Þjóðviljinn - 15.05.1974, Síða 14
14 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 15. mai 1974.
63
keppinautar “se,,,r
veitingastaði og spyrja eftir
Pepinu. Hann veit ekki ættarnafn
hennar. Til taks, Jói! Þú þarft
bara að teikna hring með fimm
hundruð metra radius, inni i
honum eru fjögur hundruð itöisk
veitingahús með svo sem. sex
Pepinum starfandi i hverju.
Ég byrjaði á þvi að skjótast inn
ikaffihúsið sem ég hafði af tilvilj-
un stansað fyrir utan. Ég fékk
mér kaffibolla og spurði gestgjaf-
ann, hvort hiá honum ynnu
nokkrir ttalir. Hann neitaði þvi.
Ég vissi ekki hvort hann laug eða
sagði satt. Hann var enskur og
það voru þjónustustúlkurnar tvær
bersýnilega lika. Ég borgaði kaff-
ið og fór. Ef til vill var Pepina
frammi i eldhúsi að þvo upp. Ég
vissi ekki hvernig ég átti að
ganga úr skugga um það.
Ég fór inn á næsta stað og fékk
mér meira kaffi. Þar sýndust
vera ótal Tyrkir. Var gestgjafinn
einn þeirra? Ég spurði stúlkuna
sem afgreiddi mig hverrar þjóðar
starfsfólkið væri. Hún hörfaði
undan skelkuð og ég sá að hún
gekk að svolalegum náunga og
gaut augunum til min. Hann kom
að bragði og spurði hvers ég ósk-
aði. Ég sagðist vera að leita að
stúlku. Hann sagði að það væri
nóg af stúlkum, en ekki hérna hjá
honum og hvort ég viidi gera svo
vel að fara héðan út. Ég sagði að
hann misskildi mig. Ég væri að
leita að ákveðinni stúlku, hún héti
Pepina. Hann kipraði saman ann-
að augað eins og hann ætlaði að
fara að segja mér brandara, en
svo þreif hann allt i einu i hand-
legginn á mér og fór að toga mig
til dyra. Ég flækti fótinn i borð-
löppinni og minnstu munaði að ég
dytti á hrammana. Ég varð dauð-
skelkaður og ég sá mig i anda
liggja á gólfinu meðan Tyrkir
gerðu árás úr öllum áttum og
spörkuðu mig i hel. Svo var ég
kominn út á gangstétt og rölti að
næsta veitingastað. Ég fór inn og
pantaði kaffi. Ég var búinn að fá
ógeð á kaffi og þvi drakk ég það
ekki þegar það kom. Ég lét mér
nægja að borga það og tala við
framreiðslustúlkuna. Hún sýndist
grisk. Ég hafði ekkert upp úr
henni.
Það var nokkuð liðið á morgun-
inn, klukkan næstum ellefu, en
þann tima dags kalla sumir
„kaffitima”. Ég hef vist stundum
tekið mér það orð i munn, en eftir
þennan dag i London hefur það
aldrei komið yfir minar varir. En
þá var það sem ég fékk góða hug-
mynd. Ég var með blaðamanna-
kortið mitt i vasanum, nú var
kjörið tækifæri til að sannreyna
hvort máttur hins þrykkta orðs
væri eins mikill og orð fór af. t
næstu veitingahúsum ætlaði ég að
veifa kortinu minu framani fólk
og spyrja hvar Pepina væri niður
komin. Og gestgjafar og þjónar,
fatageymslustúlkur og eldabusk-
ur kæmust i sjöunda himin yfir
þvi að geta hjálpað blaðamanni i
von um að eitthvað af fræeðar-
ljómanum skim á þau lika.
Þannig var kenningin min. Ef
satt skal segja gerði ég aðeins
eina tilraun til að sannprófa hana.
Ég æddi inn á fyrsta matbarinn
sem ég sá og gerði boð fyrir eig-
andann. Feikilega loðinn náungi
birtist og sagðist vera hann. Hann
var með stórt og úfið yfirskegg,
mikið hár á höfði, höndum og
handleggjum svo langt sem sást.
Þegar hann fór úr fötunum hlaut
hann að vera eins og api sem
hafði rakað á sér andlitið. Ég
spurði eftir Pepinu og sýndi kort-
ið mitt.
— Á hnotskóg eftir hverju?
spurði hann rólega. Hann talaði
næstum lýtalausa ensku en spar-
aði sagnorðin. Ég sagðist vera að
leita að Pepinu. Málið væri mjög
flókið og ég væri sendur frá blað-
inu minu.
— Af hverju i matstofuna
mina? spurði hann. — Hver —
— O, bara upp á von og óvon.
Við —
— Von og óvon, endurtók hann
eins og hann vildi festa sér i minni
nöfnin á þessum tveim óvinum
sem gefið höfðu upp nafnið á hon-
um.
— Það væri kannski réttara að
segja —
— Ekkert i minni matstofu,
greip hann fram i og hristi loð-
kollinn.
— Já, en
— Fyrsta flokks matur. Fyrsta
flokks þjónusta. Allt fyrsta
flokks. Ekkert fyrir lögreglu.
— Nei, auðvitað ekki, sagði ég
ákafur. — Ekkert fyrir lögreglu.
— Engin lögregla. Fyrsta
flokks þjónusta! hrópaði hann og
góndi framani mig. — Engin blöð.
Engar spurningar! Engin lög-
regla! Allt fyrsta flokks.
— Já, en hamingjan góða, má
ég ekki — byrjaði ég aftur. Þegar
hér var komið var ég sannfærður
um að matstofan væri yfirvarp
fyrir hórujcassa og eigandinn væri
logandi hræddur við allt umtal.
En ég varð að fá að vita, hvort
Pepina væri þarna.
— Pepina, sagði ég. — Itölsk
stúlka.
Það varð dropinn sem fyllti
mælinn. Ég veit ekki hvernig á
þvi stóð, en þegar ég nefndi orðið
„Itölsk” missti hann alveg stjórn
á sér og æpti og gólaði eins og óð-
ur maður: — Allt fyrsta flokks,
engin lögregla, engin blöð, fin
þjónusta, finn matur. Það var
eins og geðshræringin ýtti hár-
lubbanum lengra fram á ennið.
Ég sá fram á að andlitið myndi
bráðum hverfa.
— ttalir, nei! æpti hann. — Allt
fyrsta fiokks.
— Allt i lagi, ég trúi yður, sagði
ég og flýtti mér út. Eftir þetta
hafði ég blaðamannakortið mitt
kyrrt i vasanum og gaf þessa
stórmerku áætlun mina upp á
bátinn. Ég hætti að fara inn á
veitingahúsin, ég lét mér nægja
að horfa inn um gluggana. Stund-
um laumaðist ég inn i port og
gægðist inn i eldhús og afkima, ég
lagði meira að segja lif mitt i
hættu með þvi að klifra upp i
járnstiga. Það var komið fram
yfir hádegi og hitinn óskaplegur.
Ég skildi frakkann minn eftir i
fatageymslunni á brautarstöðinni
við Leicester Square. Fólk himdi
upp við húsveggi, grænmetið
vísnaði á bökkunum. Yfir húsa-
þökunum var himinninn skær-
blár.
Þetta óvenjulega veður átti
sinn þátt i þvi að gera þetta allt
svo óraunverulegt. Hafið þið ekki
tekið eftir þvi, að allar enskar
borgir verða eins og leiktjöld I
sólskini? Göturnar verða eins og
atriði i kvikmynd, fólk minnir á
statista sem ganga upp I hlut-
verkum sinum af lifi og sál, húsin
virðast gerð af bökurum og
minna á stórar brúðkaupstertur
með brúnni sykurbráð. Loks varð
mér ljóst að siðustu tengsl min
við raunveruleikann væru rofin. 1
marga klukkutima hafði ég getað
hent reiður á aragrúa af smágöt-
um — og nú fór allt i rusl! Ég
reyndi að rifja upp sérstök kenni-
leiti: ég var búinn að koma á
þessa krá, i þennan kaffibar, i
matstofuna þarna? Eða var það
misminni? Allt rann saman I
ruglingslega bendu. A götuhorn-
unum stóðu dökkar verur og höll-
uðu sér upp að veggjunum og upp
frá kjallaragluggunum stigu
glefsur í mörgum tungumálum,
matarlykt, gufa úr þvottahúsum,
og ullarkennd þögn bylgjaðist um
öngstrætin. Skuggarnir lengdust
og ég var komin yfir siðustu
landamærin og inn i draum. En
það var draumur með gati i miðj-
unni og i þvi gati hefði Pepina átt
að vera.
Þegar ég var búinn að vera á
randi I næstum niu tima, var allt
sokkið í skugga. Heitt og angandi
kvöldið undir götuljósunum kom
mér einhverra hluta vegna til að
hugsa um Borneo. Mellurnar
voru komnar á stjá, kettir lædd-
ust fram og aftur, myrkrið I port-
unum var kolsvart og við syntum
öll og flutum i þokukenndu fiska-
búri. Ég komst næstum ekkert á-
fram. Ég var sjálfur orðinn ein af
þessum dökku verum á götuhorni
sem hallaði sér upp að húsvegg.
Þreytan var eins og deyfilyf. Ég
vissi ekkert i minn haus. Sam-
hengislausir þankar liðu um huga
minn. Ég fór að hugsa um heima-
bæinn minn og göturnar þar,
bræðsluofnana og gjallhaugana
og sérvitringana og hálfvitana.
Ég hugsaði um Róbert og Ned.
Alla mina hundstið hafði ég litið á
þá sem eins konar mikilmennj.
Annan i einu að sjálfsögðu: þeir
komust ekki fyrir samtimis. En
þetta hafði breyst. Þeir höfðu
rýrnað. Þeir komust nú fyrir i
kollinum á mér báðir i senn. Þeir
héngu uppi undir hvelfingunni og
voru i áflogum og vindhöggin
voru mörg. Nú var ég að komast
að kjarna málsins og skuggar
þeirra leystust upp ég ég hélt
göngunni áfram einn.
Ég var veikur. Sótthitinn iogaði
I blóði minu, fossaði gegnum æðar
minar og barðist um bakvið ennið
á mér til að ryðjast út. Stundum
lyfti ég lófunum til að geta gripið
augun þegar þau þeyttust fram úr
tóftunum. Mér þótti mikið við
liggja að enginn kæmist að þvi að
ég var veikur. Ég rölti smáspöl,
stóð siðan kyrr og hallaði mér upp
að vegg, gekk spölkorn, stóð aftur
kyrr og hallaði mér. Ég reyndi að
forðast mellurnar, þvi að ég var
hræddur um að þær færu að vor-
kenna mér. Inni i feitum kroppi
minum skrölti beinagrindin eins
og málmgrind i tómri ferðatösku.
Svitinn bogaði af mér. Heitur
vindur lék um göturnar og ég
þráði svala frakkann minn.
Frakka með isfóðri! hugsaði ég.
Hvilik uppfinning! Bara að bráð-
0
Arður til
hluthafa
Samkvæmt ákvörðun aðalfund-
ar Samvinnubanka íslands hf.
þann 23. marz s.l., greiðir bank-
inn 9% arð p.a. af innborguðu
hlutafé fyrir árið 1973.
Arðurinn er greiddur i aðalbankanum og úti-
búum hans gegn framvisun arðmiöa ársins
1973.
Athygli skal vakin á þvi, að rétt-
ur til arðs fellur niður, sé hans
ekki vitjað innan þriggja ára frá
gjalddaga.
Reykjavik 25. marz 1974
Samvinnubanki íslands h.f.
Miðvikudagur 15. mai
7.00 Morgunútvarp Veður-
fregnir kl. 7.00, 8,15 og 10.10.
Morgunleikfimi kl. 7.20.
Fréttir kl. 7.30, 8,15 (og
forustugr. dagbl.), 9,00 og
10.00. Morgunbænkl. 7.55.
Morgunstund barnanna kl.
8.45: Oddný Thorsteinsson
les „Ævintýri um Fávis og
vini hans” eftir Nikolaj
Nosoff (21). Morgunieik-
fimi kl. 9.20. Tilkynningar
kl. 9.30. Létt lög á milli
atriða. Kirkjutónlist kl.
10.25 . Morguntónleikar kl.
11.00: David Oistrakh og
hljómsveitin Philharmonia
leika Fiðlukonsert nr. 3 i C-
dúr (K216) eftir Mozart/
Vladimir Horowitz leikur á
pianó Tilbrigði eftir Robert
Schumann við stef eftir
Klöru Schumann/ Suisse
Romande hljómsveitin
leikur „Rósamundu”, leik-
hústónlist eftir Schubert.
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Fréttir og veðurfregnir.
Tilkynningar. Tónleikar.
13.00 Með sinu lagi.Svavar
Gests kynnir lög af hljóm-
plötum.
14.30 Siðdegissagan: „Hús
málarans” eftir Jóhannes
Helga.Öskar Halldórsson
les (5).
15.00 Miðdegistónleikar
Wanda Landowska leikur á
sembal sónötur eftir
Scarlatti. Pablo Casals
leikur á selló Einleikssvitu
nr. 1 I G-dúr eftir Bach.
Wilhelm Kempff leikur
Pianósónötu nr. 2 i F-dúr op.
2 nr. 1 eftir Beethoven.
16.00 Fréttir. Tilkynningar.
(16.15 Veðurfregnir).
16.25 Popphornið
17.10 Tónleikar. Til-
kynningar.
18.45. Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Fréttaauki. Til-
kynningar. '
19.40 Þingsjá. Kári Jónasson
fréttamaður sér um þáttinn.
20.00 Kvöldvakaa. Einsöngur
Magnús Jónsson syngur lög
eftir Sigfús Halldórsson,
Markús Kristjánsson, Jón
Þórarinsson, Árna Thor-
steinson, Pál Isólfsson og
Sveinbjörn Sveinbjörnsson.
b. Úr bréfum til ólafsdals-
hjóna: — siðari þáttur
Ásgeir Ásgeirsson les bréf
frá börnum Torfa Bjarna-
sonar, er þau voru að
heiman farin. c. Nátturu-
myndir.Sigurður Ó. Pálsson
skólastjóri flytur tvo frum-
orta ljóðaflokka. d. Manns-
barn og huldukona. Frá-
söguþáttur eftir Sigriði
Jónsdóttur frá Stöpum.
Baldur Pálmason flytur. e.
Báturinn i brimgarðinum.
Guðrún Ingibjörn Jónsdóttir
frá Asparvik flytur frásögu
og fer með frumort kvæði:
Örlagatafl. f. Haldið til
haga.Grimur M. Helgason
forstöðumaður handrita-
deildar Landsbókasafns
tslands flytur þáttinn. g.
Kórsöngur. Karlakórinn
Fóstbræður syngur lög eftir
Gylfa Þ. Gislason við ljóð
Tómasar Guðmundssonar.
Stjórnandi: Jón Þórarins-
son.
21.30 Ctvarpssagan: ,Ditta
mar.nsbarn” eftir Martin
Andersen Nexö. Þýðandinn
Einar Bragi les (24).
22.00 Fréttir
22.15 Veðurfregnir. Til um-
hugsunar. Sveinn H. Skúla-
son stjórnar þætti um
áfengismál.
22.45 Djassþáttur. Jón Múli
Árnason kynnir.
23.30 Fréttir i stuttu máli.
Dagskrárlok.
18.00 Skippi . Ástralskur
myndaflokkur fyrir börn og
unglinga. Þýðandi Jóhanna
Jóhannsdóttir.
18.25 Sögur af Tuktu.Kana-
diskur fræðslumyndaflokk-
ur um iifnaðarhætti Eski-
móa fyrr á árum. Þýðandi
Jóhanna Jóhannsdóttir.
18.45 Gitarskólinn. 14. þáttur.
Kennari Eyþór Þorláksson.
19.20 Hlé
20.00 Fréttir
20.25 Veður og auglýsingar
20.30 Konan min i næsta húsi
Breskur gamanmynda-
flokkur. Flutningar i vænd-
um. Þýðandi Heba Július-
dóttir.
21.05 A tiunda timanum.Að
þessu sinni verður rætt við
fólk, sem hlotið hefur stóra
vinninginn i happdrætti, —
fjallað um kvartanir, sem
berast Neytendasamtökun-
um vegna vöru og þjónustu,
og rætt við mann, sem vinn-
ur að þvi i tómstundum að
rækta erlendar blóma-
tegundir, áður óþekktar hér
á landi. Þá verður sýnd
syrpa gamalla kvikmynda
og inn I hana fléttað viðtali
við 100 ára konu og rimna-
kveðskap. Umsjónarmaður
Ölafur Ragnarsson.
21.45 Kirkjan i Póllandi
Austurrisk fræðslumynd um
kaþólsku kirkjuna i Póliandi
og stöðu hennar gagnvart
stjórnarvöldunum. Þýðandi
og þulur Óskar Ingimars-
son.
22.45 Dagskrárlok
Bókhaldsaðstoð
með tékkafærslum
fjl’BÚNAÐARBANKINN
\fl/ REYKJAVÍK
AUGLÝSINGA
SÍMINN ER 17500
4