vinstri-menn
náðu meirihluta i stjórn og
utanríkisnefnd sambands-
ins, og samþykkt var að
höfuðbaráttumá I þess
næsta starfstímabil, sem er
tvö ár, skuli vera baráttan
gegn veru islands í Nató og
fyrir brottför bandarísks
herliðs af landinu.
Miklar umræður spunnust á
þinginu um lagabreytingar og þá
sérstaklega eina. Var það breyt-
ing á fjórðu grein laga sambands-
ins sem kvað svo á að óheimilt
væri að ræða flokkspólitisk mál á
þinginu. Urðu um þessi mál nokk-
ur átök, þvi minnihluti laganefnd-
ar sem Þorsteinn Vilhjálmsson
StNE piyndaði vildi fella þetta
ákvæði brott, en meirihlutinn sem
samanstóð af Jóni Magnússyni
SUS og Pétri Einarssyni UMFt
vildu veita einstökum aðildar-
samtökum neitunarvald hvað
varðar umræður um mál sem
brjóta i bága við stefnuskrár
þeirra. Að endingu var fallizt á
málamiðlun sem gengur út á að
félag geti neitað að mál sem fer i
bága við stefnu þess verði rætt
sé a.m.k. þriðjungur fundar-
manna fylgjandi þvi.
Auk laganefndarinnar störfuðu
þrjár aðrar nefndir á þinginu —•
utanrikis- og fjárhagsnefnd, fé-
lagsmálanefnd og allsherjar-
nefnd. Méðal ályktana utanrikis-
nefndar var ein sem fjallaði um
það að höfuðbaráttumál sam-
bandsins næsta starfstimabil
skyldu vera: 1. Bandariska
NATO-herinn burt af tslandi, af-
nám erlendra herstöðva á ts-
Gunnlaugur Stefánsson nýkjörinn
formaður Æskuiýössambands is-
lands.
landi, NATO burt af tslandi og ts-
land úr NATO. 2. Aukinn stuðn-
ingur islenzkrar æsku við alþýðu
þriðja heimsins i baráttunni gegn
arðráni og kúgun heimsvalda-
stefnunnar. Einnig voru i álykt-
uninni skýr tilmæli til stjórnar og
utanrikisnefndar sambandsins
um að leggja áherzlu á þessi bar-
áttumál i starfi sinu og i þvi sam-
bandi veita stuðning þeim sam-
tökum sem vinna að þessum bar-
áttumálum, þ.á m. Samtökum
herstöðvaandstæðinga og Viet-
nam-nefndinni á tslandi.
Þegar þessi ályktun kom til
umræðu kom til kasta nýju
ákvæðanna sem minnzt var á hér
að ofan, þvi SUS hefur stuðning
við hernámið á stefnuskrá sinni.
Ekki tókst þeim þó að koma i veg
fyrir að ályktunin næði fram að
ganga þvi þá skorti þingstyrk til
þess. Var ályktunin samþykkt
með miklum meirihluta atkvæða.
Þá var einnig samþykkt sam-
hljóða ályktun þess efnis að skora
á rikisstjórnina að viðurkenna
Bráðabirgðabyltingarstjórnina i
Suður-Vietnam og stjórn
Sihanúks i Kambodju og veita
þjóðfrelsisöflunum i Indókina all-
an mögulegan pólitiskan og efna-
hagslegan stuðning.
Meðal ályktana allsherjar-
nefndar sem samþykktar voru á
þinginu var ályktun um land-
helgismál. 1 henni er harðlega
mótmælt þeirri hugmynd að
senda fulltrúa fyrir Islands hönd
Frh. á bls. 15