Þjóðviljinn - 02.09.1975, Blaðsíða 2

2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriöjudagur 2. september 1975.
SHÍ um Portúgal
Stöndum vörð um
sigra verkalýðsins
Órökstuddum bœgslagangi Vökumanna hafnað
Bílréttindi
ráðherra og
bankastjóra
Fimmtudaginn 14. ágúst er
grein i Þjóðviljanum, sem ber
yfirskriftina „Vinstri stjórnin
veitti ráðherrum engin ný bila-
réttindi”. Það er að vonum, að
Þjóðviljinn sé sár vegna þeirrar
aðdróttunar Morgunblaðsins, að
ráðherrar vinstri stjórnarinnar
hafi tekið upp þann bitling sér til
handa að veita sér tollfrjálsan
bilainnflutning og það eftir að
vera hættir sem ráðherrar.
Halldór E. Sigurðsson ráðherra
vottar þarna, að reglur um þetta
hafi verið samdar af viðreisnar-
stjórninni.
í greininni segir að ekkert hafi
skort á að ráðherrar viðreisnar-
innar hafi notfært sér þennan bitl-
ing.
t niðurlagi greinarinnar stend-
ur eftirfarandi „Það mun hins
vegar ekki hafa komið fyrir hing-
að til, að einstakir rikisstarfs-
menn sæju ástæðu til, að gefa þvi
opinbera hluta af launum sinum,
og er að sjálfsögðu út i bláinn að
gera þá kröfu til ráðherra vinstri
stjórnarinnar fremur en ann-
arra”.
En er þetta nú svo mikið út i
bláinn? Það verður að hafa i
huga, að við vinstri sinnaðir kjós-
endur gerum þær kröfur til um-
bjóðanda okkar, er við höfum lyft
þeim i valdastöður i þjóðfélaginu,
að þeir leitist við að bæta staðnað
og afturhaldssamt kerfi rikis-
báknsins. Hversvegna þá ekki að
afsala sér ranglátum bitling, þeg-
ar við berjumst fyrir auknum
launajöfnuði meðal landsmanna
og yfirleitt réttlátara þjóðfélagi?
Það er sagt þarna i greininni,
að bankastjórar o.fl. hafi rétt á
tollfrjálsum bifreiðum. Hvaða
réttlæti er i þvi, að þessir há-
tekjumenn, sem ráðherrar og
bankastjórar óneitanlega eru,
borgi ekki sina tolla sem aðrir til
rikisins? Aðrir sem hafa þessi
hlunnindi munu vera bæklaðir
menn sem eiga erfitt með gang og
er ekkert nema gott um það að
segja, að slikir menn njóti þess-
ara sérréttinda, séu þeir lág-
tekjumenn og mætti gjarnan
fylgja með, að þeir væru aðnjót-
andi, hentugra lána til að geta
notfært sér þessi hlunnindi, slik
sem ráðherrarnir hafa núna. Það
hefur viljað brenna við að þessum
mönnum hefur gengið erfiðlega
að fá innflutningsleyfin og um
tima fengu þeir helst ekki aðra
bila en frá Austur-Evrópurikjum.
Hinsvegar hefur aldrei heyrst að
ráðherrar þyrftu að biða eftir
leyfum, eða að þeim væri ekki i
sjálfsvald sett hvaðan þeir keyptu
bflana.
Nú þegar alþýðuheimilunum
liggur almennt við gjaldþroti
vegna siaukinna álaga til þess op-
inbera ætti þegar i stað að fella
niður allan innflutning á toll-
frjálsum bilum nema til bækl-
aðra, siðan mætti gjarnan sér-
merkja þessa bila, svo almenn-
ingi gefist kostur á að fylgjast
með að þessi hlunnindi séu ekki
misnotuð.
Grundarfirði 21. ág. ’75
Sveinbjörn Erlingsson,
Kambsvegi 35,
Reykjavik
1 tilefni af þessu bréfi Svein-
bjarnar viljum við aðeins minna
á, að af hálfu Þjóðviljans var
skýrt tekið fram, þegar umrætt
viðtal við Halldór E. Sigurðsson
birtist hér i blaðinu, að Þjóðvilj-
inn teldi sérréttindi ráðherra og
bankastjóra i þessum efnum ó-
eðlileg.
10. júli sl. lögðu fulltrúar Vöku i
Stúdentaráði fram tiilögu til á-
lyktunar um Portúgal. Var hún
full með almennar órökstuddar
kröfur um tjáningarfrelsi og lýð-
ræði portúgölsku þjóðinni til
handa án þess að þessi fyrirbæri
væru á nokkurn hátt skilgreind.
Þessari tillögu gátu vinstri
menn sem hafa meirihluta i SHÍ
ekki kyngt og var henni visað til
utanrikisnefndarog henni falið að
afla sér gagna um atburðina i
Portúgal og að lokinni þeirri
gagnasöfnun að ieggja fram nýja
tillögu að ályktun ráðsins.
Þetta þótti Vökumönnum hinn
versti dólgsháttur og oddviti
þeirra, Kjartan Gunnarsson,
geystist fram á siður Morgun-
blaðsins þeirra erinda að sýna al-
þjóð fram á lýðræðisfjandskap
vinstri manna. Þaðan fór mál-
flutningur hans^ inn i Staksteina
og loks i leiðara. Vinstri menn
svöruðu svo fyrir sig bæði i Morg-
unblaðinu og Timanum.
En nú er áðurnefndri gagna-
söfnun lokið og 15. ágúst sl. sam-
þykkti Stúdentaráð svofellda á-
lyktun um ástand mála i Portú-
gal:
Hreyfing
alþýðunnar
Allt frá valdatöku herforingj-
anna 25. april 1974 hefur átt sér
stað mikil þjóðfélagsumræða og
hræringar i Portúgal. Óviða fylg-
ist alþýða manna betur með at-
burðum en þar, óviða hefur fólkið
haft eins góðan aðgang að hinum
ýmsu túlkunum á ástandinu.
Óviða hefur á jafn skömmum
tima eftir fall langlifrar einræðis-
stjórnar sprottið upp jafn mikil
viðleitni af hálfu verkalýðs og
vinnandi alþýðu til að taka i eigin
hendur stjórn sinna mála.
Þróun sem borgaralegir fjöl-
miðlar hafa litið skýrt frá er hin
ört vaxandi tilhneiging alþýðunn-
ar til að skipuleggja sig á vinnu-
stöðum og i hverfum. Hafa bylt-
ingarráð og alþýðunefndir af
ýmsu tagi sprottið upp um allt
landið nema i hinum ihaldssömu
norðurhéruðum. Eriginn flokkur
eða pólitisk samtök hafa náð for-
ystu fyrir þessari sjálfsskipu-
lagningu verkalýðsins, þótt ýms-
ar tilraunir hafi verið gerðar til
þess.
Verkalýðurinn hefur barist
fyrir bættum kjörum, fyrir launa-
jafnrétti kynja, fyrir bættri þjón-
ustu, gegn fasistum á valdastól-
um i fyrirtækjum og stofnunum
o.s.frv. t rikum mæli hefur sú
barátta þróast yfir i baráttu um
yfirráð yfir framleiðslutækjum
og aðra viðleitni verkalýðs til, að
yfirtaka sjálfur stjórn máiefna
sinna, til að koma á sósialiskum
fram leiðsluh áttum.
Pólitisku flokkarnir hafa tvi-
stigið gagnvart þessum hræring-
um. Sósialistaflokkurinn kvaðst
fylgjandi verkamannaráðum i
kosningunum sl. vor, en nú hefur
hann einskorðað baráttu sina við
kröfuna um þingræði, um eigin
völd með öðrum orðum. Komm-
únistaflokkurinn barðist lengi
gegn verkföllum og háum launa-
kröfum, og herjahreyfingin lagð-
ist gegn ráðum verkamanna og i-
búanefndum, en eftir að andstaða
þessara tveggja afla hafði reynst
þýðingarlaus, reyndu þau að
fylgja hreyfingunni, og er yfirlýs-
ing Herjahreyfingarinnar um
stofnun „alþýðunefnda” skýrasta
dæmi þess undansláttar. Þaðset-
ur mark sitt á hreyfingu alþýð-
unnar, að hún á sér ekkert ótvi-
rætt pólitiskt forystuafl.
Ilerjahreyfingin
og flokkarnir
Portúgalir höfðu vart kynnst
lýðræði fyrir valdatökuna 25.
april 1974 og höfðu ekki tamið sér
leikreglur þess. Jafnframl óttað-
ist alþýða manna ekkert frekar
en gagnbyltingu fasista. 1 ljósi
þessa og hins, að herforingjarnir
framkvæmdu valdatökuna, en
stjórnmálaflokkarnir voru litt
þekktir meðal almennings, er
eðlilegt, að stjórnartaumarnir
væru i fyrstu i höndum herfor-
ingjanna, en við hlið þeirra sæti
breið samstjórn andfasista.
Það sem siðan hefur gerst er
flókið samspil margra þátta.
Augljóst er að MFS reiddi sig
strax mest á samstarf við Komm-
Nýr grillstaður
opnaður
í Hafnarfirði
Veitingahúsið Skiphóll f Hafn-
arfirði hefur nú skipt um eigend-
ur. Það er hlutafélagið Skútan
sem keypt hefur staðinn og er ný-
lcga fariö að reka hann. Aðalhlut-
hafar Skútunnar hf. eru hjónin
Eygló Sigurliðadóttir og Birgir
Pálsson matreiðslumaður, sem
verður jafnframt aðalmatsveinn
staðarins.
Hinir nýju eigendur kynntu
staðinn fyrir fréttamönnum sl.
fimmtudag. Gerðar hafa verið
mjög viðamiklar breytingar á
matsölustað á götuhæð hússins,
hann er nú grillstaður og ber
nafnið Skútan. Þar eru fjögurra
sæta básar og stúkað sundur með
skreiðartrönum úr hrauninu
syðra. Innréttingin er mjög
skemmtileg og það sérstæða við
hana er ef til vill það að hún hefur
aldrei verið teiknuð. Hlöðver
Pálsson húsgagna- og húsasmið-
ur setti hana upp og „impróviser-
aði” hana á staðnum.
únistaflokk Portúgal, enda var
hann best skipulagður allra
flokka, hafði mest itök i verka-
lýðshreyfingunni og féllst á
„nauðsyn” þess að halda niðri
launakröfum og verkföllum.
Kommúnistaflokkurinn var jafn-
framt reiðubúinn til skilyrðis-
lauss stuðnings við MFA, en aðrir
flokkar voru það ekki. Þvi ber
ekki að gleyma að Sósialista-
flokkurinn ér ekki hefðbundinn
Framhald á bls. 10.
Þá standa einnig yfir breyting-
ar á efstu hæð hússins, en þar
verður dansalur.
Birgir Pálsson sagði okkur að
ætlunin væri að rekstur dansstað-
arins yrði að mestu óbreyttur frá
þvl sem verið hefur, nema hvað
eftirlit hefur verið hert mjög við
dyrnar vegna unglinga. Hins veg-
ar verður sú breyting á rekstri
Skútunnar að þar verða seldir
heitir réttir allan daginn, eftir
fjölbreyttum matseðli. Réttirnir
eru mjög f stil við nafn staðarins,
þar má fá Skútusteik og fleiri
nafngiftir eru i þeim dúr. Þá
munu verða bakaðar þarna kökur
og seldar til neyslu á staðnum.
Eins konar kondidori, en Birgir
starfaði einmitt á kondidorii i
Danmörku um eins árs skeið.
Básar Skútunnar verða skirðir
eftirgömlum skútum sem gerðar
hafa verið út frá Hafnarfirði og
veggi staðarins skreyta gamlar
myndir frá bænum, fengnar á
byggðasafni Hafnarfjarðar.
Skútan tekur 60manns i sæti og
starfsliðið er um 25 manns. Stað-
urinn er opinn til klukkan 21 á
kvöldin virka daga, en 22 um
helgar.
ÚTBOÐ
Hitaveita Suðurnesja óskar eftir tilboðum
i framleiðslu og afhendingu greinibrunna.
Útboðsgögn verða afhent á skrifstofu
Hitaveitu Suðurnesja Vesturbraut 10 A
Keflavik (opið: mánudaga, miðvikudaga
og föstudaga kl. 9-12) og á verkfræðistof-
unni Fjarhitun h.f. Álftamýri 9 Reykjavik
gegn 7000 kr. skilatryggingu.
Tilboðin verða opnuð á skrifstofu Hita-
veitu Suðurnesja föstudaginn 19. septem-
ber kl. 15.00.
ÚTBOÐ
Hitaveita Suðurnesja óskar eftir tilboðum
i lagningu dreifikerfis i Grindavik 1.
áfanga.
útboðsgögn verða afhent á skrifstofu
Hitaveitu Suðurnesja, Vesturbraut 10 A
Keflavik (opið mánudaga, miðvikudaga
og föstudaga kl. 9-12) og á verkfræðistof-
unni Fjarhitun h.f. Álftamýri 9 Reykjavik
gegn 7000 kr. skilatryggingu.
Tilboðin verða opnuð á skrifstofu Hita-
veitu Suðurnesja föstudaginn 19. septem-
ber kl. 14.00.
Kópavogur
Félagsmálastofnun Kópavogskaupstaðar
auglýsir hér með eftir leiguhúsnæði fyrir
rekstur leikskóla i Kópavogi. Allar frekari
upplýsingar gefnar af Félagsmálastofn-
uninni, Álfhólsvegi 32. Simi 41570.
Félagsmálastjórinn i Kópavogi.
Aöaleigendur Skútunnar og yfirsmiður og höfundur innréttingarinn-
ar. Frá vinstri Hlöðver Pálsson, Birgir Pálsson og Eygló Sigurliða-
dóttir. (Myndir. Haukur Már).
Þessi mynd gefur nokkra hugmynd um innréttingu Skútunnar.
Eigendaskipti
á Skiphól
—hm.