Þjóðviljinn - 08.04.1975, Blaðsíða 12
12 SÍÐA — ÞJÓÐVILJIN Þriöjudagur 8. apríl 1975.
KVITTUN
til Kristins Jónssonar,
vegaverkstjóra
frá Indriða á Skjaldfönn
Ég verð að viðurkenna að
„svar” þitt við grein minni i
Þjóðv. frá 1. febr. kom mér nokk-
uð á óvart. Ég vissi raunar að þú
ert kjarkaður i betra lagi en að
fara á flot með svona málsvörn
stappar nærri fifldirfsku.
Má vera, að þú getir slegið ryki
i augun á þeim sem ekkert þekkja
til málavaxta nema af þessum
blaöaskrifum okkar, enda munu
refirnir vera til þess skornir.
Ég sé mig þvi tilknúinn að gera
smávegis úttekt á „svari” þinu og
útskýra sum atriði nánar. Ég vil
fyrst fullvissa þig um að ástæðan
fyrir þvi að ég gerði þessi vega-
gerðarmistök að umræðuefni er
ekki persónuleg óvild i þinn garð,
hún er ekki fyrir hendi, heldur
hitt, að ekki var hægt að þegja
yfir svona vinnubrögðum og f jár-
munasóun. Þvi hvað er það annað
þegar fjárveitingu til vetrarsam-
göngubóta er varið i að byggja
upp þjóðvegarspotta, sem siðar
er undir fleiri metra djúpum
skafli eins og staðkunnugir
heimamenn sögðu fyrir strax i
sumar og þú hefur ekki borið á
móti. Ég held að úr þvi ég vakti
máls á þessu i fyrrnefndri grein á
hógværari hátt en efni stóðu jafn-
vel til, þá hafi ég naumast komist
hjá að nafngreina þig sem á-
byrgðarmann þessara mistaka,
til að sneiða ekki að verkstjóran-
um sem tók við af þér og stjórn-
aði umræddri framkvæmd, né
heldur verkfræðingnum sem
mældi fyrir veginum i samráði
við þig sem staðkunnugan mann,
enda. réðir þú að sjálfsögðu þar
um þvi sem þú vildir og lagðir
blessun þina yfir niðurstöðurnar.
Ég skil vel að mönnum sé sárt
um nöfn sin i þessu litla kunn-
ingjaþjóðfélagi okkar, sérdeilis ef
þau eru nefnd i sambandi við eitt-
hvað miður lofsvert. Ég tala nú
ekki um, ef þeim er umsnúið, eða
þau rangfærð, en ég kem að þvi
siðar.
Mergurinn málsins er vitanlega
sá, hvort umrædd miljón var veitt
til að auðvelda vetrarsamgöngur
með þvi að gera umbætur á vetr-
arveginum á Vatnahjalla. Sú er
alfarið skoðun hreppsnefndar
Nauteyrarhrepps og ég er hrædd-
ur um að þú megir koma með
betri pappira en þetta „svar” þitt
til að breyta henni. Fyrir vetrar-
veginum mældi Jón Viðis fyrir
10—12 árum og naut þar leiðsagn-
ar Magnúsar á Hamri og Þórðar
á Laugalandi og það sem þurfti
að gera i haust var að hækka innri
enda hans um 1/2 metra á 15—20
m kafla, fylla i 20 m langan
brekkuslakka og hækka þar um
1—1 1/2 m, og hækka 10—15 m
spotta um 1/2 m og bera svo ofan I
veginn samkvæmt mælingunni.
Hefði fjármagn verið fyrir
hendi strax i upphafi til þess
arna, hefði hann aldrei iokast af
snjó.
Sumarvegurinn sem vetrar-
fjárveitingin fór i var sist mjórri
en aðrir vegir hér, blindbeygjan á
þessum spotta er jú úr sögunni á-
samt leiðinda vatnsaga og blind-
hæðin er ekki alveg jafn blind og
áður. Þessari lagfæringu bæri að
fagna hefði hún verið unnin fyrir
nýbyggingar- eða viðhaldsfé, en
ekki fyrir fjárveitingu, sem tekist
hafði að herja út með margra ára
nuddi og nauöi i þeim tilgangi að
sveitin yrði ekki lengur klofin i
sundur af þessum þröskuldi að
vetrinum, og dugnaðarbóndi
kominn á efri ár, sem er með eitt
stærsta kúabú hér um slóðir,
þyrfti ekki lengur að slita sér út
við að þrælast þessa ófæru eða
verða að öðrum kosti að hella nið-
ur mjólk fyrir tugi þúsunda flesta
vetur.
En slikt virðist ekki hvlla þungt
á þér. Þú segir að vegurinn hafi
ekki haft pláss fyrir raflinu. Ég
segi nú eins og granni minn, mjög
orövar maður: „Að hann skuli
ekki skammast sin að bera þetta
á borð”. Það má hver trúa þvi
sem vill, að það hefði höggvið
stórt skarð i miljónina að af-
spenna linuna yfir veginn og
ganga þar frá á lögmætan hátt.
Þú talar um tilraunir i vega-
gerð, sem þú hafir ekki viljað
bera ábyrgð á. En varla skorastu
undan ábyrgð á nýja, fina upp-
hækkaða vegarkaflanum þlnum;
verst að það skuli ekki vera hægt
að dást að honum nema á sumrin,
þvi á veturna er hann undir snjó,
lokaðist 12. nóv., en vetrarvegur-
inn ólagfærði spjaraði sig þar til i
hriðinni 11.—15. janúar, eða 8 vik-
um lengur. Hvernig væri nú að
koma og lita á þetta með eigin
augum, verkstjóri góður, áður en
þú segir svona kotroskinn að hér
hafi engin mistök átt sér stað.
Þú lætur að þvi liggja i upphafi
„svars” þins, að ég færi ekki rétt
með nafn þitt, hafi Jón fyrir
framan Kristinn, en ekki öfugt, og
þvi hafir þú verið i vafa um hvort
ég ætti við þig. Það var nú óþarfi
að gera veður út af þessu, nema
tilgangurinn hafi verið sá að gera
annað, sem ég sagði, tortryggi-
legt og get ég vel skilið þörf þina
fyrir slikt hálmstrá. En þetta er
nú barnsvani minn og annarra
hér um slóðir. Þú varst og hefur
til þessa alltaf veriö kallaöur
Nonni frá Vonarlandi, Nonni
Kristinn eða Jón Kristinn. En þar
eð mig rámaði i að þú hefðir farið
að leggja meiri áherslu á Krstinn,
eitthvað um svipað leyti og þú
varðst verkstjóri, en svona lagaö
getur alltaf skolast til þegar
menn eru svo (ó)heppnir að heita
tveimur nöfnum, þá gætti ég I
nýju slmaskrána undir simstöð-
inni Kirkjuból. Þar stóð Jón
Kristinn Jónsson Vonarlandi og
taldi mér óhætt með það að
leiðarljósi.
En auðvitað veist þú best hvað
þú heitir og ég bið þig hér með af-
sökunar á þessu nafnabrengli,
vonast til að það komi ekki fyrir
aftur og verði okkur ekki að frek-
ari vinslitum. Þar að auki lofa ég
þér þvi, að hætta að angra þig á
prenti meira en orðið er nema
eitthvað spánýtt og merkilegt
komi á daginn.
Og minnstu þess, að öllum geta
verið mislagðar hendur, vega-
verkstjórum ekki siður en öðrum,
og það er betra að viðurkenna það
en berja höfðinu til lengdar við
steininn.
15/3 1975
Indriði Aðalsteinsson
Skjaldfönn,
N.-ls.
Fyrir fermingarnar
Jakkar, buxur, peysur og skyrtur
í glæsilegu úrvali
Póstsendum um allt land
Laugavegi 71
Simi 20141
99
Baráttuleið
alþýðunnar”
Ný bók um sósíalisma og íslenskt þjóðfélag
Um s.l. áramót kom út bók,
sem merkileg hlýtur að teljast
fyrir sósialiska baráttu á Is-
landi. Bók þessi heitir „Bar-
áttuleið alþýðunnar” og er gefin
út af Október-forlaginu á
Akureyri, sem er nýstofnuð
bókaútgáfa, og mun þetta fyrsta
bók hennar. Þeir sem að útgáfu-
fyrirtæki þessu standa og eru
höfundar að þessari bók, eru
samtökin Einingarsamtök
kommúnista (marx-leninistar)
— EIK (m-1) — sem stofnuð
voru eftir klofning þann, sem
varð i Fylkingunni s.l. haust.
Efni bókarinnar er baráttulina
þessara nýju samtaka. 1 henni
segir frá þjóðfélagssýn þeirra
og greiningu á islensku þjóð-
félagi, afstöðu þeirra til heims-
hreyfingar kommúnista, til bar-
áttuforma alþýðunnar i stétta-
baráttunni og þætti stjórnlistar
(strategiu) og baráttuaðferðar
(taktikur) i visvitaðri baráttu
I þeirra.
Tilgangur hinna nýju sam-
taka, EIK (m-1) og þá um leið
bókarinnar, kemur berlega
fram i formála hennar, en þar
segir orðrétt:
„Ef lesinn er bæklingurinn
sést, að EIK(m-l) stuðlar siður
en svo að frekari sundrungu
baráttukrafta alþýðunn-
ar.Kommúnistasamtökin mega
aldrei gefa sig út sem valkost,
sem „tekur að sér” hagsmuna-
baráttuna. Við boðum einmitt,
að barátta alþýðunnar verði
ekki háð af pólitiskum flokki,
heldur af hinum ýmsu samtök-
um alþýðunnar sjálfrar, sem
endurreisa þarf og efla. Og i
fjöldasamtökum leggjum við
höfuðáherslu á baráttueiningu
þvert á hugmyndafræðilegan
ágreining meðal bandamanna.
Kjarnann i baráttulinu EIK(m-
1) má orða i slagorðinu: „eining
á grundvelli stéttarbaráttu.”
1 bókinni er fjallað um
fjölmarga þætti islensks þjóð-
skipulags á þjóðfélagsvisinda-
legan og sósialiskan hátt, svo og
um aðra hluti, sem alla
sósialista skiptir máli. Bókin er
óvægin I dómum sinum á öðrum
flokkum og samtökum, sem
kenna sig við sósialisma og
skilur ekki eftir neinar efa-
semdir um það, hverjar
skoðanir höfundar eru. Það er
ekki unnt að rekja efni hennar
hér i örstuttri grein, en tvimæla-
laust er, að allir þeir sem áhuga
hafa á djúpri þekkingu á
sósialismanum og visindalegri
beitingu hans á islenskan raun-
veruleika,- geta sótt mikið i
þessa bók. Skiptir þar engu,
hvort menn eru sammála
EIK(m-l) i einu og öllu eða
ekki. Þetta er fyrsta bók sinnar
tegundar, og gefur betra yfirlit
yfir kapitalismann og stöðu
hans á íslandi en margar grein-
ar og bæklingar, sem á prent
hafa komið undanfarin ár. Höf-
undar bókarinnar hafa lagt
mikið og fórnfúst starf i hana,
og gert þvi mjög góð skil út frá
sínum eigin skoðunum, en þá að
sjálfsögðu um leið út frá þeim
grundvallarviðhorfum, sem all-
ur sósialismi byggir á. Fyrir
mig, sem stend utan við virkt
starf að islenskum þjóðmálum i
bili, var þetta mjög lærdómsrik-
ur lestur og hvatning til frekari
umhugsunar og frekari öflunar
þekkingar um visindalegan og
starfrænan grundvöll sósialism-
ans. Þvi að auðvitað afgreiðir
þessi bók ekki málin i einu vet-
fangi. Sumt hlýtur að vera þar
ónákvæmt, annað beinlinis
rangt, en flest sýnist mér vera
unnið af samviskusemi og raun-
særri natni. Ég vil hnýta hér
aftan við stuttum þökkum til
EIK(m-l) frá mörgu námsfólki
hér, sem þótti fengur að bókinni
og mun notahana. Og það geri
ég ráð fyrir að séu bestu
þakkirnar, sem höfundar geta
fengið.
Alþjóðlegi
jafnréttis-
dagurinn
Alþjóðlegi jafnréttisdagurinn
var hátiðlegur haldinn hér i
Noregi sem annars staðar. Mik-
ill fjöldi fólks tók þátt i kröfu-
göngum og útifundum þennan
dag. 1 ósló gengu 6.000 konur og
karlmenn i kröfugongu um mið-
bæinn undir hinum ýmsu kröf-
um dagsins. Þeir sem stóðu að
göngunni voru „Kvennafram-
vörðurinn”, „Nýfeministar”,
„Samband lýðræðissinnaðra
kvenna i Noregi”, og „Kven-
réttindafélag óslóar”. Þessir
aðilar, einkum þó „Kvennafram-
vörðurinn”, stóðu fyrir svipuð-
um aðgerðum út um allan
Noreg þennan dag. Reiknað er
með, að aldrei fyrr hafi svo
margir tekið þátt i kröfugöng-
um um jafnréttismál fyrr hér i
Noregi.
Jafnréttishreyfing islensks
námsfólks I ósló, LANGBRÆK-
UR, tóku einnig þátt i þessum
aðgerðum. A vegum hreyfing-
arinnar var jafnframt haldin
mikil baráttuhátið kvöldið
áður, þar sem mikill fjöldi
islenska námsfólksins var sam-
an komið. A dagskrá voru
ávörp, flutningur ljóða, þáttur
um jafnrétti, tekinn upp úr Vel-
vakanda og öðru ámóta, bar-
áttusöngvar og gamansöngur.
Hátið þessi tókst i alla staði
mjög vel.
Þá var I tilefni dagsins gefið
út blað meðal islendinganna, 2.
tbl. 3. árg. af „Krúnk-krúnk”.
Að þessu tölublaði stóð einn af
starfshópum LANGBRÓKA, og
tókst þeim þetta með afbrigðum
vel. 65 siður fullar af ágætu efni,
greinum um jafnréttismál,
stefnuskrá LANGBRÓKA,
annáll LANGBRÓKA, um
RAUÐSOKKA, um rússnesku
konuna i byltingunni, um
KVENNAFRAMVÖRÐINN og
NÝFEMINISTANA, um fóstur-
eyðingar, um kvennaárið o.fl.
o.fl. Auk þess mikið af almennu
efni i beinum eða óbeinum
tengslum við námsfólkið i ósló,
ljóð, smásögur, BARNASIÐUR
o.fl.
Jafnréttishreyfingin hefur
staðið sig mjög vel. Starf
LANGBRÓKA hefur verið mik-
ið út á við, en það hefur ekki
komið I veg fyrir öflugt innra
starf. Hreyfingin hefur verið
opnuð karlmönnum, en árangur
þeirrar ráðstöfunar hefur ekki
verið stór, — 2 karlmenn hafa
nú gengið i félagið. En e.t.v.
stendur það til bóta. Vonandi, —
þvi að annars verðum við karl-
mennirnir hér okkur til háðung-
ar og skammar, þvi að það er nú
svo, að á meðan hreyfingin var
okkur lokuð, linntum við ekki
látum i gagnrýni okkar á það,
kölluðum þær einangrunar-
sinna, karlhræddar o.s.frv. En
svona er þetta nú. Þegar hinn
forboðni ávöxtur er réttur að
manni, er hann ekki nærri eins
gómsætur. Annars er ástæða
karlmannaleysisins I félaginu
vafalaust sú, að jafnréttisbar-
áttan gripur ekki þá, sem ekki
finna óréttlætið á sjálfum sér.
En auðvitað er slik afstaða
röng. Misréttið bitnar lika á
okkur karlmönnum, þótt i
minna mæli sé. Og sé okkur al-
vara i sósialismanum okkar,
megum við hundar heita, ef við
reynum ekki að taka meiri þátt i
jafnréttisbaráttunni.
23. mars 1975,
Guömundur Sæmundsson